Londerzeel
Londerzeel is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant. De gemeente telt ruim 18.000 inwoners. De inwoners worden Londerzelenaren of "Kiekenplukkers" genoemd en hun patroonheilige is Sint-Christoffel.
Gemeente in België .svg.png){kind=small} | |||||
| |||||
  | |||||
Geografie | |||||
| Gewest |  | ||||
| Provincie |  | ||||
| Arrondissement | Halle-Vilvoorde | ||||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 36.29 km² (2017) 72,8% 14,85% 12,35% | ||||
| Coördinaten | 51° 0' NB, 4° 18' OL | ||||
Bevolking (bron: AD Statistiek) | |||||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 18.749 (01/01/2019) 49,06% 50,94% 516,6 inw./km² | ||||
| Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder | (01/01/2019) 19,48% 60,32% 20,2% | ||||
| Buitenlanders | 4,99% (01/01/2019) | ||||
Politiek en bestuur | |||||
| Burgemeester | Conny Moons (LWD) | ||||
| Bestuur | CD&V, LWD, Groen | ||||
| Zetels N-VA LWD CD&V Pro1840 Groen | 25 10 9 3 2 1 | ||||
| Economie | |||||
| Gemiddeld inkomen | 21.294 euro/inw. (2016) | ||||
| Werkloosheidsgraad | 4% (jan. 2019) | ||||
Overige informatie | |||||
| Postcode 1840 1840 1840 | Deelgemeente Londerzeel Malderen Steenhuffel | ||||
| Zonenummer | 052 - 015 | ||||
| NIS-code | 23045 | ||||
| Politiezone | K-L-M | ||||
| Hulpverleningszone | Vlaams-Brabant West | ||||
| Website | www.londerzeel.be | ||||
| Detailkaart | |||||
 | |||||
| ligging binnen het arrondissement Halle-Vilvoorde in de provincie Vlaams-Brabant | |||||
| |||||
Toponymie
De oudste vermeldingen van Londerzeel dateren uit de 12de eeuw. In die periode is Londerzeel vindbaar als Lundersella (1139), Lundercella (1148) en Lundercele (1158).[1] Er bestaan twee theorieën over de oorsprong van de naam van het dorp. De oudste pretendeert dat de naam verwijst naar de woning van een zekere Lunder en zou dateren uit de jaren 600 à 750 n.C.[2] Het klopt dat het bepalende gedeelte van toponiemen die op -sel of -zele eindigen vaak een persoonsnaam is[3] en het zele-toponiem Londerzeel heeft voorts inderdaad een vroeg-middeleeuwse oorsprong.[4] Toch stelt een andere theorie dat Lunder nooit bestaan heeft. De taalkundige oorsprong van de naam Londerzeel kan immers ook gezocht worden in het Germaanse lauhan-warja of lund-warja-sali, waarbij beide verwijzen naar "de woonplaats van de bewoners van het bos".[5] Zekerheid over de oorsprong van de naam bestaat er niet.
In het dialect wordt naar Londerzeel meestal verwezen als Lonnesieël.
Geschiedenis
De eerste bewoning zou zich situeren rond 600 à 750 na Christus. Het dorp Londerzeel is ontstaan op het kruispunt van twee eeuwenoude verbindingswegen, namelijk: de weg Asse-Mechelen en de weg Grimbergen-Puurs.
Voor de 11de eeuw hoorde Opdorp (Buggenhout) nog bij Malderen. Later is dit dan afgescheiden en ging dit over naar Graafschap Vlaanderen.
Op de Ferrariskaarten (1777) is het dorpscentrum van de heerlijkheid Londerzeel te zien als een relatief groot dorp met zo'n 100 huizen en enkele belangrijke hoven.
Na de gemeentefusie van 1977 werden Malderen en Steenhuffel deelgemeentes van Londerzeel.
Geografie
De gemeente wordt gerekend tot de streek Brabantse Kouters en hoort bij de Groene Gordel rond Brussel.
Kernen
Naast Londerzeel zelf telt de gemeente nog twee andere deelgemeenten, namelijk Steenhuffel en Malderen. Verder omvat de fusiegemeente nog het dorp Londerzeel-Sint-Jozef en heel wat gehuchten. Deze zijn:
- Steenhuffel-Haan
- Steenhuffel-Heide
- Sneppelaar
- Malderen-Herbodin
- Malderen-Molenheide
Aangrenzende gemeenten
Londerzeel ligt ten noorden van Brussel en grenst aan de Antwerpse gemeente Puurs-Sint-Amands, de Vlaams-Brabantse gemeenten Merchtem, Meise en Kapelle-op-den-Bos en in het westen de Oost-Vlaamse gemeente Buggenhout.
Demografische ontwikkeling
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Bezienswaardigheden
- De kerk van Sint-Christoffel
- Het Kasteel de Drie Torens
- Het Kasteel Diepensteyn
- Hoeven, waaronder de Hendolf, het Hof Altenaken, het Hof ter hellen of D'Helhoef, het Hof Verrenrode (waar de kleindochter van Rubens woonde), de Kruishoeve, het Hof ter Locht, het Hof ter Winkelen
- De Berch van Calvariën of Bergkapel
- Het voormalig spoorlijnstation Leireken
- Londerzeelse Burcht op de motte
Scholen
Onder andere
- het Virgo Sapiens Instituut van de Ursulinen
- het Gemeentelijk Technisch Instituut van Londerzeel (G.T.I.L.) van de gemeente.
- Kleuterschool "De Huffeltjes" (Steenhuffel)
Mobiliteit
Openbaar vervoer
Station Londerzeel wordt bediend door de spoorlijn 53 (Schellebelle - Leuven). Vroeger heette dit station Londerzeel-West om het onderscheid te maken met het voormalige station Londerzeel-Oost. Beide stations waren gelegen op het deel van spoorlijn 53 dat samenliep met de voormalige spoorlijn 61 (Mortsel/Kontich - Aalst). Grote delen van deze spoorlijn zijn opgebroken en aangelegd als fietspad, de zogenaamde Leirekensroute.
Londerzeel heeft busverbindingen naar Aalst, Brussel-Noord, Mechelen, Vilvoorde, Sint-Niklaas, ...
Wegennet
Langs Londerzeel loopt de autosnelweg A12 tussen Brussel en Antwerpen. De snelweg heeft in Londerzeel nog een gelijkvloerse kruising. Dit kruispunt ligt op het grondgebied van de gemeente Meise. Door het dorpscentrum loopt de N259.
Evenementen
Londerzeel staat bekend voor de (Gouden) Kiekenpootworp tijdens het jaarlijkse kermisweekend in september.
Politiek
Burgemeesters
| Tijdspanne | ||
|---|---|---|
| Hugo Nijs (CVP) | 1977 - 1985 | |
| Godelieve Eeckelaers (CVP) | 1986 - 1995 | |
| Jozef De Borger (CVP / CD&V) | 1995 - 2015 | |
| Nadia Sminate (N-VA) | 2016 - 2018 | |
| Conny Moons (LWD) | 2019 - 2024 | |
Bestuur 2019 - 2024
Burgemeester is Conny Moons (LWD). Ze bestuurt een coalitie bestaande uit LWD, CD&V en Groen. Samen vormen ze de meerderheid met 13 op 25 zetels.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
| Partij | 10-10-1976[6] | 10-10-1982[6] | 9-10-1988[6] | 9-10-1994[6] | 8-10-2000[6] | 8-10-2006[7] | 14-10-2012[8] | 14-10-2018 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 |
| CVP1 / CD&V2 | 56,361 | 15 | 62,011 | 18 | 64,241 | 18 | 62,571 | 19 | 61,821 | 18 | 54,352 | 15 | 31,502 | 9 | 12,92 | 3 |
| PVV1 / VLD2 / VLD-VIVANT3 / Open Vld4 | - | 8,651 | 1 | 6,771 | 1 | 8,962 | 1 | - | 9,103 | 1 | 3,794 | 0 | - | |||
| SP / sp.a-spirit-Groen!3 / sp.a-Groen4 /Pro18405 | - | 11,08 | 2 | 11,54 | 2 | 11,1 | 2 | - | 20,423 | 5 | 13,344 | 3 | 10,35 | 2 | ||
| Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 | - | - | - | 7,191 | 1 | 12,111 | 2 | 16,132 | 4 | 3,462 | 0 | - | ||||
| LWD | - | - | - | - | - | - | 26,33 | 7 | 32,7 | 9 | ||||||
| N-VA | - | - | - | - | - | - | 21,58 | 6 | 35,4 | 10 | ||||||
| PAL | - | - | - | - | 17,74 | 4 | - | - | - | |||||||
| AGALEV1/Groen2 | - | - | - | - | 8,321 | 1 | - | - | 8,72 | 1 | ||||||
| VO | - | - | - | 10,18 | 2 | - | - | - | - | |||||||
| VU | - | 18,27 | 4 | 17,45 | 4 | - | - | - | - | - | ||||||
| E Front | 34,02 | 9 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||
| NIEUW | 9,62 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||
| Totaal stemmen | 11102 | 12019 | 12532 | 12734 | 12845 | 13137 | 13303 | 13554 | ||||||||
| Opkomst % | 95,72 | 94,44 | 94,51 | 95,18 | 94,48 | 94,0 | ||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 2,22 | 2,75 | 3,49 | 3,27 | 2,95 | 2,43 | 2,57 | 3,5 | ||||||||
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
(*) De zetelverdeling voor 1994 ontbreekt of is onvolledig op de verkiezingsdatabase.
(¹) LWD (Londerzeel Warm en Dynamisch) is een afsplitsing van een aantal voormalige CD&V-leden.
Geboren in Londerzeel
- August Meeus (1861-1927), componist, dirigent & organist
- Lode Meeus (1892-1971), componist, dirigent & organist
- Kris Van Assche (*1976), ontwerper van kleding en accessoires
- Gerard Walschap (1898-1989), schrijver
- Leopold Van Esbroeck (1911-2010), beeldhouwer
- Jaak Van Assche (*1940), acteur
- Fien Troch (*1978), regisseur
- Bert Gabriëls (*1973), stand-upcomedian
- Tom Caluwé (*1978), voetballer
- Wilfried Pas (*1940), beeldhouwer, tekenaar & graficus
Familienaam
Er zijn verschillende familienamen die verwijzen naar Londerzeel. Hieronder staan ze gerangschikt naar het aantal dragers ervan in België in het jaar 2008.[9] De naamdragers van deze familienamen komen bijna allen uit de streek rond Ninove, Haaltert en Denderleeuw.
| familienaam | naamdragers |
|---|---|
| Van Londersele | 421 mensen |
| Van Londerzele | 21 mensen |
| Van Londerseele | 67 mensen |
| Van Londerzeele | 10 mensen |
| TOTAAL | 459 mensen |
Stedenband
Londerzeel heeft een stedenband met Gladenbach (Hessen, Duitsland) sinds 2010.
Trivia
- Het wapenschild van de gemeente werd op 19 juli 1978 door de minister van binnenlandse zaken Henri Boel (BSP) bekrachtigd.
- De familienamen Cleymans, De Bondt en De Bont zijn afkomstig uit Londerzeel.
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Londerzeel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Gemeenten in de provincie Vlaams-Brabant | |
|---|---|---|
|
Aarschot · Affligem · Asse · Beersel · Begijnendijk · Bekkevoort · Bertem · Bever · Bierbeek · Boortmeerbeek · Boutersem · Diest · Dilbeek · Drogenbos · Galmaarden · Geetbets · Glabbeek · Gooik · Grimbergen · Haacht · Halle · Herent · Herne · Hoegaarden · Hoeilaart · Holsbeek · Huldenberg · Kampenhout · Kapelle-op-den-Bos · Keerbergen · Kortenaken · Kortenberg · Kraainem · Landen · Lennik · Leuven · Liedekerke · Linkebeek · Linter · Londerzeel · Lubbeek · Machelen · Meise · Merchtem · Opwijk · Oud-Heverlee · Overijse · Pepingen · Roosdaal · Rotselaar · Scherpenheuvel-Zichem · Sint-Genesius-Rode · Sint-Pieters-Leeuw · Steenokkerzeel · Ternat · Tervuren · Tielt-Winge · Tienen · Tremelo · Vilvoorde · Wemmel · Wezembeek-Oppem · Zaventem · Zemst · Zoutleeuw | ||