Keerbergen

Keerbergen is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant. De gemeente telt ruim 12.500 inwoners.

Oude toren Sint-Michielskerk
Keerbergen
Gemeente in België
(Details) (Details)

Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Vlaams-Brabant
ArrondissementLeuven
Oppervlakte
 Onbebouwd
 Woongebied
 Andere
18.39 km² (2017)
47,52%
39,89%
12,58%
Coördinaten51° 0' NB, 4° 38' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners
 Mannen
 Vrouwen
 Bevolkingsdichtheid
12.850 (01/01/2019)
48,79%
51,21%
698,89 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2019)
17,76%
58,5%
23,74%
Buitenlanders6,2% (01/01/2019)
Politiek en bestuur
BurgemeesterErik Moons
(waarnemend, Open VLD)
Ann Schevenels
(titelvoerend, Open VLD)
BestuurOpen Vld, CD&V
Zetels
Open Vld
N-VA
CD&V
Groen
23
10
7
4
2
Economie
Gemiddeld inkomen26.526 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad4,41% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
3140
Deelgemeente
Keerbergen
Zonenummer015 - 016
NIS-code24048
PolitiezoneBoortmeerbeek-Haacht-Keerbergen
HulpverleningszoneOost Vlaams-Brabant
Websitewww.keerbergen.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Leuven
in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal    België

Geschiedenis

In de Historische Atlas van België van Van der Essen wordt op de kaart van de streek in de 11e eeuw Keerbergen getekend als een enclave van het prinsbisdom Luik in het graafschap Leuven.

In de loop van de eeuwen is ze uit deze geestelijke handen overgegaan in het bezit van wereldlijke heren, de machtige Berthouts van Grimbergen en Mechelen.

Na verloop van jaren werd een Berthout, Jan II Berthout van Berlaer, ook heer van Helmond in Noord-Brabant, dat door Jan III Berthout van Berlaer, de meest kleurrijke figuur uit de gemeente haar geschiedenis, op allerlei wijzen begunstigd werd en onder zijn beheer van "dorp" tot stad groeide.

Stilaan vervreemdden zijn opvolgers van Keerbergen: op het einde van de 15e eeuw was de heerlijkheid in de handen van een aangetrouwde tak, die van Cortenbach, en ze kwam gedurende de paar volgende eeuwen in het bezit van allerlei families, om ten slotte in het begin van de 18e eeuw met al de rechten en voorrechten van de heer verkocht te worden door de "edele Vrouwe Anne Marie d'Oyenbrugghe Duras, gravin van Berlo" voor minder dan twintigduizend gulden.

Ook de grote abdij van Grimbergen, door de Berthouts begunstigd, heeft sedert haar stichting in 1128 een niet te onderschatten rol gespeeld in de geschiedenis van Keerbergen, waarvan zij sedert de dertiende eeuw de tienden deelde met de pastoor; zij bezat er een uitgestrekt domein, de Munninckhoeve, waar nu de Duivebergen en de Broekelei liggen, twee andere hoeven dragen nu nog de naam van Grimbergen.

Tot het einde van de zestiende eeuw stond de kerk van Keerbergen, die afhing van het bisdom Kamerijk, op de Kerkebergen, langs de Dijle. De kerk in 1737 was opgetrokken in barokstijl en had een toren die dateerde van 1764. De latere kerk, in het huidige centrum aan het Gemeenteplein is, behalve de toren, volledig gesloopt in 1972 en dit ondanks algemeen protest van de dorpsgemeenschap. De alleenstaande toren geeft een beetje een vreemde indruk. Aan de overzijde van het plein werd ter vervanging een nieuwe, moderne kerk gebouwd.

Doch ook de huidige dorpskom gaat naar alle waarschijnlijkheid terug op een oeroude kern, een kasteel of een herenboerderij, waarvan geen sporen overgebleven zijn.

In de Doorlaar tegen Keerbergen zouden soldaten van Napoleon zijn krijgskas verloren hebben[1]

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was te Keerbergen het commandocentrum van het Amerikaans leger gevestigd dat moest zorgen voor bescherming van de stad Antwerpen met haar strategisch belangrijke haven tegen V-wapens van de Duitsers. Dit commandocentrum bevond zich in toenmalige hotel Le Grand Veneur. In het commandocentrum kwamen meldingen binnen van visuele waarnemers en radars, werd de baan van het V-wapen berekend en uitgezet op kaarten en werden bevelen gegeven naar luchtafweergeschut opgesteld in drie gordels rondom Antwerpen.

Na een lange periode van verval werd Keerbergen in de jongste decennia tot nieuw leven gewekt als buitenverblijf en centrum voor toerisme.

Geografie

Kernen

De gemeente Keerbergen heeft geen deelgemeenten. Wel is er nog de nabij de grens met Tremelo gelegen woonkern Lozenhoek en de kleinere kernen Piervenshoek en Zeept.

Ligging

Keerbergen ligt net aan de grens van de provincie Vlaams-Brabant met Antwerpen. Zo komt het dat Keerbergen twee straten, de Grens- en de Bakestraat, deelt met de Antwerpse gemeenten Bonheiden (Rijmenam) en Putte (Grasheide). Dit wil zeggen dat de inwoners van één straat in een andere gemeente én provincie kunnen wonen dan hun buur of overbuur. Waar bij de Grensstraat de grens door het middel van de weg loopt, loopt de grens bij de Bakestraat veel grilliger. Het gaat slechts om een klein stukje van de Bakestraat dat behoort tot Rijmenam terwijl de rest Keerbergs grondgebied is.

De Dijle vormt de grens van Keerbergen met de Vlaams-Brabantse gemeente Haacht, een grens die overbrugd wordt door de Oude en de Nieuwe Hansbrug. De grens met Tremelo loopt door de Tremelobaan. Ook hier is ongeveer een kilometer lang een deel van de baan Keerbergen, terwijl de overkant deel uitmaakt van Tremelo.

Geografische aspecten

De topografie van de gemeente is eerder beperkt en over het algemeen vlak. We vinden wel enkele valleien terug zoals de Dijlevallei, de Raambeekvallei en ook de oude Dijlemeander is een laaggelegen gebied in de gemeente. De hoogte varieert er van zo'n 18 meter op de stuifzandrug op de grens met Tremelo (nabij de Kruisstraat) tot zo'n 4 meter in de Dijlevallei.

Keerbergen vormt de overgang van de Brabantse Kempen naar de Zuiderkempen. Tevens wordt Keerbergen tot de landstreek Dijleland gerekend. Het quartaire dek bestaat er dan ook voornamelijk uit dominant zandige texturen tot hier en daar wat zandleem. Door de relatief arme en goed gedraineerde zandige gronden vinden we hier ook vaak een sterke antropogene invloed in de bodem terug (de zogenaamde plaggenbodems). Langs de Raambeekvallei in het noorden van de gemeente, bij de oude riviermeander in het zuidwesten en rond enkele gebiedjes rond Het Meer (die eigenlijk een vijver is) zijn de gronden natter en hebben ze geen profielontwikkeling. De texturen zijn er iets zwaarder (leem tot zelfs kleiig). Verder zijn er nog duingebieden terug te vinden. Dit zijn opgewaaide stuifzandruggen die tijdens het Laat-Glaciaal uit de drooggevallen Demer opgewaaid zijn tot rivierduinen. Deze vinden we vooral in het uiterste westen en in het centraal-zuidelijk gedeelte van de gemeente langs de grens met Tremelo.

Net zoals in de andere Vlaamse gemeenten is Keerbergen ook overspoeld door zeeën en bedekt met mariene afzettingen uit het Tertiair. In het uiterste noordoosten dagzoomt de Boomse Klei en iets meer naar het zuiden toe de Formatie van Bilzen. Het overgrote deel van de gemeente heeft echter de Formaties van Zelzate en Sint-Huibrechts-Hern in de ondergrond zitten.

Demografie

Demografische ontwikkeling

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Politiek

Structuur

KeerbergenSupranationaalNationaalGemeenschapGewestProvincieArrondissementProvinciedistrictKantonGemeente
AdministratiefNiveau  Europese Unie België Vlaanderen Vlaams-BrabantLeuvenKeerbergen
Bestuur Europese CommissieBelgische regeringVlaamse regeringDeputatieGemeentebestuur
Raad Europees ParlementKamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams ParlementProvincieraadGemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands KiescollegeKieskring Vlaams-BrabantLeuvenDiestHaachtKeerbergen
Verkiezing EuropeseFederaleVlaamseProvincieraads-Gemeenteraads-

Geschiedenis

Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
De 23 zetels zijn als volgt verdeeld:

(Voormalige) burgemeesters

TijdspanneBurgemeester
1931-1953Guillaume Asselberghs
1953-1970Julien Peere
1970-1976Jules Ceulemans[2]
1976-2000Marcel Schroos[3][4] (CVP)
2001-2012Ann Schevenels (VLD / Open Vld)
2013-2018Dominick Vansevenant (N-VA)
2019-hedenAnn Schevenels (Open Vld)

Legislatuur 2013-2018

Open Vld, sp.a en Lijst Schroos (deze laatste zat in 2006 in kartel met N-VA) besloten in kartel op te komen als kieslijst 'Keerbergen 2020'.[5] Burgemeester is Dominick Vansevenant (N-VA). Hij leidt een coalitie bestaande uit N-VA en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 13 op 23 zetels.

Legislatuur 2019-2024

Open Vld werd bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 de grootste partij met 10 zetels. Zij gingen in coalitie met CD&V en vormen zo een meerderheid van 14 op 23 zetels. Lijsttrekker Ann Schevenels (Open Vld), verzaakte echter aan het burgemeesterschap, en ging opnieuw zetelen in de deputatie van de Provincie Vlaams-Brabant. Sedert 1 januari 2019 is Ann Schevenels titelvoerend burgemeester, en wordt zij vervangen door waarnemend burgemeester Erik Moons (Open VLD).

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel10-10-197610-10-19829-10-19889-10-19948-10-2000[6]8-10-2006[7]14-10-2012[8]14-10-2018[9]
Stemmen / Zetels%17%21%21%?%21%23%23%23
CVP1 / CD&V226,871545,0511142,7311040,471030,691723,512625,722617,64
PVV1 / VLD2 / Keerbergen2020315,391220,941427,341629,042038,2621033,782936,4131038,3210
N-VA&Schroos1 / N-VA2-----16,891428,312727,527
Vlaams Belang-----10,3823,780-
LSP1 / LSP-Rood!2 / LSP-Consequent Links3-----0,44101,84201,930
d.e.n.k.------3,950-
SP1 / sp.a-spirit2 / sp.a318,361322,051421,931417,581013,12128,5821-3,530
AGALEV1 / Groen!2 / Groen3---8,041011,24126,4121-11,132
GEMBER1 / GEMBEL2---4,86106,720---
VU12,39211,96281-----
KGBC26,995-------
Totaal stemmen49756294706579098262884990799947
Opkomst %95,8794,5192,2894,5191,5486,5
Blanco en ongeldig %2,973,723,073,494,592,582,842,7

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.

Bezienswaardigheden

Heimolen
Breuk van het Sint-Sebastiaansgilde
Gedenksteen 'Headquarters Antwerp X' in 'Le Grand Veneur'
Voormalig interieur van 'Le Grand Veneur'

Natuur

Cultuur

Symbolen

Gemeentewapen

Het oudste zegel van de schepen van Keerbergen dagtekent van 1308 en draagt een schild met drie palen met de tekst: "scabinorum de Kerberghe". Het was het wapen van de heren van Berthout van Berlaer. De schepenen van Keerbergen gebruikten een zegel met het wapen van de eerste heren van Berlaer. Dit zegel was in gebruik tot 1492. Zelfs op andere zegels, die bewaard worden op het rijksarchief te Brussel, ziet men hetzelfde embleem (1540 - 1697 - 1786). Door het gemeentebestuur van Keerbergen werd op datum van 24 december 1954 navraag gedaan bij de Raad van Adel over het vroegere wapen. In een schrijven van het provinciaal gouvernement van Brabant gedateerd op 10 september 1955, gericht aan het schepencollege, werd het volgende vermeld: De raad heeft vastgesteld dat bedoelde gemeente bewezen heeft dat haar schepenen het gevraagde wapen onder het ancien régime hebben gebruikt. Hij heeft dienvolgens geoordeeld, dat aan het verzoek, waarvan sprake, een gunstig gevolg kan worden voorbehouden.

Het aan gezegde gemeente te erkennen wapen zou moeten worden beschreven als volgt: Van zilver met drij palen van keel, het schild geplaatst voor een heilige Michaël, met opgeheven zwaard van goud, die een duivel van sabel neervelt.

De in het Frans gestelde tekst luidt: "D'argent à trois pals de gueules, l'écu posé devant un Saint Michel, l'épée haute d'or terrassant un demon de sable".

Vlag van Keerbergen

Zeven even lange banen van wit en van rood. De vlag van Keerbergen is een reproductie van het wapenschild.

Muziek

Mobiliteit

Keerbergen had van 1932 tot 1963 een eigen vlieghaven, waarop vooral het bedrijf Cogea actief was. De Duitse bezettingsmacht zou van de infrastructuur gebruikmaken. Er is ook een onderaardse gang van de gebouwen die de Duitsers toentertijd bezetten - nu gebouwen van het Koninklijk Atheneum Keerbergen - naar het vliegveld. Het vliegveld verdween echter en door de uitgraving van de zandgrond ontstond het huidige meer van Keerbergen, dat 12 hectare groot is.[12]

Economie

Keerbergen is de rijkste gemeente van Vlaams-Brabant en de op één na rijkste gemeente van België. In 2004 bedroeg het gemiddeld fiscale inkomen per inwoner in de gemeente € 17.679.[13]

Onderwijs

Keerbergen heeft een bepaalde vermaardheid in verband met onderwijs. Het is een relatief compacte gemeente, maar heeft toch secundair onderwijs van alle netten.

Sport

Bekende Keerbergenaren

Zie de categorie Keerbergen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.