De Leegte
De Leegte, ook wel Leegte of de Leegte (Fries: De Leechte) is een buurtschap in de gemeente Noardeast-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland. Het ligt ten noordwesten van Grijpskerk, ten noordoosten van Burum en ten zuiden van het Lauwersmeer in het uiterste oosten van de provincie Friesland, aan de grens met de provincie Groningen.
Buurtschap in Nederland  | |||
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  | ||
| Gemeente | Noardeast-Fryslân | ||
| Coördinaten | 53° 17′ NB, 6° 15′ OL | ||
| Overig | |||
| Postcode | 9852 | ||
| Woonplaats (BAG) | Warfstermolen | ||
Foto's | |||
 | |||
| De buurtschap gezien over de brug over de Oude Lauwers | |||
| |||
De buurtschap is gelegen aan de weg tussen de dorpen Warfstermolen en Pieterzijl ten westen van de brug over de Oude Lauwers. Iets westelijker ligt de buurtschap Halfweg en iets ten oosten van de brug de boerderij Lauwershoeve (vroeger ook wel aangeduid als 'De Leegte' op de kaart). Ten noorden stroomt de waterloop Oudlandsried in de Oude Lauwers en ten zuiden de Keegensterried.
De buurtschap valt formeel onder Warfstermolen en heeft sinds 2010 plaatsnaamborden, met de spelling de Leegte. De Leegsterweg is naar de buurtschap vernoemd en loopt door de buurtschap. De buurtschap bestaat uit een rij huizen aan de noordzijde van de weg en een boerderij en woning iets oostelijker aan de zuidzijde van de weg, langs de Olde Lauwers, waarbij hier aan de rechterzijde een ecologische verbindingszone is aangelegd, die sinds 2008 wordt beheerd door Het Groninger Landschap.
Geschiedenis
De Leegte komt als veldnaam reeds voor in de 17e eeuw en verwijst naar de laagte tussen de Keegensterried en de Oude Lauwers waarin het is gelegen, deze konden in de winter onderlopen. Volgens Andreae is het mogelijk dat deze laagte tijdens een dijkdoorbraak is ontstaan als een kolk, die later is verdwenen, maar waaraan het lage land nog herinnert.[1]
De oude loop van de Lauwers werd hier waarschijnlijk begin 15e eeuw (rond 1425 of 1440) afgedamd, om het te geleiden naar het iets daarvoor oostelijker gegraven Zijldiep, dat door de Pieterzijl werd geleid. Voor de afvoer van de Oudlandsterried werd noordelijker de Hoogedam gelegd. Ten noorden van De Leegte ligt de polder en het vroegere Lauwerszee-eiland 't Oech (ook Ooch of Oogh), dat rond 1450 werd bedijkt door een dijk van Warfstermolen via De Leegte naar de latere Munnekezijl (1471). In 1777 werd de dam bij De Leegte vervangen door een brug en herkreeg de Lauwers haar oude loop, zij het dat ze deze nog altijd moet delen met het Zijldiep. Beiden komen iets noordelijker weer samen, waarop de Lauwers zich sterk verbreedt.
De Leegte vanaf de richting Warfstermolen
Huizen in De Leegte
Oude Lauwers in de richting van het zuiden gezien vanaf de brug bij De Leegte
Oude Lauwers gezien naar het noorden.jpg)
De Leegte, februari 2012
Bronnen, noten en/of referenties
|