Bertem

Bertem is een plaats en gemeente in de provincie Vlaams-Brabant in België. De gemeente heeft in 2019 de kaap van 10.000 inwoners overschreden. De gemeente ligt in de landstreek Dijleland.

Bertem
Gemeente in België
(Details) (Details)

Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Vlaams-Brabant
ArrondissementLeuven
Oppervlakte
 Onbebouwd
 Woongebied
 Andere
29.75 km² (2017)
81,95%
10,65%
7,41%
Coördinaten50° 52' NB, 4° 38' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners
 Mannen
 Vrouwen
 Bevolkingsdichtheid
10.007 (01/01/2019)
49,01%
50,99%
336,4 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2019)
21,26%
59,45%
19,3%
Buitenlanders7,77% (01/01/2019)
Politiek en bestuur
BurgemeesterJoël Vander Elst (Open Vld)
BestuurOpen Vld, CD&V
Zetels
Open Vld
CD&V
sp.a
Groen
N-VA
Onafhankelijk
21
8
6
2
2
2
1
Economie
Gemiddeld inkomen22.932 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad3,38% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
3060
3060
3061
Deelgemeente
Bertem
Korbeek-Dijle
Leefdaal
Zonenummer016 - 02
NIS-code24009
PolitiezoneVoer En Dijle
HulpverleningszoneOost Vlaams-Brabant
Websitewww.bertem.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Leuven
in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal    België

Toponymie

Het toponiem Bertem is mogelijk afkomstig van het Germaanse berta, dat "schitterend" betekent, en van "heem". Bertem kan dus verklaard worden als schitterende woning. De naam Bertem kan ook verwijzen naar de moerassen van de Voer of naar de eigennaam Beert.

Geschiedenis

Bertem ontstond als landgoed van de abdij van Corbie (Frankrijk). Het dorp telt nog vele "teussers" of veehandelaars. Om die reden is de huisstijl van de gemeente Bertem ook gebaseerd op het aloude "teussersgebaar"; twee handen die het gebaar uitvoeren waarmee de veeboeren een overeenkomst afsloten.

Tweede Wereldoorlog

De gemeente werd op 16 mei 1940 bezet door het Duitse leger.[1] Op 5 juli 1944 werd Bertem getroffen door een geallieerd luchtbombardement. De bevrijding volgde op 4 september 1944.

Minstens 24 weerstanders werden naar het Auffanglager van Breendonk gedeporteerd.[2][3]

Geografie

Kernen

De fusiegemeente telt naast Bertem zelf nog de deelgemeenten Korbeek-Dijle en Leefdaal.

Demografische ontwikkeling

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Bezienswaardigheden

  • De Sint-Pieters-Bandenkerk, een oude romaanse kerk met een bijzonder Mariabeeldje.
  • In de deelgemeenten: Sint-Bartholomeuskerk in Korbeek-Dijle, Sint-Lambertuskerk in Leefdaal en Sint-Veronakapel in Leefdaal
  • De pastorie, opgetrokken in Lodewijk XVI-stijl
  • Het Sint-Medardushof, een 17de-eeuwse pachthoeve
  • Speelbos 't Vossenhol

Natuur

Bertembos en Eikenbos zijn de grootste bossen in Bertem. De Koeheide is een natuurreservaat beheerd door Natuurpunt. Op het leemplateau van Leefdaal komt een populatie hamsters voor en in Korbeek-Dijle de vroedmeesterpad.

Mobiliteit

Een van de radartorens van Belgocontrol

Tegenwoordig is Bertem vooral bekend als doorvoergebied van de E40. Op het hoogste punt van de gemeente bevinden zich twee indrukwekkende radarinstallaties van Belgocontrol die het vliegverkeer in de gaten houden.

Politiek

Bertem kende jarenlang een vrij opmerkelijk politiek systeem. Geen echte partijen, maar de twee fanfares vormden de basis hiervoor. Zo is er de 'IV Eemskinderen', opgericht in 1867, en liberaal van inborst, en de 'Vrijheidszonen', de fanfare van de sissen, de plaatselijke katholieken, ontstaan in 1891. Haar oorsprong lag waarschijnlijk in geschillen in de gemeenteraad over het onderwijs. Daar bleken de verschillen tussen de verschillende leden zo groot, dat een splitsing zich opdrong. De fanfares steunden een bepaalde lijst tijdens gemeenteraadsverkiezingen. Ook Leefdaal, waar Bertem in 1977 mee fuseerde, kende een gelijkaardig systeem.

2013-2018

Bertem wordt bestuurd door een coalitie van Gemeentebelangen-Open Vld en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 21 zetels. Tot eind 2015 was Albert Mees (Gemeentebelangen-Open Vld) burgemeester. Halverwege de legislatuur werd hij opgevolgd door zijn partijgenoot Joël Vander Elst.

2019-2024

Na de verkiezingen van 2018 werd de coalitie tussen Gemeentebelangen-Open Vld en CD&V verdergezet met opnieuw 14 op 21 zetels. Joël Vander Elst werd herverkozen als burgemeester met 1361 voorkeurstemmen. Dit was de eerste keer dat een politicus in Bertem zoveel stemmen kreeg.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij10-10-1976[4]10-10-1982[4]9-10-1988[4]9-10-1994[4]8-10-2000[4]8-10-2006[5]14-10-2012[6]14-10-2018
Stemmen / Zetels%17%19%19%19%19%21%21%21
CVP1/CD&V238,01826,41523,431523,851630,916-26,12626,226
CD&V+N-VA-----38,419--
N-VA------17,88417,93
VU7,9208,017,6916,490----
GB41,93835,618------
PVV--30,797-----
GB-VLD1/Gembel-Open VLD2/Gembelangen Open Vld---37,11940,781938,851929,922836,838
SP1/sp.a2/sp.a-GroenA10,51114,31211,341211,141213,71213,872213,222219,1A4
AGALEV1/Groen2/sp.a-GroenA--6,85108,581114,63128,87218,8121
PVDA--0,480-----
Vlaams Blok---3,250----
LCD1,64015,68319,4249,581----
BBB------4,060-
Totaal stemmen49475427582659366091642566376779
Opkomst %84,4294,0992,4893,6893,3692,6
Blanco en ongeldig %2,773,764,024,736,275,743,253,9

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Partnergemeentes

Literatuur

  • H. Vannoppen, De geschiedenis van Bertem, de parel van de Voervallei, Bertem, 1978.
  • H. Vannoppen, De geschiedenis van Bertem, het Teussersdorp bij de romaanse kerk, Bertem, 1980.
  • E. Derveaux (red.), Versteende geloften. Kapellen in Tervuren en Bertem (Vura Ducum, 7), Tervuren, 2009.
Zie de categorie Bertem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.