Boom (België)

Boom is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen en is de hoofdplaats van het kieskanton en het gerechtelijk kanton Boom. De gemeente ligt aan de rivier de Rupel en telt ruim 18.000 inwoners.

Boom
Gemeente in België
(Details) (Details)

Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Antwerpen
ArrondissementAntwerpen
Oppervlakte
 Onbebouwd
 Woongebied
 Andere
7.37 km² (2017)
32,44%
19,69%
47,86%
Coördinaten51° 5' NB, 4° 22' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners
 Mannen
 Vrouwen
 Bevolkingsdichtheid
18.244 (01/01/2019)
49,46%
50,54%
2476,99 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2019)
23,14%
59,33%
17,52%
Buitenlanders11,48% (01/01/2019)
Politiek en bestuur
BurgemeesterJeroen Baert (N-VA)
BestuurN-VA, CD&V, Groen
Zetels
N-VA
Boom één (sp.a)
Vlaams Belang
CD&V
Groen
25
10
7
3
4
1
Economie
Gemiddeld inkomen16.896 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad8% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
2850
Deelgemeente
Boom
Zonenummer03 - 015
NIS-code11005
PolitiezoneRupel
HulpverleningszoneRivierenland
Websitewww.boom.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Antwerpen
in de provincie Antwerpen
Portaal    België
Boom aan de Rupel
In onbruik geraakte transportband voor het vervoer van klei in De Schorre

Geschiedenis

Vermoedelijk bestond Boom al in de Romeinse periode. Boom behoorde aanvankelijk tot de parochie Kontich, waarvan het voor 1309 werd gescheiden. Boom maakte deel uit van de bezittingen van de familie Berthout en hun jongere tak, de Heren van Grimbergen. In 1290 werd Boom, samen met Rumst, Terhagen, Willebroek, Ruisbroek en Heindonk afgescheiden van het Land van Grimbergen en verenigd in een aparte heerlijkheid, het Land van Rumst. Boom kwam samen met de rest van het Land van Rumst in handen van de geslachten van Vianden. Zo kwam het Land van Rumst in opeenvolgende periodes in verschillende handen terecht onder andere de Ligne, de Béthune, Huis Bourbon, Huis Nassau. Tot Karel van Baume in 1663 de gemeente Boom verkocht aan Joris Boschart als een afzonderlijke entiteit los van het Land van Rumst.

Omstreeks 1410 werd, naar aanleiding van de stapelkwestie tussen de havens Antwerpen en Mechelen, door Anton van Bourgondië een bolwerk opgeslagen te Boom om de Rupel en de vaart op Mechelen te controleren.

Tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog lagen de Oostenrijkers in mei 1766 in de twee forten tussen Rumst en Boom om de Rupellinie tegen de Fransen te verdedigen.

Boom werd tijdens de Boerenkrijg van 20 tot 27 oktober 1798 het hoofdkwartier van de "Brigands" van het land van Boom.

In 1976 bleef Boom buiten de grote fusieoperatie van de Belgische gemeenten. Hierdoor is het qua oppervlakte een van de kleinste gemeenten van de provincie Antwerpen. Boom heeft sinds de 19e eeuw een eigen ziekenhuis, maar dit is sinds 1959 juist over de gemeentegrens gevestigd (in Reet, Rumst). Sinds het begin van de 21e eeuw is er een toenemende druk op de kleinere buurgemeenten (zoals bijvoorbeeld Niel) om te fuseren met de gemeente Boom.

Geografie

Kernen

Boom heeft geen deelgemeenten. De dorpskern ligt in het zuiden, aan de Rupel. Langs die rivier liggen ten westen, tegen de grens met het Hellegat in Niel, de vroegere industriële wijk Noeveren, ten oosten de wijk Hoek. Het afzonderlijke dorp Bosstraat ligt een kilometer verder oostwaarts.

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
 Niel    Rumst 
    
 Puurs    Willebroek 

Demografie

Demografische ontwikkeling

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Politiek

Structuur

De gemeente Boom ligt in het kieskanton Boom, het provinciedistrict Boom, het kiesarrondissement Antwerpen en ten slotte de kieskring Antwerpen.

BoomSupranationaalNationaalGemeenschapGewestProvincieArrondissementProvinciedistrictKantonGemeente
AdministratiefNiveau  Europese Unie België Vlaanderen AntwerpenAntwerpenBoom
Bestuur Europese CommissieBelgische regeringVlaamse regeringDeputatieGemeentebestuur
Raad Europees ParlementKamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams ParlementProvincieraadGemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands KiescollegeKieskring AntwerpenAntwerpenBoomBoomBoom
Verkiezing EuropeseFederaleVlaamseProvincieraads-Gemeenteraads-
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:

Gemeentebestuur

Burgemeester is Jeroen Baert (N-VA). Hij leidt een coalitie bestaande uit N-VA, CD&V en Groen.

Geschiedenis

(Voormalige) Burgemeesters

TijdspanneBurgemeester[1]
1830 - 1848Frans Verelst (katholiek Unionist)
1848 - 1876Jozef Tuyaerts (LP)
1876 - 1886Louis Verbeeck (LP)
1887 - 1914Emile Van Reeth (Kath.Partij)
1914 - 1921Jules Meyers (Kath. Partij, waarnemend)
1921 - 1926Louis Lamot (UCB)
1926 - 1938Frans De Schutter (BWP)
1938 - 1945Frans Holsters (LP)
1944René Tollenaer (oorlogsburgemeester)
TijdspanneBurgemeester
1944 - 1945Hubert Mampaey (UCB, waarnemend)
1945 - 1946Lucien Van Reeth (BSP)
1946 - 1967Jos Van Cleemput (BSP)
1967 - 1970Isidoor Vinck (BSP)
1971 - 1976Marcel Van Bulck (BSP)
1977 - 1986Gerard De Fré (PVV)
1986 - 1994Etienne De Groot (PVV)
1995 - 2012Patrick Marnef (SP / Boom één)
2013 - hedenJeroen Baert (N-VA)

Legislatuur 2007 - 2012

Heilig Hartkerk
Voormalige meesterwoning van steenbakkerij N.V. Klampsteen, nu taverne 't Steencaycken

De CVP trok in verdeelde slagorde naar de verkiezingen.[2] Zo was er naast de CVP-kieslijst de scheurlijst Baert en De Saeger.[3] Grootste partij werd het Vlaams Belang, met een nipte voorsprong van 0,4% op Boom één, de lokale sp.a-lijst van zittend burgemeester Patrick Marnef. Het valentijnskartel van CD&V-N-VA werd de derde politieke formatie en behaalde 15,29% van de stemmen. Tijdens de verkiezingen vonden er problemen plaats met de stemcomputers, kiezers van de lijst Boom één, zagen enkel de partijnaam staan.[4] Het gemeentebestuur voor 2007-2012 bestond uit een coalitie van Boom één (plaatselijke sp.a), CD&V en Open Vld. Een coalitie van 14 op 25 zetels. Burgemeester was Patrick Marnef (Boom één), schepenen waren Peter De Ridder en Anita Ceulemans (beide Boom één), Bart De Smet en Kris Van Hoeck (beide CD&V-N-VA) en Marc Lamberts (Open VLD). OCMW-voorzitter werd Nourdine El Kaouakibi.[5] Carry De Groot-Verboven, verkozen op de VLD-lijst, besloot als onafhankelijk liberaal te zetelen.[6] Op 1 januari 2010 werd Marc Lamberts opgevolgd als schepen door partijgenote Nicole Schreppens.[7] Eveneens in januari 2010 werd Rik Röttger (Boom één), die gedeputeerde werd van de provincieraad Antwerpen, opgevolgd door partijgenote Cindy Huys, en Jeroen Baert nam de fakkel over van Leo De Saeger (lijst Baert-De Saeger).

Legislatuur 2013 - 2018

Lijsttrekkers bij de verkiezingen waren Dany Bosteels (Open Vld), Jeroen Baert (N-VA), Hans Verreyt (Vl.Belang), Sven Cools (Groen), Bart De Smet (CD&V), Patrick Marnef (Boom één) en Bart Goovaerts (EVA). Winnaars van de verkiezingen waren N-VA (36,88%, 11 zetels) en Groen (+0,68%). Verliezers waren alle andere partijen, waarbij Open Vld (−6,29%), CD&V (−6,76%) en Vlaams Belang (15,93%) elk hun stemmenaantal met ongeveer de helft zagen afnemen. Boom één moest een klein verlies slikken van 2,89% en strandde op 26,27% (8 zetels). Open Vld en CD&V moesten respectievelijk 2 en 3 zetels inleveren, het Vlaams Belang 5. Groen bleef status quo op 1 zetel. EVA ten slotte kon 0,78% van de kiezers bekoren, onvoldoende voor een zitje in de gemeenteraad. Stemmenkampioen was Jeroen Baert (N-VA) met 1.595 voorkeurstemmen voor Patrick Marnef (Boom één, 1.163), Nourdine Elkaouakibi (Boom één, 905), Anita Ceulemans (Boom één, 865) en Hans Verreyt (Vl.Belang, 583).[8]

Na de verkiezingen werd er een coalitie gesloten tussen N-VA, Open Vld en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 13 op 25 zetels. Jeroen Baert (N-VA) werd aangesteld als burgemeester.[9] Boom één, de op-een-na-grootste partij werd hierdoor naar de oppositiebanken verwezen. De kritiek op de coalitie luidde dat CD&V en Open Vld - die elks slechts een verkozene hadden, hun zetel verzilverd zagen in een schepenambt. CD&V-verkozene Bart De Smet besloot niet te zetelen, waardoor de CD&V-schepen Chris Van Hoeck werd[10], de overige schepenen zijn Linda Lauwers (N-VA), Ils Blommaerts (N-VA), Dany Bosteels (Open Vld), Inge De Ridder (N-VA). Christel De Coninck werd aangesteld als OCMW-voorzitster. Op 1 januari 2016 werd Inge De Ridder opgevolgd als schepen door Francis Sanchez (N-VA), die op haar beurt Christel De Coninck opvolgde als OCMW-voorzitster.[11] Op 20 oktober stapten NVA-gemeenteraadsleden Mark Van Heel, Britt Willems en Juan Roca Cervera uit de NVA-fractie. Hetzelfde deed schepen Ils Blommaerts. Allen zullen als onafhankelijke gaan zetelen. Zijzelf gaven als reden hiervoor aan dat ze buiten spel gezet werden, terwijl de NVA-burgemeester hen 'deloyaliteit' verweet en aangaf dat ze al lang geen afdrachten meer aan de partij gaven. Eender hoe: door deze gebeurtenis heeft het bestuur geen meerderheid meer. Door de timing -minder dan 1 jaar voor de volgende gemeenteraadsverkiezingen- vermijden de opstappers dat er onbestuurbaarheid kan uitgeroepen worden, wat eventueel had kunnen leiden tot de vorming van een nieuwe meerderheid. Men zal dus ofwel op de oppositie moeten rekenen om de begroting rond te krijgen ofwel moeten werken met de zogenaamde 'twaalfden', wat in weze een besparing is. Echt beleid zal er de resterende 12 maanden echter niet meer inzitten.[12]

Legislatuur 2019 - 2025

Na opnieuw een 10 van de 25 zetels te halen (1 zetel minder in vergelijking met 2013) kon Jeroen Baert met N-VA nogmaals de burgemeesterssjerp bemachtigen. Dit keer door een ruime meerderheid te vormen met coalitiepartners CD&V (4 zetels), en Groen (1 zetel). De oppositie bestaat uit 2 partijen. De grootste daarvan is Boom één (7 zetels). De 2e oppositiepartij is Vlaams-belang met 3 zetels.

Open-vld dat vorige legislatuur nog een schepenpost kon bemachtigen behaalde deze verkiezing niet genoeg stemmen om hun zetel te behouden. Ook Pvda & Boom vooruit behaalden hun eerste zetel niet.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel10-10-1976[13]10-10-19829-10-19889-10-19948-10-20008-10-2006[14]14-10-2012[15]14-10-2018
Stemmen / Zetels%25%23%23%23%23%25%25%25
CVP1 / CD&V+N-VA2 / CD&V343,9911240,2811040,3111027,521720,51515,29248,533113,834
PVV1 / VLD2 / VLD-Vivant-Anders3 / Open Vld47,861113,221218,081418,092415,092312,90336,61414,740
SP1 / Boom één244,5411236,9711035,351932,291832,721929,162826,272822,227
AGALEV1 / Groen!2 / Groen3--6,26107,24116,11116,58217,26318,131
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2---14,861320,851529,592813,662313,423
N-VA------36,881129,810
PVDA-------5,00
Boom Vooruit-------3,10
Baert & De Saeger-----6,481--
VU1 / VU&ID23,6110---2,2120---
BOB----1,560---
GRAS-9,531------
Anderen(*)----0,95-0,78-
Totaal stemmen1178311050105131008110560113721139911696
Opkomst %94,3591,2891,6493,3290,9691,6
Blanco en ongeldig %2,22,983,414,523,23,712,223,2

Het aantal zetels van de gevormde meerderheid wordt in het witte gedeelte vet weergegeven
(*)2000: ONA (0,95%) / 2012: EVA (0,8%)

Bezienswaardigheden

PIDPA-watertoren van Boom
Tuyaertsstraat 65
Rijksbasisschool
Voormalige Bloemmolens Rypens, nu wooncomplex
Steenbakkerij Frateur, thans steenbakkerijmuseum ’t Geleeg

Steenbakkerijen

Boom kende al steenbakkerijen in de 14de eeuw en kalkovens in de 15de eeuw, die in de 15de en 16de eeuw tot hoge bloei kwamen ingevolge de voortdurende vraag vanuit de Antwerpse bouwwerven. Daarnaast droeg ook het graven van het Kanaal Rupel-Brussel, dat vanaf 1561 Antwerpen met het binnenland verbond, ertoe bij om van Boom het centrum te maken van de steennijverheid vanaf de tweede helft van de 16de eeuw. Aan het EMABB-museum was tot 2007 een ambachtelijke steenbakkerij in werking te zien (site Lauwers). De oude Steenbakkerij Frateur wordt volop gerestaureerd.

Kunstbrug

De kunstbrug, ook wel 'one world' genoemd, is een werk van Arne Quinze. Het is terug te vinden in de schorre in Boom. De brug werd voor het eerst tentoongesteld op 12 oktober 2014 aan het publiek. Vooral de kostprijs van het kunstwerk maakte veel reacties los, de bouw ervan kostte 4,6 miljoen euro. In het midden van de brug staat een ijzeren structuur van 25 meter hoog.

Natuur

  • Provinciaal recreatiedomein De Schorre
  • Gemeentepark van Boom
  • Bos N (Voormalige kleiput, intussen ontwikkeld natuurgebied)
  • Op de grens van Boom & Rumst bevinden zich ook oude kleiputten die zich hebben omgevormd tot waardevolle natuur. Dit natuurgebied is immers bedreigd omdat enkele delen gesaneerd dienen te worden.

Cultuur

Bijnaam

Gedurende de Eerste Wereldoorlog verwierven de Boomenaars de bijnaam 'hondenfretters'. Dit kwam doordat ze bij gebrek aan ander vlees, honden slachtten om te eten. Alleen werd dit hondenvlees niet in Boom gegeten, want men verkocht dit namelijk in Mechelen en Antwerpen. Er is een fietsroute, het hondefretterspad, hiernaar vernoemd.

Evenementen

Jeugdbewegingen

  • Chiro Calimero
  • Chiro Kontakt
  • Gidsen Boom
  • Nour
  • Intisaar

Literatuur

Piet Van Aken, een schrijver geboren in Terhagen. Zijn bekendste werk was de novelle Klinkaart uit 1954. De titel van het boek: 'Klinkaart' verwijst naar een harde steen die in de fabriek gemaakt werd. Hier schrijft hij over een twaalfjarig meisje op haar eerste werkdag in de steenbakkerij.

Schrijvers en dichters

Amelinckx Margriet, Blommaert Karin, Bogaert Guy, Claes Bavo, Schoeters Armand, Verlinden Jozef, ... zijn voorbeelden van schrijvers en dichters die in Boom leven.

Scholen

Lagere scholen

  • Hoeksteen
  • Reuzenboom
  • OLVI De kade
  • Boompark
  • 'T krekeltje
  • BSBO Groenlaar
  • Villa Kakelbont

Middelbare scholen

  • PTS
  • OLVI Boom
  • Atheneum Boom

Informatie en geschiedenis

  • OLVI is een middelbare school in Boom. De gehele school omvat drie aparte gebouwen: een middenschool, een 3de jaar en een bovenbouw. In deze school worden zowel ASO, BSO en TSO richtingen aangeboden. Vroeger was er op de plek van de bovenbouw een kleiput die daarna geschonken werd aan een kloosterorde. Dit verklaart waarom de speelplaats van de school lager is gelegen dan de straat. De kleiput diende voor het aanschaffen en aanmaken van bakstenen. De afkorting van OLVI is "Onze-Lieve-Vrouwinstituut". De school is dan ook officieel een christelijke school.
  • Den Brandt is een middelbare school in Boom, waar uitsluitend de eerste graad van het secundaire onderwijs wordt aangeboden.
  • Het Atheneum is een middelbare school in Boom, die uitsluitend de tweede en derde graad van het secundaire onderwijs voorziet. Naast algemene secundaire richtingen en Handel worden er ook de richtingen "sportwetenschappen" en "lichamelijke opvoeding en sport" aangeboden.
  • De PTS is een technische school, gelegen in een historisch gebouw uit 1927. In deze school worden uitsluitend TSO en BSO richtingen onderwezen.
  • OLVI de kade is een lagere school en onderdeel van OLVI. tevens gelegen naast OLVI bovenbouw in de Bassinstraat.

Economie

Het Kanaal Brussel-Charleroi, dat aansluit op de Willebroekse Vaart en vanaf 1832 in dienst kwam, bezorgde Boom een gemakkelijke toevoer van steenkolen en een verbeterde afvoermogelijkheid voor de productie van de lokale nijverheid.

Sport

  • voetbalclub Rupel Boom FC
  • hockeyclub Braxgata
  • judoschool Fudji Yama Boom - Niel - Schelle
  • basketbalclub Phantoms Rupel Boom
  • zwemclub Verenigde Willebroekse Zwemclub
  • zwemclub Koninklijke Zwemclub IJsberen Boom
  • Tennisclub Koninklijke Tennisclub Boom
  • turnkring Volharding Boom
  • Fitnessclub GO-FIT Boom

Bekende Bomenaars

Geboren

Woonachtig

Bekende personen die woonachtig zijn of waren in Boom of een andere significante band met de gemeente hebben:

Partnersteden

Zie de categorie Boom, Belgium van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.