Gerechtelijk kanton

Een gerechtelijk kanton is in België een groep van gemeenten waarbinnen één vredegerecht gevestigd is, dat bevoegd is voor al die gemeenten. Grotere gemeenten worden in meerdere gerechtelijke kantons ingedeeld.

Een gerechtelijk arrondissement bestaat uit alle gerechtelijke kantons op het grondgebied van dat arrondissement. In België zijn er 162 [1] gerechtelijke kantons, sinds 1 april 2014 gegroepeerd in 12 gerechtelijke arrondissementen en 5 rechtsgebieden.[2]

Er zijn in België ook nog 210 kieskantons, die niet altijd samenvallen met de gerechtelijke kantons.

De hervorming van het gerechtelijk landschap in 2013-2014 heeft het aantal gerechtelijke arrondissementen herleid van 27 naar 12. De rechtbanken in die arrondissementen worden nu 'afdelingen' van de vergrote arrondissementen.[3]

In het totaal zijn er 187 vredegerechten met 229 zetels. In principe is er één vastbenoemde vrederechter per kanton en telt elk kanton één enkele zetel. (De zetel is de plaats waar zitting wordt gehouden en waar een griffie is). 35 kantons hebben twee of drie zetels i.p.v. één. Als een vredegerecht meerdere zetels heeft, dan bedient elke zetel een welbepaalde groep gemeenten van dat kanton. (art. 186 Gerechtelijk wetboek + K.B. 03.06.1999, B.S., 04.08.1999)

Lijst van gerechtelijke kantons

Gerechtelijk gebied Antwerpen

Arrondissement Antwerpen

Arrondissement Limburg

Gerechtelijk gebied Brussel

Arrondissement Brussel

Arrondissement Leuven

Arrondissement Waals-Brabant

  • Eigenbrakel
  • Geldenaken-Perwijs
  • Nijvel
  • Tubeke
  • Waver 1 & 2

Gerechtelijk gebied Gent

Arrondissement Oost-Vlaanderen

Arrondissement West-Vlaanderen

Gerechtelijk gebied Luik

Arrondissement Eupen

  • Eupen
  • Sankt-Vith

Arrondissement Luik

  • Hamoir
  • Hoei 1 & 2
  • Fléron
  • Grâce-Hollogne
  • Herstal
  • Luik 1-4
  • Saint-Nicolas
  • Seraing
  • Sprimont
  • Wezet
  • Borgworm
  • Limburg-Aubel
  • Malmedy-Spa-Stavelot
  • Verviers 1 & 2

Arrondissement Luxemburg

  • Aarlen-Messancy
  • Bastenaken-Neufchâteau
  • Marche en Famenne-Durbuy
  • Saint Hubert-Bouillon-Paliseul
  • Vielsalm-La Roche en Ardenne-Houffalize
  • Virton-Florenville-Etalle

Arrondissement Namen

  • Andenne
  • Beauraing-Dinant-Gedinne
  • Ciney-Rochefort
  • Couvin-Philippeville
  • Florennes-Walcourt
  • Fosses-la-Ville
  • Gembloers-Eghezée
  • Namen 1 & 2

Gerechtelijk gebied Bergen

Arrondissement Henegouwen

  • Aat-Lessen
  • Beaumont-Chimay-Merbes le Château
  • Bergen 1 & 2
  • Binche
  • Boussu
  • Charleroi 1-5
  • Châtelet
  • Doornik 1 & 2
  • Dour-Colfontaine
  • Edingen-Lens
  • Fontaine-l'Evêque
  • La Louvière
  • Moeskroen-Komen-Waasten
  • Péruwelz-Leuze en Hainaut
  • Seneffe
  • Thuin
  • Zinnik

Rationalisering onder Koen Geens

Het 'plan Vredegerechten' van Minister Koen Geens[4] voorziet een rationalisering van het aantal vredegerechten in drie fasen. In de eerste fase worden van kantons met twee of drie zetels deze zetels bijeen gebracht op één locatie. Het gaat om 76 zetels van 35 kantons waarvan er 29 verdwijnen en 47 zetels overblijven. In een tweede fase wordt bekeken of stedelijke kantons "die aan elkaar grenzen en/of reeds in hetzelfde gebouw huizen" kunnen worden "gegroepeerd". In een derde fase zou de kaart zelf van de gerechtelijke kantons hertekend worden.[5] De nieuwe indeling van de gerechtelijke kantons (de zgn. derde fase) en de lijst met vredegerechten die daardoor zouden worden gesloten, werd op 7 maart 2017 beslist.[6]

Kaart van de gerechtelijke kantons (vredegerechten) in het Vlaams gewest volgens het zgn. plan-Geens (2017). Gebaseerd op https://cdn.nimbu.io/s/1jn2gqe/assets/Lijst-NL.pdf

De kantons met meerdere zetels worden als volgt gereorganiseerd:

West-Vlaanderen
Nieuwpoort naar Veurne (K.B. 23.08.2014, B.S., 20.02.2015)
Ieper-2 naar Poperinge[7]
Oost-Vlaanderen
Kruishoutem naar Oudenaarde (K.B. 16.02.2016, B.S., 22.02.2016)
Zele naar Wetteren (K.B. 14.03.2016, B.S., 11.04.2016)[8]
Zottegem naar Herzele (K.B. 06.11.2016, B.S., 02.12.2016)
Brakel naar Geraardsbergen : tijdelijk beide zetels in Brakel (K.B. 06.06.2016, B.S., 05.10.2016), uiteindelijk beide in Geraardsbergen
Dendermonde - Hamme behoudt beide zetels en wordt in de 3e fase herbekeken
Antwerpen
Antwerpen-8 (Berchem en Mortsel) naar Kontich (K.B. 01.05.2016, B.S., 30.05.2016) (Dit gaat om twee verschillende kantons, niet om één kanton met twee zetels)
Limburg
Lommel naar Neerpelt (K.B. 07.03.2016, B.S., 22.03.2016)
Voeren naar Tongeren[9]
Vlaams-Brabant
Overijse naar Zaventem (K.B. 31.05.2016, B.S., 06.06.2016)
Kraainem naar Sint-Genesius-Rode (K.B. 06.06.2016, B.S., 15.06.2016)
Herne naar Sint-Pieters-Leeuw[10]
Landen naar Zoutleeuw
Waals-Brabant
Perwez naar Jodoigne (K.B. 10.04.2016, B.S., 18.04.2016)
Henegouwen
Dour naar Colfontaine (K.B. 31.01.2015, B.S., 18.02.2015)
Comines-Warneton naar Mouscron (K.B. 10.04.2016, B.S., 06.06.2016)
Lessines naar Ath (K.B. 30.06.2017, B.S., 05.07.2017)
Péruwelz naar Leuze-en-Hainaut
Merbes-le-Château naar Beaumont; derde zetel blijft in Chimay (K.B. 28.10.2016, B.S., 28.11.2016 - in 'Plan Vredegerechten'[4] was aangekondigd: Beaumont en Merbes-le-Château naar Chimay)
Engien - Lens behoudt beide zetels en wordt in de 3e fase herbekeken
Namen
Beauraing en Gedinne naar Dinant (Beauraing naar Dinant : K.B. 07.09.2003, B.S., 24.09.2003 ; Gedinne naar Dinant: K.B. 01.09.2016, B.S., 14.09.2016)
Eghezée naar Gembloux (K.B. 24.02.2016, B.S., 02.03.2016)
Rochefort naar Ciney (K.B. 20.05.2016, B.S., 30.05.2016)
Philippeville naar Couvin (K.B. 11.07.2016, B.S., 19.09.2016 - in 'Plan Vredegerechten'[4] andersom aangekondigd)
Walcourt naar Florennes (K.B. 03.10.2016, B.S., 21.12.2016 - in 'Plan Vredegerechten'[4] aangekondigd dat beide zetels zouden blijven en in de 3e fase worden herbekeken)
Luxemburg
Bouillon en Paliseul naar Saint-Hubert (Bouillon naar Paliseul : K.B. 01.07.2012, B.S., 17.07.2012; beide naar Saint-Hubert : K.B. 21.11.2016, B.S., 16.12.2016 zoals gewijzigd door K.B. 31.01.2017, B.S., 15.02.2017)
Florenville naar Virton (K.B. 30.10.2015, B.S., 20.11.2015)
Etalle naar Virton (K.B. 16.02.2016, B.S., 29.02.2016)
Houffalize naar Vielsalm (K.B. 18.03.2016, B.S., 25.03.2016); derde zetel blijft in La Roche-en-Ardenne
Messancy naar Arlon (K.B. 30.08.2016, B.S., 08.09.2016)
Durbuy naar Marche-en-Famenne (K.B. 01.09.2016, B.S., 14.12.2016)
Bastogne - Neufchâteau behoudt beide zetels en wordt in de 3e fase herbekeken
Luik
Aubel naar Limbourg (K.B. 18.09.2016, B.S., 22.09.2016)
Malmedy en Stavelot naar Spa (Malmedy naar Spa : K.B. 06.06.2017, B.S., 30.06.2017)
Herve naar Verviers-1 (K.B. 01.09.2016, B.S., 26.09.2016; K.B. 12.12.2016, B.S., 09.01.2016)
Huy - Hannut behoudt beide zetels en wordt in de 3e fase herbekeken

Gerechtelijke hiërarchie

  • Oude indeling voor de hervorming van 1 maart 2013:
Oude Gerechtelijke hiërarchie

Nationaal recht

Rechtsbronnen:Belgische Grondwet · verdrag · bijzondere wet · wet, decreet, ordonnantie · rechtspraak · rechtsleer · gewoonterecht · algemene rechtsbeginselen · billijkheid
Publiekrecht:staatsrecht · strafrecht · gerechtelijk recht · bestuursrecht · fiscaal recht · sociale zekerheidsrecht
Privaatrecht:burgerlijk recht · arbeidsrecht · economisch recht · insolventierecht · vennootschapsrecht
Rechtbanken:Hof van Cassatie · Grondwettelijk Hof · Raad van State
hof van beroep (5) (Marktenhof) · arbeidshof (5) · arbeidsrechtbank (9) · ondernemingsrechtbank (9) · hof van assisen (11) · arrondissementsrechtbank (12) · rechtbank van eerste aanleg (12) (burgerlijke rechtbank, correctionele rechtbank, strafuitvoeringsrechtbank, raadkamer, onderzoeksrechter, beslagrechter, familierechtbank, jeugdrechtbank) · politierechtbank (15) · vredegerecht (187)
Brussels International Business Court
Territoriale indeling:gerechtelijk gebied · gerechtelijk arrondissement · gerechtelijk kanton
Juridische actoren:advocaat · assessor · benadeelde persoon · burgerlijke partij · gerechtsdeurwaarder · griffier · Ministerie van Justitie · notaris · Openbaar Ministerie (ook parket) · pleitbezorger · rechter · referendaris · stafhouder

Primair recht:VEU · VWEU · Handvest van de grondrechten van de Europese Unie
Secundair recht:verordeningen · richtlijnen · besluiten · aanbevelingen · adviezen
Rechtbanken:Gerecht · Hof van Justitie van de Europese Unie · Gerecht voor ambtenarenzaken van de Europese Unie
Verdragen:Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
Rechtbanken:Europees Hof voor de Rechten van de Mens

Rechtsbronnen:verdrag · rechtspraak · rechtsleer · gewoonterecht · algemene rechtsbeginselen
Rechtstakken:internationaal publiekrecht · internationaal privaatrecht
Rechtbanken:Benelux-Gerechtshof · Internationaal Gerechtshof · Internationaal Strafhof
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.