West-Vlaanderen

West-Vlaanderen (Frans: Flandre-Occidentale) is een van de tien provincies van België en tegelijk een van de vijf provincies van het Vlaams Gewest. Het is de meest westelijk gelegen provincie van Vlaanderen en België en is de enige Belgische provincie die aan de Noordzee ligt. De provincie heeft een oppervlakte van 3.144 km² en telt ca. 1,2 miljoen inwoners. De hoofdstad van West-Vlaanderen is Brugge. Andere grote steden zijn Kortrijk, Oostende en Roeselare.

West-Vlaanderen
Provincie van België
(Details) (Details)
Geografie
Gewest Vlaanderen
HoofdstadBrugge
Oppervlakte3.144 km²
Coördinaten51°NB, 3°OL
Bevolking (Bron: ADSEI)
Inwoners
 Mannen
 Vrouwen
 Bevolkingsdichtheid
1.195.796 (01/01/2019)
49,56%
50,44%
380,3 inw./km²
Buitenlanders5,48% (01/01/2019)
Politiek
GouverneurCarl Decaluwe
Economie
Gemiddeld inkomen18.613 euro/inw. (2016)
Werkloosheidsgraad5,06% (jan. 2019)
Overige informatie
NIS-code30000
ISO 3166BE-VWV
Websitewww.west-vlaanderen.be
Portaal    België
Noordwestelijk gezicht op Brugge vanuit het Belfort.
Twee Groetende AVL-Mannen van Joep van Lieshout te Knokke
Gezicht op het Europacentrum te Oostende
Trapgevels in de Dweersstraat te Brugge
Marie-Louise de Meesterplein met achtergevels van de Grote Markt in Roeselare

Toponymie

Het toponiem West-Vlaanderen bestaat uit twee delen, namelijk west en Vlaanderen.

Een pagus is een gouw. Het was een soort (klein) graafschap, iets kleiner dan een arrondissement, maar groter dan een kanton. De Latijnse toenaam Flandrensis verwijst naar het kenmerkende schorre en slib van de streek. Pagus Flandrensis was een kustgebied met grote getijdengeulen en groene schorren waarin schapenboeren leefden, al dan niet op terpen.[1] Het gebied strekte zich uit rond Brugge tussen IJzer en Zwin en ontwikkelde zich in de volgende eeuwen tot het belangrijke Graafschap Vlaanderen.

Geschiedenis

Onder de Franse bezetting werd het graafschap Vlaanderen opgeheven en werden uit het gebied twee Franse departementen gevormd. Het westelijke deel van Vlaanderen werd het Leiedepartement (département de la Lys). Na de geallieerde bevrijding van 1815 werd dit departement de Nederlandse provincie West-Vlaanderen en vervolgens in 1830 na de Belgische afscheiding de Belgische provincie met deze naam. Na de vastlegging van de taalgrens in 1962 verloor de provincie de huidige Henegouwse gemeenten Komen en Moeskroen.

Geografie

West-Vlaanderen is de enige Belgische provincie die aan de kust gelegen is. Het westelijke en noordelijke deel van de provincie bestaan hoofdzakelijk uit de vlakke Polders, in het westen doorsneden door de rivier de IJzer, die in Nieuwpoort in de Noordzee uitmondt. Het binnenland is minder vlak, en in het zuiden bevindt zich het West-Vlaams Heuvelland, met als hoogste top de Kemmelberg (156 m). Het zuidoosten van de provincie wordt doorsneden door de rivier de Leie, die verder naar Oost-Vlaanderen stroomt. In het uiterste zuidoosten wordt de provinciegrens door de Schelde gevormd.

West-Vlaanderen is de enige Vlaamse provincie die aan twee buurlanden grenst, zowel aan Frankrijk als aan Nederland.

Qua oppervlakte is de provincie de grootste in het Vlaams Gewest en de op vier na grootste in België.

Stedelijke gebieden beslaan 22,8% van de kadastrale oppervlakte, land- en tuinbouwgebied zo'n 68%. Dit laatste zorgt dan ook voor een relatief open en landelijk karakter, voornamelijk in de Westhoek. De provincie wordt niet gedomineerd door één grote stad, maar kent een stedenpatroon dat relatief evenwichtig over de vier regionale steden Brugge, Kortrijk, Oostende en Roeselare is verspreid, met de kleinere steden, zoals Ieper, Waregem en Veurne, ertussenin. Vooral Brugge in het noorden en Kortrijk in het zuiden gelden als belangrijkste aantrekkingspolen. Het zuiden van de provincie staat echter ook onder toenemende invloed van de metropool Rijsel, maar de staatsgrens en het taalverschil remmen deze vooralsnog wat af.

Het geografisch middelpunt (of centroïde) van de provincie ligt in het zuiden van de gemeente Kortemark, nabij de grens met Hooglede en Torhout.[2]

Administratieve indeling

Arrondissementen

Administratieve arrondissementen
Bevolking per arrondissement
Arrondissement Inwoners (1/1/2018) Opp. km² Inw./km²
Brugge 281.780 661,29 426,1
Diksmuide 51.428 362,42 141,9
Ieper 106.251 549,62 193,3
Kortrijk 289.114 402,87 717,6
Oostende 156.468 291,60 536,6
Roeselare 151.873 271,54 559,3
Tielt 92.615 329,79 280,8
Veurne 61.530 275,21 223,6
Provincie West-Vlaanderen 1.191.059 3.144,34 378,8
Gerechtelijke arrondissementen

Met ingang vanaf 1 april 2014 valt de provinciegrens van West-Vlaanderen samen met de grens van het nieuwe gerechtelijk arrondissement West-Vlaanderen. De vier voormalige gerechtelijke arrondissementen van West-Vlaanderen (Brugge, Kortrijk, Ieper en Veurne) zullen blijven verder bestaan in de vorm van gerechtelijke arrondissementsafdelingen.

Kantons

(*) Deze kantons zijn zetel van een gerechtelijk kanton.

Gemeenten

Gemeenten met een stadstitel hebben "(stad)" achter de naam

1. Alveringem
2. Anzegem
3. Ardooie
4. Avelgem
5. Beernem
6. Blankenberge (stad)
7. Bredene
8. Brugge (stad)
9. Damme (stad)
10. De Haan
11. De Panne
12. Deerlijk
13. Dentergem
14. Diksmuide (stad)
15. Gistel (stad)
16. Harelbeke (stad)
17. Heuvelland
18. Hooglede
19. Houthulst
20. Ichtegem
21. Ieper (stad)
22. Ingelmunster
23. Izegem (stad)
24. Jabbeke
25. Knokke-Heist
26. Koekelare
27. Koksijde
28. Kortemark
29. Kortrijk (stad)
30. Kuurne
31. Langemark-Poelkapelle
32. Ledegem

33. Lendelede
34. Lichtervelde
35. Lo-Reninge (stad)
36. Menen (stad)
37. Mesen (stad)
38. Meulebeke
39. Middelkerke
40. Moorslede
41. Nieuwpoort (stad)
42. Oostende (stad)
43. Oostkamp
44. Oostrozebeke
45. Oudenburg (stad)
46. Pittem
47. Poperinge (stad)
48. Roeselare (stad)
49. Ruiselede
50. Spiere-Helkijn
51. Staden
52. Tielt (stad)
53. Torhout (stad)
54. Veurne (stad)
55. Vleteren
56. Waregem (stad)
57. Wervik (stad)
58. Wevelgem
59. Wielsbeke
60. Wingene
61. Zedelgem
62. Zonnebeke
63. Zuienkerke
64. Zwevegem

Aangrenzende provincies

   Aangrenzende provincies   
 Noordzee    Zeeland (NL) 
   Oost-Vlaanderen 
   Noorderdepartement (FR)  Henegouwen 

Demografie

Evolutie van het inwonertal

De bevolking van de provincie is sedert de onafhankelijkheid van België bijna verdubbeld, wat duidelijk minder is dan op nationaal vlak. Deze stijging is vrij regelmatig verlopen met als uitzonderingen de periode 1846-1866 met een nulgroei ten gevolge van de hongersnood te wijten aan de Internationale Aardappelcrisis en het decennium van de Eerste Wereldoorlog, toen de bevolking op korte termijn met ongeveer 70.000 was teruggelopen om in het volgende decennium al terug het vooroorlogse peil te overtreffen. Vanaf 1960 is de groei minder sterk, zoals ook in de rest van het land het geval is. De kleine terugval tussen 1960 en 1970 is het gevolg van het verlies van de gemeenten Moeskroen en Komen-Waasten aan de provincie Henegouwen naar aanleiding van het vastleggen van de taalgrens in 1963.

Inwoneraantal x 1000

  • Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen; vanaf 1980= inwoneraantal op 1 januari

Bevolkingsdichtheid

De gemiddelde bevolkingsdichtheid voor de provincie bedraagt 376 inwoners per km², wat ongeveer gelijk is aan het nationaal gemiddelde (369 inw./km²), maar beduidend minder dan het gemiddelde voor Vlaanderen (479 inw./km²). Enkele gemeenten uit de Westhoek behoren met minder dan 100 inw./km² tot de dunstbevolkte van het land. Lo-Reninge met 52 inw./km² is de Vlaamse gemeente met de laagste bevolkingsdichtheid.

De hoogste concentraties zijn te vinden in het economisch sterke zuidoosten van de provincie (regio Kortrijk-Roeselare) en bij de centrumsteden Brugge en Oostende.

Cultuur

Taal

De officiële taal is het Nederlands. Tegen de taalgrens liggen echter de faciliteitengemeenten Spiere-Helkijn en Mesen, waar Franstaligen ook in hun eigen taal geholpen kunnen worden.

Dialect

In de provincie wordt het typisch West-Vlaams dialect algemeen als omgangstaal gebruikt. Het West-Vlaams is de meest gebruikte streektaal van België.[3]

Media

Religie en levensbeschouwing

De rooms-katholieke parochies in de provincie vallen onder het bisdom Brugge. De patroonheilige van de provincie is Sint-Donaas.

Mobiliteit

Openbaar vervoer

Het openbaar vervoer in de provincie West-Vlaanderen is vooral naar en vanuit de steden Brugge en Kortrijk georganiseerd. Zowel het busvervoer in de provincie en de steden als de kusttram worden geëxploiteerd door de Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn. Het spoorwegvervoer wordt daarentegen op federaal niveau door de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen georganiseerd.

Politiek

Het provinciebestuur is gevestigd in de deelgemeente Sint-Andries in de stad Brugge en zetelt in het Provinciehuis Boeverbos. Bij het station van Brugge staat het Jacob van Maerlantgebouw met daarin het Vlaams Administratief Centrum (VAC) van de Vlaamse overheid.

Structuur

West-VlaanderenSupranationaalNationaalGemeenschapGewestProvincieArrondissementProvinciedistrictKantonGemeenteDistrict
AdministratiefNiveau  Europese Unie België Vlaanderen West-VlaanderenBrugge, Diksmuide, Oostende,
Roeselare, Tielt, Kortrijk, Ieper en Veurne
64-
Bestuur Europese CommissieBelgische regeringVlaamse regeringDeputatieGemeentebestuurDistrictscollege
Raad Europees ParlementKamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams ParlementProvincieraadGemeenteraadDistrictsraad
Kiesomschrijving Nederlands KiescollegeKieskring West-VlaanderenBrugge
Kortrijk-Ieper
Oostende-Veurne-Diksmuide
Roeselare-Tielt
72664-
Verkiezing EuropeseFederaleVlaamseProvincieraads-Gemeenteraads-Districtsraads-

Gouverneurs

Provincieraad en deputatie

De provincieraad van West-Vlaanderen wordt elke zes jaar rechtstreeks verkozen. Het dagelijks bestuur is in handen van de deputatie van de provincieraad. Die bestaat uit leden verkozen door de provincieraad en wordt voorgezeten door de gouverneur, die benoemd wordt door de Vlaamse Regering.

Legislatuur 2018-2024

Zetelverdeling provincieraad 2018-2024
De 36 zetels zijn als volgt verdeeld:

Na de hervorming van 2017 telt de provincieraad slechts 36 leden, die op 14 oktober 2018 werden verkozen in drie kiesdistricten: Brugge (9), Ieper-Oostende-Diksmuide (11) en Kortrijk-Roeselare-Tielt (16).

De deputatie bestaat uit 4 leden, gevormd door een coalitie bestaande uit CD&V, sp.a en Open Vld.

Legislatuur 2012-2018

De 72 provincieraadsleden werden verkozen bij de provincieraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 in zeven kiesdistricten: Brugge (17), Ieper (7), Kortrijk (17), Oostende (9), Veurne-Diksmuide (7), Roeselare (9) en Tielt (6).

De deputatie telt 6 leden en werd gevormd door een coalitie tussen CD&V, sp.a en Open Vld, voorgezeten door de provinciegouverneur, sinds 2012 Carl Decaluwe.

Legislatuur 2006-2012

De provincieraad telde 84 leden, verkozen op 8 oktober 2006 in 12 kiesdistricten.

De deputatie bestond uit een coalitie van CD&V / N-VA en sp.a.

Voorzitter provincieraad

Verkiezingsuitslagen

Justitie

Assisenhof

Per provincie wordt er een assisenhof georganiseerd. Het is een rechtscollege dat belast is met het vonnissen van misdaden, politieke delicten en drukpersdelicten (uitgezonderd diegene in verband met xenofobie en racisme). Een hof van assisen bestaat uit twee afzonderlijke organen, namelijk 'het hof', dat bestaat uit een voorzitter, raadsheer in het Hof van Beroep, en uit twee assessoren (bijzitters), rechters in de rechtbank van eerste aanleg en de jury. Deze volksjury van twaalf gezworenen wordt bij elk proces opnieuw samengesteld. Tegen de uitspraak of het arrest van een assisenhof kan men niet in beroep gaan. Wel kan men in geval van procedurefouten in cassatie gaan bij het Hof van Cassatie. Procureur-generaal is Anita Harrewyn van het gerechtelijk gebied Gent.

Structuur

West-VlaanderenSupranationaalNationaalGerechtelijk gebiedProvinciesArrondissementenKantons
Gebied Europese Unie BelgiëGent West-VlaanderenWest-Vlaanderen20
Sociaal rechtHof van JustitieHof van CassatieArbeidshofArbeidsrechtbank
HandelsrechtHof van BeroepRechtbank van KoophandelVredegerecht
Burgerlijk rechtRechtbank van eerste aanlegVredegerecht / Politierechtbank
StrafrechtHof van BeroepAssisenhof

Zie ook

Zie de West-Vlaamse uitgave van Wikipedia.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.