Kubaard
Kubaard (officieel, Fries: Kûbaard) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Plaats in Nederland  | |||||
| |||||
  | |||||
| Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| Gemeente |  | ||||
| Coördinaten | 53° 7′ NB, 5° 34′ OL | ||||
| Algemeen | |||||
| Inwoners (BAG, 2019) | 230[1] | ||||
| Overig | |||||
| Postcode | 8732 | ||||
| Netnummer | 0515 | ||||
| Woonplaatscode | 2024 | ||||
| Belangrijke verkeersaders | N359 | ||||
| |||||
Het ligt ten noordoosten van Wommels en ten zuidwesten van Lollum. De dorpskern ligt aan de noordkant van de Kubaardervaart. Bij Wommels loopt de N359 en aan de andere kant van het dorpsgebied loopt de Slachtedijk.
In 2019 telde het dorp 230 inwoners. Onder het dorp vallen ook de buurtschappen De Grits en Zwarte Beien.
Geschiedenis
Het dorp is ontstaan op een terp. Rondom de hoofdterp lagen ook nog andere kleine terpen. In 1893 werd bijvoorbeeld begonnen met het afgraven van de terp Jorum in Kubaard. Op 16 maart 1896 werd de helft van de bovengrond van de terp geveild. De dorpskern is in de 20ste eeuw licht gegroeid waardoor er sprake is van een komdorp.
In de tweede helf van de 13e eeuw werd de plaats vermeld in een kopie als Cubawerth, in 1335 als in Cubanwerd, in 1420 als toe Cubaerdt, in 1453 als Kubaerd en in 1505 als Cubaerd. De plaatsnaam zou duiden op dat op een bewoonde hoogte (werth) was gelegen die van of bewoond werd door de persoon Cuba.
Tot de gemeentelijke herindeling van 1984 lag Kubaard in de voormalige gemeente Hennaarderadeel. Daarna kwam het in de gemeente Littenseradeel te liggen. Per 1 januari 2018 splitste de gemeente Littenseradeel zich op en kwam Kubaard in Súdwest-Fryslân te liggen.
Kerk
De Kerk van Kubaard is een eenbeukige kerk uit de 13e of 15e eeuw. De muren van de kerk werden in 1874 bepleisterd waardoor het er minder oud uit ziet. In 1885 werd de middeleeuwse zadeldaktoren vervangen door een toren met een spits.
Sport
Het dorp heeft een eigen kaatsvereniging, Ús Nocht geheten en opgericht in 1948. Verder kent het twee biljartverenigingen.
Sinds 1987 is er op elke eerste zaterdag van oktober de ‘Hurdrindei’, waarbij 120 à 140 hardlopers verschillende afstanden kunnen afleggen.
Cultuur
Het dorp heeft een eigen dorpshuis it Mienskipshûs, dit was een dorpscafé eerder.
Sinds de jaren 90 van de twintigste eeuw wordt er om de twee tot drie jaar een kunstmanifestatie gehouden, waarbij de in het dorp woonachtige professionele en amateurkunstenaars hun ateliers openstellen voor publiek.
Onderwijs
Het dorp had een eigen basisschool, de De Reinbôge geheten maar de school moest in 2016 sluiten wegens te weinig leerlingen. Ook de peuterspeelplaats Pjuttewille werd dat jaar gesloten.
Energiedorp
Duurzame energie is een belangrijk thema in het dorp. De in 1993 opgerichte Kubaarder Stichting WIEK staat ieder jaar een kwart van de winst af aan het dorpsbelang. De stichting bezit één Bonus windturbine en participeert voor 25% in twee Vestas windturbines. Deze produceerden in 2008 drie keer het totale stroomverbruik van het dorp.
Alle windmolens rond Kubaard produceerden in dat jaar twintig keer het dorpsverbruik. Tevens draaide basisschool De Reinbôge door middel van zonnepanelen voor 70% op groene energie. In 2009 won Stichting WIEK met zijn activiteiten de Fryske Natuer- en Miljeupriis, uitgereikt door de Fryske Nasjonale Partij.
Geboren in Kubaard
- Petronella Moens (1762-1843), schrijfster en dichteres
- Jan Thomas Ferdinand Huguenin (1829-1875), burgemeester
- Theunis Piersma (1952-), politicus
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Kûbaard van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |