goed

Nederlands
Uitspraak
  • Geluid:  goed    (hulp, bestand)
  • IPA: / ɣut /
Woordafbreking
  • goed
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘niet slecht’ voor het eerst aangetroffen in 901 [1]
  • afkomstig van:
Middelnederlands: goed
Oudnederlands: guot
Germaans: *gōdaz
  • Verwant in Germaans:
West: Engels: good (Angelsaksisch: gōd), Duits: gut, (Oudhoogduits: guot), Fries: goed (Oudfries: gōd)
Noord: Zweeds/Deens/Noors: god, (Oudnoords: góðr), IJslands/Faeröers: góður
Oost: Gotisch: goþs
stellendvergrotendovertreffend
onverbogen goedbeterbest
verbogen goede
goeie		beterebeste
partitief goedsbeters-

Bijvoeglijk naamwoord

goed [2]

  1. kwaliteit bezittend
    • Wat een goed stuk om te lezen! 
Synoniemen
Antoniemen
Hyponiemen
   
  • algoed
  • beregoed
  • bliksemsgoed
  • doodgoed
  • doorgoed
  • keigoed
  • knettergoed
  • knoertgoed
  • loeigoed
  • overgoed
Afgeleide begrippen
   
Verwante begrippen
  • net zo goed, zo goed als
Uitdrukkingen en gezegden
   
  • goed begonnen is half gewonnen.
  • goed en bloed voor iets offeren
  • goed geld naar kwaad geld gooien
  • goed gereedschap is het halve werk.
  • goed in de slappe was zitten
  • goed uit de verf komen
  • goed van de tongriem gesneden zijn
  • goed voorbeeld doet goed volgen.
  • goed voorgaan doet goed volgen.
  • goede papieren hebben
  • goede raad is duur.
  • goede sier maken
  • goede waar prijst zichzelf.
  • goede wijn behoeft geen krans
  • Al te goed is buurmans gek.
slachtoffer worden van je eigen goedheid / als iemand te goed is maken mensen gauw misbruik van iemand; geholpen hebben maar daar geen bedankje maar aanmerkingen op krijgen
  • Beter een goede buur dan een verre vriend.
je hebt meer aan iemand in de buurt
  • De verzenen tegen de prikkels slaan
zich verzetten tegen iets wat niet tegen te gaan is
  • De weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens.
veel goede voornemens hebben zonder ze daadwerkelijk uit te voeren
  • Een goed begin is het halve werk.
beter een goede start te maken dan later puin te moeten ruimen ofwel: met een goede voorbereiding kan het werk goed en snel gedaan worden
  • Een goed hart is goud waard.
je treft niet snel meer mensen met een goed karakter
  • Een goed verstaander heeft maar een half woord nodig.
als je luistert, dan snap je het meteen / iemand die goed luistert heeft niet veel uitleg nodig
  • Een goede buur is beter dan een verre vriend.
een buurman die je helpt heb je meer aan dan aan iemand die je nooit ziet
  • Eind goed, al goed.
de tegenslagen zijn gauw vergeten als het goed afloopt
  • Er is geen goed garen mee te spinnen.
iemand die niet in staat is goed samen te werken
  • Geen nieuws is goed nieuws.
Zolang er geen nieuws over iets of iemand binnenkomt, kan men er doorgaans van uitgaan dat het goed (dat wil zeggen: niet slecht) gaat.
  • Gestolen goed gedijt niet.
gestolen zaken brengen nooit voordeel
  • Haast en spoed zijn zelden goed.
snel dingen afhandelen, kan bijna nooit goed eindigen
  • Have en goed (verliezen)
alles wat je hebt (verliezen)
  • Het is goed riemen snijden van andermans leer.
het is gemakkelijk van andermans eigendom/geld te tracteren
  • Iemand op het goede spoor zetten
Goede raad geven
  • In goede aarde vallen
door de ontvanger goed ontvangen worden
  • In goede dorpen zijn/geraken
zoveel verdiend hebben dat iemand niet meer hoeft te werken
  • In een goed blaadje proberen te komen
  • In een goed blaadje staan
erg aardig gevonden worden
  • In troebel water is het goed vissen.
men kan van de moeilijkheden van een ander gebruik maken om er z'n eigen voordeel mee te doen
  • Na gedane arbeid is het goed rusten.
na het werk doet het goed te kunnen uitrusten
  • Niet goed snik zijn
gek zijn (iemand)
  • Niet in een goed vel steken
altijd ziek zijn, nooit gezond
  • Op goede voet staan met iemand
goed kunnen opschieten
  • Uit het goede hout gesneden
iemand is ergens geschikt voor
  • Wie goed doet, goed ontmoet.
als iemand zich naar anderen goed gedraagt, behandelen anderen diegene ook goed
  • zo goed als
bijna
Ik ben zo goed als klaar met mijn scriptie.
  • In goeden doen
  • Van goeden huize
Vertalingen
    1. kwaliteit bezittend   
enkelvoud meervoud
naamwoord goed goederen
verkleinwoord goedje goedjes

Zelfstandig naamwoord

goed o [3] [4]

  1. iets concreets of abstracts dat men in bezit kan hebben
    • Gezondheid is een groot goed. 
Hyponiemen
   
  • geleiergoed
  • geloofsgoed
  • gemeengoed
  • gleiergoed
  • grijsgoed
  • heilgoed
  • herengoed
  • huwelijksgoed
  • ideeëngoed
  • ijlgoed
  • jachtgoed
  • kapitaalgoed
  • kerkgoed
  • keukengoed
  • kindergoed
  • kleingoed
  • kloostergoed
  • kommaliegoed
  • landbouwgoed
  • landgoed
  • leeggoed
  • leengoed
  • leggoed
  • lijfgoed
Afgeleide begrippen
   
  • goederenafdeling
  • goederendepot
  • goederenemplacement
  • goederenhandel
  • goederenhotel
  • goederenindustrie
  • goederenkantoor
  • goederenkrediet
  • goederenlift
  • goederenloods
  • goederenverkeer
  • goederenvervoer
  • goederenverzekering
  • goederenvliegtuig
  • goederenwagen
  • goederenwagon
Vertalingen
    1. iets concreets of abstracts dat men in bezit kan hebben   

Bijwoord

goed

  1. op goede wijze
    • Goed gedaan! 
  2. bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord
    • goedvinden: hij vond het goed. 
  2. in hoge mate
    • Het is goed mis in Nederland. 
Synoniemen
Antoniemen
Uitdrukkingen en gezegden
  • Net zo goed.
Hyponiemen
   
  • algoed
  • begoed
  • doorgoed
Afgeleide begrippen
   
Vertalingen
    1. op goede wijze   

Gangbaarheid
  • Het woord goed staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
100 %van de Nederlanders;
100 %van de Vlamingen.

Meer informatie

Verwijzingen
  1. "goed" in: Sijs, N. van der Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen. 2e druk (2002) Veen, Amsterdam / Antwerpen; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
  2. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  3. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  4. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.