Oud-Heverlee

Oud-Heverlee is een Belgische gemeente in het arrondissement Leuven in de Vlaamse provincie Vlaams-Brabant. De gemeente telt ruim 11.000 inwoners. Oud-Heverlee is gelegen nabij de taalgrens.

Oud-Heverlee
Gemeente in België
(Details) (Details)

Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Vlaams-Brabant
ArrondissementLeuven
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere		31.14 km² (2017)
73,96%
14,58%
11,47%
Coördinaten50° 50' NB, 4° 40' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid		11.112 (01/01/2019)
49,88%
50,12%
356,86 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder		(01/01/2019)
20,51%
58,8%
20,69%
Buitenlanders5,17% (01/01/2019)
Politiek en bestuur
BurgemeesterAdri Daniëls (CD&V)
BestuurCD&V, Groen, sp.a
Zetels
N-VA
CD&V
Groen
Open Vld
sp.a plus
21
7
6
5
2
1
Economie
Gemiddeld inkomen25.741 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad3,7% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
3050
3051
3052
3053
3054		Deelgemeente
Oud-Heverlee
Sint-Joris-Weert
Blanden
Haasrode
Vaalbeek
Zonenummer016
NIS-code24086
PolitiezoneVoer En Dijle
HulpverleningszoneOost Vlaams-Brabant
Websitewww.oud-heverlee.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Leuven
in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal    België

Toponymie

Het toponiem Heverlee komt van hever, dat "geitenbok" betekent, en van lee of lo, dat "bosje" betekent. Heverlee is dus een bosje waar veel bokken lopen. Het voorvoegsel Oud ten slotte duidt op het feit dat het dorp ouder is dan het nabijgelegen Heverlee, tegenwoordig een deelgemeente van Leuven. Een andere verklaring zou evenwel kunnen zijn dat "Oud" verkeerdelijk is vertaald uit het Franse "Haut", in dit geval is Oud-Heverlee het deel van Heverlee dat stroomopwaarts ligt.

Geschiedenis

In de overgangszone tussen het Kolenwoud en de Dijlevallei ontwikkelde zich in de loop der tijden verschillende dorpen. Met zekerheid is geweten dat de Sint-Annakerk van Oud-Heverlee omstreeks de 11de eeuw gebouwd werd. Sindsdien heeft deze, evenzo als de andere woonkernen van de gemeente terrein veroverd op het immense woud dat ooit de Dijlevallei bedekte.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, op 30 Juli 1943, werd Oud-Heverlee opgeschrikt door een aanslag op een Duits militair transport. Een spoorwegbrug werd door leden van het Leuvens verzet (onder leiding van Pierre-Charles Hermans) opgeblazen. Een aankomend treinkonvooi uit Leuven, met Duitse soldaten aan boord, stortte vervolgens in de afgrond. Slachtoffers waren voornamelijk Duitse soldaten en onderofficieren, maar ook 2 Belgische machinisten kwamen om. Schattingen over het exacte aantal doden lopen echter uiteen van een 10-tal tot ±300 doden.

De fusiegemeente Oud-Heverlee is ontstaan op 22 februari 1977 tijdens de fusie van de toen zelfstandige gemeenten Oud-Heverlee, Blanden, Vaalbeek, Haasrode en Sint-Joris-Weert. Bij die gelegenheid ging een deel van het grondgebied van Blanden en Haasrode over naar Leuven (de huidige industriezone Haasrode).

Geografie

De gemeente ligt in de landstreek Dijleland, en telt naast Oud-Heverlee zelf nog vier andere woonkernen, met name Blanden, Haasrode, Sint-Joris-Weert en Vaalbeek. De totale bebouwde oppervlakte van de gemeente bedraagt 24,48%, het landbouwgebied 32,43% en bossen beslaan 38,31%. De overige 4,78% hebben een diverse functie.[1]

Demografische ontwikkeling

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Bezienswaardigheden
Sint-Annakerk
Processie O.L.V. van Steenbergen, bij Zoet Water te Oud-Heverlee

De gemeente heeft een relatief rijk historisch patrimonium, met gebouwen als de romaanse Sint-Annakerk, de laatgotische Maria Magdalenakapel (Vaalbeek) en de barokke "Kapel van Steenbergen".

Het Spaans dak is een van de oudste burgerlijke woningen van de gemeente en dateert uit de 16de eeuw en was de residentie van de Heerlijkheid van Steenbergen. Ten slotte zijn er nog de art-nouveaupanden in de nabijheid van het oude tramstation te Sint-Joris-Weert, de Minnebron, de Onze-Lieve-Vrouw van Steenbergenkapel bij Zoet Water[2] en de camouflagebunkers LW7 en LW8 die deel uitmaakten van de KW-linie. Een van de bunkers is tegenwoordig een schuiloord voor vleermuizen.[3]

Natuur

Ondanks het feit dat de gemeente in de onmiddellijke nabijheid van het stedelijk gebied Leuven is gelegen heeft de gemeente een uitzonderlijk groen karakter. Meer dan 40 % van haar grondgebied bestaat uit bossen, waaronder het Meerdaalbos, het Egenhovenbos en het Heverleebos. Samen vormen zij een bosdomein van 2071 hectaren, en zijn ze een restant van het Kolenwoud dat ooit geheel Midden-België bedekte. In het bos liggen de Minnebron, Hertebron, Kluisbron en de Borrebron. De meest voorkomende boomsoorten zijn beuk (30%), grove den (17%), zomereik (12%) en Amerikaanse eik (10%).[4]

Het natuurreservaat de Doode Bemde bevindt zich gedeeltelijk in de gemeente.

Cultuur

Recreatie
  • Het Zoetwaterpark[5] omvat de hierboven vernoemde bossen, het cultureel centrum 'De Roosenberg' en de 'kapel van Steenbergen'.
  • Jeugdverblijfcentrum De Kluis, gevestigd in het voormalig boswachtershuis ‘La retraite’.

Evenementen
  • De Processie O.L.V. van Steenbergen te Zoet Water.
  • Zomerfeest Oud-Heverlee (eerste weekend september)[6]
  • Oud-Heverlee Kunstroute (laatste weekend september)

Lokale media
  • Dorpskrant "Achter d'Oechelen".[7]
  • "Erfgoed Meerdael: Geschied-en Heemkundig Kring van de gemeente Oud-Heverlee"[8]

Streekproducten

In de gemeente wordt de Chardonnay Meerdael naar al oude traditie gebrouwen. Het betreft een mousserende wijn gemaakt van de (witte) Chardonnaydruif. De wijngeschiedenis van de gemeente en de omliggende streek gaat terug tot 1121 toen Hertog Godfried I van Leuven op de zuidhelling van de burcht wijnranken liet aanplanten. De Oud-Heverleese wijncultuur wordt gekenmerkt door periodes van verval en bloei, zo verdween omstreeks de tweede helft van de 16de eeuw deze traditie nagenoeg geheel.[9]

Religie en levensbeschouwing

Voor de Rooms-Katholieke Kerk ligt Oud-Heverlee in de federatie Bierbeek - Oud-Heverlee, die op haar beurt deel uitmaakt van het dekenaat Bierbeek in het vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen van het Aartsbisdom Mechelen-Brussel. De gemeente wordt onderverdeeld in vijf parochies, met als kerken:

Daarnaast bevindt zich in de gemeente ook nog de Onze-Lieve-Vrouw van Steenbergenkapel en de Rooikapel (Blanden).

Mobiliteit

Openbaar vervoer

In deelgemeente Sint-Joris-Weert ligt het voormalige tramstation Sint-Joris-Weert van de NMVB-Buurtspoorwegen van de provincie Brabant. Het gebouw is buiten gebruik en in verval sinds de sluiting in 1991, het is evenwel beschermd sinds 2005 als monument. De locatie fungeert wel nog als NMBS-stopplaats aan spoorlijn 139 tussen Leuven en Ottignies, aan deze spoorlijn ligt ook het spoorwegstation Oud-Heverlee. Daarnaast verbinden verschillende buslijnen van de vervoersmaatschappijen De Lijn en TEC de gemeente met Leuven, Brussel, Waver, Geldenaken en tal van andere dorpen en gemeenten in de omgeving.

Wegennet

Oud-Heverlee is gelegen in de nabijheid van de autosnelweg A3/E40 die de gemeente verbindt met onder andere Brussel en Luik. Andere belangrijke wegen zijn de Waversebaan, de Naamsesteenweg (N251 en N25) en de in buurdorp Korbeek-Dijle gelegen Nijvelsebaan (N253).

Fiets- en wandelpaden

De gemeente telt twee fietsroutes, met name de Druivenstreek fietsroute, de Hoevenroute.[10] en een aantal wandelroutes, met name Doode Bemdewandeling, Beleef de valleien van Zuid-Dijleland, Meerdaalwoud: Dikke beukwandeling, Sint-Joris-Weert wandelroute, Blanden-Brise Tout-Beauvechain-Ferme des Biches en 't Pad van Ad.

Politiek

De gemeenteraad bestaat uit 21 leden met inbegrip van de burgemeester en vijf schepenen. Na 36 jaar burgemeesterschap van Albert Vandezande (Fusiebelangen) (1976-2012)[11] werden in 2012 de politieke kaarten herschud. CD&V en N-VA wonnen de verkiezingen en vormden samen met Groen de coalitie van 2012 tot 2018. De oppositie werd gevormd door Fusiebelangen en sp.a. CD&V kreeg met Adri Daniëls de burgemeesterssjerp gedurende de eerste 4 jaar van de legislatuur, waarna hij werd afgelost door Alexander Binon (N-VA) voor de volgende 2 jaar. In 2018 vonden gemeenteraadsverkiezingen plaats. De huidige coalitie bestaat uit CD&V, Groen en sp.a. Adri Daniëls (CD&V) is opnieuw burgemeester.


Schepencollege
  • Burgemeester: Adri Daniëls (CD&V)
  • Schepencollege: Hanna Vansteenkiste (Groen), Bart Clerckx (CD&V), Katrien Timmermans (CD&V), Jos Rutten (sp.a)
  • Voorzitter Bijzonder Comité Sociale Dienst: Mattias Bouckaert (Groen)
  • Gemeentesecretaris: Marijke Pertz

Gemeenteraad

De gemeenteraad bestaat uit:

  • Voorzitter: Adinda Claessen (groen)
  • Burgemeester: Adri Daniëls (CD&V)
  • Schepenen: Hanna Vansteenkiste (Groen), Bart Clerckx (CD&V), Katrien Timmermans (CD&V), Jos Rutten (sp.a)
  • Voorzitter Bijzonder Comité Sociale Dienst: Mattias Bouckaert (Groen)
  • CD&V: Jos De Wachter, Kris Debruyne, Paul Vleminckx
  • Groen: Sarah D'Hertefelt, Josien Van Dyck
  • N-VA: Mark Binon,Diana Bulens, Maggy Steeno, Francis Van Biesbroeck, Frieda Vandevoorde, Sven Deferme
  • Open Vld: Fien Gilias, Patrice Lemaitre
  • Onafhankelijk: Tom Teck

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
Partij10-10-1976[12]10-10-1982[12]9-10-1988[12]9-10-1994[12]8-10-2000[12]8-10-2006[13]14-10-2012[14]14-10-2018
Stemmen / Zetels%17%19%19%19%21%21%21%21
SP1 / sp.a2 / sp.a-plus3-15,871315,061319,971314,981313,392210,282210,531
Agalev1 / NIEUWA / Groen!2 / Groen3-8,511114,671239,34A817,251416,12316,543323,535
CVP1 / NIEUWA / CD&V-N-VAB / CD&V242,561727,431519,971424,451634,26B722,682524,5826
VU1 / NIEUWA / VU&ID2 / CD&V-N-VAB / N-VA39,811111,841213,54125,8120124,613628,4137
FB76 / F.B. / Fusiebelangen / Open Vld247,62936,33836,77838,96832,59836,25822,87513,0122
Leefbaar Oud-Heverlee------3,020-
Vlaams Blok----4,920---
W.O.W.---1,720----
Totaal stemmen49666125677472397544795579087959
Opkomst %96,5495,4494,695,9893,3994,7
Blanco en ongeldig %1,692,43,073,873,554,152,472,7

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde coalitie krijgen als achtergrondkleur de partijkleur. De zetels van de lijst die de burgemeester levert, staan vetjes afgedrukt.

Onderwijs

De gemeente telt drie basisscholen die behoren tot het gemeentelijk onderwijsnet (OVSG) en twee basisscholen die behoren tot het vrije katholieke onderwijsnet (VSKO). Daarnaast heeft de gemeente een Academie voor Muziek en Woord (Academie De Vonk).[15]

Sport

Voetbalclub Oud-Heverlee Leuven is aangesloten bij de KBVB en is er actief in de Eerste klasse B. De club ontstond in 2002 uit een fusie van Stade en Daring Club Leuven en Zwarte Duivels Oud-Heverlee. Vanuit Derde Klasse klom de club op om in 2011 voor het eerst naar de hoogste afdeling te promoveren. Het vrouwenelftal van OHL is actief in Eerste Klasse van het vrouwenvoetbal. De club heeft er zijn trainingsvelden. In de gemeente speelt ook Stormvogels Haasrode, aangesloten bij de KBVB met stamnummer 3892 en actief in de provinciale reeksen.

Andere Oud-Heverleese sportverenigingen zijn de Meerdaalhof ruitervereniging, met een van de grootste maneges van België en Volley Haasrode Leuven. De mannenploeg van deze volleybalclub is actief in de Liga A[16] (en kreeg in 2018 voor het eerst de kans om Europees volleybal te spelen) en de vrouwenploeg in de eredivisie.[17] Daarnaast telt de gemeente drie mountainbikeparcours.[18] Ook drie bewegwijzerde 100% natuurloop 4,8km -7,9km en de langste van Vlaanderen 15,2km start en aankomst Parking Speelberg Weersedreef St-Joris Weert..

Bekende Oud-Heverleenaren

Bekende personen die geboren of woonachtig zijn of waren in Oud-Heverlee of een andere significante band met de gemeente hebben:

Afbeeldingen
Zie de categorie Oud-Heverlee van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Plaatsen in de gemeente Oud-Heverlee

Deelgemeenten: Blanden · Haasrode · Oud-Heverlee · Sint-Joris-Weert · Vaalbeek
Belgische gemeenten · Arrondissement Leuven · Vlaams-Brabant · Vlaanderen

Gemeenten in de provincie Vlaams-Brabant

Aarschot · Affligem · Asse · Beersel · Begijnendijk · Bekkevoort · Bertem · Bever · Bierbeek · Boortmeerbeek · Boutersem · Diest · Dilbeek · Drogenbos · Galmaarden · Geetbets · Glabbeek · Gooik · Grimbergen · Haacht · Halle · Herent · Herne · Hoegaarden · Hoeilaart · Holsbeek · Huldenberg · Kampenhout · Kapelle-op-den-Bos · Keerbergen · Kortenaken · Kortenberg · Kraainem · Landen · Lennik · Leuven · Liedekerke · Linkebeek · Linter · Londerzeel · Lubbeek · Machelen · Meise · Merchtem · Opwijk · Oud-Heverlee · Overijse · Pepingen · Roosdaal · Rotselaar · Scherpenheuvel-Zichem · Sint-Genesius-Rode · Sint-Pieters-Leeuw · Steenokkerzeel · Ternat · Tervuren · Tielt-Winge · Tienen · Tremelo · Vilvoorde · Wemmel · Wezembeek-Oppem · Zaventem · Zemst · Zoutleeuw
België: Provincies · Gemeenten

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.