Oudega (Súdwest-Fryslân)
Oudega (Fries: Aldegea) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Plaats in Nederland  | |||||
| |||||
  | |||||
| Situering | |||||
| Provincie |  | ||||
| Gemeente |  | ||||
| Coördinaten | 52° 60′ NB, 5° 33′ OL | ||||
| Algemeen | |||||
| Inwoners (BAG, 2019) | 735[1] | ||||
| Overig | |||||
| Postcode | 8614 | ||||
| Woonplaatscode | 2417 | ||||
Foto's | |||||
 | |||||
| Oudega in 2017 | |||||
| |||||
_vlag.svg.png)
Het ligt ten zuidwesten van IJlst en Sneek, ten noordwesten van Heeg, ten noorden van Gaastmeer en ten noordoosten van Sandfirden. De dorpskern ligt aan het meer de Oudegaasterbrekken waaraan diverse havens liggen en het kent twee grote campings.
Het dorp trekt door zijn ligging ook veel watersporters, onder meer vanwege de mogelijkheden tot zeilen en windsurfen. In 2019 telde het dorp 735 inwoners. Onder het dorp valt ook de buurtschap De Band.
Om het onderscheid aan te geven met andere Friese plaatsen met de naam Oudega (in De Friese Meren en Smallingerland) wordt dikwijls gesproken van Oudega SWF of Oudega W, naar de voormalige gemeente Wymbritseradeel, waar het tot 2011 toe behoorde.
Geschiedenis
Het dorp is in de Middeleeuwen ontstaan als een streekdorp aan de sloot die vanaf Oudegaasterbrekken naar de Schuttelpoel liep. De uitgroei tot komdorp begon in de 19e eeuw, met de opkomst van de watersport.
Het werd in tweede helft van de 13e eeuw in een vervalst document uit 1132 vermeld als Aldekerke. In een ander document uit diezelfde eeuw, een kopie van een document uit 1245 werd het vermeld als Aldakerke.
In 1398 werd het vermeld als uoldegae, in 1399 als Oldega, in 1399 als Oldenkerc en in 1505 als Oldegae. Oorspronkelijk wees de plaatsnaam naar het feit dat het bij een oudere kerk was gelegen. Later is dat verschoven naar de betekenis dat het ouder dorp (ga) was.
Kerk
De hervormde kerk van het dorp, die de Ankertsjerke wordt genoemd, is een zaalkerk uit 1755. De ingebouwde zadeldaktoren van de kerk is echter uit de middeleeuwen. In 1869 werd de kerk verbouwd en in 1956 en 2014 grondig gerestaureerd.[2]
Molen
Het Dorismooltsje is de grootste spinnenkopmolen van Nederland. De molen dateert uit het einde van de 18e eeuw en staat ten noordwesten van Oudega aan het Brekkenpaad bij de Oudegaaster Brekken.
Sport
Naast de watersport kent het dorp onder meer een eigen roeivereniging, De Skomskowers geheten, de voetbalvereniging VV Oudega, tafeltennisvereniging ODI, volleybalvereniging VLO en de paardensportvereniging PC & LR Lyts Begjin.
Cultuur
Het dorp heeft een eigen dorpshuis plus, het multifunctioneel centrum It Joo. Verder kent het de muziekvereniging Eendracht Maakt Macht, de toneelvereniging Sin en Wille, de zangvereniging Sjongersnocht en eigen dorpskrant, de Nijsljochter.
Onderwijs
Het dorp heeft een eigen basisschool, CBS Klaver Fjouwer.
Geboren in Oudega
- Johannes Rypma (1992), zanger en model
Openbaar vervoer
- Lijn 46: Sneek - Jutrijp - Hommerts - Osingahuizen - Heeg - Lytshuizen - Oudega v.v.
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Oudega (Súdwest-Fryslân) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |