Station Amsterdam Sloterdijk

Het hoofdgedeelte is een kruisingsstation met op maaiveldniveau de Oude Lijn Amsterdam – Haarlem (één perron met twee sporen: 7 en 8) en de spoorlijn Den Helder - Amsterdam (twee perrons met elk twee sporen: 3 en 4, en 5 en 6), op de eerste verdieping de stationshal, en op de tweede verdieping de spoorlijn Amsterdam - Schiphol (één perron met twee sporen, 11 en 12). Het nieuwste deel met één perron met spoornummers 9 en 10 ligt aan de Hemboog die beide lijnen verbindt. Het is een gescheiden gedeelte met een aparte ingang aan hetzelfde stationsplein. De sporen 1 en 2 bestaan niet voor de trein omdat bij de opening van het station deze nog bestonden op het oude station Sloterdijk.

Onder de naam Station Sloterdijk is het ook een metrostation van metrolijn 50 (Isolatorweg – Station Zuid – Gein) en metrolijn 51 (Isolatorweg – Station Zuid – Centraal Station) De sporen lopen parallel aan de spoorlijn naar Schiphol en hebben de spoornummers 1 en 2. Het metrostation is via een traverse verbonden met de stationshal in het hoofdgedeelte van het treinstation.

Station Sloterdijk vervult een belangrijke functie in het forensenverkeer tussen Amsterdam en de rest van Noord-Holland. In de omgeving zijn in het Teleport genoemde gebied vele grote kantoren verrezen en er zijn plannen voor nog meer grootschalige nieuwbouw, een soort kleinere uitvoering van de Zuidas. Per dag stappen ongeveer 36.000 reizigers in of uit. Daarmee is dit het tiende station van Nederland, gemeten naar reizigersaantallen.

Sinds 2017 is het hele station voorzien van OV-chipkaartpoortjes. De stationshal is daardoor in drieën gedeeld: het middelste deel is openbaar toegankelijk, het noordelijke deel geeft toegang tot het lage perron 3/4 en het hoge perron 11/12, het zuidelijke deel geeft toegang tot de lage perrons 5/6 en 7/8 en eveneens het hoge perron 11/12. Dit geeft de complicatie dat soms een reis met overstap op dit station duurder is geworden doordat een reiziger via poortjes moet lopen en een normaal gesproken zonder extra kosten toegestane omweg nu onbedoeld wel extra kost.[3] De spoorwegen adviseren de poortjes te vermijden door tussen 3/4 en 5/6/7/8 om te lopen via het hoge perron.[4]

De metro heeft zijn eigen OV-chipkaartgebied.

Van 1890 tot 1905 bestond er aan de Oude lijn een halte Sloterdijk, destijds nog gemeente Sloten. Op 3 juni 1956 werd nabij het dorp Sloterdijk aan de spoorlijn Amsterdam - Haarlem een voorstadshalte geopend om een betere aansluiting van de westelijke stadswijken op het spoorwegnet te verkrijgen.

In 1983 werd het eerste deel van een nieuw station geopend, ten noordwesten van de bestaande locatie, aan de in dat jaar geopende omlegging van de spoorlijn via de Hemtunnel naar Zaandam. Dit station kreeg tijdelijk de naam Sloterdijk Noord, ter onderscheiding van het station aan de Oude Lijn dat Sloterdijk Zuid ging heten.

Nadat in 1985 ook de verlegging van de Oude Lijn via Sloterdijk Noord gereed kwam, werd het station Sloterdijk Zuid gesloten, en bleef alleen het huidige station Sloterdijk over.

In 1986 werd Sloterdijk een kruisingsstation op twee niveaus toen ook de nieuwgebouwde Westtak van de Ringspoorbaan naar Luchthaven Schiphol werd geopend. Het station telde nu acht perronsporen. De architect van het nieuwe station is Harry Reijnders.

In 1997 kwam ook de Ringlijn, metrolijn 50, naar Sloterdijk en kreeg zijn eindpunt bij de Isolatorweg. Per 3 maart 2019 wordt dit station ook aangedaan door metrolijn 51, die vanaf die datum vanaf station Zuid naar Isolatorweg is verlegd. In 2003 kwam ten zuidwesten van het station Sloterdijk de Hemboog gereed, toen nog zonder stopplaats. De geplande perrons waren wegbezuinigd. In het kader van de plannen voor Regionet zijn ze alsnog gerealiseerd in de jaren 2007 en 2008. Het nieuwe perron aan de Hemboog werd op 14 december 2008 in gebruik genomen.

Volgens het oorspronkelijke plan zou het een apart station Amsterdam Sloterdijk Hemboog worden. Het werd echter onderdeel van station Amsterdam Sloterdijk. Dit betreft de naamaanduiding, de spoornummering (aan de twee sporen werden de nog vrije nummers 9 en 10 toegekend), de vertrekstaten die in beide gedeelten alle treinen vermelden, en de 60-minutenregel.[5]

In RegioNet hebben de provincie Noord-Holland, de Stadsregio Amsterdam, de gemeente Amsterdam en Rijkswaterstaat samen met de NS en ProRail plannen ontwikkeld voor het toekomstige openbaar vervoer rondom Amsterdam. NS, ProRail en de gemeente Amsterdam ondertekenden op 27 oktober 2009 een samenwerkingsovereenkomst voor de vernieuwing van het station. Samen investeren ze ruim 60 miljoen euro.

Er zou direct worden gestart met het ontwerptraject voor het nieuwe station Amsterdam Sloterdijk, dat naar verwachting in 2015 zou worden opgeleverd. Het stationsgebouw zou ingrijpend worden verbouwd. Er zou een nieuwe ingang komen en meer winkels en voorzieningen, waarvan de inrichting gebaseerd zou zijn op de nieuwe visie voor grote stations (naar het voorbeeld van station Leiden). Hiervoor werd het bus- en tramstation in november 2010 naar het Carrascoplein verhuisd en ontstond op het Orlyplein ruimte voor betere voorzieningen en een overkapping. Ook zou er een nieuwe fietsenstalling met ongeveer 3000 plaatsen komen. Het plan is echter (voorlopig) op de lange de baan geschoven en het is twijfelachtig of en wanneer deze verbouwing alsnog zal plaatsvinden.[6]

Het oude busstation op het plein was nog lange tijd aanwezig en lag er verlaten bij. In 2015 werd het plein opnieuw ingericht met een tuin en meer groenvoorzieningen. Ook kwam er meer horeca.

In november 2016 werd een 100 meter lang regenboogpad aangelegd op de zogeheten passerelle aan de oostzijde van station Amsterdam Sloterdijk.[7]

Beneden:

Boven:

Hemboog:

Op het Carrascoplein, onder de viaducten van de Westtak Ringspoorbaan, metrolijn 50 en metrolijn 51, kwam in december 2010 een gecombineerd bus- en tramstation gereed, waar zowel de stads- als de streekbussen stoppen. Ook bevindt zich hier een keerlus voor tramlijn 19, die rijdt tussen stations Sloterdijk en Diemen Sniep (vanaf 22 juli 2018, voor die datum was die keerlus voor tramlijn 12, die reed tussen station Sloterdijk en het Amstelstation). De aanlegkosten werden betaald uit BONRoute, het financieringsfonds voor de bereikbaarheid van de noordelijke Randstad. Een nieuwe stationsingang sluit aan op het Carrascoplein.

• Station Sloterdijk op de Beeldbank Amsterdam

Zie de categorie Station Amsterdam Sloterdijk van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

50	Station van metrolijn 50 (Ringlijn)
Isolatorweg · Station Sloterdijk (NS) · De Vlugtlaan · Jan van Galenstraat · Postjesweg · Station Lelylaan (NS) · Heemstedestraat · Henk Sneevlietweg · Amstelveenseweg · Station Zuid (NS) · Station RAI (NS) · Overamstel · Van der Madeweg · Station Duivendrecht (NS) · Strandvliet · Station Bijlmer ArenA (NS) · Bullewijk · Holendrecht (NS) · Reigersbos · Gein

51	Stations van metrolijn 51
Centraal Station (NS) · Nieuwmarkt · Waterlooplein · Weesperplein · Wibautstraat · Amstelstation (NS) · Spaklerweg · Overamstel · Station RAI (NS) · Station Zuid (NS) · Amstelveenseweg · Henk Sneevlietweg · Heemstedestraat · Station Lelylaan (NS) · Postjesweg · Jan van Galenstraat · De Vlugtlaan · Station Sloterdijk (NS) · Isolatorweg