Haaltert
Haaltert is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De gemeente telt ruim 18.000 inwoners, die Haaltenaars[1] worden genoemd, 'Oiltjnèrs' in het dialect. De spotnaam voor de Haaltenaars is 'stoefer' of ook wel 'chiprioot', genoemd naar hun ex-burgemeester Willy Michiels die de bijnaam "de chipper" had. De huidige gemeente Haaltert ontstond in 1977 door samenvoeging van de toenmalige (dorp)gemeenten Haaltert, Denderhoutem, Heldergem en Kerksken. Ook de helft van het gehucht Terjoden van de toen ontbonden gemeente Erembodegem werd bij de nieuwe gemeente gevoegd. De plaats ligt in de Denderstreek.
Gemeente in België | |||
| |||
Geografie | |||
Gewest | |||
Provincie | |||
Arrondissement | Aalst | ||
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 30.3 km² (2017) 73,71% 18,1% 8,19% | ||
Coördinaten | 50° 54' NB, 4° 0' OL | ||
Bevolking (bron: AD Statistiek) | |||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 18.633 (01/01/2019) 49,24% 50,76% 614,94 inw./km² | ||
Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder | (01/01/2019) 18,41% 61,07% 20,52% | ||
Buitenlanders | 3,2% (01/01/2019) | ||
Politiek en bestuur | |||
Burgemeester | Veerle Baeyens (N-VA) | ||
Bestuur | N-VA, Open en Liberaal en sp.a | ||
Zetels N-VA Centrumlijst CD&V Vlaams Belang sp.a Open & Liberaal | 25 8 7 4 3 2 1 | ||
Economie | |||
Gemiddeld inkomen | 20.587 euro/inw. (2016) | ||
Werkloosheidsgraad | 4,08% (jan. 2019) | ||
Overige informatie | |||
Postcode 9450 9450 9450 9451 | Deelgemeente Haaltert Denderhoutem Heldergem Kerksken | ||
Zonenummer | 053 - 054 | ||
NIS-code | 41024 | ||
Politiezone | Denderleeuw-Haaltert | ||
Hulpverleningszone | Zuid-Oost | ||
Website | www.haaltert.be | ||
Detailkaart | |||
ligging binnen het arrondissement Aalst in de provincie Oost-Vlaanderen | |||
|
Geschiedenis[2]
Haaltert werd het eerst vermeld in een oorkonde uit 1046. De toenmalige eigenaar van het dorp Ingelbertus van Haaltert stichtte er een kapittel. Later kwam het dorp in bezit van de graven van Vlaanderen. Vast staat dat graaf Ferrand van Vlaanderen, Haaltert in leen gaf aan Michiel van Boulaere in 1227. Michiel stierf vóór 1230 en had geen kinderen. Het is dus niet bekend wat er verder met Haaltert gebeurde. Wanneer Haaltert in bezit kwam van de Brabantse heren van Rotselaar is onbekend. In 1279 werd Gerard van Rotselaer vermeld als heer van “Halstert”[3] De heerlijkheid Haaltert en omliggende dorpen Kerksken, Denderhoutem, Aaigem, Vlekkem en Heldergem kreeg alzo de naam "Land van Rotselaer". Toen Willem II van Rotselaar huwde in 1331 met een bastaarddochter van Jan III hertog van Brabant werd de heerlijkheid verkocht aan Hendrik van Vlaanderen, waarschijnlijk als een soort bruidsschat. Hendrik was heer van Ninove, Ninove werd aldus verenigd met de heerlijkheid het land van Rotselaer. Na het overlijden van Hendrik II van Ninove, viel het Land van Rotselaer terug aan de graven van Vlaanderen.
Later werd de heerlijkheid onder meer in 1558 verpand aan Erik II, hertog van Brunswijk-Kalenberg; Lamoraal 4de graaf van Egmond (1564) en later de families Valdez, Hoorne, Hapaert, Lamberts-Kortenbach, Du Bois en de Aranda. De opbrengsten van de heerlijkheid werden gesplitst in 3 delen.
Geografie
Een deel van de waterlopen die er stromen behoren tot het stroomgebied van de Molenbeek-Ter Erpenbeek.
Demografische ontwikkeling
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Politiek
Structuur
De gemeente Haaltert ligt in het kieskanton Herzele in het provinciedistrict Geraardsbergen, het kiesarrondissement Aalst-Oudenaarde en de kieskring Oost-Vlaanderen.
Burgemeesters
- Baron Paul de Sadeleer
- Arthur Vanderburght
- ... - 1981: Georges De Leenheer (CVP)
- 1982-1988 : Willy Michiels (VLD)
- 1989-2004 : Valentine Tas (VLD)
- 2004-2006 : Willy Michiels (waarnemend) (Open Vld)
- 2007-2012 : Roger Coppens (Open Vld)
- 2013-... : Veerle Baeyens (N-VA)
2013-2018
Burgemeester is Veerle Baeyens (N-VA). Zij leidt een coalitie bestaande uit N-VA, Open en Liberaal en sp.a. Samen vormen ze de meerderheid met 13 op 25 zetels.
2019-
Burgemeester is Veerle Baeyens (N-VA). Zij leidt een coalitie bestaande uit N-VA, CD&V en sp.a. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 25 zetels.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
Partij | 10-10-1976[4] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[5] | 14-10-2012[6] | 14-10-2018 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 |
CVP1/CD&V2 | 38,591 | 11 | 32,151 | 9 | 32,31 | 9 | 26,941 | 8 | 24,531 | 7 | - | 21,122 | 5 | 16,02 | 4 | |
CD&V+N-VA | - | - | - | - | - | 30,49 | 8 | - | - | |||||||
VU1/VU&ID2 | 18,171 | 4 | 10,91 | 2 | 10,661 | 2 | 8,061 | 1 | 6,042 | 1 | - | - | - | |||
N-VA | - | - | - | - | - | - | 21,87 | 6 | 26,5 | 8 | ||||||
PVV1 / VLD2 / Centrumpartij-VLD3 / Centrumlijst4 | - | 7,471 | 1 | 9,171 | 2 | 45,182 | 14 | 43,232 | 13 | 43,92 | 12 | 27,63 | 7 | 21,94 | 7 | |
Open en Liberaal | - | - | - | - | - | - | 16,62 | 4 | 7,6 | 1 | ||||||
SP1/sp.a2 | 12,221 | 2 | 12,991 | 3 | 11,691 | 2 | 9,511 | 2 | 9,731 | 2 | 12,052 | 2 | 12,792 | 3 | 8,02 | 2 |
AGALEV | - | - | - | - | 6,49 | 1 | - | - | - | |||||||
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2 | - | - | - | - | 7,591 | 1 | 12,822 | 3 | - | 11,82 | 3 | |||||
CL | 31,02 | 8 | 36,5 | 10 | 36,19 | 10 | - | - | - | - | - | |||||
ANDERS | - | - | - | 4,88 | 0 | - | - | - | - | |||||||
KLIJN | - | - | - | 5,43 | 0 | - | - | - | - | |||||||
Vivant | - | - | - | - | 2,39 | 0 | - | - | - | |||||||
VIVE | - | - | - | - | - | 0,74 | 0 | - | - | |||||||
GLG Haaltert | - | - | - | - | - | - | - | 4,8 | 0 | |||||||
P.A.T. | - | - | - | - | - | - | - | 1,6 | 0 | |||||||
JEANNINE | - | - | - | - | - | - | - | 1,6 | 0 | |||||||
Totaal stemmen | 12055 | 12549 | 12843 | 12892 | 13159 | 13538 | 13314 | 13780 | ||||||||
Opkomst % | 96,59 | 94,95 | 94,87 | 96,01 | 93,29 | 93,7 | ||||||||||
Blanco en ongeldig % | 1,39 | 2,56 | 3,71 | 3,32 | 3,02 | 9,06 | 4,42 | 4,1 |
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Bezienswaardigheden
- De Sint-Gorikskerk
- Het natuurgebied Den Dotter op de grens met Aaigem, een deelgemeente van Erpe-Mere.
- De Kapel Maria-van-Bijstand aan de Houtmarkt.
- Het gemeentehuis op de Steenweg
Streekproducten
- Het Haletrutbier verwijst naar de oorspronkelijke benaming van de gemeente Haaltert. Het amberkleurige bier wordt gebrouwen sinds 1988. Haletrut heeft een alcoholgehalte van 8,5 % en mag dan ook de naam Trippel dragen.
- Het Turfboerbier verwijst naar de bijnaam van de inwoners van de gemeente Denderhoutem. Het bier van de "turfboeren van Atom" heeft een alcoholgehalte van 6,6 %. Er is een blonde en een bruine variant van dit bier.
- Kaatsbier is een blond bier van hoge gisting en heeft zijn naam te danken aan de uitstekende prestaties van de kaatsclubs van Terjoden en Kerksken. Het bier wordt gebrouwen met hop, mout, gist en water en heeft een alcoholpercentage van 6,5 %.
- De Grijze kop wordt gemaakt op basis van varkenskoppen gekookt met groenten, tijm en laurier. De kruiden zijn beperkt tot peper, zout en muskaatnoot. Naast de grijze kleur zijn de grove en vaste structuur kenmerkend voor de echte grijze kop. De grijze kop, geproduceerd door Keurslager De Koepoort, werd in oktober 2010 als streekproduct erkend.
Toerisme
Door dit dorp loopt onder meer de Molenbeekroute en Denderende steden.
Sport
In Haaltert spelen de voetbalclubs SK Denderhoutem, KRC Haaltert en FC Kerksken. Ook Kaatsen is een beoefende sport in deze regio.
Geboren of getogen in Haaltert
- Baron Louis De Sadeleer, voorzitter van de Kamer van volksvertegenwoordigers, senator
- Paul Eeckhout (1917-2012), museumdirecteur, architect
- Louis D'Haeseleer, politicus
- Paula D'Hondt, politica
- Gilbert Redant, schrijver, componist en cabaretier; bestudeerde het Haaltertse dialect
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie de categorie Haaltert van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
Plaatsen in de gemeente Haaltert | ||
---|---|---|
Deelgemeenten: Denderhoutem · Haaltert · Heldergem · Kerksken |
Gemeenten in de provincie Oost-Vlaanderen | ||
---|---|---|
Aalst · Aalter · Assenede · Berlare · Beveren · Brakel · Buggenhout · De Pinte · Deinze · Denderleeuw · Dendermonde · Destelbergen · Eeklo · Erpe-Mere · Evergem · Gavere · Gent · Geraardsbergen · Haaltert · Hamme · Herzele · Horebeke · Kaprijke · Kluisbergen · Kruibeke · Kruisem · Laarne · Lebbeke · Lede · Lierde · Lievegem · Lochristi · Lokeren· Maarkedal · Maldegem · Melle · Merelbeke · Moerbeke · Nazareth · Ninove · Oosterzele · Oudenaarde · Ronse · Sint-Gillis-Waas · Sint-Laureins · Sint-Lievens-Houtem · Sint-Martens-Latem · Sint-Niklaas · Stekene · Temse · Waasmunster · Wachtebeke · Wetteren · Wichelen · Wortegem-Petegem · Zele · Zelzate · Zottegem · Zulte · Zwalm |