Zele (gemeente)

Zele is een Belgische gemeente in de provincie Oost-Vlaanderen. Het is de hoofdplaats van het gelijknamige kanton, dat ook de gemeente Berlare omvat. Zele ligt tussen de waterlopen Schelde en Durme, en de twee steden Lokeren en Dendermonde. De gemeente telt ruim 21.000 inwoners die Zelenaars worden genoemd.[1]

Zele
Gemeente in België
(Details) (Details)

Geografie
Gewest Vlaanderen
Provincie Oost-Vlaanderen
ArrondissementDendermonde
Oppervlakte
 Onbebouwd
 Woongebied
 Andere
33.06 km² (2017)
72,04%
13,02%
14,94%
Coördinaten51° 4' NB, 4° 2' OL
Bevolking (bron: AD Statistiek)
Inwoners
 Mannen
 Vrouwen
 Bevolkingsdichtheid
21.125 (01/01/2019)
49,72%
50,28%
639,04 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2019)
20,67%
60,25%
19,08%
Buitenlanders8,27% (01/01/2019)
Politiek en bestuur
BurgemeesterHans Knop (CD&V)
BestuurCD&V en Leefbaarder Zele
Zetels
CD&V
Open Vld
N-VA-VLAK AF
Leefbaarder Zele
sp.a
27
12
6
4
3
2

Economie
Gemiddeld inkomen17.429 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad5,69% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
9240
Deelgemeente
Zele
Zonenummer052
NIS-code42028
PolitiezoneBerlare-Zele
HulpverleningszoneOost
Websitewww.zele.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Dendermonde
in de provincie Oost-Vlaanderen
Portaal    België
Het gemeentehuis

Geschiedenis

Zele werd circa 800 voor het eerst vermeld toen Karel de Grote het grondgebied schonk aan de abdij van Werden in Duitsland, gesticht door Sint Ludgerus. De monniken bouwden vóór 1141 een proosdij in Zele die volgens de legende in 1452 afgebrand werd samen met het kasteel, de molen en de helft van Zele. In 1699-1704 werd de huidige, barokke Sint-Ludgeruskerk gebouwd.

Zele was in de vorige eeuwen een textielcentrum voor vlas (tot het begin van de 20e eeuw) en voor jute (20e eeuw). Zele was dan een gemeente zoals vele andere in Oost-Vlaanderen met vele cafés, brouwerijen, een distilleerderij, ongeveer 12 molens, en veel landbouwgrond. Op het einde van de 19e eeuw behoorde Zele, samen met buurgemeente Hamme, tot de meest verpauperde van Vlaanderen. Dit hield verband met de misstanden in de plaatselijke nijverheid, die werden toegedekt door de burgerlijke en religieuze overheden. In het bekende A travers la Flandre (Door Arm Vlaanderen) (1901) van de socialist August De Winne wordt over deze uitbuiting gerapporteerd. Verschillende aangrijpende foto's uit het boek werden in Zele genomen.

In de jaren 1960 werd een bedrijvencentrum opgericht voor onder meer glasvezelweven, metaalnijverheid en drukkerijen.

Kernen

De gemeente Zele heeft geen deelgemeenten. Binnen de gemeentegrenzen liggen, naast het centrum, wel nog een aantal kleinere kernen, gehuchten en wijken.

De gemeente telt vier grote buitenwijken[2], namelijk Avermaat in het zuiden, Durmen in het noordoosten, Heikant in het westen en Huivelde-Hansevelde in het oosten. De laatste drie hebben elk hun eigenlijk parochie, meer bepaald Heilig Hart voor Durmen, Sint-Jozef en Sint-Antonius voor Heikant en Sint-Jozef voor Huivelde. In het dorpscentrum, de Sint-Ludgerusparochie, heeft ook de wijk Kouter zijn eigen parochie, gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van 7 Weeën.

Andere kleine wijken of gehuchten in de gemeente zijn Bookhamer, Burgemeester Van Ackerwijk, Dijk, Dries, Elst, Hoek, Kamershoek, Langevelde, Meerskant, Mespelaar, Rinkhout, de Schrijverswijk, Stokstraat, de Tuinwijk, Veldeken, Wezepoel en de Zandberg.

Demografische ontwikkeling

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Bezienswaardigheden

  • De barokke Sint-Ludgeruskerk werd gebouwd in 1699-1704 en is geklasseerd. De achthoekige kerktoren, die pas in 1718 voltooid was, is een 59 meter hoge nogal massieve toren die ooit de bijnaam "de wachter van de Schelde" heeft gekregen in een Vlaams boek en "het pronckstuk van den Lande van Dendermonde". De augustijn Jan Vrijeels was de bouwmeester.
  • Een kapel en kloostergebouw in de wijk Kouter
  • De dekenij en zijn omgeving
  • Een fabrikantenwoning van Huib Hoste in de Stationsstraat
  • Een villa in de wijk Dijk is als monument beschermd
  • Het Hof ten Goede in de wijk Hoek.
  • De Lantaarn, gezellig volkscafé

Politiek

Gemeenteraad

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1976 behaalde de CVP nog 34%; bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2006 was dat voor de CD&V-N-VA teruggevallen tot 23%. De liberale partij behaalde in 1976 17% (PVV) en 37,5% in 2004 (VLD). De socialistische partij BSP behaalde in 1976 13%, bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 slechts 5,9% (sp.a). De met de Volksunie gelieerde plaatselijke partij Zeelse Belangen behaalde in 1976 37% van de stemmen. In 2006 behaalde het Vlaams Belang 15,5% van de stemmen. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 behaalde de VLD 12 zetels (+ 4 in vergelijking met 2000), de CD&V/N-VA kreeg 7 zetels (tegenover 8 voor de CVP in 2000), het Vlaams Belang 4 (in 2000 waren er 3 voor Vlaams Blok), de plaatselijke partij Lijst M.A.S.S.A.R.T behaalde 2 zetels, de Zeelse Democratische Belangen (nog 6 zetels in 2000) en de sp.a (2 zetels in 2000) strandden allebei op 1 zetel in 2006.

Burgemeesters

2007-2012

Onder burgemeester Patrick Poppe (Open Vld) was er een coalitie tussen VLD en de 2 plaatselijke formaties Lijst M.A.S.S.A.R.T en "Zeelse Democratische Belangen".

2013-2018

Burgemeester blijft Patrick Poppe. Hij leidt een coalitie bestaande uit Open Vld, Lijst MASSART, ZDB en sp.a-Groen. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 27 zetels.

2019-2024

In 2019 behaalde CD&V een grote overwinning. De partij mocht dan ook de burgemeester leveren. Hans Knop leidt een coalitie bestaande uit CD&V en Leefbaarder Zele. Schepenen zijn Jos Withofs (CD&V), Francis De Donder (Leefbaarder Zele), Tineke Lootens (CD&V), Pieter Herwege (CD&V), Thomas Bauwens (CD&V), Johan Anthuenis (CD&V).

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij10-10-1976[3]10-10-19829-10-19889-10-19948-10-20008-10-2006[4]14-10-2012[5]14-10-2018
Stemmen / Zetels%25%25%25%25%27%27%27%27
CVP1/CD&V233,741933,521925,621626,511725,4218-24,532833,8212
CD&V+N-VA-----23,507--
N-VA1/N-VA-Zele Vlakaf2------14,041414,724
PVV1/VLD2/Open Vld316,531412,731213,821325,52727,282837,4921229,393920,036
SP1/sp.a212,661212,881316,721410,23128,38125,9121-8,922
sp.a-Groen------7,761-
AGALEV---5,0504,550---
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2----13,071315,4524--
Leefbaarder Zele-------10,73
ZB-Zele37,061038,251143,8312-21,36---
ZA-2,610------
ZB---32,729----
Lijst Massart-----10,08210,492-
ZDB-----7,5718,3725,10
Vlaams Beleid-Zele------5,4315,10
BUB Zele-------0,90
VMC-------0,80
Totaal stemmen1282113373138031411714197147451426014429
Opkomst %95,3694,8194,1995,892,1693,1
Blanco en ongeldig %3,065,045,515,233,833,582,443,5

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Verkiezingsuitslagen voor de Kamer in het kanton Zele

Gezindte1925193619461954196519741985199520072010
Katholieken55,045,058,552,547,039,640,233,129,717,1
Socialisten24,725,725,525,823,318,518,513,410,611,0
Liberalen18,916,712,919,019,619,222,425,630,820,9
Nationalisten1,57,5-2,19,522,112,66,5-29,0
Rex-4,1--------
Vlaams Belang------1,713,418,613,9
Groenen------3,74,64,03,9
Communisten-1,03,20,60,60,60,80,30,80,8

Katholieken: Katholieke Partij, CVP, CD&V

Nationalisten: Frontpartij, VNV, VU, N-VA

Communisten: KPB, PVDA, SAP

Bekende Zelenaars

Geboren in Zele

Wonen in Zele

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
   Lokeren  Waasmunster 
 Berlare  Hamme 
   Dendermonde  Grembergen 

Zie ook

Zie de categorie Zele van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.