Dadizele

Dadizele (plaatselijk: Deizel of Deisel) is een dorp in de Belgische provincie West-Vlaanderen en een deelgemeente van Moorslede. Dadizele telt ongeveer 4000 inwoners. Het is een landelijke plaats die sinds de 14e eeuw vooral gekend is door het bedevaartsoord. De neogotische basiliek, die de oorspronkelijke laat-gotische kerk (15de eeuw) vervangt, werd gebouwd tussen 1860 en 1892 naar de plannen van de Engelse architect Welby Pugin. Er is in Dadizele een beperkte industriële activiteit.

Het dorpscentrum van Dadizele met de basiliek
Dadizele
Deelgemeente in België

Situering
Gewest Vlaanderen
Provincie West-Vlaanderen
Gemeente Moorslede
Coördinaten50° 51′ NB, 3° 6′ OL
Algemeen
Oppervlakte5,83 km²
Inwoners (01/01/2006)3.612
(620 inw./km²)
Overig
Postcode8890
Detailkaart
Locatie in de gemeente
Portaal    België

Inwoners van Dadizele worden Pompeschitters genoemd, naar het beeld in het Torreke en het verhaal dat aan dit beeld (de Pompeschitter) vasthangt. Het woord Dadizele wordt in het lokale dialect als Deizel of Daisel uitgesproken.

Geschiedenis

Dadizele werd voor het eerst vermeld in 1147, als Dadingisila, wat zoiets als woning van Dado betekent.

Dadizele was een hoge heerlijkheid, behorend tot de Kasselrij van Kortrijk. Tot 1478 was ze in bezit van de familie Van Dadizele, bekend vanaf de 12e eeuw.

De voornaamste burger van Dadizele was Jan van Veerdeghem, beter bekend is als Jan III van Dadizele, die in 1479 tot ridder werd geslagen door aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk. Hij werd in 1481 te Antwerpen vermoord. Zijn praalgraf staat in de crypte van de basiliek van Dadizele. Hij speelde een voorname rol in de beheersing van de conflicten tussen de aartshertog en de steden en tussen de aartshertog en de Franse koning Lodewijk XI.

Dadizele heeft in ernstige mate met de beeldenstorm te maken gehad. Ook nadien had het dorp van diverse veldtochten en plunderingen te lijden.

Omstreeks 1900 werd de dorpskern vernieuwd, waarbij de kerk vrijgelegd werd. Tijdens de Eerste Wereldoorlog lag Dadizele aan de grens van het front, en er verschenen tal van Duitse bunkers. In 1917 werd de dorpskern grotendeels vernield. Bij de wederopbouw werd het oorspronkelijke stratenplan zoveel mogelijk aangehouden.

Geografie

Dadizele ligt in Zandlemig Vlaanderen op een hoogte van ongeveer 25 meter. De Heulebeek stroomt op de grens van Dadizele met Moorslede en Ledegem in oostelijke richting.

Bezienswaardigheden

Politiek

Dadizele had een eigen gemeentebestuur en burgemeester tot de gemeentelijke fusie in 1977. Burgemeesters waren:

  • 1964-1976 : Noël Devos

Bekende inwoners

Nabijgelegen kernen

Slypskapelle, Ledegem, Geluwe, Beselare

Zie de categorie Dadizele van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.