Woonplaats in Nederland

Woonplaats is in Nederland de plaatsnaam zoals gebruikt in de postale adressering.

Elke Nederlandse gemeente bestaat uit een of meer woonplaatsen. Een woonplaats kan zowel een losliggende kern (met gebied daar omheen) zijn als een aantal in elkaar overlopende kernen (met gebied daar omheen). Dit laatste gebeurt meestal bij de groei van een eigen kern of van beide kernen. Ook kan een woonplaats bestaan zonder echte kern (bijvoorbeeld: Alteveer (Hoogeveen)).

In Nederland is het duidelijkste kenmerk van de categorisering "woonplaats" dat de naam van de woonplaats onderdeel is van elk formeel adres, zoals dat bijvoorbeeld in de postale adressering wordt gebruikt. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de begrenzing en benaming van woonplaatsen.

Het formele begrip woonplaats in Nederland is op twee manieren verwarrend. Geheel Nederland is verdeeld in woonplaatsen (gebiedsdekkend, zie hieronder), maar:

  • Er zijn woonplaatsen waar niet (of nauwelijks) officieel gewoond wordt, zoals Schiphol.
  • Onder het begrip woonplaats wordt in de Nederlandse taal meestal een bevolkingsconcentratie als een stad of dorp bedoeld, echter heel Nederland is verdeeld in woonplaatsen, inclusief de dunbevolkte gebieden. Daardoor zijn buitengebieden met verspreide bebouwing ook ingedeeld bij een woonplaats. Er bestaan ook woonplaatsen zonder echte kern.

Postcode (1978)

Met de invoering van de postcode in Nederland in 1977/1978 zijn de woonplaatsen (opnieuw) vastgelegd. Dit was een grote operatie waarbij alle gemeenten, de toenmalige PTT en het Ministerie van Verkeer en Waterstaat betrokken waren. Sindsdien hoort (in principe) elke plek in Nederland tot één woonplaats en heeft elke woonplaats één naam. Daarmee werd veel onduidelijkheid opgeheven.[1]

Echter, ook sindsdien bestaan er nog twijfelgevallen: De gemeente 's-Gravenhage komt overeen met de woonplaats Den Haag. Vele dorpen en voormalige gemeenten (bijvoorbeeld: Scheveningen) worden soms als woonplaats beschouwd terwijl ze dat officieel niet meer zijn. Anderzijds wordt de formele woonplaats Amsterdam Zuidoost (een gebied, voorheen deel uitmakend van de opgeheven gemeente Weesperkarspel dat nu deel is van de gemeente Amsterdam) soms beschouwd als onderdeel van de woonplaats Amsterdam.

De postcodes bestaan uit vier cijfers en twee letters. Voor de 'postcodenummers' van vier cijfers geldt dat elk nummer slechts voor één woonplaats wordt gebruikt.

BAG (2008)

Met de invoering van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (Wet BAG, 2008) is een nieuwe ronde doorgevoerd van verduidelijking met de verplichting aan de gemeenten om de woonplaatsen (met hun begrenzing) vast te leggen. In de wet staat ook dat gemeenten hun hele gebied moeten verdelen in woonplaatsen, zodat de indeling gebiedsdekkend is. De wet verplichtte de gemeenten om de namen en grenzen van de woonplaatsen opnieuw vast te leggen.

Woonplaatsen mogen elkaar niet overlappen.[2] Wel kan een woonplaats geheel omringd worden door een andere woonplaats, bijvoorbeeld Groet in Schoorl.

Aangezien sinds de opheffing in 1996 van het Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders het hele land Nederland (inclusief binnenwateren en territoriale wateren tot meestal 1 kilometer van de basislijn) gemeentelijk is ingedeeld, is de woonplaatsindeling voor geheel Nederland nu ook gebiedsdekkend, dat wil zeggen dat elk plekje in Nederland nu tot één woonplaats behoort.

Het Kadaster, als beheerder van de Landelijke Voorziening BAG, kent aan iedere (door een gemeente vastgestelde) woonplaats een woonplaatscode toe.

Op 1 januari 2012 telde Nederland 2504 woonplaatsen.

Zie de categorie Maps of BAG woonplaatsen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.