Edens
Edens (officieel, Fries: Iens) is een terpdorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Plaats in Nederland  | |||||
| |||||
  | |||||
| Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| Gemeente |  | ||||
| Coördinaten | 53° 7′ NB, 5° 37′ OL | ||||
| Algemeen | |||||
| Inwoners (BAG, 2019) | 45[1] | ||||
| Overig | |||||
| Woonplaatscode | 2020 | ||||
Foto's | |||||
 | |||||
| |||||
Het ligt ten noordoosten van Wommels en ten zuiden van Spannum in de Greidhoek. Langs het dorp stromen de Bolswardertrekvaart en de Spannumer Opvaart, door het dorp stroomt de Edenser Opvaart. De plaats wordt in de volksmond ook wel Eens genoemd.
In 2019 telde het 45 inwoners. Onder het dorp valt ook een klein deeltje van de buurtschap Spijk. Vanwege de geringe omvang wordt Edens soms ook aangehaald als gehucht of buurtschap. Het dorp werkt op veel vlakken samen met Spannum, ze hebben een gezamenlijke dorpsvereniging en een gezamenlijk dorpsfeest.
In 1991 werd de officiële naam gewijzigd in het Friestalige Iens. De naam Edens is niet meer te vinden op borden.
Dorpsbeeld
Het dorp ligt te midden van agrarische bedrijven. Binnen de bebouwde kom zijn twee boerderijen gevestigd. Het merendeel van de bewoners van Edens vindt hun werk buiten het dorp. Van oorsprong was het gelegen aan een doodlopende weg, later is er een fietspad aangelegd dat langs de Bolswardertrekvaart loopt.
Geschiedenis
In de 13e eeuw werd het dorp vermeld als Ederinghe, in 1482 als Edens, in 1505 als Eedens, in 1529 als Yedens en eind 16e eeuw als Eens. De plaatsnaam zou afgeleid zijn van de persoonsnaam Ede'
Edens lag op een afgelegen terp, waardoor groei lang uitbleef. In de 17e en 18e eeuw geraakten ook de omliggende landerijen bewoond met enige boerderijen. Hiervoor werd op de terp een rijtje arbeiderswoningen gebouwd.
Voor de gemeentelijke herindeling van 1984 maakte Edens deel uit van de voormalige gemeente Hennaarderadeel. Daarna is het opgegaan in de gemeente Littenseradeel. Per 2018 werd die gemeente opgeheven en de plaats werd toegevoegd aan de gemeente Súdwest-Fryslân.
Kerk
De Kerk van Edens stamt voor een deel uit de 13e eeuw. In de kerk bevinden zich grafzerken uit de 16e eeuw. Er stond in de Middeleeuwen een stins (verdedigbaar stenen huis) die bewoond werd door de familie Van Burmania. In de kerk hangt nog een rouwbord met het wapen van deze familie.
Molens
Bij het dorp staat de Edensermolen, een kleine poldermolen uit 1847 die bij grote wateroverlast als hulpgemaal dienstdoet. Ten zuidwesten van Edens staat aan de overzijde van de Bolswardertrekvaart een rond 1925 gebouwde Amerikaanse windmotor.
Geboren in Edens
- Wierd Wijnia (1925-1998), schaatser
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Iens van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |