Station Eindhoven Centraal

Station Eindhoven Centraal is het belangrijkste treinstation van Eindhoven. Het station ligt op een knooppunt van drie trajecten: Venlo – Eindhoven, Breda / 's-Hertogenbosch – Eindhoven, Eindhoven – Weert. Tot 1985 bestond er een lijn 18 van Eindhoven via Valkenswaard naar Hasselt (België). In de stad zijn herinneringen aan deze lijn bewaard gebleven, zoals gebouwen en straatnamen.

    Eindhoven Centraal   
PlaatsEindhoven
AfkortingEhv
Opening1 juli 1866
Perrons3
Perronsporen6 (Sporenschema)
Perrontoegangvia poortjes
Spoorlijn(en)Eindhoven - Weert
Staatslijn E
Eindhoven - Neerpelt
Vervoerders
- Treinvervoerder
- Busvervoerder &
Reizigers65.468 (2018)[1] per dag
Coördinaten51° 27′ NB, 5° 29′ OL
Externe link NS-stationsinformatie

Portaal    Openbaar vervoer
Elektrische loc NS 1147 met intercityrijtuigen in Station Eindhoven; 1985.
Interieur van de Stationshal; 2006.
Glasapplique van Lex Horn (1954) op het NS-station in Eindhoven; 1989.
Onder de stationskap; 2011.
Achterzijde

Het station ligt in de wijk Fellenoord. Op circa 900 meter van het station bevindt zich het Philips Stadion, het stadion van PSV.

Van het station was tot 2007 een schaalmodel te vinden in Madurodam. Aan de centrumzijde van het station staat een standbeeld van Anton Philips, de vader van Frits Philips.

Dagelijks lopen 200.000 passanten door de tunnel onder het station. Dit zijn zowel trein- als busforensen, evenals verkeer tussen de binnenstad en de universiteit. Er stappen dagelijks zo'n 60.000 mensen in en uit een trein (exclusief overstappers), en daarnaast komen er nog eens 15.000 mensen (bijvoorbeeld busreizigers) in het station. In 2020 zal het totale aantal reizigers op het station naar verwachting gestegen zijn naar 100.000 per dag, exclusief overstappers. Daarmee is station Eindhoven Centraal het op vijf na drukste station van Nederland, en het drukste station buiten de Randstad. Op 3 september 2019 werd bekend gemaakt dat het station met ingang van 15 december 2019 de aanduiding 'Centraal' krijgt.[2]

Geschiedenis

Het station van Eindhoven werd geopend op 1 juli 1866. Het stond indertijd nog op Woensels grondgebied. Het huidige stationsgebouw werd gebouwd in 1956, naar een ontwerp van architect Koen van der Gaast. Vaak wordt beweerd dat het gelijkenissen vertoont met een Philips radio uit die tijd. Een gelijkende radio uit de jaren waarin het gebouw is ontworpen (1953-'55) bestaat niet, noch van Philips, noch van andere firma's. Het laten bepalen van de vorm van een gebouw door een ander gegeven dan de functie, past ook in het geheel niet binnen functionalistische architectonische opvattingen van Van der Gaast. In 1960 is er inderdaad een radio ontworpen en gebouwd door Philips die gelijkenissen met dit gebouw vertoont, de Philips B0X15U. Dit toestel is dus zeven jaar na het stationsontwerp ontworpen. De radiogelijkenis is dan ook een anekdote, die vanwege zijn aansprekendheid moeilijk te bestrijden is.

In de visie van Van der Gaast moest het station ten opzichte van de andere vervoermiddelen een opvallende plaats innemen. Dit stedenbouwkundige aspect speelde voor hem een voorname rol. Niet de menselijke maat was het uitgangspunt, maar de stedelijke ruimte gaf de doorslag bij de maatvoering. Een ander opvallend aspect in zijn visie was dat het station absoluut geen verblijfsfunctie moest hebben, het was enkel bedoeld als doorgangsruimte: het overstappen van het ene vervoermiddel op het andere.

Voor het huidige station zijn er al eerdere stationsgebouwen geweest. Van 1864 tot 1912 heeft als eerste een gebouw type SS derde klasse dienstgedaan. Van 1912 tot 1956 stond er als tweede een stationsgebouw uitgevoerd in strakke lijnen en sober van uiterlijk. Het is gesloopt nadat de sporen circa 150 m naar het noorden waren verlegd.

In 1991 kreeg station Eindhoven een tweede, extra, stationsgebouw aan de Noordzijde, aan busstation Neckerspoel, het eerste dynamische busstation in Nederland. De bovenverdiepingen zijn in gebruik als kantoor. Net zoals veel andere stations uit de tweede helft van de jaren '80, lag bij de inrichting het accent op de kleur blauw. De binnenkant van dit stationsgebouw is sinds 2017 gerenoveerd, zodat het dezelfde stijl heeft gekregen als de rest van het vernieuwde station.

Monumentenstatus

Op 15 oktober 2007 werd bekendgemaakt dat het station per 1 januari 2008, samen met 100 andere bouwwerken uit de wederopbouwperiode, de status van Rijksmonument kreeg. Het dak boven de perrons wordt op zijn plaats gehouden door onderdelen van een baileybrug.

Stationsvoorzieningen

Op station Eindhoven Centraal zijn diverse winkels te vinden, de Hermes vervoerswinkel en een NS-servicepunt. Op het voorplein van het station is de VVV van Eindhoven gevestigd.

Verbouwing

Met meer dan 90.000 passanten per dag was de capaciteit van de 8 meter brede oude stationstunnel ontoereikend. Ook ontbraken moderne voorzieningen zoals liften om de perrons te bereiken en waren de roltrappen enkel in de omhooggaande richting te gebruiken om naar de bovengelegen perrons te komen. Om de stationstunnel te bereiken moest men gebruik maken van een trap.

In 2013[3] werd begonnen met de bouw van de nieuwe stationstunnel en gelijktijdig werden er roltrappen in beide richtingen en liften geïnstalleerd. Tijdens de bouw van de nieuwe, 34 meter brede, tunnel bleef de oude tunnel open waardoor reizigers geen overlast ondervonden van de werkzaamheden. Ook werd een tijdelijk perron aangelegd aan het oude postspoor (spoor 34), buiten de stationsoverkapping aan de stadszijde. Dit tijdelijk perron was twee jaar in gebruik voor de sprinter naar Station Tilburg Universiteit, zodat tijdens de verbouwing alle treinen konden blijven rijden. De nieuwe stationstunnel werd eind 2015 in gebruik genomen en eind 2016 werd deze volledig geopend.[4]

In maart 2018 werd het volledige project met beide stationstunnels, een vernieuwde hal aan de noordzijde en een complete renovatie van het monumentale stationsgebouw van Koen van der Gaast inclusief stationshal en stationsrestauratie afgerond. De totale kosten van de verbouwing kwamen neer op 70 miljoen euro.[5]

OV-chipkaart

Dit station is afgesloten met OVC-poorten.

Vervoer

Treinseries die stoppen in Eindhoven Centraal tijdens de dienstregeling 2020:

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
800 Intercity Maastricht – Sittard – Roermond – Eindhoven Centraal – 's-Hertogenbosch – Utrecht Centraal – Amsterdam Centraal – Alkmaar – Schagen – Den Helder Rijdt niet 's avonds. Rijdt alleen in de spits van en naar Schagen. In de spitsrichting van/naar Den Helder.
1100 Intercity Den Haag Centraal – Den Haag HS – Delft – Rotterdam Centraal – Breda – Tilburg – Eindhoven Centraal Stopt niet in Schiedam Centrum en Rotterdam Blaak; via HSL.
1900 Intercity Dordrecht – Breda – Eindhoven Centraal Rijdt in beide richtingen 4× per dag
2900 Intercity Enkhuizen – Hoorn – Amsterdam Centraal – Utrecht Centraal – 's-Hertogenbosch – Eindhoven Centraal – Roermond – Maastricht Rijdt alleen 's avonds laat en op zondagochtend. Stopt niet in Zaandam. Stopt tussen Hoorn en Enkhuizen op alle tussengelegen stations.
3500 Intercity Schiphol Airport – Utrecht Centraal – 's-Hertogenbosch – Eindhoven Centraal – Helmond – Venlo
3700 Intercity Dordrecht – Rotterdam Centraal – Schiedam Centrum – Delft – Den Haag HS – Leiden Centraal – Schiphol Airport – Amsterdam Zuid – Utrecht Centraal – 's-Hertogenbosch – Eindhoven Centraal – Helmond – Venlo Rijdt alleen 's avonds en op zondag. Vervangt de 2400 en de 3500.
3900 Intercity Enkhuizen – Hoorn – Amsterdam Centraal – Utrecht Centraal – 's-Hertogenbosch – Eindhoven Centraal – Heerlen Stopt niet in Zaandam. Stopt tussen Hoorn en Enkhuizen op alle tussengelegen stations. Rijdt in de vroege ochtend en 's avonds alleen 1x per uur tussen Sittard en Heerlen.
4400 Sprinter Oss – 's-Hertogenbosch – Eindhoven Centraal – Helmond – Deurne In de ochtendspits van Oss naar ’s-Hertogenbosch, in de avondspits in omgekeerde richting.
5200 Sprinter Tilburg Universiteit – Tilburg – Boxtel – Eindhoven Centraal Gekoppeld in Eindhoven aan serie 6400 naar Weert.
6400 Sprinter Eindhoven Centraal – Weert In Eindhoven gekoppeld aan serie 5200 naar Tilburg Universiteit.
13500 Intercity Eindhoven – Helmond – Venlo Rijdt alleen 's morgens vroeg en 's avonds laat als treinserie 3500 niet rijdt.
21400 Intercity Eindhoven Centraal – Utrecht Centraal; Rotterdam Centraal – Eindhoven Centraal Nachtnet. Rijdt alleen in de nachten volgend op vrijdag en zaterdag.

Voor- en natransport

Er zijn er twee bewaakte fietsenstallingen en meerdere onbewaakte fietsenstallingen. Verder bestaat er de mogelijkheid om een OV-fiets te huren.

Busvervoer

De noordzijde van het station grenst aan het busstation Neckerspoel. Hier stoppen de Hermes stadsbussen en de streekbussen van Hermes en Arriva (beide merken rijden daar onder de naam Bravo). Het busstation bestaat uit 13 busperrons (A t/m M). Elk busperron is voorzien van een elektronisch informatiebord dat het lijnnummer en eindbestemming van twee lijnbussen kan weergeven. Er is een grote overkapping met banken waar reizigers kunnen wachten op hun bus. Bij de hoofdingang van het station staat een informatiebord met een kaart en vertrektijden van de bussen. Station Eindhoven Centraal ligt in zone 6400.

Aan de noordzijde van het station, aan de J.F. Kennedylaan, stoppen tevens internationale lijndiensten naar bestemmingen in Duitsland en Spanje. Eurolines biedt lijndiensten naar onder andere Londen en Parijs. FlixBus biedt lijndiensten naar onder andere Berlijn, Brussel, Den Haag, München, Enschede en Groningen. IC Bus rijdt meerdere malen per dag met bussen rechtstreeks naar Antwerpen en Düsseldorf.

  • Station Eindhoven in 1921.
  • Het nieuwe station Eindhoven kort na voltooiing; 1956.
  • De hal van het nieuwe station Eindhoven voor de officiële opening; 10 augustus 1956.
  • Perron Station Eindhoven.
  • Busstation Neckerspoel.
  • Luchtfoto van Station Eindhoven Centraal (1920-1940), Nederlands Instituut voor Militaire Historie.

Zie ook
Zie de categorie Station Eindhoven van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Spoorwegstations aan de spoorlijn Eindhoven – Weert (Cursief: voormalig station)

0: Eindhoven Centraal · Tongelre · 6: Geldrop · 10: Heeze · 11: Heeze-Leende · 15: Sterksel · 19: Maarheeze · 30: Weert

Spoorwegstations aan de spoorlijn Breda – Maastricht (Staatslijn E) (Cursief: voormalig station)
Spoorlijn Maastricht - Venlo:0: Maastricht · Limmel · 6: Bunde · 10: Geulle · 14: Beek-Elsloo · 18: Geleen-Lutterade · 22: Sittard · Nieuwstadt · 29: Susteren · 33: Echt · 39: Maasbracht · 40: Linne · 46: Roermond · 52: Swalmen · 58: Reuver · 62: Belfeld · 66: Tegelen · 70: Venlo
Spoorlijn Venlo - Eindhoven:0: Venlo · 1: Blerick · Heyerhoeven · 11: Horst-Sevenum · 16: America · Helenaveen · 29: Deurne · 36: Helmond Brouwhuis · 38: Helmond · 41: Helmond 't Hout · 43: Helmond Brandevoort · 44: Mierlo · 47: Nuenen-Tongelre · 52: Eindhoven Centraal
Spoorlijn Eindhoven - Breda:0: Eindhoven Centraal · 1: Eindhoven Stadion · 2: Eindhoven Strijp-S · Woensel · Acht · Batadorp · 10: Best · 20: Boxtel · 29: Oisterwijk · 37: Tilburg · 39: Tilburg Universiteit · 41: Tilburg Reeshof · 48: Gilze-Rijen · Dorst · 0: Breda
Spoorwegstations aan de spoorlijn 18: Winterslag - Eindhoven (Cursief: voormalig station)

0,0: Winterslag · 10,7: Houthalen · 14,7: Helchteren · 18,5: Beverloo-Heide · 23,0: Wijchmaal · 27,0: Eksel · 33,6: Neerpelt · 40,1: Achel · 43,8: Borkel en Schaft · 49,6: Valkenswaard · 54,1: Aalst-Waalre · 57,0: Gestel · 58,0: Philipsdorp Zuid · 60,0: Eindhoven Centraal

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.