Diest

Diest is een stad en gemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant. De stad ligt in het noordoosten van de provincie op de grens tussen het Hageland en de Kempen. De gemeente grenst in het oosten aan de provincie Limburg. Het is ook een Oranjestad door de historische band met het huis Nassau. De stad telt ongeveer 24.000 inwoners.

Diest
Stad in België
(Details) (Details)

Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Vlaams-Brabant
ArrondissementLeuven
Oppervlakte
 Onbebouwd
 Woongebied
 Andere
58.2 km² (2017)
74,15%
10,79%
15,06%
Coördinaten50° 59' NB, 5° 3' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners
 Mannen
 Vrouwen
 Bevolkingsdichtheid
23.998 (01/01/2019)
49,05%
50,95%
412,34 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2019)
17,93%
60,1%
21,96%
Buitenlanders5,83% (01/01/2019)
Politiek en bestuur
BurgemeesterChristophe De Graef (Open Vld)
BestuurDDS (CD&V), Open Diest (Open Vld)
Zetels
Open Diest (Open Vld)
DDS (CD&V)
sp.a
N-VA
Groen
Vlaams Belang
27
8
8
5
3
2
1
Economie
Gemiddeld inkomen20.099 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad6,31% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
3290
3290
3290
3290
3293
3294
Deelgemeente
Diest
Deurne
Schaffen
Webbekom
Kaggevinne
Molenstede
Zonenummer013 - 011
NIS-code24020
PolitiezoneDemerdal-Dsz
HulpverleningszoneOost Vlaams-Brabant
Websitewww.diest.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Leuven
in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal    België

Geschiedenis

Middeleeuwen

Diest was een graafschap van het Karolingische rijk. De stad dankte haar opkomst aan haar gunstige ligging: Diest lag langs de handelsweg Brugge-Keulen en aan de rivier de Demer.

In 1229 kreeg Diest stadsrechten van hertog Hendrik I van Brabant.

In de 14de en 15de eeuw leefden de inwoners in grote welstand door een drukbezochte landbouwmarkt, graan- en veemarkten, maar vooral door de lakennijverheid en -handel. Het Diestse laken was op bijna alle grote West-Europese markten te koop.

Oranje-Nassau

Diest behoorde toe aan Maria van Loon-Heinsberg, die afstamde van de graven van Loon. Na haar huwelijk in 1440 met Jan IV van Nassau werd Diest deel van het graafschap Nassau-Dillenburg. In 1499 kwam Diest door ruil in het bezit van Engelbrecht II van Nassau, graaf van Nassau. Een van zijn opvolgers, René van Chalon, voerde ook de titel Prins van Oranje. Zo bleef Diest bezit van het huis Oranje-Nassau tot 1795, toen de Zuidelijke Nederlanden bij Frankrijk werden aangehecht. De oudste zoon van Willem van Oranje, Filips Willem, ligt er begraven in de Sint-Sulpitiuskerk. Heden ten dage voert koning Willem-Alexander der Nederlanden nog steeds de adellijke titel Baron van Diest. Zie Titels Nederlandse koninklijke familie.

Belegeringen

Door haar ligging bij de Demer, op de grens van het hertogdom Brabant en het prinsbisdom Luik en de connecties met Oranje-Nassau werd de stad vaak belegerd, geplunderd en verwoest. In 1572 nam Willem van Oranje Diest in tijdens zijn tweede invasie, maar nog in hetzelfde jaar kreeg Don Frederik de stad weer in handen. In 1635 bezetten de Republiek der Verenigde Nederlanden en Frankrijk de stad, met de bedoeling de Zuidelijke Nederlanden onder elkaar te verdelen, maar dit mislukte. Tussen 1701 en 1705 kreeg Diest te maken met Franse, Staatse en Spaanse bezetting.

Oostenrijk en Frankrijk

Onder de Oostenrijkers (1713-1790) herstelde de stad zich. Er werd weer volop handel gedreven en bier gebrouwen. Ook hier was de Habsburgse monarchie niet populair en zagen velen de Fransen in 1792 als bevrijders. Zij gingen nog veel verder dan de Oostenrijkers met de repressie van het katholicisme, het invoeren van de conscriptie en het afschaffen van het Ancien Régime. Als gevolg hiervan brak de Boerenkrijg uit in 1798.

Het boerenleger bezette vier dagen de stad die de Fransen omsingeld hielden. Het grootste deel van het boerenleger kon via een noodbrug over de Demer ontsnappen en het onverdedigde stadje werd nog maar eens, ditmaal door de Sansculotten, geplunderd.

19e en 20e eeuw

Tussen 1815 en 1830 volgde de Nederlandse periode. Tussen 1837 en 1853 werd Diest voorzien van nieuwe wallen en versterkingen. Deze fortificaties waren al verouderd bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

Pas in 1929 kreeg de stad zeggenschap over de vroegere fortificaties. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd een groot deel van het nog resterende gedeelte afgebroken. Beide wereldoorlogen veroorzaakten geen verdere grote schade.

De Citadel van Diest huisvestte tijdens de Tweede Wereldoorlog een opleidingsschool van het NSKK, het Nationalsozialistische Kraftfahrkorps (een paramilitaire vervoerorganisatie van de Duitse nazipartij). Niet alleen Vlaamse, maar ook Nederlandse vrijwilligers werden er opgeleid tot chauffeur of bijrijder.[1]

Van 1953 tot 2011 was het Eerste Bataljon Parachutisten gevestigd in de citadel.

Op 1 januari 1971 werd de gemeente Webbekom opgeheven en bij Diest gevoegd. Op 1 januari 1977 fuseerde Diest met Deurne, Kaggevinne, Molenstede en Schaffen.

Geografie

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
 Zichem  Tessenderlo (Limb)  Beringen (Limb) 
 Scherpenheuvel  Lummen (Limb) 
 Bekkevoort  Kortenaken  Halen (Limb) 

Demografische ontwikkeling

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Bezienswaardigheden

Ingang Warandepark
Hof van Nassau (2008)
  • De Sint-Sulpitiuskerk
  • De Onze-Lieve-Vrouwekerk
  • Het begijnhof
  • De Fortificaties van Diest uit de 19e eeuw, waaronder de citadel, het Leopoldfort en de Schaffense poort
  • De Warande, nu een wandelpark Warandepark, waar de in 1512 afgebroken burcht van de baanderheren van Diest stond
  • Het Hof van Nassau, 16e-eeuwse residentie van de Prinsen van Oranje, gebouwd door Hendrik III van Nassau-Breda. Het Hof ligt vlak bij de Warande, die de prinsen als dierentuin hadden ingericht.
  • De Lindenmolen, op de stadswallen
  • De aaneenschakeling van pittoreske pleinen Graanmarkt, Verstappenplein en de Veemarkt met naastgelegen Warandepark
  • Het gebouw van het zwembad van Diest is het oude paviljoen van chocoladefabrikant Jacques van Expo 58
  • Provinciaal Recreatiedomein De Halve Maan, met het grootste openluchtzwembad van de Benelux
  • Het stadsmuseum De Hofstadt, het stedelijk museum, op de Grote Markt in de kelders van het stadhuis
  • Cultureel Centrum 'Den Amer'
  • Toeristisch infokantoor in de Koning Albertstraat, gevestigd in een gerestaureerd klooster. Van hieruit vertrekken verschillende wandeltochten doorheen de prachtige, middeleeuwse binnenstad
  • Vlak bij de stadskern ligt het natuurgebied Webbekoms Broek, dat vrij toegankelijk is.
  • Het Warandepark

Cultuur

Evenementen

  • 's Woensdags is er op de Grote Markt en in de Koning Albertstraat van 8 uur tot 12.30 uur een markt.
  • Elke eerste zondag van de maand is er boekenbeurs op het begijnhof.
  • Op Hemelvaartsdag gaat er op het Begijnhof een antiek- en curiosamarkt door.
  • Op 1 november jaarmarkt en Allerheiligenbegankenis
  • Op 11 november opendeurdag van het Fort Leopold
Grote Markt met Sint-Sulpitiuskerk, de wekelijkse markt op woensdag.

Politiek

Burgemeesters

PeriodeBurgemeester
1800 - 1809Jean Joseph Adam Cantillion
1809 - 1817Rochus-Felix Tielens
1817 - 1826Guillaume François van den Hove
1826 - 1830Henri Augustin van den Hove
1830 - 1836Jan Schenaerts
1836 - 1843Jean André François Cantillion
1843 - 1849Louis Smackers (Katholiek)
1849 - 1867Jean-Henri Peeters-Lowet (Liberale Partij)
1867 - 1904Michel Theys (Liberale Partij)[2]
1904 - 1921Edward Robeyns (Katholieke Partij)
1922 - 1940Egidius Alenus (Katholieke Partij)
1941 - 1944Jules Vertessen (VNV, oorlogsburgemeester)
1944 - 1946Fernand Hermans (CVP)
1946 - 1955Omer Vanaudenhove (Liberale Partij)
1956 - 1957
1958 - 1963Gerard Hanssen (PVV)
1964 - 1976Gilbert Cluckers (CVP)
1976 - 1978Omer Vanaudenhove (PVV)
1978 - 1988Jean Van de Kerckhof (PVV)
1989 - 2000Hugo Marsoul (CVP)
2001 - 2006Tony Smets (VLD)
2007 - 2018Jan Laurys (DDS)
2019 - HedenChristophe De Graef (Open Diest)

Gemeentebestuur

2013-2018

Gemeenteraad

De Diestse gemeenteraad bestond uit 27 leden. Voorzitter was Jan Laurys (DDS) (2007 - 2018)

College van burgemeester en schepenen

Het college van burgemeester en schepenen bestond uit de burgemeester en 7 schepenen. Burgemeester was Jan Laurys (DDS). De coalitie bestond uit DDS en sp.a-Groen. Samen vormden ze de meerderheid met 14 op 27 zetels.

2019 - 2024

Gemeenteraad

De Diestse gemeenteraad bestaat uit 27 leden met als voorzitter Erwin Jennes (DDS) (2019 - heden)

College van burgemeester en schepenen

het college van burgemeester en schepenen bestaat uit de burgemeester en 6 schepenen. Burgemeester is Christophe De Graef (Open Diest). De coalitie bestaat uit DDS en Open Diest. Samen vormen ze de meerderheid met 16 op 27 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij10-10-1976[3]10-10-1982[3]9-10-1988[3]9-10-1994[3]8-10-2000[3]8-10-2006[4]14-10-2012[5]14-10-2018
Stemmen / Zetels%25%27%27%?%27%27%27%27
CVP27,29725,89729,359-----
VU1/VU&ID28,46119,73126,28114,1103,2520---
N-VA------23,37712,83
PVV1/VLD2/Open Vld3/Open Diest442,3211238,4511119,961528,322034,1121123,562718,693526,338
VIVANT----1,650---
SP19,47525,94723,22722,3019,385---
sp.a.ok1/sp.a2-----25,8417-18,525
sp.a-Groen------20,476-
AGALEV1/Groen!2/Groen3--3,46103,66104,25105,220-9,732
PVDA0,730-------
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2---7,541011,361314,64247,22218,121
DVP1,720-------
VVD--17,725-----
D.D.S.---24,71026830,76926,99824,68
LISA---2,290----
TROUW---7,070----
D EN D------3,260-
Totaal stemmen1399914916154961550016318122721697917268
Opkomst %95,1394,0794,3295,3792,3292,6
Blanco en ongeldig %2,614,494,394,983,764,084,674,3

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.

Bekende inwoners

Bekende personen die geboren of woonachtig zijn of waren in Diest of een andere significante band met de stad hebben:

Stedenbanden

Diest maakt samen met Breda (NL), Buren (NL), Dillenburg (D), Orange (F) en Steenbergen (NL) deel uit van de Unie van Oranjesteden.

Afbeeldingen

Zie de categorie Diest van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.