Meulebeke

Er werd de eerste keer gewag gemaakt over Meulebeke rond 1200. Men sprak toen over Mulenbeca. Men neemt echter aan dat er al rond het jaar 1000 een romaanse kerk stond. Etymologisch is de naam Meulebeke gemakkelijk te verklaren daar het over een nederzetting met een molen aan een beek ging (=de Devebeek).

Rond 1500 telde Meulebeke reeds een bevolking van 2000 inwoners wat in die tijd niet weinig was. Op 27 september 1645 werden de parochiekerk, 25 huizen en enkele hofsteden door de Fransen in lichterlaaie gezet. De kerk werd in erbarmelijke staat hersteld bij gebrek aan middelen. Het duurde dan ook lang voor er weer van een echte kerk sprake was.

Tussen het einde van de 15de en het einde van de 18de eeuw was de baronie van Meulebeke in het bezit van de familie de Beer. Jan de Beer, zegelbewaarder van hertog Karel de Stoute, was de eerste. De familie leefde in het kasteel van Ter Borcht. Hierdoor komt het ook dat Meulebeke een beer in zijn wapenschild heeft.

In 1896 werd de kerk in neogotische stijl verbouwd, de toen zo gangbare kerkelijke stijl in Vlaanderen. Het modernisme van de jaren zestig heeft de kerk vanbinnen getroffen doordat de vele pilaren verwijderd werden om plaats te maken voor een aantal betonnen exemplaren.

In de 19de eeuw was de vlasindustrie een belangrijke werkgever in het landelijke Meulebeke. Er werd berekend dat ongeveer 65% van alle Meulebekenaars hierin op één of andere manier actief was. Zo werd de vlasweverij Libeco rond 1900 opgericht in Meulebeke. Deze is overigens tot op vandaag nog steeds actief. Rond 1900 waren er ook ongeveer 12 molens in Meulebeke. Door de twee wereldoorlogen blijft er vandaag de dag nog maar een molen meer over, de Herentmolen.

Meulebeke is geen fusiegemeente, en heeft dus geen deelgemeenten. Binnen de gemeente liggen wel enkele afzonderlijke dorpen, namelijk Paanders, Sneppe en Marialoop en het kruiswegdorp Haantjeshoek nabij Marialoop. De hoofdparochie van Meulebeke-centrum telt ruim 8000 inwoners, de dorpen (minus Haantjeshoek) tellen elk rond de 1200 inwoners.

De glooiende gemeente Meulebeke grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:

Meulebeke, kernen en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

• Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

• De Sint-Amanduskerk, in de periode 1893-1896 heropgebouwd naar ontwerp van Jules Soete
• De Sint-Antonius van Paduakerk
• Het Kasteel Ter Borcht
• Brouwerij Vondel
• De kapel Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand uit 1757 werd in het begin van de 20ste eeuw herbouwd in neogotische stijl. Het beeld "Maria op de wereldbol" is versierd met het wapen van het geslacht de Beer. De kapel lokt in mei veel bedevaarders uit de wijde omgeving.
• De Herentmolen in de Gentstraat is een staakmolen op torenkot. Hij dateert van 1956.

Tijdens het eerste weekend van juli worden steeds de Berenfeesten georganiseerd. Dit zijn de gemeentelijke feesten van Meulebeke. Een ander evenement die de gemeentelijke feestcommissie organiseert is de Nacht van de Koude Voeten.

In het eerste weekend van september van 2012 startte er in Meulebeke het project "Wij, Varkenland". Dat was een project rond de West-Vlaamse identiteit waar 11 steden en gemeenten aan meewerkten. In de gemeente met meer varkens op haar grondgebied werd het zwijn in processie binnengehaald.

Elk jaar in de paasvakantie vindt ook de Chiro Rol Marathon plaats. In 2019 was dit de 47e editie. Het evenement is een weekend met als rode draad de fietsen op rollen die steeds blijven draaien. De trekpleisters dat weekend zijn op vrijdagavond 'Beren Bijeen!', op zaterdag 'Chiro in Concert' en op zondag 'Tien om te zien' en 'Nacht van de Rol'.

Tot voor de Tweede Wereldoorlog had Meulebeke een station dat aan de spoorweg Tielt/ Ingelmunster lag. Na de bombardementen is deze lijn nooit meer heropend voor het treinverkeer. Voor de bezoekers is er nu nog de mogelijkheid om de bus te nemen (buslijn naar stad Tielt en Kortrijk). De dorpskern wordt niet doorsneden door belangrijke hoofdwegen. In het westen van de gemeente ligt wel de oude heirbaan van Kortrijk naar Brugge.

In Meulebeke bevindt zich een grote sportschool met internaat: het VILO (Vrij Instituut voor Lichamelijke Opvoeding), wat niet vaak voorkomt in België. Bij die sportschool is een uitgestrekt natuur- en sportdomein met ook enkele speelpleinen, domein Ter Borcht. Het sportinternaat is gelegen in de Baronielaan.

Voetbalclub KFC Meulebeke is aangesloten bij de KBVB en speelde er meer dan twee decennia in de nationale reeksen.

Ieder jaar wordt een grote wielerwedstrijd gehouden in Meulebeke, de Omloop Mandel-Leie-Schelde. Wat vroeger voor de profs een grote wedstrijd was is nu veranderd in het Vlaams Kampioenschap achter derny's. De wedstrijd heeft al enkele bekende winnaars op de erelijst staan zoals Tom Boonen, Johan Museeuw, Stijn Devolder en Alessandro Ballan.

• Carl Devos, politiek analist
• Evy Gruyaert, televisie- en radiofiguur
• Karel van Mander, 16de-eeuws schilder en dichter
• Gianni Meersman, profwielrenner
• Petrus van Oosthuyse, zakenman, grootgrondbezitter
• Daniel Van Ryckeghem, profwielrenner
• Joseph Ferdinand Toussaint, jurist, Vlaamsgezind politicus en schrijver

• Website van de gemeente

Zie de categorie Meulebeke van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

	Gemeenten in de provincie West-Vlaanderen
Alveringem · Anzegem · Ardooie · Avelgem · Beernem · Blankenberge · Bredene · Brugge · Damme · De Haan · De Panne · Deerlijk · Dentergem · Diksmuide · Gistel · Harelbeke · Heuvelland · Hooglede · Houthulst · Ichtegem · Ieper · Ingelmunster · Izegem · Jabbeke · Knokke-Heist · Koekelare · Koksijde · Kortemark · Kortrijk · Kuurne · Langemark-Poelkapelle · Ledegem · Lendelede · Lichtervelde · Lo-Reninge · Menen · Mesen · Meulebeke · Middelkerke · Moorslede · Nieuwpoort · Oostende · Oostkamp · Oostrozebeke · Oudenburg · Pittem · Poperinge · Roeselare · Ruiselede · Spiere-Helkijn · Staden · Tielt · Torhout · Veurne · Vleteren · Waregem · Wervik · Wevelgem · Wielsbeke · Wingene · Zedelgem · Zonnebeke · Zuienkerke · Zwevegem België: Provincies · Gemeenten