Elio Di Rupo

Na de federale en regionale verkiezingen van juni 1999, waarbij mede door de dioxinecrisis de christendemocraten zware verliezen leden, voerde Di Rupo mee de onderhandelingen met de Vlaamse socialisten van de sp.a, de liberalen en de groenen voor de vorming van een "paarsgroene" coalitie. Zelf nam hij de functie van minister-president van het Waals Gewest op, maar reeds in oktober van dat jaar verkozen de partijleden hem tot partijvoorzitter als opvolger van Philippe Busquin en in april 2000 nam hij ontslag als minister-president ten voordele van Jean-Claude Van Cauwenberghe. In 2002 kreeg Di Rupo de eretitel Minister van Staat. Ook is hij ridder in de Leopoldsorde.

Als pas verkozen partijvoorzitter was Di Rupo genoodzaakt bij de PS een generatiewissel door te voeren en een nieuwe koers te zoeken. Bij de federale en regionale verkiezingen van 1995 en 1999 kreeg de PS zware klappen, onder meer door de corruptieschandalen van de jaren 90 zoals het Agustaschandaal en de UNIOP-affaire waarbij vooraanstaande PS-politici betrokken waren. De PS was sinds 1988 onafgebroken aan de macht (zowel regionaal als federaal), maar de liberale PRL (nu MR) werd bij de verkiezingen in 1999 ongeveer even groot. Daarnaast groeide Ecolo tot een belangrijke politieke formatie uit. Di Rupo besefte dat drastische actie nodig was om de positie van de PS te herstellen. Onder meer met zijn "Toekomstcontract voor Wallonië" en een nieuwe generatie partijkopstukken waaronder Marie Arena probeerde hij de linkse krachten in Wallonië rond zich te verenigen. Met succes, want in de federale verkiezingen van 2003 bereikte de PS opnieuw het electorale niveau van 1991 en liet ze de MR ver achter zich. Bij de regionale verkiezingen van 2004 werd ze bovendien ook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest opnieuw de grootste partij.

Di Rupo wisselde na 2004 de liberale coalitiepartner in voor de christendemocraten, zowel in het het Waals Gewest, de Franse Gemeenschap als het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (in Brussel uitgebreid met Ecolo). Daardoor ontstonden coalities die afweken van de zittende federale coalitie die toen bestond uit liberalen en socialisten.

In oktober 2005 werd Di Rupo opnieuw minister-president van het Waals gewest, nadat Jean-Claude Van Cauwenberghe ontslag nam onder druk van beschuldigingen in een zaak van belangenverstrengeling. De combinatie van een ministerambt met het partijvoorzitterschap was en is in de Belgische politiek ongebruikelijk en een bijzondere machtsconcentratie, aangezien partijvoorzitters in de praktijk een invloedrijke rol spelen op zowel het regionale als het federale politieke niveau. Bij zijn aantreden beklemtoonde Di Rupo werk te zullen maken van het wegwerken van politieke normvervaging en corruptie, die de partij opnieuw teisterde.

Omdat een combinatie van het burgemeesterschap met een ministerfunctie wettelijk verboden is, liet Di Rupo zich vervangen als burgemeester van de stad Bergen. Voorts nam hij ook ontslag uit de raad van bestuur van Dexia en Ethias. De tantièmes en het presentiegeld voor de bestuurdersmandaten bij Dexia werden rechtstreeks aan de stichting van openbaar nut "Franz Aubry" gestort.

In juli 2007 nam Di Rupo ontslag als minister-president na zijn herverkiezing als partijvoorzitter en na een zware verkiezingsnederlaag voor de PS. De Waalse politicus Rudy Demotte volgde hem op als minister-president van het Waalse Gewest.

Elio Di Rupo met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton. Brussel, 18 april 2012.

Elio Di Rupo en Didier Reynders worden ontvangen door de Nederlandse eerste minister Mark Rutte. Den Haag, 7 november 2013.

In juni 2010 won de PS overtuigend de federale verkiezingen in Wallonië en in juli 2010 werd Di Rupo door de koning tot preformateur benoemd. Hij slaagde er niet in om een akkoord te bereiken en gaf na de zomer zijn opdracht terug aan de koning. Bij de aanslepende regeringsonderhandelingen werd hij op 16 mei 2011 door Koning Albert II tot formateur benoemd met de opdracht elk initiatief te nemen om een federale regering te vormen. Nadat N-VA afhaakte, lukte het hem om een meerderheid te vormen voor een programma voor een nieuwe federale regering. Naar zijn steevast gedragen vlinderdas wordt de overeenkomst die Di Rupo na anderhalf jaar onderhandelen eind november wist te sluiten het vlinderakkoord genoemd. Op 5 december 2011 werd hij premier van België in opvolging van Yves Leterme. Het nieuwe kabinet werd op 6 december beëdigd.

Als Franstalige nam Elio Di Rupo lessen Nederlands, maar desondanks was zijn kennis van de taal vaak onderwerp van kritiek.[6]

Nadat de regering-Michel I in oktober 2014 de eed aflegde, nam Di Rupo zijn functies als burgemeester van Bergen en partijvoorzitter opnieuw op.

Bij de lokale verkiezingen van 2018 was hij in Bergen lijstduwer en haalde eerste schepen Nicolas Martin er als lijsttrekker meer voorkeurstemmen. Di Rupo liet de sjerp dan ook over aan Martin.[7] Wel bleef hij in de gemeenteraad van Bergen zetelen.

Bij de federale verkiezingen in 2019 was Di Rupo opnieuw lijsttrekker voor zijn partij in de kieskring Henegouwen.[8] Hij werd herkozen in de Kamer met 125.009 voorkeurstemmen.

Als voorzitter onderhandelde hij over de nieuw te vormen Waalse Regering en de Franse Gemeenschapsregering. In september 2019 werden in beide een coalitie gevormd tussen PS, Ecolo en MR. Di Rupo werd zelf minister-president in de Waalse Regering Di Rupo III. Enkele dagen later legde hij zijn mandaat als voorzitter van de PS neer.[9] Op 19 oktober 2019 werd Paul Magnette tot zijn opvolger verkozen.[10]