Evergem

Vanaf het Epipaleolithicum (ca. 11.000-8000 v. Chr.) en het Mesolithicum (ca. 8000-4000 v. Chr.) vinden we de eerste teken van bewoning. Grafmonumenten en sporen van voorhistorische en Romeinse nederzettingen werden teruggevonden. Ook zijn er grote circulaire structuren, vermoedelijk kringgreppels van afgevlakte grafheuvels of tumuli ontdekt uit de bronstijd. Vrij recent werd een Gallo-Romeinse nederzetting opgegraven.

Evergem maakte deel uit van het Merovingische kroondomein, de fiscus Marca. In de 7e eeuw schenkt koning Dagobert I de fiscus Marca aan de pas gestichte Sint-Baafsabdij. De benaming Evergem komt voor het eerst voor in 966 als ‘Evergehem’ in de bezitsoorkonde van koning Lotharius van Frankrijk, waarin hij op verzoek van de Sint-Baafsabdij haar rechten bevestigt en de binnen zijn rijk gelegen bezittingen opsomt. De naam van de gemeente is dan al veranderd van "Everingahaim" naar "Evergehem" en dit is alleen van toepassing op het binnenste gedeelte van het oude centrum. Na de invallen van de Noormannen werden de heren van Dendermonde als voogden van Evergem aangesteld. Midden de 12de eeuw deelden zij hun macht als heren van Evergem met de heren van Gavere.

De eerste paar eeuwen van haar bestaan Evergem was niet meer dan enkele gehuchten in de Kalevallei: Westbeke, Overdam, het stadscentrum en Langerbrugge. Misschien werden de grote velden van de Asschoutkouter al gebruikt voor landbouw, maar daar is geen hard bewijs voor. Hetzelfde geldt voor de gronden aan beide zijden van de Burggrave waar bijvoorbeeld Wippelgem en Kerkbrugge ontstaan zijn. Ertvelde met Kluizen maakte deel uit van 'het Ambacht Assenede'. Het westelijke deel, Belzele, was een onderdeel van de Vinderhoute-Merendree heerlijkheid terwijl Doornzele, de oostelijke zijde, behoorde tot de vrijheid van Desteldonk.

In de late Middeleeuwen sprak men van 'het Graafschap Evergem'. Dit bestond bijna helemaal uit de vroegere deelgemeente Evergem, Wondelgem en belangrijke gedeelten van Sleidinge. In 1282 werd het graafschap verkocht aan de Sint-Baafsabdij. Het eerste Kasteel van Evergem werd in de 12e eeuw gebouwd en deed dienst als buitenverblijf van de abten. Bij de oprichting van het bisdom Gent in 1560 werden de bisschoppen eigenaars van het kasteel. Na de Franse Revolutie werd het privébezit.

Evergem in de eerste helft van de 17e eeuw (afbeelding uit Flandria illustrata, 1641)

Op slechts 10 km van Gent, betekende dat veel welgestelde burgers uit Gent kozen voor Evergem als buitenverblijf. Daar was onvermijdelijk een boerderij aan verbonden die werd verzorgd door een pachter. Op die manier werden er door de eeuwen heen verscheidene pachtgoeden verspreid over het Evergemse landschap.

Tot de eerste helft van de 18de eeuw werd Evergem regelmatig geplaagd door vandalisme bij de belegering van Gent en eveneens door de "Geuzen". Gelukkig was er tijdens de Tachtigjarige Oorlog geen catastrofische leegloop door de Sas van Gent en het kanaal Brugge-Gent, die duidelijk verdedigingslinies vormden.

Na vele jaren van terreur door de Fransen aan het einde van de 17de eeuw kwam een periode van vrede en welvaart. Dit betekende ook een grote bevolkingstoename en minder ruimte tussen de gehuchten. Bijgevolg werden de grote pachtgoeden vaak in tweeën verdeeld waarbij de rendabiliteit daalde. De Industriële Revolutie bracht rond 1825 de oplossing met de huisnijverheid van linnen, een brouwerij, een jeneverdistilleerderij en een bleekmiddel-fabriek. Evergem werd sterk afhankelijk van de textielindustrie en de crisis van 1830 betekende hongersnood en verschrikkelijke armoede en ellende.

Met de industrialisering van Gent meer dan 30 jaar later komt voor Evergem de ommekeer. De wegen worden verhard, spoorwegen gebouwd en grote fabrieken worden opgestart. In 1927 werden de economisch interessante terreinen rondom het verbrede Kanaal Gent-Terneuzen aangehecht aan de stad Gent. Wanneer de "Ringvaart" die Gent omsluit, werd aangelegd ten zuiden van Evergem werd veel van de resterende vruchtbare grond verkaveld voor residentiële woonwijken, terwijl de noordoostelijke deel van Evergem zijn landelijke karakter grotendeels heeft weten te behouden.

(*) met inbegrip van Kluizen

Bron:Gemeente Evergem

De gemeente Evergem grenst aan volgende deelgemeenten:

• a. Lembeke (Kaprijke)
• b. Oosteeklo (Assenede)
• c. Assenede
• d. Zelzate
• e. Gent
• f. Wondelgem (Gent)
• g. Mariakerke (Gent)
• h. Vinderhoute (Lovendegem)
• i. Lovendegem
• j. Waarschoot

Sinds 2013 is Joeri De Maertelaere burgemeester (N-VA). Hij leidt een coalitie bestaande uit N-VA en CD&V. Samen vormen ze een meerderheid van 23 op 33 zetels.

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.