Asse (Vlaams-Brabant)

Asse is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant en het arrondissement Halle-Vilvoorde. De gemeente Asse wordt tegenwoordig bij de Brabantse Kouters gerekend, en tegelijkertijd bij het Pajottenland terwijl Bekkerzeel en Zellik pas in de editie van 't Payottenland uit 1852[1] deel zijn gaan uitmaken van het naburige Pajottenland. De gemeente is de hoofdplaats van het gerechtelijk en bestuurlijk kanton Asse. Asse telt ruim 33.000 inwoners, die Assenaren[2] worden genoemd. Het lokale dialect is het Asses.

Asse
Gemeente in België
(Details) (Details)

Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Vlaams-Brabant
ArrondissementHalle-Vilvoorde
Oppervlakte
 Onbebouwd
 Woongebied
 Andere
49.64 km² (2017)
72,9%
14,55%
12,55%
Coördinaten50° 55' NB, 4° 12' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners
 Mannen
 Vrouwen
 Bevolkingsdichtheid
33.158 (01/01/2019)
48,69%
51,31%
667,97 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2019)
22,46%
59,12%
18,42%
Buitenlanders12,64% (01/01/2019)
Politiek en bestuur
BurgemeesterKoen Van Elsen (CD&V)
BestuurCD&V, N-VA
Zetels
CD&V
N-VA
ANDERS
Zellik-Relegem
Groen
Vlaams Belang
31
10
8
5
4
3
1
Economie
Gemiddeld inkomen19.575 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad6,41% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
1730
1730
1730
1730
1731
1731
Deelgemeente
Asse
Bekkerzeel
Kobbegem
Mollem
Relegem
Zellik
Zonenummer02 - 052
NIS-code23002
PolitiezoneAMOW
HulpverleningszoneVlaams-Brabant West
Websitewww.asse.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Halle-Vilvoorde
in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal    België

Geschiedenis

Romeinse periode

Asse ontstond op de Cuesta van Asse. Het werd waarschijnlijk al bewoond door de Nerviërs. Vanaf het midden van de eerste eeuw verbond een Romeinse heerweg Asse met de Nervische hoofdstad Bavay, Bagacum Nerviorum. Vanuit Asse was er verbinding met de nabijgelegen vicus van Elewijt en de vicus van Rumst. De Romeinen bouwden in deze nederzetting mogelijk een legerkamp.[3]

In de wijk Kalkoven zijn talrijke archeologische vondsten gedaan. Daar bevond zich een belangrijke Romeinse vicus, gelegen aan een diverticulum. Zo zijn er overblijfselen van een pottenbakkerij gevonden, met goed bewaarde resten van ovens, en verder misbaksels en een bijgebouw.[4] Begin 2008 werd er een deel van een Romeinse weg blootgelegd, die waarschijnlijk een straat van een kleine dorpskern vormde. Een deel daarvan is nog steeds zichtbaar in de inkomhal van de Federale Politie van Asse.

In Asse werden 150 Romeinse munten gevonden, vooral uit de 2e eeuw n.Chr. en 20 paardenbeeldjes in terracotta. In de naburige vicus van Elewijt werden ook zulke paardenbeeldjes gevonden, deze beeldjes verwijzen wellicht naar de cultus van de Keltische godin Epona.

Middeleeuwen

Tijdens het Karolingische Tijdperk behoorde Asse tot de Brabantgouw. Het wordt gezien als een van de mogelijke centra van deze gouw. In de tijd van de Noormannen (ca. 900) zou er zich een belangrijke burcht hebben bevonden (zie Vita Berlendis).

Vanaf 1085/1086 maakt Asse deel uit van het landgraafschap Brabant onder de graven van Leuven, voorvaderen van de hertogen van Brabant. In de bestuurlijke geografie van het hertogdom Brabant ressorteerde Asse onder het kwartier Brussel.

De hertog van Brabant was in wezen ook heer van Asse. Hij had evenwel te Asse een plaatselijk vazal, heer tot Asse genoemd, die als onderdeel van zijn leenmanschap hereditair standaarddrager van de hertog van Brabant was. In Asse bezaten hertog Godfried van Verdun en zijn zoon Herman van Ename een domein dat zij tussen 1012 en 1015 ruilden tegen dertig hoeven en een kerk te Buvrinnes die in het bezit waren van graaf Lambert van Leuven.

Gelegen op het kruispunt van handelswegen en als belangrijk militair-strategisch knooppunt werd Asse doorheen de geschiedenis meermaals door invallende legers bezet en ook herhaaldelijk gebrandschat.

18e eeuw

Als voortzetting van zijn belangrijke schepenbank uit het Ancien régime werd Asse bij de oprichting van het Dijledepartement door de Fransen in 1795 hoofdplaats van het kanton en zetel van een vredegerecht gemaakt.

Tweede Wereldoorlog

De gemeente werd rond 18 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 3 september 1944. Minstens één weerstander werd naar het Auffanglager van Breendonk getransporteerd.[5]

Na-oorlogse periode

Op 25 april 1966 vond een dramatisch verkeersongeval plaats in de gemeente, hierbij kwamen tien kinderen om het leven door een vrachtwagen die inreed op een groep leerlingen die verkeerslessen kregen aan de basisschool van Walfergem. Een jaar later, ten gevolge van het ongeval, werden er alcoholcontroles ingevoerd op de Belgische wegen[6].

In 1977 is de fusiegemeente Asse ontstaan uit de samenvoeging van Asse met Bekkerzeel, Kobbegem, Mollem, Relegem en Zellik.

Geografie

Kernen

Asse telt zes deelgemeenten, daarnaast kent de gemeente nog 6 andere woonkernen.

Geografische streek

De gemeente wordt afhankelijk van de bron gerekend tot de streek Brabantse Kouters en/of het Pajottenland.

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
 Aalst (Oost-Vl.)  Opwijk  Merchtem 
 Affligem  Wemmel 
 Ternat  Dilbeek  Jette
Ganshoren
Sint-Agatha-Berchem
(Brussels Hfdst. Gew.) 

Demografie

Evolutie in het inwonerstal

  • Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen op 31 december; vanaf 1977= inwoneraantal per 1 januari
  • 1977: aanhechting van Bekkerzeel, Kobbegem, Mollem, Relegem en Zellik

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Bezienswaardigheden

Sint-Martinuskerk
Kruisborrekapel
Broekbeek
  • gotische Sint-Martinuskerk (13e-17e eeuw); de beschermheilige van Asse is de Heilige Martinus.
  • het voormalige passantenhuis Oud Gasthuis (17e-19e eeuw) is enkele jaren geleden grotendeels gerestaureerd en maakt nu deel uit van cultuurcentrum Asse, met vergaderzalen en een zaal op zolder die ten dienste staan van de verenigingen. De waardevolle authentieke keuken is bewaard gebleven. Sinds 2006 bevindt zich aan het Oud Gasthuis een nieuwe hoofdbibliotheek;
  • het centrale plein "Markt" met een paar fraaie gebouwen uit de achttiende eeuw;
  • het oude gemeentehuis van Asse (filmlocatie uit het Samson en Gert-kinderfeuilleton).
  • de Kruisborrekapel uit 1622
  • wandel-, fiets- en mountainbikeroutes, onder andere aan het Kravaalbos bij gehucht Asse-ter-Heide
  • Petrus Ascanus kapel. Petrus Ascanus of Petrus van Assche, geboren in Asse omstreeks 1530 als Petrus van der Slagmolen, was een van de 19 martelaren van Gorcum

Cultuur

Evenementen

  • De zaterdag vóór de derde zondag na 3 mei: jaarmarkt Mollem
  • De tweede zaterdag van oktober: jaarmarkt Zellik
  • Hopduvelfeesten: tweejaarlijks, doorgaans het tweede weekend van september

Streekproducten

Vroeger en nu

Gezondheidszorg

In Asse ligt een van de drie campussen van het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis. Tot aan de fusie op 31 december 2001 was dit samen met de campus Ninove het Fusieziekenhuis Heilig Hart Asse/Ninove.

Economie

De gemeente is een regionaal diensten- en handelscentrum voor Midden-West-Brabant en hoofdplaats van het kanton Asse. Er zijn industriezones in Mollem, Zellik en Relegem.

Vervoer

Asse ligt tussen de E40 (Ternat), de A12 (Meise) en de Brusselse ring (Zellik). De A11 (Brussel-Dendermonde-Zelzate) werd nooit aangelegd wegens een beslissing uit 1976. Daardoor, en mede door de aanwezigheid van verscheidene industriezones, is er in Asse centrum heel wat onnodig verkeer. De Rondweg heeft dit probleem slechts gedeeltelijk kunnen oplossen.[8]

Asse heeft 3 stations: Asse, Zellik en Mollem.

Politiek

2013-2018

Burgemeester is Koen Van Elsen (CD&V). Hij leidt een coalitie bestaande uit CD&V, Open Vld en sp.a. Samen vormen ze de meerderheid met 17 op 31 zetels.

2018-2024

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 bleef de CD&V de grootste partij. Ze vormden een coalitie met N-VA. Samen zullen ze de meerderheid vormen met 18 op 31 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij10-10-1976[9]10-10-1982[9]9-10-1988[9]9-10-1994[9]8-10-2000[9]8-10-2006[10]14-10-2012[11]14-10-2018
Stemmen / Zetels%27%29%29%29%29%29%31%31
CVP1/CD&V239,6211334,2511240,07114-21,5517-27,0721026,5210
CD&V+N-VA-----35,7112--
N-VA------26,36923,28
VU18,75518,06510,753-----
PVV1/VLD2/Open Vld3/ANDERS4--19,3716-20,3927-17,223614,645
AGALEV1/Groen2-4,92105,42117,09117,1711--6,382110,822
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2--3,191010,121210,941316,08244,86215,821
SP1/sp.a211,131315,041413,6814-6,411--6,92214,620
PVDA-------2,50
ZELLIK9,722--13,0949,52---
GB-RB4,370-------
V B16,424-------
RL-7,7927,521-----
GEMBEL-19,956------
GVP---37,5113----
KARTEL---26,929----
UNION---3,060----
W.O.W.---2,210----
SAMEN----24,068---
Zellik-Relegem1/ZellikRelegem-Volk2-----9,291211,21312,124
AS.PRO-----10,62--
LST Burgemeester-----28,339--
Totaal stemmen1756619040196071980419835204702025320915
Opkomst %204702025394,7493,7692,1593,290,0192,3
Blanco en ongeldig %3,735,014,235,383,795,273,093,9

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Bekende Assenaren

Geboren in Asse

Woonachtig in Asse

Overleden in Asse

Partnersteden

Zie de categorie Asse van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.