Blankenberge

zicht op de oude haven en de Franchommelaan (2016)

Blankenberge was eerst een vissersgemeenschap tussen de Oostdijk en de Westdijk. Deze nederzetting was gelegen tussen de huidige Hoogstraat (Oostdijk) en Weststraat (Westdijk). Deze dijken zijn aangelegd omstreeks 1100 AD. In 1270 scheidde Blankenberge zich af van de parochie Uitkerke en verkreeg stadsrechten van gravin Margareta van Constantinopel.[2] De vloot telde in de 13de eeuw meer dan 60 vaartuigen. Er was al sprake in 1337 van een vuurtoren die ten Oosten van het dorp stond.[3] In de 15de eeuw bouwde men nabij de vuurtoren een aanlegsteiger voor de grote haringschepen. Deze raakte reeds begin 16de eeuw in onbruik. In 1526 werd een nieuwe vuurtoren gebouwd uit steen en dit naar model van de vierboeten van Oostende en Nieuwpoort. De Blankenbergse vissers schakelden over op platboomde schuiten die op het strand aanlegden. Reeds eind 16de eeuw werd er vanuit de vissers als vanuit het stadsbestuur naar een schuilhaven gevraagd. Getuige daarvan is een verzoekschrift van voor 1789 aan Maria-Theresia Keyserinne en Koninginne door de Visscherye van Blankenberge om een bassin, schuylplaetse ofte mouille te accorderen voor de schuyten.[4] Het duurde echter tot in 1871 vooraleer er een havengeul gegraven werd waarlangs een houten staketsel kwam.[5] Eind 19de eeuw werden de platte schuiten vervangen door kielschepen, die meer diepgang hadden. Ondanks de verbeteringen die men aanbracht voldeed de haven niet meer aan de toenmalige eisen. Na de Eerste Wereldoorlog dacht men aan een nieuwe haven maar dit project werd door geldgebrek niet onmiddellijk doorgevoerd. Bovendien liep de vissersactiviteit in Blankenberge tijdens het interbellum gestaag achteruit. In 1925 telde de vissersvloot nog 51 vaartuigen, in 1939 slechts 19. In 1944 werd de volledige haveninfrastructuur vernield door de Duitsers. Na de Tweede Wereldoorlog was de Blankenbergse vissersactiviteit verdwenen. In 1950 werd de huidige vuurtoren geopend. In 1953-1954 kwam het voorstel om terug een haven te bouwen voor de pleziervaart. De havengeul werd uitgebaggerd en op 9 juli 1955 werd de Blankenbergse jachthaven ingehuldigd. De jachthaven kende nog 2 uitbreidingen (1980 en 2004) en groeide uit tot een haven met 1000 ligplaatsen.

Reeds in de eerste helft van de 18e eeuw kwamen er toeristen naar Blankenberghe (door het Frans beïnvloede spelling). De Brugse steenweg werd in 1723 aangelegd. Deze zorgde niet alleen voor een groeiende export van vis maar eveneens voor een gemakkelijke verbinding voor de Bruggelingen die even aan zee kwamen voor een dagje ontspanning. Van badtoerisme was toen nog geen sprake. Het badtoerisme ontwikkelde zich onder impuls van het Engelse toerisme in de 19de eeuw. De eerste badcabines verschenen in 1838 op het strand. Kort daarna werd een houten zeedijk aangelegd en verschenen de eerste hotels.[6] In 1859 werd het indrukwekkende Casino Kursaal gebouwd. Op 16 augustus 1863 is de spoorlijn Heist - Brugge, met een halte in Blankenberge geopend. Hierdoor werd Blankenberge veel beter bereikbaar voor toeristen, die voorheen alleen met koetsen langs kasseiwegen of met boten Blankenberge konden bereiken. (zie toeristische informatie in 1905 reisgids Blad 210 en 211 en Blad 212) Tegen het einde van de 19e eeuw was de zeedijk volgebouwd en stond er een gietijzeren pier (1893 - 1894). Het groeiend toerisme zorgde voor werkgelegenheid en welvaart voor de stad. Het inwonersaantal groeide sterk. De gietijzeren pier werd in 1933 vervangen door een betonnen pier en op de plaats van het oude casino kwam een nieuw casino in art-decostijl (1932-1934). De villa's en hotels langs de zeedijk werden in de Tweede Wereldoorlog nagenoeg volledig vernield. Bij de heropbouw primeerde kwaliteit en degelijkheid boven esthetiek. De toeristen vonden al vrij snel de weg terug naar Blankenberge. Met de democratisering van het toerisme kreeg Blankenberge een ander publiek op bezoek. Het elitaire publiek bezocht eerder Knokke en De Haan, de middenklasse uit het Belgische binnenland kwam naar Blankenberge. Zo maakten elitaire hotels zoals Hôtel des Bains et des Familles halfweg de jaren vijftig plaats voor appartementsgebouwen. Het inwonersaantal neemt in de zomermaanden nog steeds exponentieel toe. De infrastructuur om deze toeristen op te vangen breidt nog steeds uit.

In Blankenberge werd een deel van de Atlantikwall aangelegd door de Duitse bezetter. Daarbij werd een deel van de kustbebouwing ontmanteld. Er vonden geallieerde bombardementen plaats, onder meer op de Zeedijk en de Grote Markt.

Blankenberge werd op 9 september 1944 bevrijd door de Manitoba Dragoons onder leiding van Eric James. Jaarlijks wordt dit gebeuren herdacht op de eerstvolgende zaterdagnamiddag met een plechtigheid en een optreden door een harmonieorkest op het Manitobaplein.

Burgemeester werd Patrick De Klerck (Open Vld), die een coalitie sloot met de sp.a.[7] Door het ontslag van eerste schepen Johan Van Eeghem[8] werd aan deze samenwerking een einde gemaakt en vond Open Vld een nieuwe coalitiepartner bij de N-VA.[9][10] In maart 2015 werd de coalitie tussen Groen en Dwars van Piet Wittevrongel opgezegd.[11] Op 1 juli 2017 vond een aangekondigde burgemeesterswissel plaats en werd De Klerck opgevolgd door partijgenoot Ivan De Clerck.[12][13] Patrick De Klerck is sindsdien schepen.

Legislatuur 2019-2024

Na de verkiezingen van oktober 2018 werd er een nieuwe coalitie gesloten tussen N-VA, CD&V en sp.a. De nieuwe burgemeester is Daphné Dumery (N-VA).

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur. (*)1988: RETSIN1994: EW

• Vrij Basis Onderwijs Blankenberge Wenduine
• Sint-Jozef Sint-Pieter (vroeger Sint-Pieterscollege - Sint-Jozefshandelsschool)

• d'Oefenschool
• Zilvermeeuw Blankenberge en Uitkerke
• Maerlant Middenschool Blankenberge
• Maerlant Atheneum Blankenberge

In juli en augustus worden er dagelijks een 5-tal zogenaamde toeristentreinen ingezet richting Blankenberge. Deze treinen keren ‘s avonds terug om de toeristen naar hun bestemming terug te vervoeren. Het is dus erg druk op de reguliere Intercityverbindingen, die station Blankenberge rechtstreeks met Brussel verbinden via Brugge. Samen met Oostende is het tijdens deze periode de populairste kustbestemming.[18]

• Henri De Bruyne (1868-1892), militair
• Frans Masereel (1889-1972), houtgraveur
• Willem Van Hecke (1893-1976), kunstschilder (marines)
• Raymond Brulez (1895-1972), Vlaams schrijver, heeft Blankenberge uitgebreid beschreven in het eerste deel van zijn autobiografie Het huis te Borgen (=Blankenberge)
• Jules Van Paemel (1896-1968), etser
• Jan Guilini (1912-1944), zwemmer en verzetsstrijder
• Leo Van Paemel (1914-1995), kunstschilder
• Roger Wittevrongel (1933), kunstschilder
• Paul Couter, gitarist
• Luk Alloo (1963), tv-presentator
• David Dehenauw (1970), weerman bij VTM
• Frédéric Leroy (1974), dichter
• Inge Bergh (1974), kinderboekenschrijfster
• Sven Pieters (1976), atleet
• Dries Heyneman (1979), cabaretier
• Frans Regoudt (1906-1977), kunstschilder
• Tom Stubbe (1981), wielrenner
• Brian Vandenbussche (1981), voetbaldoelman

• Maria Vincentia Khnopff (1789-1862), school- en kloosteroverste
• Rudi Pillen (1931-2014), hedendaags kunstenaar
• Pieter Aspe (1953), misdaadauteur
• Patrick Riguelle (1962), musicus en zanger
• Jan Guilini (1912-1944), zwemmer en verzetsstrijder
• David Dehenauw (1970), Belgische wetenschapper & weerman