Noardeast-Fryslân
Noardeast-Fryslân (in het Nederlands Noordoost-Friesland)[1] is een gemeente met 45.181 inwoners (1 januari 2019, bron: CBS) binnen de gelijknamige Friese regio Noordoost-Friesland, die op 1 januari 2019 is ontstaan uit de gemeenten Dongeradeel, Ferwerderadeel en Kollumerland en Nieuwkruisland.[2]
Gemeente in Nederland  | |||||
| |||||
Situering | |||||
| Provincie | Friesland | ||||
| COROP-gebied | Noord-Friesland | ||||
| Coördinaten | 53° 19′ NB, 5° 59′ OL | ||||
Algemeen | |||||
| Oppervlakte | 516,45 km² | ||||
| - land | 377,83 km² | ||||
| - water | 138,62 km² | ||||
| Inwoners (1 januari 2019) | 45.181? (120 inw./km²) | ||||
| Bestuurscentrum | Dokkum | ||||
Politiek | |||||
| Burgemeester (lijst) | Johannes Kramer (FNP) | ||||
| Zetels Gemeenteraad CDA FNP S!N ChristenUnie VVD PvdA Gemeentebelangen Noardeast-Fryslân ELP-NEF | 29 7 5 5 4 3 2 2 1 | ||||
Overig | |||||
| CBS-code | 1970 | ||||
| CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||||
| Website | https://www.noardeast-fryslan.nl/ | ||||
| |||||
Geschiedenis
In eerste instantie was het de bedoeling dat in Noordoost-Friesland een nog grotere nieuwe gemeente zou ontstaan uit de gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland c.a.. Vanaf 1 januari 2017 zijn deze vier gemeenten ambtelijk gefuseerd. Dantumadiel doet echter niet mee met de bestuurlijke fusie en zal na de vorming van de nieuwe gemeente diensten gaan afnemen zonder dat ze zelf een ambtelijk apparaat heeft.[3]
Naam
De naam is op 30 maart 2017 gekozen door de drie gemeenteraden, na een referendum onder de bevolking waarbij de namen Dokkumerlân, en Ie- en Lauwerslân de andere twee kanshebbende namen waren.
Wapen
Bij de gemeenteraadsvergadering van 2 januari 2019 onthulde waarnemend burgemeester Hayo Apotheker het nieuwe wapen van de gemeente. Dit wapen kent bovenin twee golvende balken in blauw en geel, die aangeven dat het een kustgemeente betreft. Het overige deel is groen, beladen met een gouden ster, welke voorkwam in de wapens van de drie oorspronkelijke gemeenten. Het wapen wordt gedekt door een Friese grietenijkroon. Deze is overgenomen van Kollumerland c.a. en Dongeradeel.[4]
Plaatsen
De gemeente bestaat uit de stad Dokkum en daarnaast 52 dorpen. Deels zijn de Friese namen de officiële, deels de Nederlandse.
Stad en dorpen
In de gemeente bevinden zich de volgende officiële woonplaatsen (steden en dorpen):
|
|
Naast deze officiële woonplaatsen zijn er nog een aantal dorpen die (nog) geen officiële woonplaats zijn of buurtschappen die ook wel dorp worden genoemd: Oostmahorn, Ezumazijl, Tiltjeburen en Westernijkerk.
Buurtschappen
Naast de officiële plaatsen en enkele andere bevinden bevinden zich in de gemeente de volgende buurtschappen:
Daarnaast ligt een stuk van de streek Wildpad in de gemeente, het grootste deel ligt in de gemeente Achtkarspelen, die op 28 maart 2019 besloot dat er eigen plaatsnaamborden komen.
Gemeentebestuur
De gemeenteraad van Noardeast-Fryslân bestaat uit 29 zetels, en heeft de volgende samenstelling:
| Gemeenteraadszetels | |
|---|---|
| Partij | 2019 |
| CDA | 7 |
| FNP | 5 |
| S!N | 5 |
| ChristenUnie | 4 |
| VVD | 3 |
| PvdA | 2 |
| Gemeentebelangen Noardeast-Fryslân | 2 |
| ELP-NEF | 1 |
| Totaal | 29 |
Ontwikkeling van het bevolkingsaantal
- 1 januari 2005: 47 195 inwoners**
- 1 januari 2015: 45 556 inwoners**
- 1 januari 2017: 45 463 inwoners**
- 1 januari 2018: 45 287 inwoners**
- 1 januari 2019: 45 181 inwoners
- 1 oktober 2019: 45 274 inwoners
(twee sterren: bevolking Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland bij elkaar opgeteld, bron:CBS Statline)
Taal
Op het grondgebied van de gemeente wordt voornamelijk Fries gesproken.[5] De gemeente is de enige in de provincie Friesland waar naast het Fries en het Nederlands ook een Gronings dialect gesproken wordt: in de dorpen Kollumerpomp, Munnekezijl, Warfstermolen en Burum wordt Kollumerlands of Kollumerpompsters gesproken.
Monumenten
De gemeente kent de volgende rijksmonumenten en oorlogsmonumenten.
Zusterplaatsen
Aangrenzende gemeenten
| Aangrenzende gemeenten | ||
|---|---|---|
| Ameland | Schiermonnikoog | |
| Waadhoeke |  | Het Hogeland GR Westerkwartier GR |
| Leeuwarden Tietjerksteradeel | Dantumadeel | Achtkarspelen |
Externe links
 |
Zie de categorie Noardeast-Fryslân van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Gemeenten in de provincie Friesland |  |
|---|---|---|
|
Achtkarspelen · Ameland · Dantumadeel · De Friese Meren · Harlingen · Heerenveen · Leeuwarden · Noardeast-Fryslân · Ooststellingwerf · Opsterland · Schiermonnikoog · Smallingerland · Súdwest-Fryslân · Terschelling · Tietjerksteradeel · Vlieland · Waadhoeke · Weststellingwerf | ||