Linkebeek

Nabij het Kleetbos werden heel wat silexvoorwerpen uit het vroege neolithicum (± 5000 v.Chr.) gevonden en het diepe Wijnbrondal is een typische laat-neolithische(± 2000 v.Chr.) weg.

Uit de Keltische periode dateren de namen Kellebron, Koekelbeek en Kalevoet. Twee munten uit de Laatromeinse tijd werden ontdekt nabij de spoorweghalte Linkebeek.

Waar nu het huidig administratief centrum ligt, behoorde oorspronkelijk tot het grafelijk domein Homborch (Ukkel) maar werd, bij het ontstaan van de parochie Sint-Sebastiaan, bij de rest van het grondgebied gevoegd. Hoogstwaarschijnlijk omdat, op de plaats van de huidige kerk, zich een burchtkapel bevond – een uitzichttoren met crypte – van waaruit men de beekvallei kon overschouwen. Vermoedelijk gebeurde deze stichting op het einde van de 10e eeuw toen de residentie Ukkel-Homborch haar invloed verloor aan Leuven en Brussel en verschillende gronden konden afgestaan worden aan de nieuwe parochie.

Belangrijk was Linkebeek in de middeleeuwen als doorgangsgemeente tussen Brussel en Wallonië via de priorij van Zevenborren en abdij van Nijvel. De vele holle wegen en een ingewikkeld wegennet zijn hiervan een overblijfsel. Zoals elders in de omgeving zal Linkebeek in de Karolingische tijd grotendeels bosvrij geweest zijn want de grond was er vruchtbaar; een verdere ontbossing gebeurde onder Hendrik I (1165-1235) waarbij enkele hoeven aan de grens met Beersel en Sint-Genesius-Rode ontstonden. Meteen werden de kleinere bosjes definitief afgesneden van het Zoniënwoud dat nog enkel tot aan zuidoostelijke grens reikte. De laatste grote kap gebeurde in het Hollands Tijdvak (± 1825) toen het Zoniënwoud verder werd teruggedrongen.

Hoogtepunt in de geschiedenis was het bezoek van Karel de Stoute en zijn gevolg aan Sint-Sebastiaan in 1469. Bij die gelegenheid schonk de hertog het nog steeds bewaarde guldenboek van de "Broederschap van Sint-Sebastiaan". In zijn spoor volgden gedurende bijna 2 eeuwen een hele reeks pelgrims, zowel edelen als lieden van gewone afkomst.

Tot het einde van de 14e eeuw hing Linkebeek als geheel af van de hertogen van Brabant. In 1391 vormde het één schepenbank (rechtspraak) met Alsemberg, Beersel, Dworp en Sint-Genesius-Rode. Maar stilaan werd Linkebeek, ondanks zijn kleine oppervlakte (415 ha), versnipperd in een zestal rechtsgebieden. En het is de verdienste van Jan Albert van den Winckele om dit alles terug tot één "heerlijkheid" te brengen in 1646, en 2 jaar later samen te voegen met Alsemberg en Sint-Genesius-Rode. Hij had hier slechts een buitenverblijf, “speelhuys” genoemd. Het huidig “kasteel” werd pas gebouwd in 1869.

Zo bleef het tot na de inval van de Sansculotten (1792). De laatste "vrouwe" was Maria Barbara Josepha de Man de Speelhoven, dochter van de heer van Lennik. Linkebeek en Lennik hebben dus, op de vorm na, hetzelfde wapenschild: een rode keper in een wit veld met daarbij 3 zwarte koppen, 2 boven en 1 onder, die elk met een rood lint omwonden zijn. De 3 mannenkoppen verwijzen naar de familienaam “de Man”, de zwarte kleur zou enkel een esthetisch modeverschijnsel zijn als contrast op de zilveren achtergrond van hun schild.

Intussen was er een ingrijpende verandering gebeurd: de aanleg van de Alsembergsesteenweg (1742) die de gemeente volledig links liet liggen. De eens zo belangrijke doorgangsgemeente werd “afgelegen en vergeten”. Ook de pelgrims bleven achterwege op een korte heropleving na in 1848 toen de cholera het land teisterde: pelgrims uit Halle schonken toen heel wat voorwerpen als dank voor de bescherming van Sint-Sebastiaan.

De spoorlijn Brussel-Nijvel-Charleroi (1873) sneed enerzijds de gemeente in twee grote delen. Maar anderzijds bracht de trein vele wandelaars naar het mooie Linkebeek zodat het toerisme hier bloeide tussen pakweg 1890 en 1950. De gemeente was toen bezaaid met cafés, restaurants en zelfs hotels.

De laatste halve eeuw ten slotte werd gekenmerkt door een ware volksverhuizing: gegoede gezinnen, vooral uit Brussel en Wallonië, streken hier neer zodat de grondprijzen de hoogte in schoten en de eigen inwoners met lede ogen zagen hoe hun kinderen het dorp moesten verlaten. Dit bracht heel wat spanningen mee vermits de meeste inwijkelingen zich apart gingen groeperen. Een spijtige taalstrijd is er nu het gevolg van.

Linkebeek telde ooit verschillende bakkerijen waar men brood bakte om in Brussel aan de man te brengen. Vandaar wellicht dat de Linkebekenaren spottend Moelieduivers werden genoemd . Een legende verhaalt dat, tijdens een kermis, een bultenaar in de moelie (bakkerstrog) werd geduwd. Men plaatste het deksel erop en, na een wilde dans, haalde men het er terug af; maar de arme man was gestorven.

De villa van de kunstschilder Jules Lismonde, is een zeer actief cultureel centrum geworden.

Surrealist Paul Delvaux schilderde verschillende keren het station van Linkebeek, dat in de jaren 1980 werd gesloopt.

Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen.

Linkebeek telt twee treinstations langs spoorlijn 124 tussen Brussel en Charleroi: het station Linkebeek nabij het centrum en het station Holleken in het oosten van de gemeente. Het station Moensberg op spoorlijn 26 in Ukkel ligt op slechts 200 meter van de gemeentegrens. In het uiterste noordwesten van de gemeente, bij Kalevoet, heeft de Brusselse tram zijn eindhalte (tram 51, halte "Van Haelen").

Via Drogenbos en Beersel is de E19 te bereiken in respectievelijk noordelijke en zuidelijke richting.

Na de verkiezingen van oktober 2006 haalde de Franstalige partij van Damien Thiéry de absolute meerderheid van de stemmen en zetels. De Vlaamse regering weigerde Thiéry echter te benoemen omdat hij meermaals de taalwetten overtreden had, zo bleef Thiéry gedurende de volle zes jaar slechts waarnemend burgemeester. Na de verkiezingen van oktober 2012 behaalde de Franstalige eenheidslijst nog een grotere absolute meerderheid, maar de Vlaamse regering wilde Thiéry nog steeds niet erkennen. Thiéry stapte tot tweemaal toe naar de Raad van State, maar zij gaven de Vlaamse overheid tweemaal gelijk.

In september 2015 – terwijl de zaak al meer dan acht jaar aansleepte – besliste Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) om deze patstelling te beëindigen en Yves Ghequière (de tweede op de lijst van de Franstalige meerderheid) te benoemen, maar deze weigerde dit te aanvaarden. De Franstaligen gaven bovendien te kennen dat niemand van de verkozenen op die lijst de voordracht van burgemeester zal aanvaarden.

Begin oktober 2015 stelde Homans dan Eric De Bruycker aan, een van de slechts twee Nederlandstaligen in de gemeenteraad en dus lid van de oppositie. De Bruycker legde de eed af op 5 oktober, maar zei wel onmiddellijk dat hij het enkel zou willen doen wanneer de Franstaligen met hem zouden willen samenwerken.[1][2] De benoeming zorgde voor heel wat boze reacties aan Franstalige kant, waaronder bij de MR, de partij van Thiéry die in de federale regering samen met onder meer N-VA een coalitie vormt. De PS en CDH hadden het zelfs over een "democratische staatsgreep".[3] Homans zelf zei dat ze gewoon de Vlaamse wetgeving toepaste en dat ze hoopte dat de Franstaligen en Nederlandstaligen met elkaar zouden willen samenwerken, in het belang van de inwoners.[4]

De daaropvolgende gemeenteraad, om 20 uur op diezelfde vijfde oktober, verliep bijzonder woelig. Thiéry werd door een grote groep van de voornamelijk Franstalige inwoners toegejuicht, terwijl kersverse burgemeester De Bruycker werd uitgejouwd. Tegelijk waren er ook heel wat Vlaamsgezinden aanwezig, zoals een delegatie van het Taal Aktie Komitee, die de slogan "Nederlands, Nederlands, Nederlandsǃ" scandeerde in de gemeenteraadszaal. De politie moest heel wat volk de toegang ontzeggen omdat "er te veel volk binnen was" en na twintig minuten werd de zitting geschorst omdat de Franstalige meerderheid de zaal vroegtijdig verliet.[5][6]

Op 26 oktober riepen de Franstalige raadsleden de gemeenteraad bijeen om het ontslag van De Bruycker te eisen. Nadat deze hier niet op inging, namen de 13 Franstalige raadsleden collectief ontslag om tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen af te dwingen.[7] De Bruycker bleef weliswaar de wettige burgemeester van Linkebeek.

Op 9 november besliste de gemeenteraad om nieuwe verkiezingen uit te schrijven voor 13 december. Deze verkiezingen waren enkel voor de zetels van de 13 Franstalige raadsleden die ontslag namen; de burgemeester en het tweede Nederlandstalige raadslid bleven in functie.[8] Enkele dagen later – op 15 november – nam De Bruycker ontslag.[9] Hij blijft echter in functie tot er een opvolger is. Ook besliste Prolink, de Nederlandstalige partij van De Bruycker, om geen lijst in te dienen bij de gemeenteraadsverkiezingen en op te roepen blanco te stemmen. De verkiezingen van 13 december 2015 resulteerden in een status quo: de Franstalige lijst won alle 13 de zetels. Ongeveer 15% van de kiezers daagden echter niet op en ongeveer 13% stemde blanco.

Op 29 februari 2016 droeg de gemeenteraad van Linkebeek opnieuw Damien Thiéry voor als kandidaat-burgemeester.[10] Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) verklaarde al dat ze dit zou weigeren. Nadat de Raad van State begin 2017 Thiery definitief afwees,[11] werd Thiéry's partijgenoot Yves Ghequière voorgedragen, maar nadat ook die de taalwetgeving overtrad in maart 2017, door als tijdelijk voorzitter van de gemeenteraad Frans als voertaal te tolereren, weigerde Homans ook hem te benoemen.[12] In mei 2017 droegen de Franstaligen Valérie Geurinckx voor als alternatief.[13] In juli 2017 werd ze aangesteld.[14]

• 1798-1801: Georges Augustin van Keerberghen
• 1801-1805: Jaak van Keerberghen
• 1807-1813: Guillaume van Tassel
• 1813-1815: Gillis van den Plas
• 1815-1823: onbekend
• 1823-1830: François de Roest d'Alkemade (tevens burgemeester van Alsemberg)
• 1830-1835: Daniel Thielemans
• 1835-18..: Pieter Kuyckens
• 18..-1845: Egide de Ridder
• 1845-1868: J.B. Coosemans
• 1868-1874: Jules Joseph baron d'Anethan
• 1874-1886: Frans Cuyckens
• 1886-1912: Hendrik Frans Felix Coosemans
• 1912-1915: Gillis Berckmans
• 1915-1920: Frans Albert
• 1920-1929: Kamiel Berghmans
• 1929-1938: Pol Theunissen
• 1938-1947: Louis Frans van den Bogaert
• 1947-1953: Louis Day
• 1954-1956: Joseph Van der Wee (eerste termijn)
• 1956-1958: Godefried Vandebroek (eerste termijn)
• 1959-1964: Louis Van den Bogaert
• 1965-1970: Godefried Vandebroek (tweede termijn)
• 1971-1976: Joseph Van der Wee (tweede termijn)
• 1977-1989: Roger Thiéry
• 1989-1993: Christian Liétar
• 1993-2006: Christian Van Eyken
• 2006-2006: Marc De Neef
• 2007-2015: Damien Thiéry (waarnemend)
• 2015-2017: Eric De Bruycker
• 2017-2018: Valérie Geeurickx
• 2019-2024: Yves Ghequière

Bronnen: 1976-2000: Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken // 2006-2012: http://www.nieuwsblad.be/regio/gemeente/1630_Linkebeek/index.aspx?categorie=456

(*) De zetelverdeling voor dit jaar ontbreekt of is onvolledig op de verkiezingsdatabase.

• Resultaten van de talentelling per faciliteitengemeente

Sint-Sebastiaan is de patroonheilige van de gemeente, die in de gelijknamige Sint-Sebastiaanskerk wordt vereerd en aanbeden.