Stekene

Stekene ligt op de vroegere Romeinse heirbaan van Brugge naar Antwerpen. Daarnaast duidt de vondst van Romeinse penningen op een vroege bewoning. In 1197 vestigde de benedictijnermonnik Boudewijn van Boekel van de Gentse Sint-Pietersabdij zich in Klein-Sinaai (Stekene) als Heremiet. Zijn geloofsgemeenschap groeide in enkele jaren tijd uit en werd in 1204 tot abdij verheven. Deze Abdij van Boudelo werd in 1215 een cisterciënzer abdij.[2][3] De plaatsnaam Stekene komt het eerst in geschreven documenten voor in de 13de eeuw. Volgens professor Leopold Peeters van de Gemeentelijke Universiteit Amsterdam is het 13e-eeuwse dierdicht Van den vos Reynaerde geschreven door een ‘conversus’ (lekenbroeder) van de abdij van Boudelo.[4]

In 1315 werd de Stekense vaart aangelegd tussen Gent en Hulst, dit zorgde er voor dat Stekene een bloeiende gemeente werd in het Land van Waas. Dankzij deze waterloop kon de Abdij van Boudelo de omliggende moerassen droogleggen en landbouwgronden creëren. De vaart speelde tevens een belangrijke rol bij het vervoer van turf (uit de veenmoerassen ten oosten van Hulst) en later ook vlas en producten die door de talrijke Stekense tichelbakkerijen in de buurt van het Steengelaag vervaardigd werden. Stekene kreeg hierdoor een ideale toegangsweg om zijn goederen te exporteren, de gemeente stond vooral bekend voor de export van zijn gebakken tichels.[5]

In de 16de eeuw waren er 50 steen- en tichelbakkerijen in de regio, deze zijn echter door oorlogen in de eerste helft van de 16de eeuw en het dichtslibben van de waterweg ten onder gegaan.[6]

Ten tijde van het Beleg van Antwerpen liet Alexander Farnese, Hertog van Parma, in 1584 om militair-strategische redenen de Parmavaart aanleggen, waardoor de Stekense Vaart vanaf Kemzeke in verbinding kwam met de Schelde in Kallo. Op die manier konden vanuit Gent zowel soldaten als oorlogsmateriaal via de vaart worden getransporteerd.

In 1774 werd in Stekene een schandpaal geïnstalleerd ter vervanging van het vorige uit hout vervaardigde middeleeuwse exemplaar dat aan het schepenhuis stond. Aan de leeuwenkop boven de schandpaal was vroeger een ijzeren ring en halsband bevestigd waaraan de veroordeelde aan de bespotting van het volk werd blootgesteld.

In mei 1968 kocht de vzw Sint-Maartensfonds in Stekene een terrein aan dat als erepark voor de Vlaamse Oostfrontstrijders (Waffen-SS) werd ingericht. In maart 1969 kwam het tot zware rellen tussen leden van Belgicistische verenigingen enerzijds en militanten van VMO en Sint-Maartensfonds anderzijds.

Het ruime dorpsplein wordt beheerst door de monumentale gotische kruiskerk en het neogotisch gemeentehuis. De belangrijkste straat, de Polenlaan, bezit een lintbebouwing met een groot aantal panden uit de 18de en de 19de eeuw.

• Het gemeentehuis, een neogotisch gebouw uit 1882-83
• De Heilige Kruiskerk is een gotische kruiskerk. De geschiedenis gaat terug tot de 12de eeuw, maar de belangrijkste werken dateren uit 1548 en 1898.
• Nabij het marktplein staat een oude neogotische gietijzeren waterpomp uit 1873.
• Achter het Oud Station, thans een gemeentelijk ontmoetingscentrum, bevinden zich oude kleiputten, waar men nog steeds een kleibaggeraar kan zien (escavateur in de volksmond). Het Steengelaag is thans een beschermd toegankelijk natuurgebied.
• Schandpaal uit 1774: een schandpaal gemaakt door een steenhouwer uit Sint-Niklaas, genaamd De Lateur. Dit exemplaar verving het vorige middeleeuwse exemplaar uit hout aan het schepenhuis dat omver gevallen was. De huidige schandpaal is een arduinen zuil (in classicistische stijl) met de stijlkenmerken van een Ionische zuil. Deze zuil is geribd met centraal een leeuwenkop en rust op drie achthoekige treden en een voetstuk. Aan deze leeuwenkop was vroeger een ijzeren ring en halsband bevestigd waaraan de veroordeelde aan de bespotting van het volk werd blootgesteld. Bovenop werd een leeuw aangebracht die het wapenschild van Stekene (drie gouden stekelbaarsjes in een blauwe plas) draagt.
• Het Stropersbos en het Fort Sint-Jan van de Staats-Spaanse Linies

• 
  Stekene, neogotisch gemeentehuis
• 
  Heilig-Kruiskerk, 13e-eeuwse toren en neogotische uitbreidingen
• 
  Voormalig station op de spoorlijn Sint-Gillis-Waas - Moerbeke
• 
  Het Steengelaag, een beschermd natuurmonument in het centrum van de gemeente
• 
  Groene Putte te Stekene
• 
  Stekene, schandpaal
• 
  Het Stropersbos
• 
  Stekene, H.Kruiskerk
• 
  Stekene, in Manesson Mallet: Travaux de Mars ou l'Art de la Guerre, ~ 1696

De fusiegemeente Stekene bestaat uit twee deelgemeenten: Stekene zelf en Kemzeke. In 1977 werd ook de kern Klein-Sinaai van de voormalige gemeente Sinaai naar Stekene overgebracht. Hierdoor wordt soms gezegd dat de gemeente drie deelgemeenten heeft hoewel formeel Klein-Sinaai geen deelgemeente is daar het nooit zelfstandig geweest is.

De gemeente Stekene grenst aan volgende deelgemeenten:

• a. Sint-Gillis-Waas
• b. Sint-Pauwels (Sint-Gillis-Waas)
• c. Sinaai (Sint-Niklaas)
• d. Moerbeke
• e. De Klinge (Sint-Gillis-Waas)

Kaart

Kaart van Stekene

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

• Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Stekene heeft meerdere natuurgebieden zoals:

• Het Steengelaag
• Het Speelhof
• Groene Putte (aangekocht door Natuurpunt oktober 2015)

In het natuurgebied De Stropers, ten dele gelegen op de gemeente, is een Europees Live-project erkend, gecoördineerd door de VLM, wat in het najaar 2007 wordt uitgevoerd.

Langs beide oevers van de Stekense Vaart bevindt zich een stiltegebied dat uiterst geschikt is voor zachte recreatie. Het oude jaagpad langsheen de vaart werd in 2004 opgewaardeerd tot stiltepad (5 km) en maakt deel uit van het Provinciaal Fietsroutenetwerk. Langs het parcours van dit stiltepad staan panelen met poëzie van Stekense kunstenaars.

Volgende partijen zijn actief in Stekene:

• CD&V
• Gemeentebelangen
• Groen
• N-VA i.s.m. Gemeentebelangen
• Open vld i.s.m. Gemeentebelangen
• sp.a
• Vlaams Belang

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij		10-10-1976[7]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006[8]		14-10-2012[9]		14-10-2018
Stemmen / Zetels		%	23	%	23	%	23	%	25	%	25	%	25	%	25	%	25
	PVDA	-		-		0,96	0	-		-		-		-		-
	AGALEV1 / GPS-Stekene2 / sp.a-GPSB / Groen2	-		5,291	0	5,311	0	5,491	0	7,41	1	7,412	1	16,40B	4	18,22	4
	SP1 / sp.a2 / sp.a-GPSB	9,621	1	12,771	3	14,561	3	12,271	3	8,891	2	8,322	2			5,42	0
	P.V.S.	-		-		-		-		-		-		3,13	0	-
	SVP	-		-		8,42	1	-		-		-		-		-
	OCP	16,23	3	14,49	3	-		-		-		-		-		-
	CVP1 / CD&V2	32,831	9	30,451	8	30,551	9	35,011	10	33,891	10	27,252	8	22,002	6	15,82	4
	CDV	-		-		-		0,98	0	-		-		-		-
	DAG	-		-		-		-		5,06	0	4,11	0	-		-
	PVV1 / VLD2 / GemeentebelangenA	8,351	1	2,981	0	8,711	1	7,572	1	30,31A	9	32,65A	10	43,73A	13	44,6A	13
	G.E.B. / GeBe / GemeentebelangenA	32,97	9	31,2	9	31,5	9	29,5	9
	Minder Belastingen	-		-		-		-		-		-		3,87	0	-
	VVD	-		2,82	0	-		-		-		-		-		-
	V.O.S.-S.V.P	-		-		-		-		-		4,05	0	-		-
	Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2	-		-		-		9,181	2	14,461	3	16,192	4	10,862	2	16,12	4
Totaal stemmen		8728		9793		10594		11524		11880		12428		12664		13170
Opkomst %						96,86		95		94,35		95,76		93,30		93,4
Blanco en ongeldig %		2,94		4,73		4,47		3,99		3,82		3,95		4,72		4,3

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen bij elke verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Onderstaande grafiek toont de evolutie van de zetelaantallen binnen de Stekense gemeenteraad.

Voetbalclub Avanti Stekene, voorheen VV Straatje Stekene, is aangesloten bij de KBVB. Voetbalclub Stekene Sportief verdween in 2013.

• De Gazet van Stekene

• George Washington Goethals, zoon van de Stekense emigrant Jan Baptiste Goethals, was hoofdingenieur van het Panamakanaal en eerste gouverneur van de Panamakanaalzone.
• Frans Van Brussel, landbouwer en politicus[10]
• Victor Leemans (1901-1971), socioloog-filosoof en omstreden CVP-politicus.
• Kris Merckx (1944), politicus en arts
• Stany De Rechter, burgemeester

• Website van de gemeente
• Heemkring d'Euzie
• Natuurpunt Waasland Noord

Zie de categorie Stekene van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Plaatsen in de gemeente Stekene
Deelgemeenten: Kemzeke · Stekene Overige dorpen en gehuchten: Berg · Bormte · Bosdorp · Drie Schouwen · Heikant · Hellestraat · Kemel · Kiekenhaag · Klein-Sinaai · Koewacht · Paal · Polken Belgische gemeenten · Arrondissement Sint-Niklaas · Oost-Vlaanderen · Vlaanderen

	Gemeenten in de provincie Oost-Vlaanderen
Aalst · Aalter · Assenede · Berlare · Beveren · Brakel · Buggenhout · De Pinte · Deinze · Denderleeuw · Dendermonde · Destelbergen · Eeklo · Erpe-Mere · Evergem · Gavere · Gent · Geraardsbergen · Haaltert · Hamme · Herzele · Horebeke · Kaprijke · Kluisbergen · Kruibeke · Kruisem · Laarne · Lebbeke · Lede · Lierde · Lievegem · Lochristi · Lokeren· Maarkedal · Maldegem · Melle · Merelbeke · Moerbeke · Nazareth · Ninove · Oosterzele · Oudenaarde · Ronse · Sint-Gillis-Waas · Sint-Laureins · Sint-Lievens-Houtem · Sint-Martens-Latem · Sint-Niklaas · Stekene · Temse · Waasmunster · Wachtebeke · Wetteren · Wichelen · Wortegem-Petegem · Zele · Zelzate · Zottegem · Zulte · Zwalm België: Provincies · Gemeenten