Ninove
Ninove is een stad in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De stad ligt aan de Dender in de Denderstreek en telt ongeveer 39.000 inwoners, die Ninovieters[1] worden genoemd.
Stad in België | |||
| |||
Geografie | |||
Gewest | |||
Provincie | |||
Arrondissement | Aalst | ||
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 72.57 km² (2017) 76,52% 13,65% 9,84% | ||
Coördinaten | 50° 50' NB, 4° 1' OL | ||
Bevolking (bron: AD Statistiek) | |||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 38.911 (01/01/2019) 49,01% 50,99% 536,16 inw./km² | ||
Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder | (01/01/2019) 19,77% 59,7% 20,54% | ||
Buitenlanders | 5,66% (01/01/2019) | ||
Politiek en bestuur | |||
Burgemeester | Tania De Jonge (Open Vld) | ||
Bestuur | Open Vld, Samen, Onafhankelijk | ||
Zetels Forza Ninove Open Vld Samen N-VA Onafhankelijk | 33 15 9 7 1 1 | ||
Economie | |||
Gemiddeld inkomen | 18.899 euro/inw. (2016) | ||
Werkloosheidsgraad | 5,92% (jan. 2019) | ||
Overige informatie | |||
Postcode 9400 9400 9400 9400 9400 9400 9400 9401 9402 9403 9404 9406 | Deelgemeente Ninove Appelterre-Eichem Denderwindeke Lieferinge Nederhasselt Okegem Voorde Pollare Meerbeke Neigem Aspelare Outer | ||
Zonenummer | 054 | ||
NIS-code | 41048 | ||
Politiezone | Ninove | ||
Hulpverleningszone | Zuid-Oost | ||
Website | www.ninove.be | ||
Detailkaart | |||
ligging binnen het arrondissement Aalst in de provincie Oost-Vlaanderen | |||
|
Geschiedenis
Aan de site Doorn Noord werden resten van prehistorische grafheuvels gevonden en Romeinse vondsten gedaan. De plaats behoorde toe aan de heren van Ninove-Herlinkhove en was onafhankelijk van Vlaanderen en het Land van Aalst tot in 1295, toen ze werd verkocht aan graaf Gwijde van Dampierre. Hendrik van Vlaanderen, kleinzoon van Gwijde en heer van Ninove, verhief de plaats in 1339 tot stad en voorzag haar van een eigen schepenbank. De heerlijkheid van Ninove bleef echter aan het huis van Vlaanderen en daarna aan dat van Bourgondië. Filips II van Spanje, titulaire graaf van Vlaanderen, verpandde Ninove in 1558 aan de hertog van Brunswijk en daarna aan de familie van Egmont. In 1580 namen de calvinisten onder leiding van François de La Noue de stad in tijdens de Nederlandse Opstand en namen er Filips van Egmont gevangen. Tijdens de Negenjarige Oorlog werd in 1692 en 1693 een militair kamp van de Grote Alliantie opgeslagen in Ninove met zo'n 60 0000 soldaten [2]. Tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog in 1745 sloegen Franse soldaten een kamp op in Doorn Noord. In de achttiende eeuw loste aartshertog Karel van Lorreinen, landvoogd van de Nederlanden, de pandschuld ten bedrage van 400.000 gulden in; bij zijn dood in 1780 werd de heerlijkheid en haar landerijen geërfd door zijn beide nichten, de abdis van Remiremont en de prinses-douairière van Espinoy.
Wortelkrabbers
De bewoners van Ninove kregen de bijnaam Wortelkrabbers omdat, toen Aalst Ninove wilde binnenvallen, ze in plaats van de onvindbare sleutel een wortel gebruikten om de stadspoort te sluiten. Er was echter een ezel ontsnapt die de wortel uit het slot heeft gekrabd en vervolgens opgegeten en zo de stad prijsgaf aan de Aalstenaars. Sindsdien is de wortel het symbool van de stad en kan men hem onder meer in het logo van carnaval terugvinden en bij het gebruik van de wortelworp.
De Oudste, de Stoutste en de Wijste der Steden
Ninove werd door Antonius Sanderus beschreven als "de Oudste, de Stoutste en de Wijste der Steden". Hij schreef in zijn Flandria Illustrata: Ninive quattor habet portas. Hae portae, quamvis possint, vix umquam clauduntur: unde vulgari loco Ninove dicitur antiquissima, audaccissima, sapientissima. [Zoals Ninive, heeft het vier poorten. Deze poorten, hoewel ze zouden kunnen, worden nauwelijks ooit gesloten: er wordt gezegd door het volk van Ninove, het oudste, stoutste en wijste te zijn.]
De stad werd de "oudste" genoemd omdat de naam Ninove sterk lijkt op die van de Assyrische en Bijbelse stad Ninive. Ze werd de "stoutste" genoemd omdat ze de aanvallende Aalstenaars met open poorten te lijf ging. Ze werd de "wijste" genoemd omdat het een der enige steden was die geen stadsnar had of betaalde. De tekst is ook terug te vinden op de borden aan de ingangen van Ninove.
Ninove was de eerste stad in Vlaanderen die volledig overschakelde op elektriciteit.
Kernen
Ninove bestaat naast het stadscentrum nog uit de deelgemeenten Appelterre-Eichem, Aspelare, Denderwindeke, Lieferinge, Meerbeke, Nederhasselt, Neigem, Okegem, Outer, Pollare en Voorde. De wijk Lebeke heeft een eigen kerk op de grens van Outer en Denderhoutem. Herlinkhove is een verdwenen gemeente tussen Ninove en Outer.
# | Naam | Oppervlakte (km²) | Inwoners 31/12/2019 | Bevolkingsdichtheid (inw./km²) |
---|---|---|---|---|
I | Appelterre-Eichem | 5,67 | 2.991 | 528 |
II | Aspelare | 5,03 | 1.665 | 331 |
III | Denderwindeke | 15,23 | 3.893 | 253 |
IV | Lieferinge | 1,24 | 309 | 256 |
V | Meerbeke | 10,47 | 579 | |
VI | Nederhasselt | 4,02 | 320 | |
VII | Neigem | 1,06 | 593 | 559 |
VIII | Ninove | 10,93 | 14.601 | 1.336 |
IX | Okegem | 2,77 | 1.981 | 715 |
X | Outer | 8,13 | 3.173 | 390 |
XI | Pollare | 3,55 | 1.345 | 379 |
XII | Voorde | 5,03 | 1.355 | 269 |
Totaal | Groot-Ninove | 73,14 | 39257 | 537 |
- Bron: ninove.be[3]
Demografische ontwikkeling
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Bezienswaardigheden
- De decanale barokke Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaartkerk is een beschermd monument
- De archeologische site achter de Onze-Lieve-Vrouwekerk (de grondvesten van de Premonstratenzer- of Norbertijnenabdij van Sint-Cyprianus en Sint-Cornelius die hier stond van 1137 tot 1823-1825)
- De Sint-Corneliuspoort (beschermd monument)
- De dekenij (beschermd monument)
- De gotische Koepoort (beschermd monument) is een restant van de middeleeuwse stadswallen en dateert uit de 14e eeuw
- De abdijpoort maakte eveneens deel uit van de stadswallen
- Het neoclassicistische Oud-Stadhuis (beschermd monument)
- Het Stadsmuseum
- Heemkundig Museum Pollare
- De kapel van het Onze-Lieve-Vrouwehospitaal, de 'hospitaalkerk' (beschermd monument)
- Het huis Dooremont op de Graanmarkt (beschermd monument)
- Het beeld van de Twijnster aan de Graanmarkt
- Het beeld van het 'Wortelmanneken' op de Centrumlaan voor winkelcentrum Ninia naar het ontwerp van Wilfried Willems
- het beeld van de marathonlopers op het plein voor het winkelcentrum Ninia
- Het Neigembos
- Het natuurgebied Dendervallei Ninove
- De Dender en de ijzeren voetgangersbrug over de Dender, tussen Pollare en Eichem
- De 19e-eeuwse molen Ter Zeven Wegen
- Dingsken, een monument voor een overleden carnavalist aan de Koepoort
Spoor en buurtspoorwegen
Op 1 december 1855 werd de spoorlijn Denderleeuw - Aat geopend met een station in Ninove. Hiermee was echter de hoofdstad Brussel vanuit Ninove alleen via een omweg en met overstap te bereiken. De buurtspoorwegen legden een rechtstreekse tramlijn van Brussel naar Ninove langs de huidige N8, vanaf 3 november 1898 tot de Burchtdam en vanaf 19 februari 1913 uitgebreid tot de Denderkaai.[4] De tramlijn werd geëlektrificeerd tot aan de Burchtdam op 16 april 1927 en tot de Denderkaai op 31 december 1933. Vanaf 22 mei 1907 was er een tramlijn naar Leerbeek. Op 28 juni 1968 reed de elektrische tram voor het laatst naar Ninove en werd deze vervangen door een busdienst. De dieseltram naar Leerbeek reed op het laatst op 28 maart 1959. De plannen om een nieuwe tramlijn aan te leggen tussen Brussel en Ninove, liefst langs de N8,[5] zijn opgeborgen.[6]
Gezondheidszorg
In Ninove ligt een van de drie campussen van het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis: het Medisch Centrum Onze-Lieve-Vrouw Ninove. Voor de fusie op 31 december 2001 was het al, samen met de campus Asse, het Fusieziekenhuis Heilig Hart Asse/Ninove. Daarvoor was dit het aparte Nieuw Ziekenhuis Ninove. Sinds de fusie in 2001 is de campus Ninove geen algemeen ziekenhuis meer. In het Medisch Centrum Ninove zijn er wel nog steeds raadplegingen, een dagziekenhuis, een operatiekwartier, een revalidatiecentrum, een dialysecentrum en een dienst voor medische beeldvorming.
Toerisme
Door de stad loopt onder meer de Denderroute zuid en Denderende steden.
Media
Evenementen
- De zondag na Aswoensdag: Carnaval
- De maandag na Aswoensdag: Wettelmonjdag
- Eind november: plechtige intrede van Sinterklaas met de stoomboot
Carnaval
Het carnaval in Ninove werd gesticht in 1960. In Ninove zijn verschillende carnavalsinstanties zoals de Koninklijke Karnavalraad VZW, De Stedelijke Feestcommissie, De Prinsencaemere en de Ridders in de Wortelorde. Opvallend is ook dat de jongensscouts van Ninove "De Skoeten" het meeste aantal carnavalsdeelnames heeft (sinds 1963). Deze jeugdbeweging heeft ook een eigen officiële prins VT en start reeds op vrijdag met Carnaval, vandaar de bijnaam "De Vrijdagstarters".
Politiek
Structuur
De gemeente Ninove ligt in het kieskanton Ninove in het provinciedistrict Geraardsbergen, het kiesarrondissement Aalst-Oudenaarde en de kieskring Oost-Vlaanderen.
College van burgemeester en schepenen
College van burgemeester en schepenen | |||
---|---|---|---|
Functie | Naam | Bevoegdheden | |
Burgemeester | Tania De Jonge (Open Vld) | integrale veiligheid (brandweer, politie, noodplanning), burgerzaken, dienstverlening, aan- en verkoop van stadseigendommen, jeugd en het secretariaat (inclusief rechtszaken). | |
Eerste Schepen | Katie Coppens (Samen) | financiën, ruimtelijke ordening en stadsontwikkeling, dierenwelzijn en begraafplaatsen. | |
Tweede Schepen | Joost Arents (onafhankelijk) | personeel, preventie en welzijn op het werk, onderwijs en kinderopvang, ICT en digitalisering (inclusief GIS), archief, logistiek en patrimonium. | |
Derde Schepen | Marc Torrekens
(Open Vld) |
sport, evenementen,,urg, technische uitvoeringsdienst en landbouw. | |
Vierde Schepen | Wouter Vande Winkel (Samen) | openbare werken en mobilteit, leefmilieu en klimaat, energie en nutsvoorzieningen. | |
Vijfde Schepen | Henri Evenepoel | communicatie, bibliotheek, cultuur, erfgoed, academie voor muziek, woord en dans en de academie voor beeldende kunst. | |
Zesde Schepen | Alain Triest | economie en werk, parkeerbeleid, toerisme en Europese aangelegenheden. | |
Zevende Schepen - Voorzitter BCSD | Veerle Cosyns (Samen) | sociale zaken (sociale tewerkstelling, gezondheidsbeleid, ontwikkelingssamenwerking, vrijwilligersbeleid, gelijke kansen, sociaal wonen en huisvesting, integratie, armoedebestrijding, kinderwelzijn), ouderenzorg en relaties met besturen van de eredienst. |
Burgemeesters
Gemeenteraad
In 2019 vormen Open Vld, Samen en 1 onafhankelijk lid een bestuursmeerderheid met 17 van de 33 zetels.
- De huidige zetelverdeling (tot 31/12/2024):
Ninove was bij de lokale verkiezingen van 2012 een vreemde eend in de bijt, omdat de lijst van Vlaams Belanger Guy D'haeseleer hier de grootste werd. Overal elders in Vlaanderen verloor deze partij sterk.[7] Op 17 december 2012 verklaarde de Kiescommissie de gemeenteraadsverkiezingen van de stad ongeldig. Aanleiding was een Facebookbericht van Guy D'haeseleer waarin hij zijn kiezers opriep om hem een foto te zenden van elke uitgebrachte stem op zijn naam. Elke foto zou dan vergoed worden door een bierconsumptie. Op 14 februari 2013 oordeelde de Raad van State echter dat herverkiezingen niet nodig waren.[8] Ook bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 werd Forza Ninove de grootste partij, nu met ruim 40% van de stemmen. Dit bemoeilijkt de coalitievorming omdat de andere partijen weigeren met Guy D'Haeseleer samen te werken. Tegenover de 15 zetels van Forza Ninove was er een verdeelde oppositie van 18 zetels. Als die oppositie besluit samen te werken vormt zij de meerderheid. De N-VA wachtte nog af waar ze mee de meerderheid ging vormen, maar raakte verdeeld. Joost Arents van de N-VA besloot mee te stappen in een monsterverbond van 17 zetels meerderheid tegen een minderheid van 16 zetels waaronder de 15 zetels van Forza Ninove en de overblijvende zetel van de verdeelde N-VA.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
Partij | 10-10-1976 | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006 | 14-10-2012 | 14-10-2018 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 27 | % | 31 | % | 31 | % | (*) | % | 31 | % | 33 | % | 33 | % | 33 | |
KPB | - | - | 0,82 | 0 | - | - | - | - | - | ||||||||
PVDA | 0,77 | 0 | - | - | - | - | - | - | - | ||||||||
Agalev1 / Groen!2 / sp.a-GroenC / SAMEND | - | - | 3,531 | 0 | 4,961 | 0 | 7,11 | 1 | 5,612 | 1 | 17,58C | 1 | 22,4D | 1 | |||
SP1 / PRO Ninove2 / sp.a-GroenC / SAMEND | 27,331 | 5 | 21,731 | 7 | 21,371 | 7 | 19,931 | 6 | 16,91 | 5 | 12,462 | 4 | 5 | 3 | |||
CVP1 / CVP-VUB / CD&V2 / SAMEND | 41,841 | 9 | 27,561 | 9 | 26,481 | 9 | 23,29B | 8 | 23,14B | 8 | 22,912 | 8 | 14,532 | 4 | 3 | ||
VU1 / CVP-VUB / N-VA2 | 10,671 | 1 | 13,421 | 3 | 8,811 | 2 | 2,492 | 0 | 16,172 | 5 | 8,42 | 1 + 1 | |||||
WIJ (+PVG) | - | - | - | - | - | - | 0,82 | 0 | 0,8 | 0 | |||||||
CL1 / PVV2 / VLD3 / Open Vld4 | 51,181 | 12 | 37,291 | 12 | 38,992 | 13 | 35,093 | 13 | 33,123 | 12 | 32,933 | 12 | 24,44 | 9 | 26,94 | 9 | |
Uw Alternatief | - | - | - | - | - | - | - | 1,4% | 0 | ||||||||
BANIER | - | - | - | 10,9 | 3 | 6,89 | 1 | - | - | - | |||||||
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang-VLOTT2 / Forza Ninove3 | - | - | - | 5,831 | 1 | 12,861 | 4 | 23,612 | 8 | 26,53 | 9 | 40,03 | 15 | ||||
Totaal stemmen | 17963 | 24507 | 25112 | 25563 | 25919 | 26013 | 26018 | 28395 | |||||||||
Opkomst % | 96,87 | 95,31 | 94,23 | 93,01 | 95,7 | ||||||||||||
Blanco en ongeldig % | 1,97 | 3,6 | 3,8 | 4,04 | 3,96 | 3,72 | 3,83 | 4,1 |
De zetels die de meerderheidscoalitie vormen zijn vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Bronnen: 1976-2000: Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken
2006-2012: www.nieuwsblad.be: Verkiezingsuitslagen 2012 en www.vlaanderenkiest.be: Gegevens 2012
(*) De zetelverdeling voor dit jaar ontbreekt of is onvolledig op de verkiezingsdatabase.
Onderstaande grafiek toont de evolutie van de zetelaantallen binnen de Ninoofse gemeenteraad.
Ninove en de letteren
- In de voormalige abdij van Ninove werden al boeken gemaakt en verhandeld. In de NinoVVVekrant, een uitgave van VVV Ninove, verscheen in 2004-2005 een vierdelige reeks over Ninove en de literatuur waarin tientallen schrijvers werden behandeld.
Sport
Voetbalclub KVK Ninove is aangesloten bij de KBVB en speelde er meer dan drie decennia in de nationale reeksen, waaronder tien jaar in Derde Klasse. Verder spelen ook K Eendracht Appelterre-Eichem, SK Lebeke-Aalst, VC Osta Meerbeke, VK Nederhasselt, VK Jong Neigem, FC Panters Okegem, SV Voorde en KV Eendracht Winnik in de Ninoofse deelgemeenten.
Ninove heeft ook een rijk volleybalverleden. Momenteel kan je hiervoor nog terecht bij volleybalclub Mevoc Meerbeke, beachvolleybalclub NinoBeach en volleybalclub Vokajap.
Dender hockey is actief in Ninove.
Bekende Ninovieters
Geboren en/of opgegroeid in Ninove
- Johannes Despauterius (1480 - 1520), schreef een Latijnse grammatica
- Léon Moeremans (1861 - 1937), componist en muziekpedagoog
- Paul de Mont (1895 - 1950), toneelschrijver (staatsprijswinnaar), politicus en journalist
- Frans Hemerijckx (1902 - 1969), geneesheer, 'dokter der melaatsen'
- Luc De Decker (1907 - 1982), kunstschilder
- Gustaaf De Ville (1914 - 1979), politicus
- Fernand De Mont (1926 - 1991), dirigent
- Arthur Luysterman (1932), 29e bisschop van het bisdom Gent (1991-2003)
- Willy Roggeman (1934), schrijver (staatsprijswinnaar) en jazzmusicus
- Harold Van de Perre (1937), kunstenaar en kunsthistoricus
- Theo Vanderpoorten (1941 - 2016), componist en dirigent
- Jan Van Der Smissen (1944), kunstschilder
- Rudi Simon (1945), atleet
- Jean Dufaux (1949), stripscenarist
- Marijn Devalck (1951), zanger, presentator, acteur
- Herman Mignon (1951), atleet
- Hilde Nijs (1951), beeldend kunstenares
- Roel Richelieu Van Londersele (1952), auteur
- Rudy De Leeuw (1953), syndicalist
- Marc De Blander (1959), atleet
- Jo Van Damme (1959), tv-presentator en schrijver
- Franky Van Der Elst (1961), voetballer
- Johan Evenepoel (1965), componist
- Bart Maris (1965), jazzmuzikant, trompettist
- Annemie Turtelboom (1967), politica
- Catherine De Bolle (Aalst, 1970), sedert 2 mei 2018 Directeur van Europol ( voorheen:Commissaris-generaal van de Federale Politie van 1 maart 2012)
- Werner De Smedt (1970), acteur
- Barbara De Jonge (1974), actrice
- Christoff De Bolle (1976), charmezanger en radiopresentator
- Lindsay De Bolle (1978), charmezangeres
- Wesley Sonck (1978), voetballer
- Kevin Van der Perren (1982), kunstschaatser
- Laurens De Plus (1995), wielrenner
- Rufijn De Decker (1949-2018), kunstschilder, beeldhouwer en Ninoofse volkszanger (Voljeir, Veske Voljeir, Baladeus)
Ereburgers
- Frans Hemerijckx (1902-1969), geneesheer, ereburger sinds 28 augustus 1953
- Arthur Luysterman (1932), bisschop van Gent, ereburger sinds 24 november 1990
- August Liessens (1894-1954), componist en musicus, ereburger sinds 28 augustus 1953
- Hendrik Vangassen (1896-1968), taalkundige en auteur, beschreef de geschiedenis van Ninove, ereburger sinds 14 februari 1960
- Rudy Van Snick (1956), bergbeklimmer, ereburger sinds 28 juni 1990
- Hans Van Laethem (1960), belleman van de stad Ninove, ereburger sinds 27 oktober 2005, nadat hij werd verkozen tot wereldbelleman
- Catherine De Bolle (Aalst, 1970), Ex-korpchef van de stad Ninove, ereburger sinds 28 april 2018, nadat ze verkozen werd tot topvrouw van Europol
Foto's
- Kerk en station
- De Koepoort
- Kerkinterieur
Bibliografie
- H. Vangassen, Geschiedenis van Ninove, Ninove, Uitgeverij De Toren/ Drukkerij Anneessens, 1949.
Externe links
Zie de categorie Ninove van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Bronnen, noten en/of referenties
|
Plaatsen in de stad Ninove | ||
---|---|---|
Deelgemeenten: Appelterre-Eichem · Aspelare · Denderwindeke · Lieferinge · Meerbeke · Nederhasselt · Neigem · Ninove · Okegem · Outer · Pollare · Voorde |
Gemeenten in de provincie Oost-Vlaanderen | ||
---|---|---|
Aalst · Aalter · Assenede · Berlare · Beveren · Brakel · Buggenhout · De Pinte · Deinze · Denderleeuw · Dendermonde · Destelbergen · Eeklo · Erpe-Mere · Evergem · Gavere · Gent · Geraardsbergen · Haaltert · Hamme · Herzele · Horebeke · Kaprijke · Kluisbergen · Kruibeke · Kruisem · Laarne · Lebbeke · Lede · Lierde · Lievegem · Lochristi · Lokeren· Maarkedal · Maldegem · Melle · Merelbeke · Moerbeke · Nazareth · Ninove · Oosterzele · Oudenaarde · Ronse · Sint-Gillis-Waas · Sint-Laureins · Sint-Lievens-Houtem · Sint-Martens-Latem · Sint-Niklaas · Stekene · Temse · Waasmunster · Wachtebeke · Wetteren · Wichelen · Wortegem-Petegem · Zele · Zelzate · Zottegem · Zulte · Zwalm |