zijn

• Geluid:  zijn    (hulp, bestand)
• IPA: / zɛin /

• zijn

• In de betekenis van ‘bestaan’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 776 [1]
• De vormen van het werkwoord zijn op drie verschillende wortels in het Indo-Europees terug te voeren
  • De vormen "is", "zij", "zijt" en "zijn" gaan terug op Indo-Europees *h₁es- ('zijn'). (Vgl. bijv. Engels: is, am, Perzisch: است, Latijn: est, Grieks: ἐστί, Sanskriet: अस्ति, Russisch: есть)
  • De vormen "ben", "bent" komen van Indo-Europees *bʰuh₂- ('worden'). (Vgl. bijv. Engels: to be, Proto-Indo-Iraans: bhávati, Perzisch: بودن, Proto-Slavisch: byti, Russisch:быть, Latijn: -bo, -bundus, fio, fui, futurus, Grieks: φύω, Litouws: būti, Lets: būt,)
  • De vormen "wezen", "was", "waren", "waart", "ware", "wees", "weest", "geweest" komen van Indo-Europees *wes- dat 'verblijven' betekende. (Vgl. o.a. Engels: was, were.)
• Het voornaamwoord komt van Germaans *sīnaz, Indo-Europees *seino-
  • Vergelijk Duits sein, Zweeds sin. Oorspronkelijk was *seino- een wederkerende vorm verwant aan *swe, vanwaar Russisch себя (sebja), Latijn suus, Oudgrieks ἑός (heos), Sanskriet (sva) etc.

zijn

1. ergatief: bestaan, existeren

1. • De bijbel zegt: God bestaat; God openbaarde zich, diepgaand in Jezus Christus, en er is leven na de dood.[2] 

1. • Is er nog koffie? 

2. ergatief: leven

1. • Zij is niet meer. 

2. ergatief: zich bevinden, ergens aanwezig zijn

1. • Ik ben in de tuin. 

1. • We waren in Portugal. 

2. ergatief, onpersoonlijk: drukt de feitelijke toestand, hoedanigheid of wenselijkheid van iets uit

1. • Wat is er met jou? 

1. • Hoe is het? 

1. • Wat zal het zijn? 

2. koppelwerkwoord (gevolgd door zelfstandignaamwoordgroep): gelijk zijn aan:

1. • Johan is onze voorzitter. 

2. koppelwerkwoord(gevolgd door zelfstandignaamwoordgroep): tot de groep behoren van

1. • De leeuw is een dier. 

2. koppelwerkwoord (gevolgd door adjectief): de eigenschap hebben:

1. • Hij is nieuwsgierig. 

2. onpersoonlijk, ~ te drukt een soort van verplichting uit, of iets dat noodzakelijk is of voor de hand ligt

1. • Dat is af te raden. 

1. • Dat is te verwaarlozen. 

2. onpersoonlijk, ~ te drukt een mogelijkheid uit

1. • Er waren stemmen te horen van achter het muurtje. 

1. • Dat is niet te doen. 

2. hulpwerkwoord: ~ + voltooid deelwoord: hulpwerkwoord van de voltooide tijd van een ergatief werkwoord

1. • Komt hij nog? Hij is al gekomen. 

2. hulpwerkwoord: ~ + voltooid deelwoord: hulpwerkwoord van de voltooide tijd van de lijdende vorm

1. • Zij was zo vreselijk geslagen dat het bloed van haar lijf droop. 

• zijnsvraag
• welzijn

zijn

1. derde persoon enkelvoud, mannelijk of onzijdig

1. • Hij liet zijn hondje uit. 

zijn o

1. het bestaan

1. • Als ik nu niet "Het Zijn en het Niets" van Jean-Paul Sartre ga lezen, zal het er wel nooit meer van komen. 

• wezen, wezenlijkheid

• zijnsleer, zijnstoestand

• Het woord zijn staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'zijn' herkend door:

• Zie Wikipedia voor meer informatie.