Schiedam

Schiedam ( uitspraak (info / uitleg)) is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het gemeentebestuur neemt deel aan de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Rotterdam-Den Haag.

Schiedam
Gemeente in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie Zuid-Holland
Coördinaten51° 55′ NB, 4° 24′ OL
Algemeen
Oppervlakte19,86 km²
- land17,82 km²
- water2,04 km²
Inwoners (1 januari 2019)77.999?
(4377 inw./km²)
BestuurscentrumSchiedam
Belangrijke verkeersadersA20, A4, NS Oude Lijn, RET metro: Metrolijn A, Metrolijn B, Metrolijn C
Politiek
Burgemeester (lijst)Cor Lamers (CDA)
Economie
Gemiddeld inkomen (2012)€ 31.000 per huishouden
Gem. WOZ-waarde (2014)€ 142.000
WW-uitkeringen (2014)44 per 1000 inw.
Overig
Netnummer(s)010
CBS-code0606
CBS-wijkindelingzie wijken en buurten
Amsterdamse code11260
Websitewww.schiedam.nl

Bevolkingspiramide (2008)
Portaal    Nederland
Topografische gemeentekaart van Schiedam, december 2016
Oude kaart gemeente Schiedam circa 1870
Oude stadhuis van Schiedam
Zicht op Schiedam met het zakkendragershuisje
Molens in Schiedam, De Vrijheid en De Noord (in de achtergrond)

Schiedam is gelegen tussen Rotterdam en Vlaardingen, oorspronkelijk aan de Schie en later ook aan de Nieuwe Maas. Per 1 januari 2019 had de gemeente 77.999 inwoners (bron: CBS). De stad is wereldwijd bekend om haar jeneverproductie, de historische binnenstad met historische havens (in andere Hollandse steden zouden die 'grachten' heten) en de hoogste windmolens ter wereld.

Geschiedenis

De geschiedenis van de stad Schiedam gaat terug tot de 13e eeuw. Nabij de monding van de Schie werd rond waarschijnlijk 1230 door de heer van Wassenaar en/of heer Dirk Bokel van ambacht Mathenesse een dam aangelegd om het polderland te beschermen tegen het zeewater. In 1247 kreeg Aleid van Holland bij haar huwelijk met Jan van Avesnes het oostelijke deel van de dam (en het poldertje) als bruidsgeschenk. In 1275 werden stadsrechten verleend door vrouwe Aleid van Holland (Aleida van Avesnes), de zuster van graaf Willem II van Holland.

De achttiende eeuw was Schiedams Gouden Eeuw: de stilgevallen drankimport uit Frankrijk (?) maakte de opkomst van de Schiedamse jeneverstokerij mogelijk. Vanuit tientallen branderijen en distilleerderijen werd Schiedamse jenever over de hele wereld geëxporteerd. De jeneverindustrie gaf Schiedam de bijnaam 'Zwart Nazareth'. De bedrijfstak is inmiddels grotendeels verdwenen, maar zes molens bepalen nog het stadsbeeld: Molen De Walvisch, Molen De Drie Koornbloemen, Molen De Vrijheid, Molen De Noord, Molen De Palmboom, de in 2008 gebouwde Noletmolen en de in 2011 opnieuw gebouwde Molen De Kameel, de hoogste molens ter wereld. Ook herinnert een groot aantal voormalige branderijen aan de branderstijd. In één van deze branderijen, gevestigd aan de historische Lange Haven, is sinds 1996 het Jenevermuseum gevestigd.

In 1941 werd de gemeente Kethel en Spaland geannexeerd, waardoor er ruimte was voor grootschalige woningbouw ten noorden van Schiedam. Hier liggen nu de wijken Tuindorp Kethel, Groenoord, Woudhoek en Spaland.

Bezienswaardigheden

Monumenten

Een deel van Schiedam is een beschermd stadsgezicht. In de gemeente is er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:

Kaart van het oude centrum van Schiedam, met bezienswaardigheden.

Kunst en cultuur

De meeste culturele voorzieningen in Schiedam bevinden zich in de binnenstad. Zo is er het Stedelijk Museum Schiedam, bekend om haar grote collectie CoBrA-kunst, het Nationaal Jenevermuseum waar nog regelmatig gestookt wordt en museummolen De Walvisch, waar nog gedraaid en gemalen wordt. Tot februari 2018 was De Nieuwe Palmboom museummolen. Andere musea zijn de Nationaal Coöperatie Museum Schiedam / 't Winkeltje en het Borrelmuseum.

Naast de musea zijn er vele kunstenaars en hun ateliers te vinden in de stad. Ook kent de stad een aantal galeries. In de jaren '70 kende Schiedam een bijzonder gunstig cultureel klimaat en de creatieve sector leeft met inmiddels ook veel grafisch en ruimtelijke ontwerpers. In 2016 werd nog het nieuwe theatergezelschap De Stokerij opgericht.

In de voormalige Korenbeurs naast de Dam is tegenwoordig de eerste groene bibliotheek van Nederland gevestigd. In het Wennekerpand, een voormalig distilleerderij, zijn diverse culturele instellingen ondergebracht. Onder meer is er het filmhuis Wenneker Cinema en de kleine zaal van het Theater aan de Schie waarvan de hoofdlocatie aan het Stadserf te vinden is. Naast zijn musea en culturele centra kent Schiedam een groeiend aantal terugkerende evenementen en festivals, waarvan de bekendste zijn:

  • Brandersfeesten
  • De Bonte Koe Chocolade Festival
  • Film op 't Erf
  • Fotofestival Schiedam
  • Jenever- en Ginfestival
  • Muziek op het Water
  • Nationale Molendag
  • Open Monumentendagen
  • Open Expo Schiedam
  • Opera aan de Schie
  • Suikerzoet Filmfestival
  • Wereldmuziekfestival Verueño
  • Where we've met

Kunst in de openbare ruimte

In Schiedam zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:

Samenstelling gemeentebestuur

Politieke groeperingen
Stadhuis Schiedam met rechts de Sint Liduinabasiliek

De gemeenteraad van Schiedam telt 35 zetels. Hieronder zijn de zetelaantallen vermeld van de politieke groeperingen, vertegenwoordigd in de gemeenteraad vanaf 1994:

Zetels
1994199820022006201020142018
VVD5754546
DENK------4
AOV-111244
D666211454
GroenLinks3332223
CDA5565432
PvdA911713952
Progressief Schiedam----122
Ouderen Partij Schiedam------2
Lokaal Onafhankelijk Schiedam------2
SP-325242
Sociaal Liberaal Verbond------1
ChristenUnie/SGP-----11
Leefbaar Schiedam--7323-
Gemeente Belangen Schiedam223111-
Lijst Blanco-----1-
Trots op Nederland----2--
Fractie Schoenmakers/S.O.S1---1--
Centrum Democraten41-----
Totaal35353535353535

Burgemeester

Burgemeester van de gemeente Schiedam is sedert 4 december 2012 Cor Lamers (CDA).

Dagelijks bestuur collegeperiode 2018-2022

Sinds mei tot en met oktober 2019 heeft het college van burgemeester en wethouders van Schiedam de volgende partijpolitieke samenstelling: VVD, AOV, D66, GroenLinks & Progressief Schiedam (PS) en CDA. Begin november 2018 trad C. de Groot om persoonlijke redenen als gemeentebestuurder terug.

Politieke ambtsdragers (wethouders):

  • P. van Aaken (CDA)
  • M.R. Bregman (D66)
  • C. de Groot (AOV)(tot november 2018)
  • F.B. Minhas (VVD)
  • J.W. Ooijevaar (GroenLinks, mede op voordracht van PS)
  • D. Ruseler (CDA)(m.i.v. 16-01-2019)

Secretaris (geen politieke ambtsdrager):

  • M. A. van den Hende (waarnemend, m.i.v. medio oktober 2019)

Verkeer en vervoer
Trein-en metrostation Schiedam Centrum
  • Schiedam ligt voor een groot gedeelte binnen de Ring Rotterdam. Hierdoor is de stad goed te bereiken via de afrit aan de A4 Schiedam-West en de afritten aan de A20 Schiedam-Noord en Schiedam.
  • Ook heeft Schiedam een tramverbinding met Rotterdam. Tramlijn 21 (alleen overdag tot circa 19:00) en 24 doen beide de binnenstad en het NS-station van Schiedam aan.

Onderwijs en gezondheidszorg

Onderwijs

In Schiedam bevinden zich ongeveer 35 scholen voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs en mbo, waaronder zowel openbare als rooms-katholieke, protestant-christelijke, gereformeerde en islamitische scholen. In het aangrenzende Rotterdam bevinden zich diverse HBO-opleidingen en de Erasmus Universiteit Rotterdam.

De oudste school voor voortgezet onderwijs is het Stedelijk Gymnasium Schiedam met een historie die teruggaat tot 1346.

Gezondheidszorg

Van oudsher kende Schiedam twee ziekenhuizen: het Gemeenteziekenhuis en het Nolet Ziekenhuis, die in 1981 fuseerden tot het Schieland Ziekenhuis. In 2008 werd het Vlietland Ziekenhuis in gebruik genomen, een fusie van het Schieland Ziekenhuis in Schiedam en het Holyziekenhuis in Vlaardingen. Dit ziekenhuis ligt nabij de A20 en station Schiedam Nieuwland.

Bekende Schiedammers
Gemeenten in de provincie Zuid-Holland

Alblasserdam · Albrandswaard · Alphen aan den Rijn · Barendrecht · Bodegraven-Reeuwijk · Brielle · Capelle aan den IJssel · Delft · Den Haag · Dordrecht · Goeree-Overflakkee · Gorinchem · Gouda · Hardinxveld-Giessendam · Hellevoetsluis · Hendrik-Ido-Ambacht · Hillegom · Hoeksche Waard · Kaag en Braassem · Katwijk · Krimpen aan den IJssel · Krimpenerwaard · Lansingerland · Leiden · Leiderdorp · Leidschendam-Voorburg · Lisse · Maassluis · Midden-Delfland · Molenlanden · Nieuwkoop · Nissewaard · Noordwijk · Oegstgeest · Papendrecht · Pijnacker-Nootdorp · Ridderkerk · Rijswijk · Rotterdam · Schiedam · Sliedrecht · Teylingen · Vlaardingen · Voorschoten · Waddinxveen · Wassenaar · Westland · Westvoorne · Zoetermeer · Zoeterwoude · Zuidplas · Zwijndrecht
Nederland: Provincies · Gemeenten

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.