Sint-Paulus buiten de Muren

De Sint-Paulus buiten de Muren (San Paolo fuori le Mura) is een basiliek in Rome en een van de vier pauselijke basilieken van de stad. Ze werd in opdracht van keizer Constantijn als een kleine basiliek boven het traditionele graf van de apostel Paulus gebouwd, gelegen aan de Via Ostiensis in Rome. De oudchristelijke basiliek werd ingewijd op 18 november 324, tegelijk met de eerste Sint-Pietersbasiliek.

Sint-Paulus buiten de Muren Plaats Rome Gewijd aan Sint-Paulus Architectuur Afmeting 150 m lang 80 m breed Toren 73 m hoog Titelkerk Aartspriester James Michael Harvey Portaal    Christendom

Historisch centrum van Rome, de bezittingen van de Heilige Stoel in die stad met speciale territoriale rechten en Sint-Paulus buiten de Muren Werelderfgoed cultuur Land  Italië UNESCO-regio Europa en Noord-Amerika Criteria i, ii, iii, iv. vi Inschrijvingsverloop UNESCO-volgnr. 91 Inschrijving 1980 (4e sessie) Uitbreiding 1990 UNESCO-werelderfgoedlijst

De kleine gedachtenisbasiliek werd vervangen door een grote kerk, die in 395 werd voltooid. Na beschadiging door een aardbeving herstelde men de kerk in 440-461. Later kwamen er nog verschillende veranderingen, onder meer aan het dak en bijgebouwen. Het gebouw was in de 5e eeuw groter dan de Sint-Pietersbasiliek en daarmee de toenmalige grootste kerk ter wereld.

Interieur van de basiliek

Mozaïek in de basiliek met een afbeelding van Christus geflankeerd door de apostelen Peter, Paulus, Andreas en Lucas.

Paus Gregorius II heeft de basiliek tevens de kerk van een benedictijnenabdij gemaakt, die tot 2005 een territoriale abdij was. Hildebrand, de latere paus Gregorius VII, was er monnik.

Het baldakijn is in 1285 gebeeldhouwd door Arnolfo di Lapo. Het is een parel van gotische kunst. De Quadriporticus (vierkante portiek) bestaat uit 150 zuilen met een standbeeld van Sint-Paulus ervoor in het midden. De façade (voorgevel) heeft onder andere gouden mozaïeken. De bronzen deur is van Maraini.

De basiliek bestaat uit een schip en vijf gangpaden met rijen pilaren. Boven de arcaden zijn de portretten van alle pausen sinds Petrus weergegeven.

Tijdens de nacht van 15 op 16 juli 1823 vernielde een brand de basiliek bijna volledig; de apsis en het graf van Paulus bleven gespaard. Ook de veelgeprezen gotische kloostergang uit de middeleeuwen is gespaard gebleven. De kerk werd herbouwd in neoclassicistische stijl en ingewijd in 1854. De kerk heeft haar zuivere basilicavorm behouden met inbegrip van een atrium. Voor de herbouw was wereldwijd een beroep gedaan om geld bij elkaar te krijgen.

In 1959 kondigde paus Johannes XXIII het Tweede Vaticaans Concilie aan tijdens een bezoek aan de Sint-Paulus buiten de Muren.

In 1964 werd de Nederlandse prinses Irene in deze kerk gedoopt door kardinaal Alfrink. Deze feitelijke herdoop leidde tot veel beroering in de Nederlandse samenleving.

Binnen in de kerk zijn uitsparingen voor ronde mozaïeken van alle pausen, van Sint-Petrus tot paus Franciscus. De legende zegt dat als alle uitsparingen vol zijn, de dag des oordeels aanbreekt. Deze galerij werd tot de brand van 1823 bijgehouden, wat een unieke galerij opleverde van naar het leven afgebeelde pausen. Deze mozaïeken zijn met de brand echter vrijwel allemaal verloren gegaan.

De kerk behoort met de Sint-Jan van Lateranen, de Sint-Pietersbasiliek en de Basiliek van Santa Maria Maggiore tot de vier pauselijke basilieken van Rome. Alle vier bezitten een Heilige Deur die in een Heilig Jaar geopend wordt. Alle vier behoren ze tot de zeven pelgrimskerken van Rome.

Aartspriester van de basiliek is kardinaal James Michael Harvey.