na
Nederlands
Woordafbreking
- na
Woordherkomst en -opbouw
- In de betekenis van ‘voorzetsel’ voor het eerst aangetroffen in 1200 [1]
- [1],[2] (erfwoord) via Middelnederlands na van Oudnederlands nah[2]
- [3] van Hebreeuws נע (na) "bewegend, mobiel"
stellend | vergrotend | overtreffend | |
---|---|---|---|
onverbogen | na | nader | naast |
verbogen | naë | nadere | naaste |
partitief | na's | naders | - |
Bijvoeglijk naamwoord
na
- dichtbij staand.
- Dit vereist een nader onderzoek.
- Ik proef in 't zuivre morgenlicht
- Als een nog woordeloos gedicht
- Uw naë afwezigheid — Boutens
- verwant
- Dit is zijn naaste familie.
- (Jiddisch-Hebreeuws) bewegend (in: schwa na)[3]
Opmerkingen
- De vormen van de stellende trap zijn verouder(en)d en de vergrotende en overtreffende trap functioneren meer en meer als afzonderlijke bijvoeglijke naamwoorden.
Voorzetsel
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
|
Vertalingen
1. in tijd volgend op
|
|
Bijwoord
vnw. bijw. | ||
---|---|---|
voorzetselbijwoord | na | |
persoonlijk | erna | |
aanwijz. | nabij | hierna |
veraf | daarna | |
vragend/betrekk. | waarna |
- bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord
- nakijken: hij keek het huiswerk na
- prepositioneel deel van een voornaamwoordelijk bijwoord
- erna: hij heeft er weinig na weten te bereiken.
- te ~ te dicht erbij, te veel in iemands vaarwater.
- Je moet hem niet te na komen, dan krijg je problemen.
Uitdrukkingen en gezegden
- iemand niet te na gesproken
iemand, veelal uit respect, uitsluiten van de gedane uitspraak
- De goeden niet te na gesproken, maar de zorg kan naar mijn idee zovele malen beter.
Gangbaarheid
- Het woord na staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'na' herkend door:
100 % | van de Nederlanders; |
100 % | van de Vlamingen. |
Verwijzingen
- "na" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- na op website: Etymologiebank.nl
- Stichting Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands
Afrikaans
Voorzetsel
na
- «Ek smag nog na die miere, die krieke, die bye, die besies en die bloedrooi grond. »
- Ik smacht nog naar de mieren, de krekels, de bijen, de beestjes en de bloedrode grond.
- «Ek smag nog na die miere, die krieke, die bye, die besies en die bloedrooi grond. »
This article is issued from
Wiktionary.
The text is licensed under Creative
Commons - Attribution - Sharealike.
Additional terms may apply for the media files.