Borsbeek
Borsbeek is een plaats en gemeente in de provincie Antwerpen. De gemeente telt ruim 10.000 inwoners.
Gemeente in België .svg.png){kind=small} | |||||
| |||||
  | |||||
Geografie | |||||
| Gewest |  | ||||
| Provincie |  | ||||
| Arrondissement | Antwerpen | ||||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 3.92 km² (2017) 38,85% 38,5% 22,66% | ||||
| Coördinaten | 51° 12' NB, 4° 29' OL | ||||
Bevolking (bron: AD Statistiek) | |||||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 10.854 (01/01/2019) 48,55% 51,45% 2769,83 inw./km² | ||||
| Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder | (01/01/2019) 21% 59,24% 19,76% | ||||
| Buitenlanders | 11,35% (01/01/2019) | ||||
Politiek en bestuur | |||||
| Burgemeester | Dis Van Berckelaer | ||||
| Bestuur | Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) en Iedereen Borsbeek | ||||
| Zetels N-VA Iedereen Borsbeek Vlaams Belang | 21 9 10 2 | ||||
| Economie | |||||
| Gemiddeld inkomen | 18.704 euro/inw. (2016) | ||||
| Werkloosheidsgraad | 8,92% (jan. 2019) | ||||
Overige informatie | |||||
| Postcode 2150 | Deelgemeente Borsbeek | ||||
| Zonenummer | 03 | ||||
| NIS-code | 11007 | ||||
| Politiezone | Minos | ||||
| Hulpverleningszone | Rand | ||||
| Website | www.borsbeek.be | ||||
| Detailkaart | |||||
 | |||||
| ligging binnen het arrondissement Antwerpen in de provincie Antwerpen | |||||
| |||||
Borsbeek behoort tot het kieskanton Kontich en het gerechtelijk kanton Schilde.
Geschiedenis
In 1264 werd Borsbeek afgescheiden van Deurne, waar het tot dan toe behoorde. Tot 1505 was Borsbeek een onverleende heerlijkheid. Maar in dat jaar verleende Filips de Schone het aan Jan van Halen. Van 1559 tot 1606 werd Borsbeek meermaals overgeërfd door familieleden van de heer van Cantincrode.
François d'Orselay de Granvelle, de laatste bezitter van de burcht Cantincrode verkocht in 1610 de heerlijkheden Borsbeek, Hove en Boechout aan de Leuvense edelman P. Peckius. Die was sinds 1614 kanselier van Brabant en werd later de vertrouwensman van aartshertog Albrecht. Hij werd nu heer van Borsbeek, Hove en Boechout en stelde de drie gemeenten onder één schepenbank op het kasteel Vredeberg te Boechout.
In 1617 en 1618 heerste de pest. Uit andere gemeenten kwam men op bedevaart om van de heilige Lucia genezing af te smeken.
Om zich tegen de plunderzucht van de Hollanders te beschermen, waren de inwoners van Borsbeek in de jaren 1634-1635 met meubelen en oogst in de kerk binnengevlucht. Pas in 1643 konden de mensen ervan worden overtuigd dat ze hun goederen uit de kerk moesten verwijderen en terug naar huis brengen. In 1648 werd in Münster (Westfalen) een vredestractaat getekend tussen de regering van koning Filips IV van Spanje en de opstandige Noordelijke provinciën. Meteen kwam de rust en veiligheid terug.
Borsbeek bleef tot aan de aanvang van de Spaanse Successieoorlog (1701-1713) betrekkelijk ver van de fronten. In 1746 namen Franse legers Borsbeek in en stootten van daaruit op naar Mechelen, Lier en Antwerpen.
In 1760 werden stenen palen geplaatst om de grenzen af te bakenen met de naburige dorpen.
In 1794 overleed Louis de Villegas, de laatste heer van de heerlijkheid Borsbeek. Van 1794 tot 1814 kwamen Borsbeek opnieuw onder een Franse overheersing. Het dorp behoorde eerste tot het kanton Wilrijk en daarna tot het kanton Berchem.
Op 24 april 1800 werd de gemeentelijke administratie van het kanton Berchem afgeschaft. Hierdoor werd Borsbeek weer een zelfstandige gemeente, die door een maire zou worden bestuurd.
Op 13 november 1830 werd de eerste Belgische gemeenteraad te Borsbeek verkozen. De verkiezing was nogal woelig geweest en werd verbroken. Op 17 maart 1831 werden nieuwe verkiezingen gehouden.
In februari 1883 besloot de gemeenteraad een complex op te trekken, bestaande uit een gemeentehuis en een pastorie. Het complex werd in 1893 in gebruik genomen.
In het begin van de 20e eeuw vestigden zich steeds meer Borsbekenaars en inwijkelingen zich ten westen van de Frans Beirenslaan. In 1938 werd de kapelanie Sint-Jan Berchmans aan het Tirolerhof opgericht dat later tot een aparte parochie aan de Koudebeek uitgroeide.
Bij de grote fusieoperatie werd Borsbeek niet gefuseerd met de andere Antwerpse gemeenten (Berchem fuseerde wel). Hierdoor werd Borsbeek de kleinste gemeente van de provincie Antwerpen. Vandaag is Borsbeek een sterk verstedelijkte gemeente binnen de Antwerpse agglomeratie.
Demografie
Demografische ontwikkeling
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Politiek
Structuur
De gemeente Borsbeek ligt in het kieskanton Kontich, het provinciedistrict Boom, het kiesarrondissement Antwerpen en ten slotte de kieskring Antwerpen.
Gemeentebestuur
Désiré Van Berckelaer (Iedereen Borsbeek) volgde in 2013 Leo Vlaeymans (CD&V) op als burgemeester. Hij leidt een coalitie bestaande uit Iedereen Borsbeek en N-VA. Samen vormen ze de meerderheid met 19 op 21 zetels.
Geschiedenis
(Voormalige) Burgemeesters
| Tijdspanne | Drossaard | |
|---|---|---|
| 1711 - 1716 | J.B. Snyers | |
| 1716 - 1733 | Guill. Boots | |
| 1733 - 1789 | Martin Salicati | |
| 1789 - 1796 | Emmanuel van Kieldonck | |
| Tijdspanne | President Municipale Raad | |
| 1800 - 1806 | J. Geysen | |
| Tijdspanne | Maire | |
| 1806 - 1817 | Jean Emmanuel van Henxthoven | |
| Tijdspanne | Burgemeester | |
| 1817 - 1822 | Petrus Cautereels | |
| 1823 - 1825 | A. Corluy (waarnemend burgemeester) | |
| 1825 - 1830 | A. Corluy | |
| 1830 - 1831 | Petrus Cautereels | |
| 1831 - 1850 | Corneel van Tichelen | |
| 1851 - 1878 | Jan Baptist Corluy[1] | |
| 1879 - 1892 | Frans Beirens | |
| 1892 - 1910 | Jozef Reusens | |
| 1910 - 1920 | Edward Corluy | |
| 1921 - 1946 | Florent Frans Reusens | |
| 1947 - 1958 | Victor Snacken | |
| 1959 | Leopold Govaerts | |
| 1959 - 1969 | Guilielmus Huybrechts | |
| 1969 - 1970 | Gustaaf Staes (BSP) | |
| 1971 - 1977 | Leo Govaerts (CVP) | |
| 1977 - 1988 | Modest Vereycken[2] (CVP) | |
| 1989 - 2012 | Leo Vlaeymans[3] (CVP / CD&V) | |
| 2013 - heden | Dis Van Berckelaer[4] (Iedereen Borsbeek) | |
Legislatuur 2012 - 2016
Allereerst was er nieuwkomer H-ALT (voluit Het Alternatief[5]) bij de verkiezingen van 2012. Ondanks een goede score van 4,51%, was dit onvoldoende voor een vertegenwoordiging in de gemeenteraad. Lijsttrekster was ex-N-VA'ster Geertruida Dieltjens (ze had de partij verlaten omwille van het vrouwonvriendelijke karakter[6]), tevens de enige vrouwelijke lijsttrekster.[7] sp.a trok deze verkiezingen onder de naam 'Pro Borsbeek' naar de kiezer. De partij moest 0,68% inleveren ten overstaan van de verkiezingsdeelname van 2006 (toen in kartel met Spirit) en strandde op 8,55%.
Grote winnaars waren N-VA (31,33%) en Groen dat een winst boekte van bijna 3% (10,14%). Verliezers waren, Open Vld (−6,25%), CD&V (−8,13%) en Vlaams Belang (−18,9%). Ook de lokale partij 'Borsbeek Boven Alles' (BbA) moest een verlies van 4,77% incasseren. Open Vld strandde op 5,91% (geen vertegenwoordiger meer), CD&V op 14,49% (−2 zetels), Vlaams Belang op 9,83% (−3 zetels) en BbA op 15,23% (−1 zetel).[8] Lijsttrekkers waren respectievelijk uittredend burgemeester Leo Vlaeymans (CD&V), Dis Van Berckelaer (BbA), Walter Kiebooms (N-VA), Dirk Coens (Open Vld), Tom Verboven (Groen), Roby Legendre (Pro Borsbeek) en Resy Beets (Vl.Belang).[9] Het mobiliteitsvraagstuk vormde het belangrijkste onderwerp van de verkiezingen.[10]
De bestuursmeerderheid werd gevormd tussen N-VA, Groen en BbA.[11][12] Dis Van Berckelaer (BbA) werd de nieuwe burgemeester, voorts bestaat de ploeg uit 3 N-VA-schepenen (en de OCMW-voorzitter) en 1 schepen voor zowel Groen als BbA.[13]
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
| Partij of kartel | 10-10-1976[14] | 10-10-1982[14] | 9-10-1988[14] | 9-10-1994[14] | 8-10-2000[14] | 8-10-2006[15] | 14-10-2012[16] | 14-10-2018 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 17 | % | 19 | % | 19 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | |
| CVP1 / CD&V2 | 38,031 | 7 | 36,81 | 8 | 36,571 | 8 | 36,351 | 10 | 30,061 | 7 | 22,622 | 5 | 14,492 | 3 | - | ||
| SP1 / sp.a-spirit2 / Pro Borsbeek3 / sp.a4 | 20,091 | 3 | 16,561 | 3 | 16,761 | 3 | 9,141 | 1 | 7,641 | 1 | 9,232 | 1 | 8,553 | 1 | 4,84 | 0 | |
| PVV1 / VLD2 / Open Vld3 | - | - | 10,291 | 1 | 11,042 | 2 | 14,482 | 3 | 12,162 | 2 | 5,913 | 0 | 3,53 | 0 | |||
| AGALEV1 / Groen!2 / Groen3 | - | - | 16,131 | 3 | 13,151 | 2 | 10,281 | 2 | 7,202 | 1 | 10,143 | 2 | - | ||||
| Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 | - | - | - | 16,461 | 4 | 23,821 | 6 | 28,732 | 7 | 9,832 | 2 | 13,82 | 2 | ||||
| BbA | - | - | - | - | - | 20,06 | 5 | 15,23 | 4 | - | |||||||
| N-VA | - | - | - | - | - | - | 31,33 | 9 | 38,0 | 9 | |||||||
| Iedereen Borsbeek | - | - | - | - | - | - | - | 39,8 | 10 | ||||||||
| H-ALT | - | - | - | - | - | - | 4,51 | 0 | - | ||||||||
| VU1 / VU&ID2 | 30,141 | 6 | 31,181 | 6 | 20,251 | 4 | 10,561 | 2 | 10,032 | 2 | - | - | - | ||||
| VIVANT | - | - | - | - | 1,91 | 0 | - | - | - | ||||||||
| GEMBEL | - | - | - | - | 1,77 | 0 | - | - | - | ||||||||
| PROBO | - | - | - | 3,29 | 0 | - | - | - | - | ||||||||
| VRIJBO | - | 15,46 | 2 | - | - | - | - | - | - | ||||||||
| V B | 11,74 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | ||||||||
| Totaal stemmen | 5048 | 6280 | 6647 | 7292 | 7283 | 7437 | 7047 | 7060 | |||||||||
| Opkomst % | 94,35 | 92,41 | 91,58 | 92,82 | 89,76 | 91,6 | |||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 4,83 | 4,71 | 4,96 | 5,5 | 3,17 | 2,88 | 3,04 | 3,9 | |||||||||
De zetels van de gevormde meerderheid zijn vetjes gedrukt. De grootste partij is in kleur.
Bezienswaardigheden
- Fort 3, een deel van de fortengordel rond Antwerpen
- De Sint-Jacobuskerk, met zijn beschermd orgel
Mobiliteit
Borsbeek wordt bediend door tram- buslijnen van De Lijn.
De Frans Beirenslaan, die deel uitmaakt van de R11 (de grote ring rond Antwerpen) en de Herentalsebaan vormen belangrijke invalswegen naar de stad.
Onderwijs
- Sint-Jozefinstituut
- Gemeenteschool De Klinker
Sport
- Gymnastiek Turnkring Relax Borsbeek
- voetbalclub Koninklijk Borsbeek Sport
- Basketbalcub De Kleppers
- Atletiekvereniging Brabo Atletiek
- Tafeltennisclub TTK Borsbeek
- Volleybalclub VK Borsbeek en VK Sloep
- DVV Borsbekia
- Op Pinkstermaandag wordt de Stan Ockers Classic verreden.
Bekende Borsbekenaren
Geboren
- Frans Van Immerseel (1909 - 1978) - kunstenaar
- Hugo Schiltz (1927 - 2006) - politicus en advocaat
- Lode Bertels (1933) - politicus en dierenarts
- Lea Couzin (1934) - actrice
Woonachtig
Bekende personen die woonachtig zijn of waren in Borsbeek of een andere significante band met de gemeente hebben:
- Gustaaf Staes - politicus
- Leo Govaerts - politicus
- Modest Vereycken - politicus
- Leo Vlaeymans - politicus
- Désiré Van Berckelaer (1960) - politicus
- Hanna Mariën - atleet
Externe links
 |
Zie de categorie Borsbeek van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Gemeenten in de provincie Antwerpen | |
|---|---|---|
|
Aartselaar · Antwerpen · Arendonk · Baarle-Hertog · Balen · Beerse · Berlaar · Boechout · Bonheiden · Boom · Bornem · Borsbeek · Brasschaat · Brecht · Dessel · Duffel · Edegem · Essen · Geel · Grobbendonk · Heist-op-den-Berg · Hemiksem · Herentals · Herenthout · Herselt · Hoogstraten · Hove · Hulshout · Kalmthout · Kapellen · Kasterlee · Kontich · Laakdal · Lier · Lille · Lint · Malle · Mechelen · Meerhout · Merksplas · Mol · Mortsel · Niel · Nijlen · Olen · Oud-Turnhout · Putte · Puurs-Sint-Amands · Ranst · Ravels · Retie · Rijkevorsel · Rumst · Schelle · Schilde · Schoten · Sint-Katelijne-Waver · Stabroek · Turnhout · Vorselaar · Vosselaar · Westerlo · Wijnegem · Willebroek · Wommelgem · Wuustwezel · Zandhoven · Zoersel · Zwijndrecht | ||