Puurs
Puurs is een plaats in de Belgische provincie Antwerpen en een deelgemeente van Puurs-Sint-Amands. Een inwoner van Puurs wordt een Puursenaar genoemd.
Deelgemeente in België | |||
| |||
Situering | |||
Gewest | |||
Provincie | |||
Gemeente | Puurs-Sint-Amands | ||
Fusie | 2019 | ||
Coördinaten | 51° 5′ NB, 4° 17′ OL | ||
Overig | |||
Postcode | 2870 | ||
Netnummer | 03 - 052 | ||
NIS-code | 12030 | ||
Detailkaart | |||
|
Geschiedenis
De eerste menselijke aanwezigheid was in het laat-neolithicum. Ook tijdens de metaaltijden bleef er bewoning. In de eerste eeuw na Christus vestigden er zich Romeinen. Tijdens de Karolingische periode werd Puurs geschonken aan de abdij van Cornelimunster bij Aken. De abdij had Puurs tot 1276. In 1292 kreeg Puurs zijn keure en in 1443 mocht er zich een handelsrechtbank vestigen. Na de Franse revolutie werd het verheven tot hoofdplaats van een kanton dat naast Puurs ook nog Liezele, Lippelo, Hingene, Mariekerke, Sint-Amands, Weert en Bornem omvatte. Toen Puurs in 1873 een dekenij werd, strekte de gemeente zich uit over onder andere Breendonk, Coolhem, Eikevliet, Oppuurs en Sauvegarde. Breendonk werd in 1779 afgescheiden, Oppuurs in 1803.
Tot eind 18e eeuw was Puurs een allodiale heerlijkheid die afhing van de Sint-Bernardusabdij te Hemiksem (in de 13e eeuw voor klinkende munt afgekocht van de abdij van Kornelimünster).
Op 1 januari 1977 werden de gemeenten Breendonk, Liezele en Ruisbroek bij Puurs gevoegd. Tussen 1977 en 2019 bestond de toenmalige gemeente Puurs uit 4 deelgemeenten waarbij Puurs de hoofdplaats was. Op 1 januari 2019 fusioneerde Puurs met Sint-Amands tot de fusiegemeente Puurs-Sint-Amands, waar zowel Puurs als Sint-Amands hoofdplaatsen van zijn.
Geografie
Puurs is gelegen in de regio Klein-Brabant.
Demografie
Evolutie van het inwoneraantal
19e eeuw
Jaar | 1806 | 1816 | 1830 | 1846 | 1856 | 1866 | 1876 | 1880 | 1890 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwoneraantal | 4048 | 4513 | 5375 | 3715 | 3696 | 3626 | 3637 | 3644 | 3871 |
Opmerking: resultaten volkstellingen op 31/12 |
20e eeuw tot aan herinrichting gemeenten
Jaar | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1947 | 1961 | 1970 | 1976 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwoneraantal | 4140 | 4854 | 4924 | 5404 | 6071 | 6402 | 6667 | 6772 | |
Opmerking: resultaten volkstellingen op 31/12 tot en met 1970 + 31/12/1976 |
Na de gemeentelijke herinrichting
Jaar | 1977 | 1980 | 1985 | 1990 | 1995 | 2000 | 2005 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwoneraantal | 14 835 | 15 045 | 15 014 | 15 180 | 15 380 | 15 736 | 15 903 |
Opmerking: Inwoneraantal op 01/01 - Bron:NIS |
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Politiek
Structuur
De gemeente Puurs maakt deel uit van het kieskanton Puurs, gelegen in het provinciedistrict Mechelen, het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en ten slotte de kieskring Antwerpen.
Geschiedenis
Voormalige burgemeesters
Tijdspanne | Burgemeester | |
---|---|---|
1831 - 1852 | Joannes Baptist D'Hollander | |
1853 - 1858 | Jozef Moens | |
1858 - 1872 | Jacobus De Laet | |
1873 - 1895 | Jan Baptist Verbelen | |
1896 - 1911 | Adolf Verbelen | |
1912 - 1921 | Alfons Stas | |
1922 - 1932 | Jozef Peeters | |
1933 - 1936 | Petrus Mertens | |
1937 - 1941 | P.B. Robert Maes | |
1941 - 1944 | Richard Philips | |
1944 - 1946 | P.B. Robert Maes | |
1947 - 1976 | Frans Loncin | |
1977 - 1992 | Jozef Schokkaert (CVP) | |
1992 - 1997 | Marcel Scheers (CVP) | |
1997 - 2018 | Koen Van den Heuvel (CVP / CD&V) |
Voor de voormalige burgemeesters van voor 1976 van de andere deelgemeenten, zie de voormalige gemeenten Breendonk, Liezele en Ruisbroek.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen van 1976 tot en met 2012[1]
Partij of kartel | 10-10-1976[2] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[3] | 14-10-2012[4] | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 23 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | |
CVP1 / CD&V+N-VA2 / CD&V3 | 38,391 | 10 | 43,661 | 13 | 50,761 | 16 | 53,271 | 16 | 501 | 15 | 56,772 | 17 | 51,843 | 17 | |
PVV1 / VLD2 / Open Vld3 | 15,371 | 3 | 24,51 | 7 | 19,771 | 5 | 23,572 | 6 | 17,962 | 5 | 18,792 | 4 | 8,373 | 1 | |
AGALEV1 / Progressief Puurs2 / Groen3 | - | 3,511 | 0 | 4,611 | 0 | 8,291 | 1 | 11,171 | 2 | 9,092 | 1 | 6,273 | 1 | ||
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2 | - | - | - | - | 9,951 | 2 | 15,362 | 3 | 8,632 | 1 | |||||
N-VA | - | - | - | - | - | - | 19,87 | 5 | |||||||
Positief Puurs | - | - | - | - | - | - | 4,58 | 0 | |||||||
RVP | - | - | - | - | - | - | 0,43 | 0 | |||||||
SP | 24,53 | 6 | 14,09 | 3 | 17,01 | 4 | 12,07 | 2 | 8,04 | 1 | - | - | |||
VU-K DEM1 / VU2 / VU&ID3 | 11,241 | 2 | 6,372 | 1 | 4,972 | 0 | - | 2,883 | 0 | - | - | ||||
HOOP | - | - | - | 1,53 | 0 | - | - | - | |||||||
ONAF | - | - | - | 1,27 | 0 | - | - | - | |||||||
KD | - | - | 2,33 | 0 | - | - | - | - | |||||||
SAP | - | - | 0,55 | 0 | - | - | - | - | |||||||
GBL (vsk) | 10,47 | 2 | 7,59 | 1 | - | - | - | - | - | ||||||
RAD | - | 0,28 | - | - | - | - | - | ||||||||
Totaal stemmen | 10597 | 10978 | 11381 | 11429 | 11772 | 12228 | 12367 | ||||||||
Opkomst % | 96,25 | 95,08 | 94,65 | 95,55 | 93,99 | ||||||||||
Blanco en ongeldig % | 2,31 | 3,07 | 3,15 | 3,96 | 2,5 | 3,61 | 1,80 |
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt.
Zie voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en later op de fusiegemeente Puurs-Sint-Amands.
Bezienswaardigheden
- De Sint-Pieterskerk wordt ook wel de "kathedraal van Klein-Brabant" genoemd. Van de romaanse kerk rest enkel een muurstuk in de kruisbeuk. Het gotische koor stamt uit de vroege 16e eeuw; de baroktoren werd eind 17e eeuw gebouwd; het schip in classicistische stijl werd in 1744 voltrokken. De sacristie rechts bevond zich oorspronkelijk op het gelijkvloers van de verdwenen romaanse toren; in de eerste helft van de 17e eeuw werd de huidige sacristie opgetrokken (na het afbreken van de romaanse toren); midden 19e eeuw werd de linkse sacristie gebouwd. Bezienswaardig zijn vooral het gesculpteerde orgel en beeldhouwwerk van Kerrickx (onder andere een preekstoel, biechtstoelen en een orgel van begin 18e eeuw).
- De Sint-Pietersburcht.
- Het oude seinhuisje, waarin nu de toeristische informatiebureau ondergebracht is. Dit huisje ligt vlak bij de toeristische spoorlijn Dendermonde-Puurs aan het station Puurs.
- het Fort van Liezele wordt stelselmatig opnieuw (her)ingericht naar zijn oorspronkelijke functies in 1914 en 1940. Museumlokalen met authentiek materiaal: commandoposten, troepenkamers, infirmerie, geschutsopstellingen en een gepantserde waarnemingspost zijn enkele van de vele bezienswaardigheden.
- De gemeente beheert meerdere domeinen, waarvan het domein van Coolhem het belangrijkste is.
- Sinds 2018 staat in Puurs het Studio 100 Pop-Up Theater, waar onder meer musical producties '40-'45 en Daens 2.0 plaatsvinden.
Cultuur
Evenementen
Elk jaar tijdens het derde weekend van september wordt de Puurse KermisMarkt, ofwel Pukema, georganiseerd. Tijdens dit weekend zijn er in het Puurse centrum talloze activiteiten. Zo rijdt bijvoorbeeld de stoomtrein op de toeristische stoomspoorlijn Dendermonde-Puurs. Ook werd er Pukema Rock georganiseerd. Dit muziekfestival duurde drie dagen en is vervangen door Puurs Live.
Mobiliteit
Op de oostgrens van de gemeente loopt de (gedeeltelijke) autosnelweg A12 tussen de steden Antwerpen en Brussel.
Door de gemeente lopen twee belangrijke gewestwegen, namelijk de N16 van Mechelen naar Sint-Niklaas en de N17 van de A12 naar Dendermonde. Verder lopen door de gemeente ook de kleinere N149 van Willebroek naar Puurs, de N159 van Liezele naar Bornem en de N183 van Blaasveld naar Puurs.
Het Station Puurs ligt langs spoorlijn 52 naar Antwerpen en spoorlijn 54 tussen Mechelen en Sint-Niklaas. Er zijn dus rechtstreekse treinverbindingen tussen Puurs en Antwerpen, Mechelen (Leuven) en Sint-Niklaas. Een deel van spoorlijn 52 wordt nu gebruikt voor de Stoomspoorlijn Dendermonde-Puurs, waar vooral 's zomers tijdens het weekend een stoomtrein rijdt. Ook tijdens Pukema rijdt de stoomtrein.
Economie
Een van de belangrijkste ambassadeurs voor de gemeente Puurs is brouwerij Moortgat. Hier brouwt men onder meer Duvel, Vedett en De Koninck
Sport
- Voetbalclub Puurs Excelsior FC speelde anderhalf decennium in de nationale reeksen. In 2006 werd deze club fusieclub Puurs Excelsior RSK.
- Het American footballteam Puurs Titans speelde in de eerste nationale.
- De Sporthal Vrijhals in Breendonk huisvest Volleybalclub VC Argex Duvel Puurs, die aantreedt in Liga A. In diezelfde sporthal staat ook de grootste klimmuur van Vlaanderen, Klimax genaamd. Hier wordt eind september jaarlijks een van de World Cups georganiseerd. Deze wedstrijd vindt plaats op de nieuwe buitenklimmuur, Klimax II.
- Jaarlijks wordt in de maand mei de Great Breweries Marathon gehouden.
Bekende inwoners
- Laura Deloose, profvoetbalster RSCA & Red Flames
- Inge Faes, politica (onafhankelijke)
- Kris Peeters, politicus (CD&V), (officieel in Antwerpen)
- Koen Van den Heuvel, politicus (CD&V)
- Arthur Vanderpoorten, politicus
- Eugène Van de Walle (1858 - 1916), politicus
- Isidoor Van de Wiele, atleet
- Björn Vleminckx, profvoetballer
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie de categorie Puurs van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Plaatsen in de gemeente Puurs-Sint-Amands |
---|
Deelgemeenten: Breendonk · Liezele · Lippelo · Oppuurs · Puurs · Ruisbroek · Sint-Amands |
Gemeenten in de provincie Antwerpen | ||
---|---|---|
Aartselaar · Antwerpen · Arendonk · Baarle-Hertog · Balen · Beerse · Berlaar · Boechout · Bonheiden · Boom · Bornem · Borsbeek · Brasschaat · Brecht · Dessel · Duffel · Edegem · Essen · Geel · Grobbendonk · Heist-op-den-Berg · Hemiksem · Herentals · Herenthout · Herselt · Hoogstraten · Hove · Hulshout · Kalmthout · Kapellen · Kasterlee · Kontich · Laakdal · Lier · Lille · Lint · Malle · Mechelen · Meerhout · Merksplas · Mol · Mortsel · Niel · Nijlen · Olen · Oud-Turnhout · Putte · Puurs-Sint-Amands · Ranst · Ravels · Retie · Rijkevorsel · Rumst · Schelle · Schilde · Schoten · Sint-Katelijne-Waver · Stabroek · Turnhout · Vorselaar · Vosselaar · Westerlo · Wijnegem · Willebroek · Wommelgem · Wuustwezel · Zandhoven · Zoersel · Zwijndrecht |