Hallum
Hallum is een terpdorp in de gemeente Noardeast-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Plaats in Nederland  | |||||
| |||||
  | |||||
| Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| Gemeente | Noardeast-Fryslân | ||||
| Coördinaten | 53° 18′ NB, 5° 47′ OL | ||||
| Algemeen | |||||
| Inwoners (BAG, 2019) | 2.680[1] | ||||
| Overig | |||||
| Postcode | 9074 | ||||
| Netnummer | 0518 | ||||
| Woonplaatscode | 3203 | ||||
| Belangrijke verkeersaders | N357 | ||||
Foto's | |||||
 | |||||
| Dorpsbeeld van 1984 | |||||
| |||||
Het ligt ten noorden van Leeuwarden, tussen Hijum en Marrum, nabij de Waddenzee. De dorpskern ligt aan de Hallumertrekvaart ten oosten van de N357.
In 2019 telde telde het dorp 2.680 inwoners. Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Hallumerhoek en Vijfhuizen.
Beschermd dorpsgezicht
Een deel van Hallum is een beschermd dorpsgezicht, een van de beschermde stads- en dorpsgezichten in Friesland. Verder zijn er in het dorp verschillende rijksmonumenten.
Geschiedenis
Het dorp is ontstaan op een terp die opgeworpen was op een kwelderrug. De terp met een radicale vorm werd enkele eeuwen voor de christelijke jaartelling vast bewoond.
In 2007 werden in de terp van Hallum resten gevonden uit de 4e en 5e eeuw. De locatie kwam beschikbaar voor archeologische opgraving door de sloop van een oude koekfabriek, welke half in de terp gebouwd was.
In de middeleeuwen bevond zich in het zuiden van de buurtschap Hallumerhoek het Norbertijnenklooster Mariëngaarde. Verder heeft het dorp de offingastate gekend. Het is bekend dat deze al in 13e eeuw bestond maar in 1738 werd het afgebroken.
De plaats werd in 13e vermeld als Hallem vermeld, in de 16e eeuw komt deze naam nogmaals voor wanneer het vermeld wordt in een kopie van een document uit 11563. In 140e werd de plaats vermeld als Hallim en in 1491 als Hallum.
De plaatsnaam zou duiden op het feit dat een woonplaats (heem/um) was van of bewoond werd door Halle. Al wordt ook wel gedacht dat het mogelijk verwijst naar het woonplaats was in een hoek of bij hoek land.
Tot 2019 viel Hallum onder de toenmalige gemeente Ferwerderadeel.
Kerken
Het dorp kent een drietal kerken. De oudste is de hervormde kerk, de Grote of Sint-Maartenkerk. Het schip dateert van rond 1300 en vertoont kenmerken van de romanogotiek. De toren werd gebouwd na het instorten van de oorspronkelijke toren in 1804.
Op het kerkhof van de kerk, ligt er een erehof voor een aantal gesneuvelde van tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De gereformeerde kerk De Hoeksteen dateert uit 1912. Het kerkgebouw is een gebouw in rationalistische stijl naar ontwerp van Tjeerd Kuipers. Verder telt Hallum nog een doopsgezinde kerk, een zaalkerk uit 1910.
Molen
Zo'n drie kilometer van het dorp staat aan de Hallumertrekvaart de uit 1850 daterende poldermolen Genezareth, die ook wel de Kloosterpoldermolen wordt genoemd.
Industrie en woningen
In het dorp zijn enige voedingsmiddelenindustrieën gevestigd, waaronder de Hellema koekjesfabriek en de Van der Meulen beschuitfabriek.
In 2008 werd het wooncomplex Offingaburg gebouwd met 12 verzorgingswooneenheden, 14 seniorenappartementen en 6 eengezinswoningen.
Sport
Het dorp kent de voetbalvereniging Wykels Hallum, de watersportvereniging W.S.V. Wetterfreonen en de turnvereniging turnlust Hallum.
De start er finish van de Bartlehiemtocht is er ieder jaar op de derde zaterdag van augustus. Het is een internationale skeelerwedstrijd. Verder wordt ieder jaar wordt er op de laatste zaterdag van augustus de Autocross van Hallum verreden.
Cultuur
.jpg)
Het dorp heeft een eigen dorpshuis, het betreft het Multifunctioneel centrum Trefpunt. Verder kent het gemengde zangkoor Popkoor Mingeling.
Onderwijs
Het dorp heeft een tweetal basisscholen, de CBS It Fundamint en OBS Op ‘e Dobbe
Geboren in Hallum
- Frederik van Hallum (circa 1125-1175), pastoor
- Cornelis Douwes van der Weg (1834-1893), landbouwer, veearts, burgemeester en toneelschrijver
- Jan Rutgers (1850-1924), arts, neomalthusianist en predikant
- Barend Kamphuis (1950-), hoogleraar en theoloog
- Sierd van der Berg (1968-), voetbalkeeper en keepertrainer
- Pieter van Tuinen (1976-), kaatser (koning PC 1997)
- Jurjen Bosch (1985-), voetballer
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Hallum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |