gij

Nederlands
  enkelvoud meervoud
onderwerp voorwerp onderwerp voorwerp
1e persoon ik
'k		mij
me		wij
we		ons
2e persoon
(informeel)		 jij
je		jou
je		julliejullie
2e persoon
(formeel)		 uuuu
2e persoon
(regionaal)		 gij
ge		ugij
ge		u
3e persoon
(mannelijk)		 hij
ie		hem
'm		zij
ze		(dat.) hun
(acc.) hen
ze
3e persoon
(vrouwelijk)		 zij
ze		haar
'r, d'r
3e persoon
(onzijdig)		 het
't		het
't
Uitspraak
  • Geluid:  gij    (hulp, bestand)
  • IPA:
    • (Noord-Nederland): /χɛɪ̯/
    • (Vlaanderen, Brabant): /ɣɛː/
    • (Limburg): /ɣɛɪ̯/
Woordafbreking
  • gij
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘persoonlijk voornaamwoord’ voor het eerst aangetroffen in 901 [1]
  • In Middelnederlands was ghi het meervoud van du, verwant aan Oudengels ge < ye, you. Zie ook uitleg van de gij-vorm. [2]

Persoonlijk voornaamwoord

gij [3] [4]

  1. tweede persoon enkelvoud- en meervoud. In België dagelijks gebruikt maar in Nederland verouderd.
    • Gij zijt hier welkom. 
Verwante begrippen
  • Clitische vorm: ge
Afgeleide begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
  • (Be)zint eer gij begint
  • De dorsende os zult gij niet muilbanden
iemand die voor je werkt moet je goed behandelen
  • Met de maat waarmee gij meet, zal u weder gemeten worden
op de manier zoals je een ander behandelt zal je ook zelf behandeld worden
  • Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet
Vertalingen
    1.   

Gangbaarheid
  • Het woord gij staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
97 %van de Nederlanders;
93 %van de Vlamingen.

Verwijzingen
  1. "gij" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
  2. gij op website: Etymologiebank.nl
  3. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  4. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.