Willy Claes

Willem Werner Hubert (Willy) Claes (Hasselt, 24 november 1938) is een Belgisch voormalig politicus en internationaal ambtenaar. Hij was lid van de BSP, later SP. Hij is ook actief als pianist. Van 1994 tot 1995 was hij secretaris-generaal van de NAVO.

Willy Claes
Volledige naamWillem Werner Hubert Claes
GeborenHasselt, 24 november 1938
Kieskring Hasselt
Regio Vlaanderen
Land België
PartijBSP / SP
Functies
1964 - 1994Gemeenteraadslid Hasselt
1964 - ?Algemeen-secretaris Soc.Mut. Limburg
1968 - 1994Volksvertegenwoordiger
1971 - 1980Lid Cultuurraad
1972 - 1973Minister van Nationale Opvoeding
1973 - 1974Minister van Economische Zaken
1975 - 1977Partijvoorzitter van de BSP
1977 - 1981Minister van Economische Zaken
1979 - 1981Vice-eersteminister
1980 - 1994Lid Vlaamse Raad[1]
? - ?Vicevoorzitter van de NVSM
1988- 1994Vice-eersteminister
1988 - 1992Minister van Economische Zaken
1988 - 1989Minister van Onderwijs
1992 - 1994Minister van Buitenlandse Zaken
1994 - 1995Secretaris-generaal van de NAVO[2]
Portaal    België
Politiek

Levensloop

Claes was op zijn zeventiende al voorzitter van de Jonge Socialisten in Limburg. Via een lening van ziektekostenverzekeraar Socialistische Mutualiteiten (SM) studeerde hij diplomatieke en politieke wetenschappen aan de Vrije Universiteit van Brussel (VUB). Tijdens zijn studies was hij lid van de Vlaamse Vereniging van Studenten. Daarna ging hij werken bij de SM. Hij werd adjunct-secretaris van de Limburgse afdeling van het SM en nationaal ondervoorzitter van de SM. Claes begon zijn politieke carrière in 1964 als gemeenteraadslid in Hasselt, een mandaat dat hij tot in 1994 uitoefende. In 1968 werd hij voor de toen nog unitaire BSP verkozen in de Kamer van volksvertegenwoordigers, als verkozene voor het arrondissement Hasselt. Hij bleef Kamerlid tot in 1994. Van 1975 tot 1977 was hij samen met André Cools covoorzitter van de BSP.

Van 1972 tot 1973 was hij minister van Onderwijs in de Regering-G. Eyskens VI. Tussen 1973[3] en 1992 was hij driemaal minister van Economische Zaken, van 1973 tot 1974, van 1977 tot 1981 en van 1988 tot 1992. In de jaren 1970 raakte hij betrokken bij de Ibramco-affaire. Hij was de grote verdediger van dit project dat, met Iraanse steun, een olieraffinaderij zou bouwen op de grens van Limburg en Luik. De bestuurders waren louter socialisten. Het plan mislukte.

Van 1979 tot 1981 en van 1988 tot 1994 was hij ook vicepremier en een belangrijke onderhandelaar tijdens de gemeenschapsgesprekken in de jaren tachtig. In 1990 ondertekende en bekrachtigde hij samen met veertien andere regeringsleiders een van de liberaalste abortuswetgevingen ter wereld.

In 1983 werd hij benoemd tot minister van staat, wat uitzonderlijk vroeg was (hij was toen 44 jaar oud).

Eind jaren tachtig kwam hij in opspraak inzake schandalen en onregelmatigheden rond de socialistische mutualiteiten. Hij was toen de vicevoorzitter van de SM; Edmond Leburton, met wie hij ook al in de Ibramcoaffaire verzeild geraakt was, was voorzitter. Leburton werd vervolgd, maar Claes verklaarde zich parlementair onschendbaar en ontkende de beschuldigingen. Ook tijdens de UNIOP-affaire maakte Claes hier gebruik van. Hij was een van de politici die via de UNIOP-onderzoeken nepstudies lieten verrichten en zo geld ophaalden voor hun dure verkiezingscampagnes.

In het buitenland kreeg hij vanaf 1992 bekendheid toen hij van 1992 tot 1994 minister van Buitenlandse Zaken was in de regering-Dehaene I. Als minister ijverde hij voor de terugtrekking van de Belgische blauwhelmen tijdens de Rwandese Genocide[4]. In september 1994 verliet hij de nationale politiek om secretaris-generaal van de NAVO te worden, een mandaat dat hij tot in 1995 uitoefende.

In de periode december 1971-oktober 1980 zetelde hij als gevolg van het toen bestaande dubbelmandaat ook in de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap, die op 7 december 1971 werd geïnstalleerd. Vanaf 21 oktober 1980 tot oktober 1994 was hij lid van de Vlaamse Raad, de opvolger van de Cultuurraad en de voorloper van het huidige Vlaams Parlement.

Sinds zijn afscheid van de actieve (partij)politiek houdt hij zich bezig met zijn kleinkinderen en zijn muziek; zo gaf hij geregeld pianobegeleiding bij de optredens van de Vlaamse operazanger Koen Crucke.

Agusta

De Vlaamse politicus bleef echter niet lang bij de NAVO. Hij werd achtervolgd door beschuldigingen in de Agustasmeergeldaffaire (samen met Guy Coëme en Guy Spitaels). Bepaalde Belgische socialistische politici hadden toen steekpenningen aangenomen van Agusta en Dassault (periode 1988 en 1989). Hoewel Claes zijn betrokkenheid ontkende, trad hij op 20 oktober 1995 onder grote druk af. Op 23 december 1998 bevestigde het Hof van Cassatie het arrest in beroep dat hem veroordeelde tot drie jaar voorwaardelijke celstraf, ontheffing voor vijf jaar uit zijn burgerrechten en een geldboete van 60.000 frank (€ 1500). Hij ging ook nog in beroep tot bij het Europees Hof, maar kreeg daar geen gelijk.

Mandaten

Sinds 24 december 2003 is Willy Claes in zijn burgerrechten hersteld, dat wil zeggen dat hij vanaf de daaropvolgende verkiezingen weer stemgerechtigd en verkiesbaar was. Hij keerde echter niet meer terug naar de actieve politiek. Wel vervult (of vervulde) hij sindsdien talrijke bestuursmandaten in socialistische gelieerde instellingen of in openbare instellingen zoals de nv De Scheepvaart, waarvan hij van 1997 tot 1999 en van 2006 tot 2014 de voorzitter was, de Limburgse distributienetbeheerder voor aardgas en elektriciteit Inter-Energa (het voormalige Interelectra) en de Vlaamse Opera. Sinds februari 2007 zetelde hij als onafhankelijk bestuurder in de raad van bestuur van warenhuisketen Carrefour Belgium,[5] wat hem het misprijzen van enkele vakbondsmilitanten opleverde toen het bedrijf kort daarna zware saneringen aankondigde.[6] Claes werd ook voorzitter van de Associatie Universiteit-Hogescholen Limburg, een associatie rond de UHasselt,[7] en sinds oktober 2011 van de Vlaamse Universiteiten en Hogescholen Raad (VLUHR), de Vlaamse koepelorganisatie van het hoger onderwijs.[8]

Ook is Claes actief in de vrijmetselarij.

Privéleven

Hij was lange tijd getrouwd met Suzanne Meynen, een verpleegster en vroedvrouw bij wie hij twee kinderen heeft, waaronder de sp.a-politica en voormalig burgemeester van Hasselt, Hilde Claes. In december 2005 werd bekend dat hij na 42 jaar huwelijk van zijn vrouw ging scheiden omdat hij een relatie was begonnen met Frieda Dekeyzer, een lerares voedings- en dieetleer uit Diest, die achttien jaar jonger is dan Claes en twee dochters heeft uit vorige relaties.

Lidmaatschappen

Claes is vrijmetselaar.[9][10]

Publicaties

  • De derde weg: beschouwingen over de wereldcrisis, Antwerpen, 1987
  • Dossier sociaal-ekonomische resultaten Martens VI: cijfers zonder hart (samen met K. Van Miert, Fr. Willockx), Brussel
  • Elementen voor een nieuw energiebeleid, Internationale Conferentie van de Voorzitters der Socialistische Partijen, Brussel, 1980
  • L'Europe, Charleroi, 1992
  • De Europese petroleummarkt, Brussel, 1989
  • De Europese uitdaging, Brussel, 1989
  • De inlichtingendiensten in België en de nieuwe bedreigingen - Les services de renseignements en Belgique et les nouvelles menaces, samen met Simon Petermann, Simon, Brussel, 2005
  • Onze planeet, één wereld: boodschappen voor de 21ste eeuw, Antwerpen, 1998
  • De relatie Verenigde Staten, Japan en de Europese Gemeenschap in de jaren 90, Gent, 1990
  • Tussen droom en werkelijkheid: bouwstenen voor een ander Europa, Antwerpen, 1979
  • Waarom socialist?, Brussel, 1976

In populaire cultuur

  • Politieke cartoons drijven vaak de spot met zijn grote oren.
  • Hij en Mark Eyskens worden bekritiseerd in het lied "Japanneezaffaire" door De Strangers.
  • In 1983 werd hij door Guido van Meir en Jan Bosschaert geparodieerd in de satirische strip Pest in 't Paleis. Hij werd er samen met Karel Van Miert voorgesteld als de "graven Egmiert en Oren" (een parodie op de graven Egmont en Horne).
  • In het Neroalbum Het Spook uit de Zandstraat (1995) is hij in strook 85 op een Gezocht-affiche te zien in een politiebureau, samen met Herman De Croo.
  • Claes was voorzitter van het Brussels Studentengenootschap "Geen Taal Geen Vrijheid" in het jaar 1959-1960.
  • Op radiozender Q-Music is zijn stem meermaals te horen op het (fictieve) antwoordapparaat tijdens het einde van de uitzending van Wim Oosterlynck Showtime ("Dag Wim, met Willy Claes hier, ik zal eens iets laten horen.")
Zie de categorie Willy Claes van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Voorganger:
Piet Vermeylen
Minister van Nationale Opvoeding
1972-1973
Opvolger:
Willy Calewaert
Voorganger:
Edouard Close
Minister van Economische Zaken
1973-1974
Opvolger:
André Oleffe
Voorganger:
Jos Van Eynde
Vlaamse partijvoorzitter van de BSP
1975-1977
Opvolger:
Karel Van Miert
Voorganger:
Fernand Herman
Minister van Economische Zaken
1977-1981
Opvolger:
Mark Eyskens
Vice-eersteminister
1979-1981
Vice-eersteminister
1988-1994
Opvolger:
Frank Vandenbroucke
Voorganger:
Philippe Maystadt
Minister van Economische Zaken
1988-1992
Opvolger:
Melchior Wathelet
Voorganger:
Daniël Coens
Minister van Onderwijs
1988-1989
Opvolger:
nvt
Voorganger:
Mark Eyskens
Minister van Buitenlandse Zaken
1992-1994
Opvolger:
Frank Vandenbroucke
Leden (32): Socialistische Partij Anders (sp.a) · Parti Socialiste (PS) · Bǎlgarska Socialističeska Partija (BSP) · Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών (EDEK) · Socialdemokraterne (SD) · Sotsiaaldemokraatlik Erakond (SDE) · Suomen Sosialidemokraattisen Puolue (SDP) · Parti Socialiste (PS) · Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD) · Panellinio Sokialistiko Kinima (PASOK) · Magyar Szocialista Párt (MSZDP) · Labour Party (PLO) · Partito Socialista Italiano (PSI) · Latvijas Sociāldemokrātiskā Strādnieku Partija (LSDSP) · Lietuvos Socialdemokratu Partija (LSDP) · Letzeburger Socialistesch Arbechterpartei (LSAP) · Partit Laburista (PL) · Partij van de Arbeid (PvdA) · Det Norske Arbeiderpartiet · Sozialdemokratische Partei Österreichs (SPÖ) · Sojusz Lewicy Demokratycznej - Unia Pracy (SLD-UP) · Partido Socialista · Partidul Social Democrat (PSD) · Socialni Demokrati (SD) · SMER - sociálna demokracia · Partido Socialista Obrero Español (PSOE) · Česká Strana Sociálně Demokratická (ČSSD) · Sveriges socialdemokratiska arbetareparti · Labour Party (LP) · Páirtí Sóisialta Daonlathach an Lucht Oibre (SDLP) · Pàrtaidh Làbarach na h-Alba (PLA) · Llafur Cymru (LC)
Partijvoorzitters:Wilhelm Dröscher · Robert Pontillon · Joop den Uyl · Vítor Constâncio · Guy Spitaels · Willy Claes · Rudolf Scharping · Robin Cook · Poul Nyrup Rasmussen
Fractievoorzitters EP:Guy Mollet · Hendrik Fayat · Pierre Lapie · Willi Birkelbach · Käte Strobel · Francis Vals · Georges Spénale · Ludwig Spénale · Ernest Glinne · Rudi Arndt · Jean-Pierre Cot · Pauline Green · Enrique Baron Crespo · Martin Schulz
Fracties EP:Fractie van de Socialisten (S) ('53-'58) · Socialistische Fractie (SOC) ('58-'93) · PES ('93-'09) · Socialisten en Democraten (S&D) ('09)
Voorloper:Confederatie van Socialistische Partijen van de Europese Gemeenschap (CSPEG)
Commissarissen Juncker:Neven Mimica · Corina Crețu · Maroš Šefčovič · Frans Timmermans · Pierre Moscovici · Karmenu Vella · Vytenis Andriukaitis · Federica Mogherini
Leden Europese Raad:Werner Faymann · Helle Thorning-Schmidt · François Hollande · Robert Fico · Matteo Renzi · Joseph Muscat · Zoran Milanović · Stefan Löfven · Bohuslav Sobotka
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.