Marseille

Marseille (Occitaans: Marselha) is, na Parijs, de tweede stad naar inwoneraantal van Frankrijk. Marseille is de hoofdstad van de regio Provence-Alpes-Côte d'Azur en de hoofdstad van het departement Bouches-du-Rhône. Het heeft de grootste handelshaven van Frankrijk. Marseille ligt aan de Middellandse Zee, tussen de Côte Bleue en de Calanques, in de regio die bekendstaat als de Provence.

Marseille
Stad in Frankrijk

Situering
RegioProvence-Alpes-Côte d'Azur
DepartementBouches-du-Rhône (13)
ArrondissementMarseille
Kantonhoofdplaats van 25 kantons: La Belle-de-Mai, Belsunce, La Blancarde, Le Camas, La Capelette, Les Cinq-Avenues, Les Grands-Carmes, Mazargues, Montolivet, Notre-Dame-du-Mont, Notre-Dame-Limite, Les Olives, La Pointe-Rouge, La Pomme, La Rose, Saint-Barthélemy, Sainte-Marguerite, Saint-Giniez, Saint-Just, Saint-Lambert, Saint-Marcel, Saint-Mauront, Les Trois Lucs, Vauban, Verduron
Coördinaten43° 18′ NB, 05° 23′ OL
Algemeen
Oppervlakte240,6 km²
Inwoners (2015)861.635
(3581 inw./km²)
Hoogte0 - 640 m
Politiek
BurgemeesterJean-Claude Gaudin
Overig
INSEE-code13055
Foto's
Het historische stadscentrum
Oude haven vanuit de lucht
Basiliek Notre Dame de la Garde
Palais Longchamp
Zicht op Marseille
Portaal    Frankrijk

Geschiedenis

Marseille is oorspronkelijk gesticht door Grieken uit Phocaea rond 600 v.Chr. onder de naam Μασσαλία: Massalia of Massilia. Dankzij deze stad kon onder meer de handel tussen de Grieken en de Kelten in de oudheid vereenvoudigd worden, vooral via de nabije Rhône. Gedurende haar gehele geschiedenis was het een belangrijke stad voor de handel tussen de Middellandse Zee regio en West-Europa. Haar staatsinrichting (politeia) was oligarchisch en werd in de oudheid beschouwd als een goed werkend systeem. De belangrijkste handelswaren waren tin, zout, amber, keramiek en wijn (de druif werd door de Grieken van Massalia in Zuid Frankrijk geïntroduceerd). Al snel na de stichting werden er vanuit Massalia nieuwe koloniën gesticht: Empórion (nu in Catalonië), Nice, Monaco en Monte Carlo. Vanuit deze plaatsen verspreidde de Griekse cultuur zich langs de rivieren en handelswegen over Zuid-Frankrijk en beïnvloedde sterk de Keltische stammen van het binnenland. Vanuit Massalia werden er ook expedities georganiseerd naar West-Europa om de 'barbaarse' landen te verkennen voor handelsdoeleinden. Een bekend ontdekkingsreiziger uit de 4e eeuw v.Chr. was Pytheas (van Massalia) die het eiland Groot-Brittannië omzeilde en misschien zelfs tot IJsland was gevaren. Op haar hoogtepunt beheerste Massalia de hele huidige Provence en de kuststrook van Noordoost-Spanje. Door concurrentie met de Etrusken en Carthagers ontstonden er vaak conflicten. In de 3e eeuw, 2e eeuw en 1e eeuw voor Christus verbonden de Massalioten zich met het expanderende Romeinse Rijk voor de defensie tegen de Carthagers en behielden hierdoor hun vrijheid, totdat ze in de strijd tussen Caesar en Pompeius de verliezende kant kozen. Caesar nam de stad na het beleg van Massilia in en ontnam haar de meeste gebieden en de politieke zelfstandigheid. De Romeinen noemden de stad Massilia. In de 1e eeuw kreeg Massilia nieuwe vermaardheid als een centrum voor Grieks onderwijs en cultuur en veel Romeinse en Keltische bewoners van Gallië stuurden hun kinderen naar Massilia om beschaving op te doen.

Na de val van het West-Romeinse Rijk werd Massilia achtereenvolgens bezet door de Visigoten, Bourgondiërs en Franken. In de 7e en 8e eeuw had de stad veel te lijden van islamitische piraten. In de middeleeuwen heersten de hertogen van Bourgondië, het Heilige Roomse Rijk en de hertogen van Anjou. In 1480 kwam de stad definitief in Franse handen. In de 19e eeuw werd Marseille, zoals de stad toen genoemd werd, en de omliggende Provence een geliefd oord voor kunstenaars en intellectuelen. Het toerisme kwam op. De stad groeide flink, onder andere omdat ze de belangrijkste toegang was tot Frankrijks Noord-Afrikaanse koloniën.

Demografie

Onderstaande figuur toont het verloop van het inwoneraantal van Marseille vanaf 1962.

Grafiek inwonertal gemeente
Bron: Frans bureau voor statistiek. Cijfers inwoneraantal volgens de definitie population sans doubles comptes (zie de gehanteerde definities)

Immigratie

Vanaf de middeleeuwen kende Marseille al een belangrijke immigratie, vanuit Piëmont, Toscane, Genua en Corsica. Maar vanaf de zestiende eeuw waren er ook protestantse inwijkelingen, onder andere uit de Nederlanden. Tussen 1880 en 1930 was er een eerste massale immigratiegolf en dit vanuit Italië. Het aandeel buitenlanders in de bevolking van Marseille steeg van 8 naar 18% in 1901, waarvan 91% Italianen. Dit creëerde spanningen. Zo was er in juni 1881 een klopjacht op Italiaanse immigranten die drie doden en eenentwintig gewonden eiste. Deze zou begonnen zijn door Franse soldaten op doortocht uit Tunis. Tijdens en na de Eerste Wereldoorlog volgden groepen uit andere landen, waaronder Spaanse republikeinen en 14.000 Armeniërs. Na de Tweede Wereldoorlog volgde een tweede grote migratiegolf uit Noord-Afrika. Tussen 1954 en 1974 verdrievoudigde de bevolking van Maghrebijnse oorsprong. Na de Algerijnse onafhankelijkheid kwamen daar nog zo'n 100.000 pieds-noirs bij. Er volgden nog andere immigranten, zoals 7.000 inwoners van de Comoren na 1975.[1]

Bezienswaardigheden

Architectuur:

Natuur:

Andere bezienswaardigheden:

De "Vieux-Port"

Toerisme
Cathédrale La Major

Marseille is een multiculturele stad[2], waar het toerisme in opkomst is. De opening van een TGV lijn tussen Parijs en Marseille in 2001 was in eerste instantie bedoeld om de Marseillaises een snelle verbinding met Parijs te geven. Inmiddels zijn er veel Parijzenaren die in Marseille een tweede appartement hebben gekocht. De opening van een nieuwe terminal voor lagekostenvliegmaatschappijen in november 2006 op het vliegveld van Marseille was onder andere bedoeld om het toerisme verder te stimuleren. Een verdere stimuleringsimpuls wordt gegeven door middel van een enorm stadsvernieuwingsproject, Euroméditerranée. Als gevolg hiervan en met name door de aanleg van een tramnetwerk wordt er op verschillende plekken in de stad gebouwd. In 2013 was Marseille samen met Slowakijes tweede stad Košice Culturele hoofdstad van Europa.

Sport

Olympique Marseille is de grootste voetbalclub in Marseille en heeft al verschillende malen het kampioenschap en de beker van Frankrijk gewonnen en in 1993 zelfs de Champions League. De club speelt in het Stade Vélodrome. Marseille was speelstad tijdens het WK voetbal van 1938 en 1998 en het EK voetbal van 1960, 1984 en 2016. Ook deze wedstrijden werden gespeeld in het Stade Vélodrome.

Ook tijdens het WK Rugby van 2007 was Marseille met het Stade Vélodrome speelstad.

Op atletiekgebied wordt jaarlijks de grote internationale hardloopwedstrijd Marseille-Cassis gehouden over een afstand van 20 kilometer.

Het ATP-toernooi van Marseille is een jaarlijks tennistoernooi voor de mannen dat wordt gespeeld in februari.

Marseille was 36 keer etappeplaats in de wielerkoers Tour de France. De Fransen Hippolyte Aucouturier en André Leducq wonnen er twee keer. De laatste winnaar in Marseille was de Pool Maciej Bodnar in 2017. Jaarlijks wordt begin februari in en om Marseille de wielerkoers GP La Marseillaise verreden. Deze wedstrijd geldt als begin van het wielerseizoen in Frankrijk.

Klimaat

Marseille heeft een Mediterraan klimaat, met milde, vochtige winters, en warme droge zomers. Januari en februari zijn de koudste maanden, met gemiddelde temperaturen rond de 10 °C. Juli en augustus zijn de warmste maanden, met gemiddelde temperaturen van rond de 25 °C. Marseille staat ook bekend om de mistral die zorgt voor blauwe luchten. De zon schijnt er circa 2800 uur per jaar.

Weergemiddelden voor Marseille
Maand jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Jaar
Hoogste maximum (°C) 19,1 22,1 25,4 28,5 31,3 34,5 39,7 38,6 34,3 30,1 24,4 20,3 39,7
Gemiddeld maximum (°C) 11,8 12,7 15,9 18,7 23,1 26,9 30,0 29,4 25,5 21,0 15,4 12,3 20,3
Gemiddelde temperatuur (°C) 8,2 8,8 11,5 14,1 18,2 21,9 24,8 24,4 20,8 17,0 11,8 8,9 15,9
Gemiddeld minimum (°C) 4,6 4,8 7,1 9,5 13,4 16,8 19,6 19,3 16,1 13,0 8,2 5,5 11,5
Laagste minimum (°C) −12,4 −16,8 −10,0 −2,1 0,0 5,7 11,0 8,6 4,4 −1,0 −5,4 −12,3 −16,8
Neerslag (mm) 49,9 31,5 30,2 51,4 38,7 21,8 7,8 30,3 76,1 78,4 56,8 52,8 525,6
Bron: Gemiddelden (1981-2009) en extremen (1961-1990)

Verkeer en vervoer

De stad beschikt over twee metro's en drie tramlijnen.

Het belangrijkste treinstation Marseille Saint-Charles is rechtstreeks aangesloten op een hogesnelheidslijn naar Parijs. In de gemeente liggen verder de spoorwegstations Marseille-Blancarde, Picon-Busserine, Saint-Antoine, Saint-Joseph-le-Castellas, Saint-Louis-les Aygalades, Saint-Marcel, Sainte-Marthe-en-Provence, Séon-Saint-Henri en La Pomme.

De stad heeft ook de belangrijkste Haven van Frankrijk.

Stedenbanden

Geboren in Marseille

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.