Metslawier
Metslawier (Fries: Mitselwier) is een dorp in de gemeente Noardeast-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Plaats in Nederland  | |||||
| |||||
  | |||||
| Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| Gemeente | Noardeast-Fryslân | ||||
| Coördinaten | 53° 22′ NB, 6° 4′ OL | ||||
| Algemeen | |||||
| Inwoners (BAG, 2019) | 910[1] | ||||
| Overig | |||||
| Postcode | 9123 | ||||
| Woonplaatscode | 3402 | ||||
| Belangrijke verkeersaders | N358 N361 | ||||
Foto's | |||||
 | |||||
| Dorpsbeeld van 1979 | |||||
| |||||
Het ligt ten noordoosten van Dokkum, ten oosten van Niawier, ten zuidoosten van Oosternijkerk en ten zuidwesten van Morra. De dorpskern ligt in de zuidwesthoek waar de N358 en N361 elkaar via een rotonde kruisen, even ten noorden van de Zuider Ee.
Het dorp heeft een eigen opvaart vanaf de Zuider Ee. Metslawier werkt op veel fronten samen met Niawier en Oosternijkerk en ze worden te samen ook wel een drielingdorp genoemd. In 2019 telde het dorp 910 inwoners. Onder het dorp valt ook het merendeel van de buurtschap Reidswal.
Beschermd dorpsgezicht
Een deel van Metslawier is een beschermd dorpsgezicht, een van de beschermde stads- en dorpsgezichten in Friesland. Metslawier telt acht rijksmonumenten.
Geschiedenis
Het dorp is ontstaan op een terp die enkele eeuwen voor de christelijke jaartelling werd opgeworpen. Het dorp was lang beperkt tot de bewoning ovaalvormige terp met een ringweg en met de meeste bewoning ten noorden van de kerken. Later ontwikkelde zich het meer als een komdorp.
Het dorp werd in 1417 vermeld als tho Mitzlawere, in 1420 als Midslawer en Midslaweer, in 1491 als Metseleuier, in 1500 als metslewer, in 1511 als Metslawier, in 1664 als Metzelawier en in als 1718 als Metzelwier. De plaatsnaam duidt waarschijnlijk erop dat het een voor bewoning opgeworpen hoogte (were->wier) was van of bewoond door de persoon Matsila, een gereconstrueerde persoonsnaam.
Metslawier was vanaf de 18e eeuw de hoofdplaats van de gemeente Oostdongeradeel, tot die bij de gemeentelijke herindeling van 1984 opging in de gemeente Dongeradeel. In 2019 ging de gemeente Dongeradeel dan weer op in de nieuwgevormde gemeente Noardeast-Fryslân.
States
Metslawier kende vroeger drie states. Eén kilometer ten noorden van het dorp lag de belangrijkste: Ropta State. Op de terp, direct ten westen van de Hervormde Kerk lag Unia State met een gracht rondom, die nog voor een deel aanwezig is. Ten zuidwesten van de kerk lag Wibalda State. Van de states is niets overgebleven.
Kerken
Het dorp kent een tweetal kerken. De oudste kerk is Hervormde kerk en die dateert uit 1776. Deze zaalkerk met driezijdig gesloten koor werd gebouwd op dezelfde plek waar een middeleeuwse voorganger stond.
In 1925 werd de ingebouwde kerktoren met ingesnoerde spits gerestaureerd. De luidklok die er inhangt dateert uit 1711 en werd gegoten door Petrus Overney. In de buitenmuur van het koor van het kerk staat op een gedenksteen een tekst over de Allerheiligenvloed van 1570.
De andere kerk is Rehoboth, een gereformeerde kerk die de opvolger was een in 1912 gesloopte kerk uit 1888. Het is net als de andere kerk onderdeel van de Protestantse Gemeente Metslawier-Niawier.
Molen
Iets ten noorden van Metslawier staat een windmolen, de Ropta geheten. De molen dateert uit 1836 en was van oorsprong een grondzeiler maar werd enkele naar de bouw met twintig voet verhoogd tot een stellingmolen. De achtkante bovenkruier was vanaf dan in gebruik als koren- en pelmolen.
Sport
Het dorp kent meerdere sportverenigingen. Onder meer een eigen algemene sportverenigingen en de tennisvereniging Metslawier eo., die laatste is er ook voor Niawier en Oosternijkerk. Samen met die kent het de kaatsvereniging KF De Trije Doarpen en samen met Nes erbij ook de voetbalvereniging Ropta Boys die diens thuisbasis heeft in Oosternijkerk.
Cultuur
Jaarlijks vindt er in het dorp een openluchtspel plaats, naast enkele kleinere culturele evenementen.
Natuur
Op het eind van de 20ste eeuw is is er langs de oostkant van het dorp een park annex groenstrook aangelegd en vormt zo een groene zone langs het dorp.
Onderwijs
Het dorp kent een eigen basisschool, De Rank geheten.
Treinstation
Het dorp heeft een eigen treinstation gehad aan de toenmalige spoorlijn Leeuwarden - Anjum. Station Metslawier werd geopend in 1901 maar gesloten in 1935. Het stationsgebouw dat in 1902 werd gebouw is daarbij behouden van de sloop.
Geboren in Metslawier
- Petrus Adrianus Bergsma (1743-1824), bestuurder en ondernemer
- Balthasar Bekker (1634-1698), predikant en een van de eerste filosofen van de Verlichting
- Jan Kooistra (1894-?), burgemeester tijdens de Tweede Wereldoorlog
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Metslawier van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |