Ezumazijl
Ezumazijl (Fries: Iezumasyl) is een plaats in de gemeente Noardeast-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Plaats in Nederland  | |||
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  | ||
| Gemeente | Noardeast-Fryslân | ||
| Coördinaten | 53° 22′ NB, 6° 9′ OL | ||
| Overig | |||
| Postcode | 9133 | ||
| Woonplaats (BAG) | Anjum | ||
Foto's | |||
 | |||
| Ophaalbrug en dorpsbeeld | |||
 | |||
| De sluis van Ezumazijl | |||
| |||
Het ligt ten zuidwesten van Oostmahorn, ten zuidoosten van Anjum en ten westen van het Lauwersmeer. De kern van de plaats ligt aan de plek waar de Zuider Ee samenkomt met de Nieuwe Vaart en het Raskes. Aan het Raskes heeft het een kleine jachthaven.
De plaats wordt meestal een buurtschap genoemd maar kan ook als een eigen dorp worden gezien. Een buurtschap meer standaard omdat het anders dan Oostmahorn in 2006 geen dorpsstatus heeft gekregen.
Onder Ezumazijl wordt meestal de buurtschap Stiem gerekend, al wordt die ook weleens bij Oostmahorn gerekend. Ook een deel van de buurtschap Dijkshorne wordt bij Ezumazijl gerekend. Ezumazijl valt zelf formeel onder Anjum.
Geschiedenis
De plaats is in meerdere fases ontstaan. En is niet zo rechtlijnig op een plek ontstaan. Men zou kunnen zeggen dat het een fusie is van Ezumburen en Dijksterhuizen. Maar de geschiedenis lopen deze plaatsen ongelijk en gelijktijdig met de aanleg van een nieuwe schutsluis in 1671/72 en de latere plaats Ezumazijl. Ezumburen bestond al langer rond een oudere sluis, en lag iets wat zuidwestelijker, mogelijk zelfs eerder ontstaan op een terp nabij.
Dijksterhuizen is langs de dijk wat noordelijker ontstaan van de nieuwe sluis. De benaming Ezumazijl duikt pas als vervanger van Dijksterhuizen op in de jaren 20 en 30 van de 20ste eeuw. Maar soms duiden men die er toch nog steeds bij. Net als Ezumburen, dat aan het uitdunnen was. Terwijl Ezumazijl groeide dunde Ezumburen verder uit en uiteindelijk verdween de plaatsnaam. Ezumburen wordt als straat en streeknaam nog wel gebruikt, in het Fries Esonbuorren geheten.
De Sluis Ezumazijl uit 1671/72 werd in 1931 vernieuwd en werd aan de zuidzijde het gemaal Dongerdielen gebouwd.
Ezumazijl lag tot de gemeentelijke herindeling van 1984 in de toenmalige gemeente Oostdongeradeel. Daarna viel het tot 2019 tot de gemeente Dongeradeel, waarna deze opging in de gemeente Noardeast-Fryslân.
Molen
Ten zuidwesten van de Ezumazijl staat de rond 1850 gebouwde poldermolen De Gans, in de Ganzepolder.
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Ezumazijl van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |