Waadhoeke
Waadhoeke (Fries De Waadhoeke; Bildts/Nederlands: Waddenhoek) is een gemeente in de Nederlandse provincie Friesland. De gemeente ligt in het noordwesten van de provincie bij de Waddenzee.
Gemeente in Nederland  | |||||
| |||||
Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| COROP-gebied | Noord-Friesland | ||||
| Coördinaten | 53° 11′ NB, 5° 32′ OL | ||||
Algemeen | |||||
| Oppervlakte | 315,26 km² | ||||
| - land | 284,86 km² | ||||
| - water | 30,4 km² | ||||
| Inwoners (1 januari 2019) | 46.039? (162 inw./km²) | ||||
| Bestuurscentrum | Franeker | ||||
| Belangrijke verkeersaders | A31 N31 N383 N393 spoorlijn Harlingen - Leeuwarden | ||||
| Station(s) | Deinum, Dronryp en Franeker | ||||
Politiek | |||||
| Burgemeester (lijst) | Marga Waanders (PvdA) | ||||
| Zetels Gemeenteraad CDA SAM Waadhoeke Gemeentebelangen FNP VVD ChristenUnie | 29 8 6 6 5 3 1 | ||||
Overig | |||||
| Postcode(s) | 8800 - 8814, 8850 - 8859 9030 - 9045, 8816 9047, 9075 - 9079 8831, 8841, 8842, 8843 | ||||
| Netnummer(s) | 0515, 0517, 0518, 058 | ||||
| CBS-code | 1949 | ||||
| CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||||
| Website | Gemeente Waadhoeke | ||||
| |||||
De gemeente is op 1 januari 2018 ontstaan uit de voormalige gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Menaldumadeel (Menameradiel) en uit vier dorpen van de voormalige gemeente Littenseradeel (Littenseradiel).[1][2]
Op 1 januari 2019 telde de gemeente 46.039 inwoners.
Naam
De naam verwijst naar de Waddenzee, omdat de gemeente in een hoek bij de Waddenzee ligt.[3]
Eerder gebruikten de ambtelijke organisaties de werknaam Westergo,[4] maar na de tweede stemronde werd de naam Waadhoeke verkozen boven Franeker en Nij-Westergo.[5]
De naam zelf is een combinatie/compromis van het Nederlands en het Fries. In het Fries is de eigenlijke naam De Waadhoeke en in het Nederlands Waddenhoek.
Geografie
De gemeente Waadhoeke bestaat uit 41 officiële kernen, met Franeker als hoofdplaats.[6] In niet elke voormalige gemeente waren de Friese plaatsnamen de officiële, zo waren de officiële plaatsnamen in Het Bildt en Franekeradeel de Nederlandse en in Littenseradeel en Menaldumadeel de Friese.
Stad en dorpen
Aantal inwoners per woonkern per 2019.[7]
| Nederlandse naam | Friese naam | Inwoners |
|---|---|---|
| Franeker | Frjentsjer | 12.775 |
| Sint Annaparochie | Sint Anne; Bildts: Sint-Anne | 4.875 |
| Dronrijp | Dronryp | 3.240 |
| Menaldum | Menaam | 2.640 |
| Berlikum | Berltsum | 2.525 |
| Minnertsga | Minnertsgea; Bildts: Minnertska | 1.730 |
| Sint Jacobiparochie | Sint Jabik; Bildts: Sint-Jabik | 1.720 |
| Sexbierum | Seisbierrum | 1.715 |
| Tzummarum | Tsjummearum | 1.375 |
| Tzum | Tsjom | 1.100 |
| Marssum | Marsum | 1.050 |
| Winsum | Winsum | 1.030 |
| Deinum | Deinum | 995 |
| Oudebildtzijl | Aldebiltsyl; Bildts: Ouwe-Syl | 970 |
| Beetgumermolen | Bitgummole | 925 |
| Beetgum | Bitgum | 795 |
| Vrouwenparochie | Froubuorren; Bildts: Froubuurt | 715 |
| Achlum | Achlum | 595 |
| Oosterbierum | Easterbierrum | 530 |
| Ried | Rie | 465 |
| Welsrijp | Wjelsryp | 450 |
| Boksum | Boksum | 405 |
| Engelum | Ingelum | 385 |
| Dongjum | Doanjum | 365 |
| Nij Altoenae | Fries/Bildts: Nij Altena | 320 |
| Spannum | Spannum | 270 |
| Peins | Peins | 255 |
| Westhoek | Fries/Bildts: De Westhoek | 255 |
| Herbaijum | Hjerbeam | 255 |
| Hitzum | Hitsum | 225 |
| Wier | Wier | 195 |
| Pietersbierum | Pitersbierrum | 150 |
| Schalsum | Skalsum | 135 |
| Zweins | Sweins | 125 |
| Baijum | Baaium | 115 |
| Schingen | Skingen | 115 |
| Slappeterp | Slappeterp | 90 |
| Blessum | Blessum | 85 |
| Firdgum | Furdgum | 70 |
| Boer | Boer | 45 |
| Klooster-Lidlum | Kleaster-Lidlum | 45 |
Bron: Gemeente Waadhoeke/CBS.
Het dorp Ritsumazijl (Ritsumasyl) is (nog) geen officiële kern (verdeeld onder Marssum en Deinum) en een klein deeltje van het dorp Oude Leije ligt binnen de gemeentegrenzen (verdeeld onder Oudebildtzijl en Vrouwenparochie).
Aangrenzende gemeenten
Waadhoeke grenst aan de volgende gemeenten:
| Aangrenzende gemeenten | ||
|---|---|---|
| Terschelling (over zee) | Noardeast-Fryslân Ameland (over zee) | |
| Harlingen |  | |
| Súdwest-Fryslân | Leeuwarden | |
Politiek
College van B&W
- Burgemeester
- Marga Waanders (PvdA)
- Openbare orde en veiligheid
- Wethouders
- Caroline de Pee (CDA)
- Financiën
- Sport
- Economische zaken
- Landbouw en glastuinbouw
- Recreatie & Toerisme
- Nel Haarsma (CDA)
- Wonen & Leefbaarheid
- Onderwijs
- Werkgelegenheid
- Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving
- Boukje Tol (SAM)
- Sociaal Domein (3 D's)
- Statushouders
- Verkeer en vervoer
- Jeugd en jongeren
- Jan Dijkstra (FNP)
- Ruimtelijke ordening (Omgevingswet)
- Beheer openbare ruimte
- Taal
- Cultuur, erfgoed, monumenten en musea
- Duurzaamheid & milieu
Gemeenteraad
De door de instelling van Waadhoeke benodigde herindelingsverkiezingen werden gehouden op 22 november 2017.[8]
| Gemeenteraadszetels | |
|---|---|
| Partij | 2018 |
| CDA | 8 |
| SAM Waadhoeke | 6 |
| Gemeentebelangen | 6 |
| FNP | 5 |
| VVD | 3 |
| ChristenUnie | 1 |
| Totaal | 29 |
Jongerenraad
De gemeente Waadhoeke beschikt over een jongerenraad, een orgaan met als doel de jeugd binnen de gemeente te vertegenwoordigen. [9]
Cultuur
Monumenten
De gemeente heeft een aantal rijksmonumenten en oorlogsmonumenten, zie:
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Gemeenten in de provincie Friesland | |
|---|---|---|
|
Achtkarspelen · Ameland · Dantumadeel · De Friese Meren · Harlingen · Heerenveen · Leeuwarden · Noardeast-Fryslân · Ooststellingwerf · Opsterland · Schiermonnikoog · Smallingerland · Súdwest-Fryslân · Terschelling · Tietjerksteradeel · Vlieland · Waadhoeke · Weststellingwerf | ||