Venezuela

De autochtone bevolking aan de (west)kust van Venezuela. Venezuela betekent eigenlijk "Klein Venetië", het dankt zijn naam aan het feit dat de woonstijl de eerste ontdekkingsreizigers na Columbus aan Venetië deed denken.

Venezuela kent een diverse bevolkingssamenstelling. De oorspronkelijke bewoners zijn de Indianen. De Venezolaanse indianen wonen geïsoleerd in het oerwoud. De grootste bevolkingsgroep bestaat tegenwoordig echter uit Mestiezen; afstammelingen van Spaanse kolonisten en Indianen. Daarnaast kent Venezuela een significante vertegenwoordiging Afro-Venezolanen; afstammelingen van Afrikaanse slaven (en Spanjaarden), en afstammelingen van Indianen en Afrikanen (Zambos). Deze groepen kregen tijdens immigratiegolven in de 20e eeuw gezelschap van Italianen, Portugezen, Duitsers en anderen.

Van de totale bevolking is 69% van gemengde (Europees-Indiaanse) afkomst, 20% Europees, 9% Afrikaans, 2% Indiaans. In 2017 had Venezuela naar schatting ruim 31 miljoen inwoners.

Ongeveer 85% van de bevolking leeft in stedelijke gebieden in het noorden van het land. Terwijl ongeveer de helft van Venezuela bezuiden de Orinoco ligt, woont daar slechts 5% van de bevolking. De urbanisatiegraad bedraagt 89%.[1]

De officiële taal is het Spaans, in het kustgebied wordt voornamelijk Caribisch-Spaans gesproken. Daarnaast worden er talloze Indiaanse talen gesproken. Ook zijn er door immigranten gesproken talen.

Inheemse talen:

De Arawaktaal in Zuid-Amerika

• Taalfamilie: Arawaktalen
  • Añu
  • Baniva
  • Bauré
  • Kurripako
  • Lokono
  • Piapoko
  • Warekena
  • Wayuu

Caribische taal, c. 2000.

• Taalfamilie: Caribische talen
  • Akawayo
  • Chaima(†)
  • Cumanagoto(†)
  • Eñepá o panare
  • Japrería
  • Kariña
  • Pemón
  • Tamanaco(†)
  • Wanai o mapoyo
  • Yavarana
  • Ye'kuana
  • Yukpa

• Taalfamilie: Chibcha
  • Barí

• Taalfamilie: Guahiban
  • Jivi
  • Kuiva

• Taalfamilie: Sáliva
  • Maku
  • Sáliva
  • Wótuja

• Taalfamilie: Tupí
  • Yeral

Yanomami in Venezuela

• Taalfamilie: Yanomami
  • Sanemá
  • Yanomami
  • Yanam

• Taalfamilie: Makú
  • Puinave
  • Joti

• Taalfamilie: Jirajarana
  • Jirajarana

Talen zonder taalfamilie

• Pumé
• Sapé
• Uruak
• Warao

Volgens de grondwet is er vrijheid van godsdienst. Het overgrote deel van de Venezolanen (96%) is katholiek.[1] In de 19e eeuw werd de Kerk vervolgd in Venezuela onder het bewind van Guzman Blanco: de kloosters werden opgeheven en de eigendommen van de Kerk werden geconfisqueerd. Er zijn thans zeven aartsbisdommen, negentien bisdommen en vier apostolische vicariaten. De primaat van de Kerk in Venezuela is de aartsbisschop van Caracas.

Een kleine minderheid (2%) is protestant (overwegend zevendedagsadventisten en leden van pinkstergemeenten) of hangt een andere godsdienst aan (2%).[1] De joodse gemeenschap telt ca. 15.000 leden. Een deel van de oorspronkelijke Indianenbevolking hangt natuurreligies aan.

Langs de kust bevindt zich een aantal eilanden. Aan de noordwestkant liggen Los Monjes (federaal gebied) en het schiereiland Paraguaná (deelstaat Falcón).

Aan de noordoostkant liggen de eilanden La Tortuga (federaal gebied) en Isla Margarita, Cubagua en Coche (samen de deelstaat Nueva Esparta).

Kaart Venezuela

De hoofdstad Caracas is de grootste stad van het land.

Andere belangrijke steden zijn:

• Maracaibo
• Barquisimeto
• Valencia
• Mérida
• Maracay
• Ciudad Guayana

Zie voor een overzicht van de gemeenten (met bijhorende hoofdplaats) de lijst van gemeenten in Venezuela.

Over land:

• Coöperatieve Republiek Guyana (1.150 km)
• Federale Republiek Brazilië (2.199 km)
• Republiek Colombia (2.649 km)

Over zee:

• Dominicaanse Republiek
• Federatie van Saint Kitts en Nevis (80 km)
• Franse Republiek (Guadeloupe en Martinique)
• Gemenebest Dominica (80 km)
• Grenada (300 km)
• Saint Lucia (10 km)
• Saint Vincent en de Grenadines (90 km)
• Republiek Trinidad en Tobago
• Koninkrijk der Nederlanden (Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba en Sint Eustatius)
• Verenigde Staten van Amerika (Puerto Rico en Amerikaanse Maagdeneilanden)
• Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland (Montserrat) (45 km)

Bloem

Orchidee (Cattleya mossiae): is op 23 maart 1952 tot nationale bloem van Venezuela verklaard. Deze soort orchidee werd in 1830 in Venezuela voor het eerst ontdekt.

Boom

Araguaney (Tabebuia chrysantha): is op 29 maart 1948 tot nationale boom van Venezuela verklaard. De naam van deze boom is een combinatie van een inheemse taal in Venezuela en het Grieks. Haar naam betekent goudenbloem, dat heeft ze te danken aan haar gele kleur.

Vogel

Oranje troepiaal (Icterus icterus): is op 23 mei 1958 tot nationale vogel van Venezuela verklaard. Hij heeft een spanwijdte van ongeveer 24 centimeter. Het hele lijf is geel en oranje, de zwarte kop heeft een blauwe vlek rondom het oog en de vleugels zijn zwart met witte strepen.

Volkslied

Gloria al bravo pueblo: het lied is officieel aangesteld door president Antonio Guzmán Blanco op 25 mei 1881. De tekst is gemaakt door de journalist Vicente Salias in 1810. De muziek is er later bij gemaakt door Juan José Landaeta.

Alma LLanera: is een lied van het genre joropo. Het lied werd door Pedro Elías Gutiérrez gecomponeerd en is gebaseerd op een tekst van Rafael Bolívar Coronado. Alma LLanera wordt beschouwd als het tweede volkslied van Venezuela. Dit lied werd op 19 september 1914 voor het eerst uitgegeven in de Teatro Municipal van Caracas.

Miss Venezuela

De verkiezing van Miss Venezuela is de nationale missverkiezing van Venezuela en wordt gehouden sinds het jaar 1952.

In het begin van de 20e eeuw waren diverse maatschappijen actief in het land op zoek naar olie. In 1913 zocht de Koninklijke Olie naar olie bij het Meer van Maracaibo en in 1914 was de eerste commerciële productie, op bescheiden schaal, van start gegaan.[12] In 1920 werd bij het meer een groot olieveld gevonden, La Rosa. In december 1922 kwam de doorbraak, de Barosso olieput werd geslagen en per dag stroomden zo'n 100.000 vaten olie naar boven.[12] Deze ontdekking trok veel andere oliemaatschappijen aan en de olieproductie steeg explosief, van 1,4 miljoen vaten in 1921 naar 137 miljoen vaten in 1929.[12] Venezuela was in 1929, na de Verenigde Staten, de grootste olieproducent ter wereld. Op initiatief van Venezuela werd de OPEC op 14 september 1960 opgericht in Bagdad. In 1971 begon president Rafael Caldera met de nationalisatie van de olie- en gasindustrie. Dit proces werd afgerond op 1 januari 1976. Alle olie- en gasbelangen werden genationaliseerd en ondergebracht in het staatsenergiebedrijf Petróleos de Venezuela S.A. (PDVSA).

Venezuela beschikt over de grootste oliereserves in de wereld. Per jaareinde 2015 werden ze getaxeerd op 300 miljard vaten ofwel 17,7% van de bekende wereldwijde reserves.[13] Saoedi-Arabië staat op de tweede plaats met een aandeel van 15,5%. Een groot deel van de reserves bestaat uit stroperige olie, vooral aangetroffen langs de rivier de Orinoco, wat minder eenvoudig winbaar is dan conventionele olie. De reserves zijn voldoende om het huidige productieniveau nog ruim 300 jaar vol te houden.[13] In 2015 werden gemiddeld 2,6 miljoen vaten olie per dag geproduceerd.[13] In 2005 was dit nog 3,3 miljoen vaten, maar door economisch wanbeheer is er onvoldoende geld beschikbaar om te investeren waardoor de productie daalt. De gasreserves zijn met 3% van het wereldtotaal een stuk kleiner, maar nog steeds aanzienlijk.[13] De gasproductie is sinds 2005 redelijk stabiel gebleven en schommelt rond de 30 miljard m³ per jaar.[13]

Voor de opwekking van elektriciteit wordt veel gebruik gemaakt van waterkracht. De Guridam is de grootste waterkrachtcentrale van het land en levert meer dan de helft van alle stroom.

Venezuela produceerde 168 miljoen ton olie-equivalent (Mtoe)[14] in 2016, voor 96% olie en gas. Dat was veel meer dan nodig voor de energievoorziening, het TPES (total primary energy supply): 56 Mtoe. Het land exporteerde 111 Mtoe olie en gas. Van de energie ging ongeveer 22 Mtoe verloren bij conversie in de energie industrie. Voor eindgebruikers resteerde 32 Mtoe waarvan 5,8 Mtoe = 67 TWh elektriciteit. De uitstoot van koolstofdioxide was 167 megaton, dat is 4 ton per persoon, iets minder dan het wereldgemiddelde 4,4 ton per persoon.[15]

In het begin van 2002 liet de regering de tijdelijke bevriezing van de wisselkoersen los, wat leidde tot een sterke devaluatie van de bolívar, de Venezolaanse munteenheid. In januari 2008 werd de bolívar (Bs.) vervangen door de nieuwe bolívar fuerte (BsF.) die duizend oude bolívar waard was; er werden drie nullen geschrapt. Per 1 oktober 2007 moesten de prijzen in zowel Bs. als BsF. worden vermeld. De invoerperiode liep van 1 januari tot 30 juni 2008 en in deze periode waren beide munteenheden naast elkaar te gebruiken. Medio 2010 halveerde de wisselkoers van de BsF. Op 8 februari 2013 werd de vijfde devaluatie van de bolívar aangekondigd over een periode van 10 jaar. De officiële wisselkoers daalde van BsF 4,3 per Amerikaanse dollar naar BsF 6,3.[16] Met deze maatregel nemen de inkomsten van de olie-export toe en de import van goederen wordt afgeremd. Volgens een taxatie van de kamer van koophandel van Caracas wordt 70% van alle producten die in Venezuela worden gekocht, geïmporteerd als eindproducten of halffabricaten.[16] Op de zwarte markt wordt ook in buitenlandse valuta gehandeld, in juni 2017 was hier de wisselkoers BsF 6000 per dollar.[17] De munt verzwakte verder en op 20 augustus 2018 werd de bolívar soberano (BsS) ingevoerd met een waarde van 100.000 BsF. Het Internationale Monetaire Fonds schatte de inflatie op 1 miljoen procent op jaarbasis.[18][19]

Volgens het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties leeft in Venezuela 52,0 % van de bevolking onder de nationale armoedegrens.[20], hoewel volgens het CIA World Factbook 37,9 % onder de nationale armoedegrens leeft. In Caracas breken in de zomer van 2016, ten gevolge van de armoede en honger onder een groot deel van de bevolking, voedselrellen uit.[21]

Vanaf 1959 is Venezuela een relatief stabiele democratie. Tot het begin van de jaren 90 maakten in feite 2 partijen de dienst uit: de sociaaldemocratische Accion Democrática (AD) en de christendemocratische Partido Social Cristiano de Venezuela (COPEI). De AD leverde van 1964 tot 1969, van 1974 tot 1979 en van 1984 tot 1993 de president. De COPEI leverde van 1969 tot 1974 en van 1979 tot 1984 de president.

Sinds halfweg de jaren 90 is er veel veranderd in het politieke landschap en sinds 1993 maken de AD en de COPEI niet meer de dienst uit in het land. In 1993 werd een lid van de Democratische Convergentie (DC) president. Van 1998 tot zijn overlijden in maart 2013 was Hugo Chávez van de linkse Beweging van de Vijfde Republiek (MVR) president. In januari 2008 verzamelden diverse oppositiepartijen in Venezuela zich in een coalitie, Mesa de la Unidad Democrática (MUD). In april 2013 wint Nicolás Maduro de verkiezingen met een zeer kleine voorsprong. Maduro kreeg 50,76% van de stemmen en zijn tegenhanger Henrique Capriles 49,07%.[22]

Tijdens de verkiezingen van december 2015 heeft de oppositie twee derde van de zetels in het parlement bemachtigd. De oppositiecoalitie MUD behaalde 112 van de 165 zetels in het parlement. De macht van de ruim 15 jaar regerende socialistische partij van Maduro is hierdoor flink verzwakt. De economie van Venezuela krimpt fors door de sterk gedaalde olieprijzen, hoge inflatie en werkloosheid, het gevoel van onveiligheid en het tekort aan basisgoederen zorgden voor veel ongenoegen bij de kiezers.[23]