Berlaar

Berlaar is een plaats en gemeente in de provincie Antwerpen. De gemeente telt ongeveer 11.000 inwoners, die Berlaarnaars genoemd worden. In het plaatselijk dialect wordt de plaats als Balder uitgesproken. De gemeente behoort tot het gerechtelijk kanton Heist-op-den-Berg en het kieskanton Lier.

Berlaar
Gemeente in België
(Details) (Details)

Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Antwerpen
ArrondissementMechelen
Oppervlakte
 Onbebouwd
 Woongebied
 Andere
24.57 km² (2017)
74,97%
13,88%
11,15%
Coördinaten51° 7' NB, 4° 40' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners
 Mannen
 Vrouwen
 Bevolkingsdichtheid
11.527 (01/01/2019)
49,39%
50,61%
469,11 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2019)
18,17%
60,69%
21,13%
Buitenlanders4,21% (01/01/2019)
Politiek en bestuur
BurgemeesterWalter Horemans(CD&V/N-VA)
BestuurCD&V/N-VA,
Zetels
CD&V/N-VA
sp.a
Vlaams Belang
SamBA
Groen!
21
13
3
1
2
2
Economie
Gemiddeld inkomen19.329 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad3,93% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
2590
2590
Deelgemeente
Berlaar
Gestel
Zonenummer03 - 015
NIS-code12002
PolitiezoneBerlaar-Nijlen
HulpverleningszoneRivierenland
Websitewww.berlaar.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Mechelen
in de provincie Antwerpen
Portaal    België
Berlaar en de rivier de Grote Nete

Geschiedenis

In de oudste gekende vermelding wordt het dorp Berlaer genoemd, een schrijfwijze die doorheen de geschiedenis afwisselde met Berlar, Ballaer, Ballaert en Balaer. Het was in het bezit van de heren van Mechelen en Grimbergen, de familie Berthout.

De oudste sporen van menselijke aanwezigheid worden geleverd door overblijfselen uit de Ahrenburgcultuur (8000 v Chr ). Het is ook vrij logisch dat op de noordrand van het Kolenwoud en aan de rand van de moerassige Netegronden vrij vlug landbouwnederzettingen gegroeid zijn. Een deel van het dorp werd door Egidius I, bijgenaamd Met-de-Baard, afgestaan aan het cisterciënzerklooster van Roosendaal te Walem. Het afgestane deel werd pas terug deel van Brabant bij de dood van Margaretha van York in 1503.[1]

De huidige gemeente Berlaar is ontstaan op 1 januari 1965 uit de fusie van de kerngemeente Berlaar (met woonkern Berlaar-Heikant) met de toen opgeheven gemeente Gestel. Tegelijkertijd werden er kleine gebiedsdelen van Berlaar afgestaan aan de gemeenten Putte en Kessel. Bovendien maakt Berlaar deel uit van de Belgische Kempen.

Geografie

Kernen

In de gemeente ligt naast Berlaar zelf nog de deelgemeente Gestel. De kleine dorpskern van Gestel ligt ten noordoosten van Berlaar-centrum, aan de Grote Nete en in het zuiden ligt het grote gehucht Heikant. In het plaatselijk dialect wordt dit gehucht als Balder-Hei uitgesproken. En wordt soms ook gewoon aangeduid als 'de-Hei'. Ook is er nog een kleiner gehucht ten zuidoosten van het centrum genaamd Melkouwen met een eigen treinstation.

Demografie

Evolutie van het inwoneraantal

19e eeuw

Jaar180618161830184618561866187618801890
Inwoneraantal348536452925318532093377359437263941
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12

20e eeuw tot aan herinrichting gemeenten

Jaar19001910192019301947196119701976
Inwoneraantal45125433602871088280898495379460
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 tot en met 1970 + 31/12/1976

Na de gemeentelijke herinrichting

Jaar1977198019851990199520002005
Inwoneraantal9460941396859718982910.15010.438
Opmerking:Inwoneraantal op 01/01 - Bron:NIS

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Politiek

Structuur

De gemeente Berlaar maakt deel uit van het kieskanton Lier, gelegen in het provinciedistrict Lier, het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en ten slotte de kieskring Antwerpen.

BerlaarSupranationaalNationaalGemeenschapGewestProvincieArrondissementProvinciedistrictKantonGemeente
AdministratiefNiveau  Europese Unie België Vlaanderen AntwerpenMechelenBerlaar
Bestuur Europese CommissieBelgische regeringVlaamse regeringDeputatieGemeentebestuur
Raad Europees ParlementKamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams ParlementProvincieraadGemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands KiescollegeKieskring AntwerpenMechelen-TurnhoutLierLierBerlaar
Verkiezing EuropeseFederaleVlaamseProvincieraads-Gemeenteraads-

Schepencollege en gemeenteraad

Burgemeester is Walter Horemans (CD&V). Eerste schepen is Jan Hendrickx (N-VA), voorts is het schepencollege samengesteld uit Eddy Verstappen, Ingeborg Van Hoof, Stefaan Lambrechts en Suzy Put (allen CD&V). OCMW-voorzitster is Nadine Boekaerts (N-VA).

Voorts zetelen in de gemeenteraad Willy Beullens, Artur Issaev, Rita Deckers, Silvain Vertommen (allen CD&V), Christophe De Backere, Maria Vervloet (beide N-VA), Rudy Nuyens, Liesbeth Ceulemans, Ronald Van Thienen (allen sp.a), Koen Kerremans, Leen Janssens (beide Groen), John Steurs en Swa De Bakker (beide SamBA) en Dirk Aras (Vl. Belang).

Geschiedenis

Gemeentehuis

(Voormalige) burgemeesters

TijdspanneBurgemeester
? - 1805J. B. Caeymaex[2]
1806 - ?Fr. Bauwens
1815 - ?Dominicus Cornelis
1843 - ?Charles Le Grelle
1855 - ?J.B. Lambrechts
? - 1863Augustijnen
? - ?J.J. De Rest
? - 1877Charles Le Grelle
1878 - ?J.B. Lambrechts
? - 1896L. Rijmenants
1896 - 1921J.F. Lambrechts
1921 - 1927J. De Schutter
1927 - 1941Jules Lambrechts
1941 - 1944Jules Croonen
1944 - 1958Jules Lambrechts
1959 - 1963Jozef Lambrechts
...
1965 - 1970Albert Lambrechts
1971 - 1994Jos Houben (BSP / SP)
1995 - 2006André Martens (CVP / CD&V)
2007 - hedenWalter Horemans (CD&V)

Legislatuur 2013 – 2018

In tegenstelling tot elders in Vlaanderen hield het Valentijnskartel stand in de gemeente en trokken CD&V en N-VA samen naar de verkiezingen van 2012. Lijsttrekker was zittend burgemeester Walter Horemans (CD&V). Voor de andere partijen waren dit respectievelijk Koen Kerremans (Groen), Dirk Aras (Vlaams Belang), Christiane Dockx (Open Vld) en Jef Daems voor VU-ID-erfgenaam SamBA (Samen Berlaar Anders). Voor sp.a ten slotte was Lies Ceulemans lijsttrekster.[3]

Het kartel N-VA-CD&V behaalde een absolute meerderheid met 48,88% van de stemmen. (+10,41%). Daarnaast mocht Groen - dat zijn stemmen zag vermeerderen met 2,81% tot 10,01% - zich tot de winnaars van verkiezingen rekenen. SamBA bleef nagenoeg status quo (−0,51%) Alle andere partijen moesten in meerdere of mindere mate een verlies slikken. Grootste verliezers waren Vlaams Belang met een verlies van 5,98% (9,58%, - 2 raadsleden) en sp.a met een verlies van 4,62% (13,56%, een raadslid minder). Open Vld ten slotte boekte een verlies van 2,08% (4,89%) en verloor zijn enige vertegenwoordiger in de gemeenteraad.

Walter Horemans verlengde zijn ambt als burgemeester met een coalitie bestaande uit CD&V & N-VA. Deze coalitie heeft een meerderheid met 13 op 21 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel10-10-1976[4]10-10-1982[4]9-10-1988[4]9-10-1994[4]8-10-2000[4]8-10-2006[5]14-10-2012[6]14-10-2018
Stemmen / Zetels%21%21%21%21%21%21%21%21
CVP1 / CD&V+N-VA2 / CD&V327,191626,251623,591630,681836,941938,4521048,8621333,338
SP1 / sp.a2 / Kartel BHG331,921735,241929,521726,141618,311418,182413,562319,634
PVV1 / VLD2 / Open Vld3-6,87105,91013,582215,21236,97214,8930-
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2--1,86105,39109,531115,60239,582111,122
AGALEV1 / Groen!2 / Groen3--4,0410--7,202110,013214,332
N-VA-------21,65
SamBA-----13,60213,092-
VU1 / VU&ID29,741112,891217,661421,421520,0124---
W.O.W.---2,780----
BVP-18,76417,424-----
Lambrechts31,157-------
Totaal stemmen68997114735173517642787678598563
Opkomst %95,1694,1793,9793,2594,1
Blanco en ongeldig %2,093,183,414,153,363,13,64,1

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Bezienswaardigheden

Sint-Pieterskerk
  • Het Hooghuys, een zeventiende-eeuws kasteeltje, met stukken die uit de middeleeuwen dateren.

Cultuur

Evenementen

  • Quondam, middeleeuws spektakel met steekspelen en demonstraties, op het domein van het Hooghuys, in de winter en de zomer.

Streekproducten

  • Super Balder, een lokaal bier

Onderwijs

De gemeente biedt op twee locaties gemeentelijk onderwijs aan in de Gemeentelijke Basisschool.

Naast de gemeenteschool telt Berlaar ook een aantal scholen van het gemeenschapsonderwijs en van het katholieke net.

  • Gemeentelijke Basisschool
  • Basisschool De Lotusbloem
  • Gesubsidieerde Vrije Basisschool
  • De Balderschool
  • Instituut Heilig Hart van Maria (secundair)
  • Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans (afdeling Berlaar)

Sport

Voormalige voetbalclub KFC Rita Berlaar speelde verscheidene jaren in de Belgische nationale reeksen, tot de club in 2000 verdween. Als nieuwe club werd toen SK Berlaar opgericht.

Sinds het seizoen 2010-2011 speelde er ook enkele jaren een Berlaarse club in de hoogste reeks van het Belgische tafeltennis, de Superdivisie. Tafeltennisclub Dylan Berlaar knokte zich met voornamelijk eigen jeugdspelers naar de Belgische top. Ter ere van de promotie werd zelfs een oud Berlaars bier, de Super Balder, opnieuw tot leven gewekt. In het seizoen 2013-2014 kwam Dylan Berlaar voor de derde keer in vier jaar uit in Superdivisie. De ploeg kon de degradatie niet vermijden en speelt sindsdien als subtopper in Eerste Nationale.

Bekende inwoners

Geboren

Bewoners

Bekende personen die in Berlaar wonen of woonden, of een andere significante band met de gemeente hebben:

Zie de categorie Berlaar van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.