u

Niet te verwarren met: U

Universeel

Letter

u

  1. eenentwintigste letter van het Latijnse alfabet.
Verwante begrippen


Woordherkomst en -opbouw
  • Van het Engelse "unified atomic mass unit"

Symbool

u

  1. (scheikunde), (eenheid) geünificeerde eenheid van atoommassa
    • Men heeft 1/12 van de massa van één koolstof-12 atoom gelijk gesteld aan 1 u. 
Synoniemen
Verwante begrippen


Nederlands

  enkelvoud meervoud
onderwerp voorwerp onderwerp voorwerp
1e persoon ik
'k
mij
me
wij
we
ons
2e persoon
(informeel)
jij
je
jou
je
julliejullie
2e persoon
(formeel)
uuuu
2e persoon
(regionaal)
gij
ge
ugij
ge
u
3e persoon
(mannelijk)
hij
ie
hem
'm
zij
ze
(dat.) hun
(acc.) hen
ze
3e persoon
(vrouwelijk)
zij
ze
haar
'r, d'r
3e persoon
(onzijdig)
het
't
het
't
Uitspraak
  • Geluid:  u    (hulp, bestand)
  • IPA: /y/, /yː/
Woordafbreking
  • u
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘persoonlijk voornaamwoord’ voor het eerst aangetroffen in 1550 [1]
  • De beleefdheidsvorm u --die ook als U kan worden geschreven-- is ontstaan uit de afkorting "U.E." (later "uwé") voor de uitdrukking "Uwe Edelheid". (Het bezittelijk voornaamwoord "uw" bij "gij" is dus ouder.)

Persoonlijk voornaamwoord

u

  1. tweede persoon enkelvoud en meervoud formeel
    • Kunt u mij zeggen waar het politiebureau is? Ja, ik zal het u uitleggen. 
  1. tweede persoon voorwerpsvorm van gij
    • Kunt ge mij zeggen waar het politiebureau is? Ja, ik zal het u uitleggen. 
Opmerkingen
Doordat u de betekenis van de tweede persoon draagt maar van oorsprong een derde persoon was, is er bij enkele (modale en hulp-) werkwoorden een bijzondere vervoeging voor u ontstaan. (De vervoegingen voor "jij" winnen terrein.)
hebben:u hebt(naast "u heeft")
kunnen:u kunt(naast "u kan")
willen:u wilt(naast "u wil")
zullen:u zult(naast "u zal")
zijn:u bent(naast "u is")
Vertalingen
  enkelvoud meervoud
verplicht keuze verplicht keuze
1e persoon mij
me
mijzelf
mezelf
onsonszelf
2e persoon
(informeel)
jejezelfjejezelf
2e persoon
(formeel)
zichzichzelfzichzichzelf
2e persoon
(regionaal)
uuzelfuuzelf
3e persoon
zichzichzelfzichzichzelf

Wederkerend voornaamwoord

u

  1. reflexief bij u
    • Verwen u! 
    • U hebt u vergist. 
  1. reflexief bij ge en gij
    • Ge kunt u daar wassen. 
Synoniemen
  • [1] zich; behoudens bij de gebiedende wijs.
Opmerkingen
  • Deze vorm wordt gebruikt als de reflexiviteit verplicht is, dat wil zeggen dat het werkwoord alleen als wederkerend gebruikt kan worden. Ook optioneel wederkerende werkwoorden kunnen het gebruiken maar voor deze is uzelf gebruikelijker.
enkelvoud meervoud
naamwoord u u's
verkleinwoord u'tje u'tjes

Zelfstandig naamwoord

u v / m

  1. (taalkunde) de eenentwintigste letter van het alfabet
Verwante begrippen
Vertalingen

Gangbaarheid

  • Het woord u staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
99 %van de Nederlanders;
97 %van de Vlamingen.

Meer informatie

Verwijzingen


Afrikaans

Uitspraak
  • geluid 
  enkelvoud meervoud
onderwerp voorwerp onderwerp voorwerp
1e persoon ekmyonsons
2e persoon
(informeel)
jyjoujullejulle
2e persoon
(formeel)
uuuu
3e persoon
(mannelijk)
hyhomhullehulle
3e persoon
(vrouwelijk)
syhaar
3e persoon
(onzijdig)
ditdit
Uitspraak
  • IPA: /y/

Persoonlijk voornaamwoord

u

  1. u


Anglo-Normandisch

Zelfstandig naamwoord

u

  • (taalkunde) u (de eenentwintigste letter van het Anglo-Normandische alfabet)
Schrijfwijzen


Catalaans

Hoofdtelwoord

u m

  1. één
Verwante begrippen


Spaans

Uitspraak
  • Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
Woordafbreking
  • u

Voegwoord

u

  1. of
Synoniemen
  • [1] o
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.