Station Nijmegen

Het eerste station Nijmegen werd geopend op 9 augustus 1865. Het lag niet op de plaats van het huidige station, maar op de plaats waar tegenwoordig Concertgebouw de Vereeniging gelegen is (aan het tegenwoordige Keizer Karelplein). Vanaf deze locatie werd met ingang van 1865 een spoorverbinding onderhouden met het Pruisische Kleef.

Op 15 juni 1879 werd Nijmegen, als laatste stad met meer dan 20.000 inwoners, aangesloten op het (binnenlandse) nationale spoorwegnet. De reden waarom dit zo lang geduurd had, had vooral te maken met de kosten van bruggen en het feit dat het gemeentebestuur moeilijk te overtuigen was van het nut van een spoorverbinding. Er kwam een verbinding met Arnhem waarvoor een spoorbrug over de Waal werd gebouwd. Het station werd toen verplaatst naar de huidige locatie. Ook kwamen er verbindingen tot stand naar 's-Hertogenbosch – Tilburg (geopend 1881) en Venlo (geopend 1883).

In 1894 werd een stationsgebouw in neorenaissancestijl gebouwd naar ontwerp van architect C.H. Peters. De hal was uitgevoerd met op zuilen rustende bogen die deden denken aan een Moors paleis.

In de Tweede Wereldoorlog werd het stationsgebouw zwaar beschadigd tijdens het bombardement op 22 februari 1944 (waarbij onbedoeld ook veel burgerdoden vielen); het was vanwege zijn strategische functie voor Duits wapentransport uitgekozen als gelegenheidsdoel nadat een aanval op de Gothaer Waggonfabrik was afgeblazen.[2] Hoewel het te herstellen was, werd het gesloopt en vervangen door nieuwbouw. De oorspronkelijke overkapping en een deel van de muur aan de perronzijde bleven behouden.

Het tegenwoordige stationsgebouw dateert uit 1954 en is ontworpen door Sybold van Ravesteyn. Enkele delen van het oude stationsgebouw zijn in het nieuwe gebouw geïntegreerd. Het ontwerp is geïnspireerd op Italiaanse pleinen. Het station heeft een lange lage gevel met bogen en pilasters en een 'campanile' van 30 meter hoogte. Het stationsgebouw werd nadien diverse malen verbouwd, voor de laatste keer tussen 2002 en 2004. In deze periode werd ook het stationsplein heringericht.

Dit station heeft het hoogst voorkomende spoornummer aan een perron van Nederland, namelijk spoor 35 (naast spoor 1, dus als een alternatief voor de naam 'spoor 0').

Er kwam aan de noordkant van het stationsgebouw een modern busstation met dynamische haltetoewijzing.

Onder het station loopt sinds 1965 een auto- en fietstunnel die het stadsdeel Oud-West verbindt met het centrum genaamd Tunnelweg.

Station Nijmegen ligt aan de spoorlijn Arnhem - Nijmegen die verder doorgaat naar Venlo (de Spoorlijn Nijmegen - Venlo) en aan de lijn Tilburg – Nijmegen (de Spoorlijn Tilburg - Nijmegen). De verbinding naar Kleef (Spoorlijn Nijmegen - Kleef) is in 1991 opgeheven. Er zijn plannen om deze lijn opnieuw in gebruik te nemen. Ook de in september 2011 opgebroken Stamlijn Nijmegen, een goederenspoorlijn naar industriegebied Noord- en Oost Kanaalhaven, liep vanaf station Nijmegen. Deze lijn is deels verbouwd tot fietspad.

• 
  Perronoverkapping Station Nijmegen; 1969.
• 
  Sculptuur op het Stationsplein
• 
  Station Nijmegen
• 
  Station Nijmegen 's avonds
• 
  Straatzicht op de Van Schaeck Mathonsingel met in de verte het station.

Zie de categorie Station Nijmegen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.