Lijst van basilieken
Een basiliek (Latijn: basilica) is een eretitel voor een katholiek kerkgebouw met een bijzondere betekenis. Dit kan zijn omdat de kerk van groot historische belang is, omdat er een bijzonder reliek ligt, of omdat de kerk het centrum is van een bepaalde devotie of bedevaart. De eretitel wordt door de paus toegekend. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen verschillende basilieken. Zo zijn er basilieken met de titel basilica maior en die met de titel basilica minor. Onder die laatste groep vallen ook de zogenaamde Patriarchale basilicae minores. Verreweg de meeste basilieken vallen onder de groep basilica minor, zo'n 1500 wereldwijd.
Basiliek als eretitel
Heden ten dage krijgt een rooms-katholieke kerk de benaming basiliek als eretitel, bijvoorbeeld voor een bekend bedevaartsoord of voor een kerk met een bijzonder verleden of een bijzondere functie of betekenis. Dit gebeurt bij besluit van het Vaticaan. Als kenmerk van deze eretitel wordt de kerk dan voorzien van conopeum en tintinnabulum. Deze symbolische kenmerken worden op het priesterkoor geplaatst. Men onderscheidt twee soorten basilieken: de basilica maior (grote basiliek) en de basilica minor (kleine basiliek).
Basilica maior
De titel Basilica Maior is voorbehouden aan vier Romeinse kerken. Sinds een besluit van Benedictus XVI uit 2006 worden deze tegenwoordig ook wel pauselijke basilieken genoemd:
Basilica minor
Alle overige basilieken (ongeveer 1500 wereldwijd) zijn basilica minor. Ze zijn te herkennen aan het conopeum en tintinnabulum (baldakijn en klokje), die aan weerszijden van het hoofdaltaar zijn geplaatst. Voor de titel is vereist dat de kerk een zekere historische betekenis heeft of een belangrijke relikwie bezit en daarnaast een centrum vormt voor pastorale werken en liturgie binnen een bisdom.[1]
Patriarchale basilicae minores
Binnen de basilica minor hebben sommige basilieken een patriarchale status.
- Sint-Laurens buiten de Muren in Rome
- Sint-Franciscusbasiliek in Assisi
- Onze-Lieve-Vrouw-ter-Engelen in (Portiuncula) (bij Assisië)
- Sint-Antoniusbasiliek in Padua
- Basilica della Casa Santa in Loreto
- Basiliek van San Marco in Venetië
Niet-patriarchale basilicae minores
Alle overige basilieken zijn basilicae zonder patriarchale status. Sommige van deze basilieken zijn tevens kathedraal. Ook zijn er heiligdommen en bedevaartskerken bij.
België
België telt officieel 28 basilieken:
Nederland
Nederland telt anno 2019 27 basilieken.
Suriname
Suriname telt 1 basiliek.
Basiliek | Plaats | Bouwjaar | Jaar van verheffing | Reden van verheffing | Afbeelding |
---|---|---|---|---|---|
Sint-Petrus-en-Pauluskathedraal (Paramaribo)[5][6] | Paramaribo | 1883-1887 | 2014 |
Europa
(Onvolledig)
Duitsland
- Basilika Sint-Anna, Altötting
- Basilika H.H. Petrus en Alexander, Aschaffenburg
- Basilika Vierzehnheiligen, Bad Staffelstein
- Basilika Sint-Hedwig, Berlijn
- Basilika Sint-Johannes, Berlijn
- Basilika Sint-Martinus, Bingen
- Munsterbasiliek, Bonn
- Sint-Severuskerk, Boppard
- Bedevaartskerk van Birnau
- Basilika Sint-Petrus, Dillingen
- Basilika Sint-Margareta, Düsseldorf
- Basilika Sint-Suïtbertus, Düsseldorf
- Basilika Sint-Clemens, Hannover
- Basilika Sint-Godehard, Hildesheim
- Basilika Sint-Laurentius, Kempten
- Basilika Sint-Maria, Kevelaer (verheven in 1923)
- Sint-Severin, Keulen
- Sint-Maria Lyskirchen, Keulen
- Basilika Sint-Andreas, Keulen
- Sint-Aposteln, Keulen
- Sint-Gereon, Keulen
- Sint-Ursula, Keulen
- Sint-Pantaleon, Keulen
- Heilige Maria in het Capitool (Sankt Maria im Kapitol), Keulen
- Grote Sint-Martinus, Keulen
- Sint-Georg, Keulen
- Sint-Kunibert, Keulen
- Sint-Ceciliakerk, Keulen
- Basilika Sint-Kastor, Koblenz
- Basilika Sint-Martinus, Landshut
- Quirinusmunster, Neuss
- Basilika Sint-Salvator, Prüm
- Basilika Sint-Marcellinus en Petrus, Seligenstadt
- Dom van Speyer, Speyer
- Drievuldigheidskapel, Waldsassen
Frankrijk
- Albert: Basiliek Notre-Dame de Brebières
- Amiens: Notre-Dame van Amiens
- Avioth: Notre-Dame d'Avioth
- Boulogne-sur-Mer: Onze-Lieve-Vrouwebasiliek (sinds 1879)
- Chartres: Kathedraal van Chartres (sinds 29 januari 1908)
- Domrémy-la-Pucelle: Basiliek van Bois-Chenu (sinds 4 mei 1939)
- Lisieux: Basiliek van Sainte-Thérèse de Lisieux (sinds 11 juli 1954)
- Lourdes: Basiliek van Sint-Pius X, Rozenkransbasiliek, Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis
- Lyon: Notre-Dame de Fourvière
- Marseille:
- Parijs:
- Notre-Dame (sinds 27 februari 1805)
- Sacré-Cœur
- Saint-Denis: Kathedraal van Saint-Denis
- Saint-Nicolas-de-Port: Basiliek van Saint-Nicolas-de-Port (sinds 1950)
- Vézelay: Basiliek van Vézelay (sinds 1920)
Italië
- Aquileia: Basiliek van Aquileia
- Assisi: Sint-Franciscusbasiliek
- Bari: Sint-Nicolaasbasiliek
- Florence:
- Loreto: Basiliek van het Heilig Huis
- Lucca: Basiliek van San Frediano
- Milaan: Sint-Laurensbasiliek
- Padua: Basilica di Sant'Antonio
- Ravenna:
- Rome: zie Lijst van basilieken in Rome
- Siena: Sint-Dominicusbasiliek
- Venetië:
Polen
- Basiliek van Gniezno (sedert 1931)
- Sint-Petrus-en-Paulusbasiliek van Poznań (sedert 1962)
- Kathedrale basiliek van Maria-Hemelvaart en Sint-Andreas van Frombork (sedert 1965)
- Kathedrale basiliek Maria-Hemelvaart van Białystok (sedert 1985)
- Mariabasiliek van Gdańsk (sedert 1986)
- Mariabasiliek van Licheń (sedert 2005)
Spanje
- Basílica i Temple Expiatori de la Sagrada Família, Barcelona;
- Basílica de Nuestra Señora de la Merced, Barcelona;
- Basílica de la Virgen de los Desamparados, Valencia;
- Kathedraal van Las Palmas de Gran Canaria, Las Palmas de Gran Canaria;
- Kathedraal van Palma, Palma.
Afrika
Land | Plaats | Basiliek | Jaar van verheffing | Foto |
---|---|---|---|---|
Algerije | Algiers | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Afrika | 1875 | |
Algerije | Annaba | Basiliek van Sint-Augustinus | 1914 | |
Benin | Ouidah | Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis | 1989 | |
Egypte | Caïro | Basiliek van de Heilige Theresia van het Kind Jezus (Caïro) | 1972 | |
Egypte | Caïro | Kathedraal van Onze-Lieve-Vrouw van Fatima[7] | 1993 | |
Ghana | Kumasi | Kathedrale Basiliek van Sint-Petrus | 2004 | |
Ghana | Navrongo | Kathedrale Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Smarten | 2006 | |
Ivoorkust | Yamoussoukro | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van de Vrede | 1990 | |
Kameroen | Yaoundé | Basiliek van Maria Koningin der Apostelen | 2006 | |
Kenia | Nairobi | Kathedrale Basiliek van de Heilige Familie | 1904 | |
Nigeria | Onitsha | Kathedrale Basiliek van de Allerheiligste Triniteit | 2007 | |
Oeganda | Lodonga | Basiliek van de Heilige Maagd Maria | 1961 | |
Oeganda | Namugongo | Basiliek van de Martelaren van Oeganda | 1993 | |
Rwanda | Kabgayi | Kathedrale Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw (Kabgayi) | 1992 | |
Senegal | Poponguine | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van de Verlossing | 1991 | |
Tunesië | Carthago | Kathedraal van de Heilige Lodewijk | 1918 |
Azië
Land | Plaats | Basiliek | Jaar van verheffing | Afbeelding |
---|---|---|---|---|
China | Shanghai | Basiliek van O.L.V. Hulp van Christenen (She Shan Basiliek) | 1942 | |
Filipijnen | Manilla | Basiliek van de Black Nazarene, Quiapo (Quiapo Church) | 1987 | |
Filipijnen | Manilla | Kathedrale Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis | 1958 | |
Filipijnen | Malolos | Kathedrale Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis | ||
Filipijnen | Manilla | Minor Basilica of San Lorenzo Ruiz | 1992 | |
Filipijnen | Manilla | Basilica Minore de San Sebastian (Sint-Sebastiaanbasiliek) | 1891[8] | |
Filipijnen | Cebu City | Basilica Minore del Santo Niño | ||
Filipijnen | Naga City | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Peñafrancia | 1985 | |
Filipijnen | Piat | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouwe- van Piat | 1997 | |
Filipijnen | Taal | Basiliek van Sint-Maarten van Tours | 1948 | |
Filipijnen | Tayabas City | Basiliek van Sint-Michael de Aartsengel | 1988 | |
India | Bandel | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans | 1988 | |
India | Bangalore | St Maria's Basiliek, Shivajinagar | 1973 | |
India | Chennai | Basiliek van de National Shrine van St Thomas, Santhome (San Thome Church) | 1956 | |
India | Goa Velha | Basiliek van Bom Jesus | 1946 | |
India | Kochi | St Maria's Metropolitan MajorArchCadedral Basiliek, Ernakulam | 1974 | |
India | Kochi | St George's Basiliek,Angamaly,Ernakulam | 2009 | |
India | Kochi | Holy Cross Cadedral Basiliek | 1984 | |
India | Kochi | National Shrine Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Ransom, Vallarpadam | 2004 | |
India | Mumbai | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van de Mount, Bandra (Mount Maria Church) | 1954 | |
India | Ranchi | Basiliek van de Divine Motherhood van Onze-Lieve-Vrouw, Raja Ulhatu | 2004 | |
India | Sardhana | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouwe van Graces | 1961 | |
India | Thiruvaiyaru | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouwe van Lourdes, Poondi (Poondi Madha Basiliek) | 1999 | |
India | Thiruvananthapuram | Pro-Cathedral van St Maria Queen van Peace | 2008 | |
India | Thoothukudi | Onze Lieve Vrouwe van Snows Shrine Basiliek | 1982 | |
India | Thrissur | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouwevan Dolours | 1992 | |
India | Tiruchirappalli | Basiliek van de Heilige Verlosser | 2006 | |
India | Velankanni | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Good Health | 1962 | |
Israël | Haifa | Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw, Sterre der Zee, Stella Maris Carmelite Monastery | 1839 | |
Israël | Jeruzalem | Heilig Grafkerk | ||
Israël | Jeruzalem | Kerk van Alle Naties | ||
Israël | Jeruzalem | Basiliek van St Stephen | 1903 | |
Israël | Jeruzalem | Sint-Annakerk | 1954 | |
Israël | Jeruzalem | Basiliek van de Dormition van de Virgin Maria, Hagia Maria Sion Abbey | 1957 | |
Israël | Lager Galilea | Basiliek van de Transfiguratie, Tabor | ||
Israël | Mateh Yehuda | Church van Emmaus (House van St Cleophas) | 1919 | |
Israël | Nazareth | Basiliek van de Aankondiging | ||
Sri Lanka | Tewatta | Basiliek van Onze Lieve Vrouwe van Lanka | 1973 | |
Taiwan | Kaohsiung | Kathedrale Basiliek van de Heilige Rozenkrans | 1995 | |
Taiwan | Wanluan | Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis, Wanchin | 1984 | |
Vietnam | Ho Chi Minhstad | Kathedrale Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis | 1962 | |
Vietnam | La Vang | Basiliek van Onze Lieve Vrouwe van La Vang | 1961 | |
Vietnam | Nam Định | Basiliek van Phú Nhai | 2008 |
Oceanië
Nieuw Zeeland
- Invercargill basiliek Saint Mary 1902
Noord-Amerika
Mexico
- Mexico-Stad: Basiliek van Guadeloupe
Verenigde Staten van Amerika
- Newark (New Jersey): Kathedrale Basiliek van het Heilig Hart (verheven op 22 december 1995)
Zuid-Amerika
Peru
- Lima:
- Kathedrale Basiliek
- Minor Basilica de Nuestra Señora de la Merced
- Minor Basilica de Nuestra Señora del Rosario
- Minor Basilica de San Francisco
- Minor Basilica de Santa Rosa de Lima
- Minor Basilica de María Auxiliadora
- Cuzco
- Kathedrale Basiliek
- Basilica de Nuestra Señora de las Mercedes
- Arequipa: Kathedrale Basiliek
- Ayacucho: Kathedrale Basiliek
- Trujillo: Kathedrale Basiliek
- Puno: Kathedrale Basiliek
Venezuela
- Basiliek van de Heilige Christus van Genade, Barquisimeto
- Basiliek van de Heilige Kapel, Caracas
- Basiliek van Sint-Pieter de Apostel, Caracas
- Basiliek van Sint-Theresa, Caracas
- Kathedrale Basiliek van Sint-Anna, Coro
- Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Valle, El Valle del Espíritu Santo
- Kathedrale Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Coromoto, Guanare
- Basiliek van de Heilige Geest, La Grita
- Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans van Chiquinquirá, Maracaibo
- Kathedrale Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis van Mérida, Mérida
- Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Troost, Táriba
- Basiliek van Sint-Lucia, Timotes
- Kathedrale Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand, Valencia
Zie ook
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|