Galmaarden
Galmaarden (Frans: Gammerages) is een plaats en gemeente in het Pajottenland, provincie Vlaams-Brabant in België. De gemeente telt ruim 8700 inwoners en ligt aan de spoorlijn 123.
Gemeente in België | |||||
| |||||
Geografie | |||||
Gewest | |||||
Provincie | |||||
Arrondissement | Halle-Vilvoorde | ||||
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 34.93 km² (2017) 84,42% 10,64% 4,93% | ||||
Coördinaten | 50° 45' NB, 3° 58' OL | ||||
Bevolking (bron: AD Statistiek) | |||||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 8.746 (01/01/2019) 49,21% 50,79% 250,36 inw./km² | ||||
Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder | (01/01/2019) 20,46% 61,03% 18,51% | ||||
Buitenlanders | 2,47% (01/01/2019) | ||||
Politiek en bestuur | |||||
Burgemeester | Patrick Decat (CD&V) | ||||
Bestuur | CD&V | ||||
Zetels CD&V N-VA GB.G VB | 19 11 6 1 1 | ||||
Economie | |||||
Gemiddeld inkomen | 20.610 euro/inw. (2016) | ||||
Werkloosheidsgraad | 3,4% (jan. 2019) | ||||
Overige informatie | |||||
Postcode 1570 1570 1570 | Deelgemeente Galmaarden Tollembeek Vollezele | ||||
Zonenummer | 054 | ||||
NIS-code | 23023 | ||||
Politiezone | Pajottenland | ||||
Hulpverleningszone | Vlaams-Brabant West | ||||
Website | www.galmaarden.be | ||||
Detailkaart | |||||
ligging binnen het arrondissement Halle-Vilvoorde in de provincie Vlaams-Brabant | |||||
|
Geschiedenis
Middeleeuwen
De oudste vermelding van Galmaarden komt voor in de stichtingsoorkonde van Geraardsbergen van 1068. Het grondgebied van Galmaarden bevond zich van de karolingische tijden tot de elfde eeuw in de Brabantgouw. Toen veroverde de gouwgraaf van de Henegouw, die ten zuiden van de Hene lag, een deel van de gouw Brabant.
In de 13de eeuw behoorde Galmaarden tot het rechtstreekse bezit van de Henegouwse heren de Braine (graafschap Henegouwen), in de 14de eeuw van de Montignies-Saint-Christophe en in de 15de - 16de eeuw van de Hennin-Liétard. De heerlijkheid Galmaarden werd in 1623 tot graafschap verheven.
De Keure van Galmaarden dateert van 1330 en het Marktrecht van 1381. Jean de Montignies-saint-Christophe verleende de Galmaardenaren een vrijheidsoorkonde waardoor allerlei feodale verplichtingen werden afgeschaft. In de late middeleeuwen had de stad van Gaumerage een zeker belang als centrum van lakennijverheid.
Moderne tijd
Vanaf 1795 maakte Galmaarden deel uit van het kanton Herne in het Dijledepartement,[1] later de Nederlandse provincie Zuid-Brabant (1814) en kortweg Brabant (1831). In 1977 fusioneerde Galmaarden met de aangrenzende gemeenten Tollembeek en Vollezele. Sinds 1 januari 1995 behoort Galmaarden tot de provincie Vlaams-Brabant.
In de nacht van 11 op 12 mei 2008 werd de als monument geklasseerde classicistische Sint-Pieterskerk bijna volledig door brand vernield. Slechts enkele muren en de sacristie staan nog overeind. De inboedel is eveneens door de brand verloren gegaan. Van de oorspronkelijke kerk was nog enkel de torenkern uit de 13e eeuw bewaard en deze is nu ook volledig vernield.
De oorzaak was vermoedelijk een afgeschoten vuurpijl. In Galmaarden vond op dat moment naar aanleiding van Pinksteren een kermis plaats. Er was geen georganiseerd vuurwerk, maar getuigen hebben gehoord dat er na middernacht vuurpijlen afgeschoten werden, aldus commissaris Patrick Nolis. Ook zijn gebruikte vuurpijlen gevonden in de buurt van de kerk.
Geografie
Kernen
Naast Galmaarden zelf bestaat de gemeente uit de dorpen Tollembeek en Vollezele. Daarnaast zijn er ook nog de gehuchten Sint-Paulus en Herhout .
Demografische ontwikkeling
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Politiek
Burgemeesters
2013-2018
Burgemeester tot 31 december 2018 was Petrus Deneyer van de CD&V. Deze partij had een meerderheid met 14 op 19 zetels.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
Partij | 10-10-1976[2] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[3] | 14-10-2012[4] | 14-10-2018 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 17 | % | 19 | % | 19 | % | 19 | % | 19 | % | 19 | % | 19 | % | 19 |
CVP1/CD&V2 | 53,781 | 10 | 63,221 | 14 | 70,611 | 14 | 72,661 | 15 | 72,141 | 15 | 78,542 | 16 | 56,782 | 14 | 53,42 | 11 |
N-VA | - | - | - | - | - | - | 25,5 | 5 | 28,8 | 6 | ||||||
PVV1/VLD2/Open Vld3 | 15,931 | 2 | 20,051 | 3 | - | 17,382 | 3 | 17,642 | 3 | - | 6,653 | 0 | - | |||
Vlaams Belang | - | - | - | - | - | - | 3,9 | 0 | 8,2 | 1 | ||||||
DFL | 30,29 | 5 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||
SP/sp.a | - | 16,73 | 2 | - | 9,96 | 1 | - | - | 7,16 | 0 | - | |||||
PVV-SP | - | - | 29,39 | 5 | - | - | - | - | - | |||||||
ANDERS | - | - | - | - | 10,22 | 1 | - | - | - | |||||||
KARTEL | - | - | - | - | - | 21,46 | 3 | - | - | |||||||
GB.G | - | - | - | - | - | - | - | 9,6 | 1 | |||||||
Totaal stemmen | 5067 | 5226 | 5451 | 5681 | 5898 | 6192 | 6383 | 6424 | ||||||||
Opkomst % | 96,94 | 96,34 | 95,84 | 96,58 | 94,94 | 94,7 | ||||||||||
Blanco en ongeldig % | 1,36 | 2,54 | 3,25 | 3,68 | 2,93 | 4,26 | 2,88 | 4,1 |
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.
Bezienswaardigheden
Cultuur
Museum
- In het centrum van Vollezele bevindt zich het museum van het Belgisch trekpaard, dat de herinnering aan de tijd dat Vollezele een wereldcentrum was voor de handel en export van het Belgisch trekpaard levendig wil houden en het publiek kennis wil laten maken met alle facetten van het Belgisch trekpaard.
Natuur
- Galmaarden ligt in het heuvelachtige Pajottenland. Vlak bij de Bosberg ligt het Kluysbos dat wordt beheerd door Natuurpunt, net als de Markvallei.
Strip
- Het dorp komt voor in de stripreeks Urbanus, maar ziet er hier heel anders uit.
Evenementen
- De pauwelviering is een folkloristisch feest in het gehucht Sint-Paulus waarbij onder andere gewijde paulusbroodjes worden geworpen.
Bekende inwoners
- De komiek Urbanus woont in deelgemeente Tollembeek.
- Actrice en zangeres Nele Bauwens werd geboren in Galmaarden.
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie de categorie Galmaarden van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Gemeenten in de provincie Vlaams-Brabant | ||
---|---|---|
Aarschot · Affligem · Asse · Beersel · Begijnendijk · Bekkevoort · Bertem · Bever · Bierbeek · Boortmeerbeek · Boutersem · Diest · Dilbeek · Drogenbos · Galmaarden · Geetbets · Glabbeek · Gooik · Grimbergen · Haacht · Halle · Herent · Herne · Hoegaarden · Hoeilaart · Holsbeek · Huldenberg · Kampenhout · Kapelle-op-den-Bos · Keerbergen · Kortenaken · Kortenberg · Kraainem · Landen · Lennik · Leuven · Liedekerke · Linkebeek · Linter · Londerzeel · Lubbeek · Machelen · Meise · Merchtem · Opwijk · Oud-Heverlee · Overijse · Pepingen · Roosdaal · Rotselaar · Scherpenheuvel-Zichem · Sint-Genesius-Rode · Sint-Pieters-Leeuw · Steenokkerzeel · Ternat · Tervuren · Tielt-Winge · Tienen · Tremelo · Vilvoorde · Wemmel · Wezembeek-Oppem · Zaventem · Zemst · Zoutleeuw |