Harlingen (gemeente)
Harlingen (
Gemeente in Nederland  | |||||
| |||||
.png) | |||||
Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| Coördinaten | 53° 18′ NB, 5° 41′ OL | ||||
Algemeen | |||||
| Oppervlakte | 387,67 km² | ||||
| - land | 24,96 km² | ||||
| - water | 362,71 km² | ||||
| Inwoners (1 januari 2019) | 15.758? (631 inw./km²) | ||||
| Bestuurscentrum | Harlingen | ||||
| Belangrijke verkeersaders | A31 N31 N393 | ||||
| Station(s) | Harlingen (-Haven) | ||||
Politiek | |||||
| Burgemeester (lijst) | W.R. Sluiter (PvdA) | ||||
| Zetels Gemeenteraad PvdA CDA HarlBel VVD WP SP GroenLinks HOOP D66 ChristenUnie | 17 5 3 2 2 1 1 1 1 1 1 | ||||
| Economie | |||||
| Gemiddeld inkomen (2012) | € 30.100 per huishouden | ||||
| Gem. WOZ-waarde (2014) | € 153.000 | ||||
| WW-uitkeringen (2014) | 53 per 1000 inw. | ||||
Overig | |||||
| Postcode(s) | 8856 - 8872 | ||||
| Netnummer(s) | 0517 | ||||
| CBS-code | 0072 | ||||
| CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||||
| Website | www.harlingen.nl | ||||
 Bevolkingspiramide (2008) | |||||
| |||||
Kernen
De gemeente Harlingen telt slechts drie officiële kernen, waarvan de stad Harlingen verreweg de grootste is. Wijnaldum maakte tot 1 januari 1984 deel uit van de toen opgeheven gemeente Barradeel. De Nederlandse plaatsnamen zijn de officiële.
Stad en dorpen
Aantal inwoners per woonkern in 2019:
| Nederlandse naam | Friese naam | Inwoners |
| Harlingen | Harns | 14.755 |
| Midlum | Mullum | 510 |
| Wijnaldum | Winaem | 485 |
Bron: CBS
Buurtschappen
Naast deze officiële kernen bevinden zich in de gemeente de volgende buurtschappen:
|
Politiek bestuur
Het gemeentebestuur bestaat uit drie onderdelen:
- de gemeenteraad
- het college van burgemeester en wethouders
- de burgemeester.
Elk van deze drie organen heeft eigen taken en bevoegdheden. Het hoogste gezagsorgaan is de gemeenteraad , die in deze gemeente uit zeventien personen bestaat. Hier volgt de zetelverdeling sinds 2006.
| Gemeenteraadszetels | ||||
|---|---|---|---|---|
| Partij | 2006 | 2010 | 2014 | 2018 |
| PvdA | 6 | 3 | 3 | 5 |
| CDA | 4 | 2 | 3 | 3 |
| Harlinger Belang en Harlinger Alternatief '97 | 3 | 2 | 3 | 2 |
| VVD | 2 | 2 | 2 | 2 |
| D66 | 0 | 1 | 2 | 1 |
| WAD'N PARTIJ Harlingen | - | - | 1 | 1 |
| GroenLinks | 2 | 1 | 1 | 1 |
| ChristenUnie | - | 1 | 1 | 1 |
| HOOP | - | - | - | 1 |
| Ouderen Politiek Actief | - | - | 1 | - |
| Frisse Wind | - | 3 | - | - |
| SP | - | 2 | - | - |
| Totaal | 17 | 17 | 17 | 17 |
Taal en dialect
Harlingen heeft, zoals vele steden in Friesland, een eigen Stadsfries dialect: Het Harlingers. In de gemeentelijke dorpjes Midlum en Wijnaldum en de buurtschap Foarryp, die na de opheffing van de oude (Friestalige) gemeente Barradeel bij de gemeente Harlingen zijn gevoegd, wordt het Fries wel gesproken.
Het Bildt, met zijn rijke boeren en grote landerijen, gold in de 16e en 17e eeuw als de graanschuur van Nederland. Harlingen was een belangrijke doorvoerhaven voor dit achterland voor handel naar en van Amsterdam en bier-hoofdstad Haarlem. Het is ook sterk overeenkomstig. Dit geldt voor de vele gelijkende stadfriese dialecten in deze omgeving van Friesland. Neem daarin mee het Midslands en het Amelands door de walvisvaart en eeuwenlange beurtschipperij en andere handelsbetrekkingen.
Het Fries wordt op de Harlinger scholen onderwezen, maar relatief weinig gesproken. De Harlinger Regionale Scholengemeenschap Simon Vestdijk heeft een ontheffing aangevraagd voor het verplicht stellen van het Fries op de middelbare scholen in het Friese taalgebied. Het heeft aan de leerlingen en ouders een enquête voorgelegd waarin gevraagd werd naar de taalsituatie thuis en of men bezwaar had tegen het verplicht onderwijzen van de Friese taal. Zover is het in Harlingen (nog) niet door het ontbreken van eenduidigheid. Wel is er een werkgroep in het leven geroepen om het Harlingers op papier te krijgen.
Monumenten
In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, en oorlogsmonumenten, zie:
Aangrenzende gemeenten
| Aangrenzende gemeenten | ||
|---|---|---|
| Vlieland (over zee) | Terschelling (over zee) | |
| Texel (over zee en NH) |  | Waadhoeke |
| Hollands Kroon (over zee en NH) | Súdwest-Fryslân | |
Externe link
 |
Zie de categorie Harlingen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Plaatsen in de gemeente Harlingen |  |
|---|---|---|
|
Stad en dorpen: Harlingen · Midlum · Wijnaldum | ||
| Gemeenten in de provincie Friesland | |
|---|---|---|
|
Achtkarspelen · Ameland · Dantumadeel · De Friese Meren · Harlingen · Heerenveen · Leeuwarden · Noardeast-Fryslân · Ooststellingwerf · Opsterland · Schiermonnikoog · Smallingerland · Súdwest-Fryslân · Terschelling · Tietjerksteradeel · Vlieland · Waadhoeke · Weststellingwerf | ||