Anzegem
Anzegem is een plaats en gemeente in het zuiden van de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt ruim 14.000 inwoners, die Anzegemnaars[1] worden genoemd. Anzegem is een relatief landelijke gemeente in het heuvelland tussen de rivieren de Leie en de Schelde.
Gemeente in België .svg.png){kind=small} | |||||
| |||||
  | |||||
Geografie | |||||
| Gewest |  | ||||
| Provincie |  | ||||
| Arrondissement | Kortrijk | ||||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 41.79 km² (2017) 77,59% 12,91% 9,5% | ||||
| Coördinaten | 50° 50' NB, 3° 29' OL | ||||
Bevolking (bron: AD Statistiek) | |||||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 14.716 (01/01/2019) 50,2% 49,8% 352,15 inw./km² | ||||
| Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder | (01/01/2019) 19,88% 59,96% 20,15% | ||||
| Buitenlanders | 2,44% (01/01/2019) | ||||
Politiek en bestuur | |||||
| Burgemeester | Gino Devogelaere (Samen Eén) | ||||
| Bestuur | Samen Eén, Inzet, N-VA | ||||
| Zetels Samen Eén CD&V-Eendracht Inzet N-VA | 23 11 6 5 1 | ||||
| Economie | |||||
| Gemiddeld inkomen | 19.190 euro/inw. (2016) | ||||
| Werkloosheidsgraad | 2,76% (jan. 2019) | ||||
Overige informatie | |||||
| Postcode 8570 8570 8570 8570 8572 8573 | Deelgemeente Anzegem Gijzelbrechtegem Ingooigem Vichte Kaster Tiegem | ||||
| Zonenummer | 056 | ||||
| NIS-code | 34002 | ||||
| Politiezone | Mira | ||||
| Hulpverleningszone | Fluvia | ||||
| Website | www.anzegem.be | ||||
| Detailkaart | |||||
 | |||||
| ligging binnen het arrondissement Kortrijk in de provincie West-Vlaanderen | |||||
| |||||
De bijnaam van Anzegem is de Gapersgemeente en de inwoners worden ook wel Gapers genoemd.
Kernen
Naast Anzegem zelf bestaat de fusiegemeente nog uit de deelgemeenten Gijzelbrechtegem, Ingooigem, Kaster, Tiegem en Vichte.
Gijzelbrechtegem was de eerste gemeente die bij Anzegem gevoegd werd in 1971. Ingooigem, Kaster, Tiegem en Vichte volgden op 1 januari 1977, tijdens de grootste Belgische fusiegolf.
Op het grondgebied van Anzegem ligt ook nog het gehucht Heirweg, iets ten noordwesten van de dorpskern van Anzegem. Heirweg was nooit een zelfstandige gemeente, maar heeft wel een eigen kerk en school.
Naast het echte dorpscentrum van Anzegem is net ten zuidoosten hiervan ook een kern gegroeid rond het treinstation (Station Anzegem). Anzegem is een naam van Germaanse oorsprong.
| Naam | Oppervlakte (km²) | Bevolking (01/01/2016) | |
|---|---|---|---|
| I (VII) | Anzegem - Anzegem - Heirweg | 16,19 | 5.268 |
| II | Gijzelbrechtegem | 0,78 | |
| III | Kaster | 4,08 | 795 |
| IV | Tiegem | 7,69 | 1.590 |
| V | Ingooigem | 8,38 | 2.327 |
| VI | Vichte | 4,65 | 4.607 |
- Bron: Gemeente Anzegem
De gemeente Anzegem grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:
|
|
Geschiedenis
Tradities, cultuur en sport
Anzegem telt twee ereburgers: componist en dirigent Herman Roelstraete (sinds 1981) en schrijver Stijn Streuvels (sinds 2017).
In Gapersgemeente Anzegem worden traditioneel de Gapersfeesten georganiseerd en vroeger ook een aantal keren een Gapersstoet. Tijdens de feesten eind juni wordt ook het Gaperke verkozen, de jeugdige ambassadeur van Anzegem. De verkiezing werd 25 keer georganiseerd tot 2009 en keerde na een onderbreking van acht jaar terug in 2017. In juni 2020 zal voor het eerst in 20 jaar opnieuw een stoet georganiseerd worden. De Gapersstoet zal opnieuw Anzegem doorkruisen maar eens om de vier jaar. [2] Tijdens de Gapersfeesten krijgt het bronzen beeld van Jef Claerhout 'Het Gaperke' op het plein aan de Kerkstraat een geel hemdje aan en een rode salopette. Eenzelfde kostuum krijgt ook het meisje of de jongen die tot Gaperke werd verkozen.
Anzegem bezit ook drie reuzen Ansold de oudste reus, zijn naam verwijst naar het historische Anzegem (Ansoldinghem). De reus werd geboren in 1967 samen met de eerste Gaperstoet. Later volgde een vrouw voor Ansold, met de naam Vikatine. Die naam verwees naar de recente fusie van de deelgemeentes Vichte, Kaster, Tiegem en Ingooigem. De reuzen trouwden waarbij de toenmalige pastoor en burgemeester het huwelijk feestelijk inhuldigden. Een aantal jaar later werd algauw een reuzenkindje geboren, Grisolde. Ze werd genoemd naar de laatste deelgemeente die erbij kwam: Gijzelbrechtegem ofwel Grijsloke in het plaatselijke dialect. De reuzen zijn echter danig in verval dat restauratie dringend nodig is. [3]
Een andere traditie zijn de pirobakken, die in de wintermaanden georganiseerd worden. Piro's (ambachtelijke worstenbroodjes) zijn erkend als streekproduct.
Anzegem ligt vlak bij de Vlaamse Ardennen, waardoor vaak grote wielerwedstrijden over het grondgebied passeren. Groot Anzegem telt twee hellingen die vaak opgenomen worden in de parcoursen (de Holstraat in Anzegem en de Tiegemberg in deelgemeente Tiegem). Daarnaast is de Varentstraat in deelgemeente Kaster een bekende kasseistrook.
Op het domein van Kasteel Hemsrode vindt elk jaar in september het crosscountry-onderdeel van de Internationale Military Waregem/Anzegem (een eventing-wedstrijd) plaats.
De lokale voetbalclub SV Anzegem komt uit in de provinciale reeksen en speelt haar thuiswedstrijden in het stadion De 3 Kaven in Anzegem.
Bezienswaardigheden
Anzegem telt verschillende bezienswaardigheden. Op Lijst van onroerend erfgoed in Anzegem staat een overzicht van het cultureel erfgoed in de gemeente.
- Kerk van Sint-Jan De Doper: de hoofdkerk in het centrum van Anzegem. Het oudste gedeelte van de kerk (de vierkante vieringtoren) dateert uit de twaalfde en dertiende eeuw en werd gebouwd in Doornikse kalksteen. Een grote uitslaande brand legde deze kerk op 16 oktober 2014 in de as.[4]
- Goed te Walskerke: de enige nog werkende watermolen in West-Vlaanderen. De eerste vermelding van de watermolen dateert van 1769.
- Landergemmolen: een houten staakmolen die in 1781 gebouwd werd. De molen bleef in gebruik tot 1942 en werd in 1971 gerestaureerd.
- Oude Kerk: de voormalige parochiekerk van Vichte. De bouwgeschiedenis gaat terug tot de twaalfde eeuw.
- Het Lijsternest: de voormalige woning van de schrijver Stijn Streuvels in Ingooigem. Het huis doet dienst als museum over Streuvels, maar ook als residentie waar auteurs zich terugtrekken om te schrijven.
Kerk van Sint-Jan De Doper voor de brand
Kerk van Sint-Jan De Doper na de brand
Goed ter Walskerke
Landergemmolen
Oude Kerk Vichte.jpg)
Het Lijsternest
In Anzegem, Vichte en Ingooigem bevinden zich ook verschillende militaire begraafplaatsen met gesneuvelden uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog:
- Anzegem Communal Cemetery: een perk op de gemeentelijke begraafplaats met 18 gesneuvelden (17 Britten en 1 Nieuw-Zeelander) uit de Tweede en 1 Britse gesneuvelde uit de Eerste Wereldoorlog.
- Vichte Military Cemetery: 238 gesneuvelden (226 Britten en 12 Canadezen) uit de Eerste Wereldoorlog.
- Ingoyghem Military Cemetery: 142 gesneuvelden (85 Britten, 54 Duitsers en 3 Canadezen) uit de Eerste Wereldoorlog en 3 gesneuvelde Britten uit de Tweede Wereldoorlog.
Anzegem Communal Cemetery
Vichte Military Cemetery
Vichte Military Cemetery
Ingoyghem Military Cemetery
Ingoyghem Military Cemetery
Demografische ontwikkeling
- Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen op 31 december; vanaf 1977= inwoneraantal per 1 januari
- 1971: Aanhechting van Gijzelbrechtegem
- 1977: Aanhechting van Ingooigem, Kaster, Tiegem en Vichte
Onderstaande grafiek toont de demografische ontwikkeling van de fusiegemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan bij de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Politiek
Structuur
Gemeentebestuur
Het huidige gemeentebestuur (2019-2024) is samengesteld uit leden van Samen Eén, Inzet en N-VA. De burgemeester is Gino Devogelaere (Samen Eén). Het schepencollege bestaat uit Johan Delrue (Samen Eén), Yannick Ducatteeuw (Inzet), Anja Desmet (Samen Eén), Christophe Vandererven (Samen Eén) en Davy Demets (Inzet) (vanaf juni 2019, als opvolger van Jeremie Vaneeckhout die Vlaams Parlementslid werd). De voorzitter van de gemeenteraad is Koen Tack (N-VA).
Van 2013 tot 2018 was het gemeentebestuur samengesteld uit leden van Samen Eén, N-VA en het kartel CD&V-Groen-OK (onafhankelijke kandidaten). De coalitie had slechts een zeer krappe meerderheid. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 werd de toenmalige bestuurspartij Eendracht van burgemeester Victor Gerniers namelijk naar de oppositie verwezen, hoewel ze 11 van de 23 zetels haalde. Alle andere partijen (samen 12 zetels) besloten toen samen een coalitie te vormen.
De eerste jaren van de legislatuur was Claude Van Marcke (Samen Eén) burgemeester. Hij overleed echter onverwachts op 20 september 2017.[5] De eerste vier maanden na het overlijden nam Rik Colman zijn taken over als waarnemend burgemeester.[6] Op 19 januari 2018 legde Gino Devogelaere de eed af als nieuwe burgemeester.[7] Het schepencollege bestond verder uit Rik Colman (CD&V), Willy Demeulemeester (Samen Eén) (vanaf januari 2018, als opvolger van Gino Devogelaere die burgemeester werd), Koen Tack (N-VA) (vanaf mei 2017, als opvolger van Noël Veys), Jeremie Vaneeckhout (Groen), Johan Delrue (OK) en OCMW-voorzitter Jolanta Steverlynck-Kokoszko (CD&V) (vanaf december 2016, als opvolger van Mia Tack-Defoirdt).
Van 2006 tot 2012 was het gemeentebestuur samengesteld uit leden van Eendracht, RED (Recht en Democratie) en Samen Eén. Burgemeester was Victor Gerniers van de partij Eendracht. Hij was burgemeester sinds 1998. Hij werd bijgestaan door eerste schepen Godfried Van de Meulebroeke (Eendracht), tweede schepen Greet Coucke (Eendracht), derde schepen Claude Van Marcke (Samen Eén), vierde schepen Maurice Vanmarcke (RED) en vijfde schepen Prudent Lanneau (Eendracht).
De toenmalige burgemeester en eerste schepen waren beiden reeds personen op leeftijd. Burgemeester Victor Gerniers (Kortrijk, 11 juni 1938) was op het einde van zijn mandaat 74 jaar. Eerste schepen Godfried Van de Meulebroeke (Tiegem, 7 juni 1929 - Tiegem, 8 december 2015) was 83 jaar. Hij zat reeds meer dan 50 jaar onafgebroken in de gemeentepolitiek. Eind 2012 nam hij afscheid van de politiek.
Burgemeesters
Een overzicht van de burgemeesters van Anzegem:
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
| Partij | 10-10-1976[8] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[9] | 14-10-2012[10] | 14-10-2018 | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 23 |
| CVP | - | 49,61 | 13 | 27,93 | 8 | - | - | - | - | - | ||||||
| CD&V-GMW | - | - | - | - | - | 21,98 | 5 | - | - | |||||||
| CD&V-Groen-OK | - | - | - | - | - | - | 23,67 | 6 | - | |||||||
| CD&V-EENDRACHT | - | - | - | - | - | - | - | 24,5 | 6 | |||||||
| N-VA | - | - | - | - | - | - | 10,1 | 2 | 10,2 | 1 | ||||||
| VU | 7,23 | 1 | 9,42 | 1 | 5,07 | 0 | - | - | - | - | - | |||||
| VLD | - | - | - | 13,41 | 3 | - | - | - | - | |||||||
| SP | 13,68 | 2 | 15,14 | 3 | 8,61 | 1 | - | - | - | - | - | |||||
| AGALEV | - | - | 4,71 | 0 | - | - | - | - | - | |||||||
| Vlaams Blok1/Vlaams Belang2 | - | - | - | 3,261 | 0 | 4,081 | 0 | - | 2,372 | 0 | - | |||||
| GB | 32,16 | 8 | 25,84 | 6 | - | - | - | - | - | - | ||||||
| Gem.Bel. | 46,93 | 12 | - | 44,66 | 13 | - | - | - | - | - | ||||||
| RED | - | - | 9,02 | 1 | 17,17 | 4 | 11,21 | 2 | 7,92 | 1 | - | - | ||||
| GMB-CVP | - | - | - | 56,45 | 15 | 32,57 | 8 | - | - | - | ||||||
| DIENEN | - | - | - | 8,42 | 1 | - | - | - | - | |||||||
| VHAP | - | - | - | 1,28 | 0 | - | - | - | - | |||||||
| AKTIVI | - | - | - | - | 15,09 | 3 | - | - | - | |||||||
| E.D. | - | - | - | - | 37,04 | 10 | - | - | - | |||||||
| Eendracht | - | - | - | - | - | 42,84 | 11 | 38,82 | 11 | - | ||||||
| SAMENÉÉN | - | - | - | - | - | 23,43 | 6 | 18,94 | 4 | 42,4 | 11 | |||||
| Anzegem Anders | - | - | - | - | - | 3,83 | 0 | - | - | |||||||
| Visie 2020 | - | - | - | - | - | - | 6,1 | 0 | - | |||||||
| INZET | - | - | - | - | - | - | - | 23,0 | 5 | |||||||
| Totaal stemmen | 9095 | 9488 | 9815 | 9841 | 10382 | 10689 | 10983 | 11087 | ||||||||
| Opkomst % | 96,72 | 96,44 | 96,54 | 97,01 | 96,59 | 96,1 | ||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 1,88 | 3,63 | 3,4 | 5,05 | 4,32 | 3,65 | 3,61 | 4,8 | ||||||||
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt
Geboren in Anzegem
- Fernand de Montigny (1885-1974), Olympisch schermer en hockeyspeler
- Roger Deweer (1932-2017), atleet
- Frans Herman (1927-1990), atleet
- Auguste Reynaert (1833-1915), politicus
- Julien Schepens (1935-2006), wielrenner
- Aureel Vandendriessche (1932), atleet
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Anzegem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Gemeenten in de provincie West-Vlaanderen | |
|---|---|---|
|
Alveringem · Anzegem · Ardooie · Avelgem · Beernem · Blankenberge · Bredene · Brugge · Damme · De Haan · De Panne · Deerlijk · Dentergem · Diksmuide · Gistel · Harelbeke · Heuvelland · Hooglede · Houthulst · Ichtegem · Ieper · Ingelmunster · Izegem · Jabbeke · Knokke-Heist · Koekelare · Koksijde · Kortemark · Kortrijk · Kuurne · Langemark-Poelkapelle · Ledegem · Lendelede · Lichtervelde · Lo-Reninge · Menen · Mesen · Meulebeke · Middelkerke · Moorslede · Nieuwpoort · Oostende · Oostkamp · Oostrozebeke · Oudenburg · Pittem · Poperinge · Roeselare · Ruiselede · Spiere-Helkijn · Staden · Tielt · Torhout · Veurne · Vleteren · Waregem · Wervik · Wevelgem · Wielsbeke · Wingene · Zedelgem · Zonnebeke · Zuienkerke · Zwevegem | ||