Malderen

De eerste vermelding van Malderen is uit 1125, onder de naam 'Mahl'. Een volgende vermelding is uit 1312, toen melding werd gemaakt van het 'Hof van Marselaer', een heerlijk goed met onder meer een watermolen, de 'Quaden Molen' geheten, terwijl in 1322 een kapelanie werd gesticht: in 1349 was er reeds sprake van een kerk.

Jan van Marselaer, de heer van Malderen, nam in 1371 deel aan de slag bij Baesweiler en werd gevangengenomen, maar kwam vrij na het betalen van losgeld. In 1390 werd door hem de Koevoetmolen gebouwd op de Kleine Molenbeek, terwijl de windmolen voor het eerst wordt vermeld in 1406. (Nochtans was het getal '1i19' gekerfd in de hoofddraagbalk vooraleer de molen afgebroken werd om er een nieuwe te zetten. Het getal 'i' betekende '2' in die tijd in Zwitserland.)

In 1451 werd begonnen met een nieuw hoogkoor van de kerk, dat in 1463 werd ingezegend. Jan van Marselaer, afstammeling van de eerder vernoemde Jan, heeft in 1478 de studies aan de universiteit van Leuven betaald van Adriaen Boeyens uit Utrecht, die in 1522 Paus Adrianus VI zou worden. Dit blijkt uit zijn testament van 1475.

In 1488 werden het Hof van Marselaer en de bijbehorende gebouwen verwoest door Bourgondisch gezinde troepen uit Mechelen. In 1572 werd de kerk geplunderd door prinsgezinde ruiters die van Mechelen naar Dendermonde optrokken. In 1578 verkochten de heren van Marselaer, uit economische nood, hun goed en vermengden zich onder de bevolking. Het hof zou vervolgens diverse eigenaars kennen. In 1590 waren er opnieuw troebelen, waarbij de kerk in brand werd gestoken, evenals de molens. Dit had te maken met de beeldenstorm. In 1599 werd de kerk opnieuw ingewijd, maar het zou nog vele jaren duren voor de kerk geheel was hersteld.

In 1620 werden Malderen en Opdorp verkocht aan de heer van Grimbergen. In 1729 splitste de parochie van Opdorp zich af en werd zelfstandig. De kerk en pastorie van Malderen werden verbouwd in 1758, terwijl in 1770 het kasteel Groenhoven werd afgebroken om vervangen te worden door het huidige gebouw. Ook in 1791 werd de kerk sterk aangetast en, hoewel het koor behouden bleef, werden grafzerken en dergelijke opgeruimd en werden ook de ramen dichtgemetseld.

Tijdens de Franse tijd werd de bestuurlijke indeling aangepast. De heerlijkheid van Liezele, Lippelo en Malderen werd in 1795 opgeheven en Malderen werd bij het Dijledepartement gevoegd.

Een gemeentehuis en een school werden in 1822 aanbesteed en in 1823 werd de school geopend. In 1830 volgde de installatie van de eerste gemeenteraad. Terwijl de cholera uitbrak werden er elders 'heldendaden' verricht in het kader van de onafhankelijkheidsstrijd van België, hetgeen leidde tot de doortocht en het verblijf van troepen. De infrastructuur ontwikkelde zich via de aanleg van een spoorlijn, die geopend werd in 1837, en van een kasseiweg van Meise naar Temse. In 1855 werd op de Herbodinnemolen een stoommachine geïnstalleerd. In 1867 werd straatverlichting aangelegd en in 1899 opende men een spoorwegstation.

De belangrijkste familie van wie de naam tot op de dag van vandaag nog verwijst naar deze gemeente, is de familie Van Malderen.